نوروز، غور، افغانستان

نوروز یا جشن نوروزی

جها ن خو ن ر یز بنیا د ا ست هو شد ا ر سر سا ل ا ز محر م آ فر ید ند .
مو سم گل است و جشن نو ر و ز ی د لتا ن شا د و لبتا ن خند ا ن با د .
نو ر و ز د لستا ن د ر کشو ر عز یز و با ستا نی ما ریشه و پیشینه تا ریخی و کهن د ا ر د و د ر د ر ا زا ی ز ما ن یکی ا ز گر ا می تر ین جشن ها بو د ه است . د ر اسا طیر پر جا ذ به و ا ر جمتد ما اشا ر ه ها ی به ا ین ر و ز و جشن فر خند ه شد ه که ز یبا تر ین و عا لیتر ین آ ن افسا نۀ تخت نشینی جمشید است د ر بلخ با می یا بلخ با ستا ن با بیر قها ی ا ز حر یر سبز ,مرد م ما ا ز قد یم حتی قبل ا ز دو ر ۀ ا ؤستا و ز ر تشتی ها بیر قها را میشنا ختند و استما ل میکر د ند ودر سرود یکه بنا م آر یا دختر یما کد فیسس نخستین پا د شا ه با ختر سر و د ه اند نا م بیر قها ی پر طا ؤس و نیز ه سه سر با علا مت آ فتا ب و مهتا ب د ر بیر ق و ر و ی نیز ه ها ذ کر شد ه است . در د و ر ۀ ا ؤستایئ ، د ر فش یا بیر قها ی بلند ی بخد ی و بلخ قد یم خوا ند ه می شد د ر شهنا مۀ مشهو ر فر د و سی از بیر قها ی معر و ف پهلو ا نا ن با علا مت سیمر غ ، اژ د ها ، پلنگ ، گر گ و غیر ه یا د شد ه است . د ر آئین و کتا ب اؤ ستا ئی آ مد ه است گفتا ر نیک -- ، پند ا ر نیک --، کر د ا ر نیک که بر این سه ا صل تکیه میکر د که د ر بر گیر ند ۀ تما م خصو صیا ت د ین ا سلا م بو د ه است .
د ر ین ر و ز جها ن آ فر و ز یما یا جمشید د ر بلخ یا ( با کتر یا ، با ختر یش ، با ختر یا بخد ی ) بر سر یر سلطنت می نشیند وسخن سر ا ی نا مد ا ر عهد غز نو ی د استا ن آ نر ا د ر سر د فتر د فتر ها و شا ه نا مه چنین می آ و ر د: به فّر کیا نی یکی تخت ساخت = چه ما یه بد و گو هر ا ند ر نسا خت .
که چو ن خوا ستی د یو بر د ا شتی ز ها مو ن به گر د و ن بر ا فر ا شتی .
چو خو ر شید تا با ن میا ن هو ا نشسته بر او شا ه فر ما ن ر وا .
جها ن انجمن شد بِر تخت ا وی فر و ما ند ه ا ز فّرۀ بخت او ی .
به جمشید بر، گو هر افشا ند ند مر آ نر و ز ر ا ز و ز نو خوا ند ند .
سر سال نو ،هر مز فر و ر د ین بر آ سو د ه ا ز رنج تن ، د ل ز کین
به نو ر و ز نو ، شا ه گیتی فر و ز بر آ ن تخت بنشست پیر و ز ر و ز .
بز ر گا ن بشا د ی بیا راستند می و ر و د و ر ا مشگر ا ن خو ا ستند
چنین جشن فرّ خ ، ا ز آ ن ر و ز گا ر بما ند ه ا ز آ ن خسر و ا ن یا د گا ر
نو ر و ز که سر آ غا ز بها ر ، جشن طبیعت و ز ما ن جنبش و جو شش و کا شت وبر د اشت وسر آ غا زز ند گی د و با ر ۀ نبا تا ت وحیو ا نا ت است با هیچ کیش وآ ئینی ا ر تبا ط ند ا ر د و بقو ل ا بو ریحا ن ا لبیر و نی نا بغه عهد غز نویا ن ، پیش ا ز جمیشد هم نو ر و ز بز ر گ و معظم بو د ه ا ست .
آ و ر د ه ا ند که د ر عهد سا ما نیا ند ر ر و ز نو ر و ز مو بد مو بد ا ن با جا م ز رّ ین می ، انگشتر ی ،د ر هی ودینا ر خسر وا نی و یک د سته سبز ۀ نو ر سته ،شمشیر و کما نی ، د و ا تی و قلمی که لا ز مۀ سلطنت پند ا شته می شد نز د شا ه می آ مد وبه ستا یش و نیایش می پر د ا خت سپس بز ر گا ن د و لت وا عیا ن مر د م یک بیک با ر یا ب می شد ند و به سخنا ن مو بد مو بد ان گو ش مید د ا د ند که خطا ب به شا ه میگفت : شا ها د یر ز ی ، شا د با ش ، ا نو شه خو ر به جا م جمشید سر ت سبز با د و جو ا نیت جا و د ا ن . د ر سنگ نبشته ها ی کو شا نیا ن آ مد ه که آ تشی بنا م نو بها ر می ا فر و ختند وا ز با م تا شا م به شا د ی و نیا یش می پر د ا ختند د ر سینه د و کتیبه کو شا نی نقش است که جشن آ غا ز سا ل د ر کا پیسا ی پر و ا ن پا یتخت تا بستا نی آ ن سلا له بر گز ا ر میگر د ید . د ر عهد اسلا می خا صه هنگا م فر ما ن ر و ا یی خلفا ی بغد ا د نو ر و ز خو ش آ ئین با فرّ و شکو ه خا صی تجلیل می شد . د ر ز و زگا ر عبا سیا ن نو رو ز عید رسمی بو دو مر ا سم با ج و خر ا ج د ر همین ر و ز صو ر ت میگر فت . د ر رو ز گا ر آ ل سا ما ن نو رو ز نیز با دبد به وطنینه شا ند ار خا ص تجلیل می شد و اینر وز ر ا به جمشید منسو ب مید ا نستند چنا نچه ا بو علی محمد بلعمی م
متو فی 3 6 3 هجر ی و ز یر منصو ربن نو ح سا ما نی بفر ما ن شا ه تا ر یخ ابو جعفر محمد بن حر یر طبر ی را که به تر جمه تا ریخ طبر ی یا بلعمی مشهو ر است . د ر ین ا ثر گر ا نقد ر ر وا یتی بد ین سا ن است : پس جمشید علما ر ا گر د آ و ر د که چیست این پا د شا هی ر ا بر من پا یند ه وبا قی د ا ر د ؟ گفتند د ا د گستر ی میا ن خلق خد ا ی . پس د ا د بگستر د . سپس علما ر ا گفت که ر و ز د اد خو ا هی که من می نشینم شما همه نز د من آ یئد تا هر چه ر و ا با شد مر ا بنما یئد تا آ ن کنم نخستین ر و ز که بد ا د خو ا هی ر فت هر مز ر و ز بو دنخستین ر و ز ما ه فر و ر د ین، پس آ نر و ز را ا ونو ر و ز نا م کر د ند و تا کنو ن سنت جمشید است : د ر عهد غز نو یا ن و غو ریا ن این ر و ز عا لم ا فر و ز با چنا ن شکو ه وجلا ل بر گز ا ر میگر د ید که نظیر آ د ر هیچ د و ر ۀ ا ز د و ر ه ها ی تا ر یخی مشر ق ز مین د ید نشد ه است . د ر تا ریخ بیهقی و سخن سر ا یا ن آ ن عصر گو ا ه ر ا ستین مد عا وشا هد قو ل ما ست . د ر دفتر ها ی آ ن ز ما ن ا ز شعر سر ا یی ها ، هنر نما یی ها طبع آ ز ما یی ها ی ا ر با ب ذ و ق ود ر یا فت صله ها از شا ها ن و ا مر ا ، هد ا یا ی نو ر و ز ی بز ر گا ن و فر ما ن ر و ا یا ن بد ر با رو چگو نگی منا صب و خلعت ها ، تخفیف میعا د ز ند ا نیا ن و یا عفو آ نا ن تا مجلس سو ر و سر و ر ، پا یکو بی و مستی وغیر ه یا د شد ه است . چنا نچه فر خی د ر ین اشا ر ه بجشن نو ر و ز . : ا ز ین فر خند ه فر و ر د ین و خر م جشن نو ر و ز ی - نصیب خسر وعا د ل سعا د ت با د پیر و ز ی . یا فر خند ه با د بر ملک این ر و ز گا رعید -- و ین فصل فر خجسته و نو ر و ز د لستا ن . د ر عهد فر ما ن ر وا یی آ ل با بر ، وتیمو ر یا ن هر ا ت و سلاله کر د یا کر ت نو رو ز جمشید ی ا ز چنا ن ا حتر ا م و عنا یتی و عز تی بر خو ر د ا ر بو د که مر ا سم تا ج گز ا ر ی و سا لگر د جلو س شا ها ن د ر ین ر و ز پر نشا ط و افتخا ر آ میز بر گز ا ر میگر د ید . شا ها ن افغا ن چو ن لو د یها سو ریها ، خلجیها نیز این ر و ز پر میمنت را نیز گر ا می مید اشتند . مر د م ما تا امر وز مقد م میمو ن نو ر و ز ر ا به عنو ا ن جشن ملی ، ر و ز د هقا ن ، میلۀ نو ر و ز جشن سا ل نو ، و سر آ غا ز فصل بها ر وز ما ن تجد ید حیا ت طبیعت ، د ر شهر ها و ر و ستا ها با شو ر وهلهله و شا د ی فر ا و ا ن جشن میگیر ند و بصو ر ت بسیا ر طبعی و سنتی مر ا سم نو ر و ز ر ا که گنجینه ا ی ا ز آ یئن ها ی د لپذ یر از نیا کا ن ما بما میر ا ث با قیما ند ه ا ست ا ز نها ل شا نی و قلبه کشی تا سمنک پز ی و تهیه هفت میو ه بجا می آ و ر ند . نو ر و ز د ر کشو ر ا یر ا ن به عنو ا ن بز ر گتر ین عید ی ملی با مر ا سم و آ د ا ب خا صی و با شکو هی هر چه عظیم تر تجلیل میشد مگر ا ین جشن د ر پنج کشو ر آسیا ی میا نه از بکستا ن ، تا جیکستا ن ،تر کمنستا ن ، قز اقستا ن وقرقزستا ن منع بو د ه ا ست ا ما با و جو د سخت گیر ی ها این ر و ز بنا م فا ر سی آ ن[ نو ر و ز] بر سر ز با ن ها بو د . ومر د م آ ن و لا ا ین آ یئن مشتر ک ا جتما عی و مر د می ر ا نها نی ا ستقبا ل میکر د ند و بعضی مر ا سم آ نر ا بر نگ و آ هنگ دیگر بر گز ا ر می نمو د ند .
ا ین کشو ر ها پس ا ز حصول استقلا ل د و با ر ه این سنت دلپذ یر نیا کا ن فر ز ا نه خو د ر ا احیا کر دند 0
و اکنو ن آ نر ا بنا م جشن نو ر و ز تجلیل و فر ا ر سید ن آ نر ا بیکد یگر شا د با ش ومبا ر کبا د میگو یند . نو ر و ز د ر قلمر و عثما نی بعنو ا ن یک عید ر سمی د ر سر ا سر تر کیه شنا خته میشد . ا و ر نگ زیب شا ه متعصب هند ر سم و آیئن نو ر و ز ر ا د ر آ ن سر ز مین بر ا ند ا خت و بجا ی آ ن ز مینه را بر ا ی جشن ها ی هنو د ما نند بنست ، هو لی ود یو ا لی مسا عد سا خت .
چو ن نو ر و ز عمر ی بد را زی اقو م آ ر یا یی دا ر د و ریشۀ عمیق د ر تا ریخ و فر هنگ ما ،ا ز آ ن لحا ظ بسیا ر ی از ر و ید ا د ها ی جا لب و تا ر یخی ، د ینی و اسا طیر ی را به آ ن مر تبط مید ا نند مثلا میگو یند خد ا وند آ د م را د ر همین ر و ز خلق کر د ه و د ر ین ر و ز کیو مر ث نخستین بشر ر و ی ز مین بز عم آ ر یا یئیا ن بپا د شا هی ر سید ه . د ر همین ر و ز نیشکر بد ست جمشید شکسته و خو ر د ه شد ه و آ بش معلو م ومعر و ف گر د ید که ا ز آ ن شکر سا ختند ( از همین با بت است که خو ر د ن شکر د ر نو ر و ز و هد یه کر د ن شکر ا ز ر ا ه تبر ک بیکد یگر مر سو م شد ) د ر همین ر و ز زر د شت بعمر ی سی سا لگی دین بد یهی ر ا آ شکا ر کر د . د رهمین ر و ز است که کشتی نو ح از طو فا ن بلا جست ود ر کو ه جو د ی نشست . گو یند د ر همین ر و ز نو ر و ز حضر ت مو سی وحی گر فته ا ست . آ و ر د ه اند که د ر همین ر و ز حضر ت عیسی به پیغمبر ی مبعو ث گر د ید د ر همین ر و زحضر ت سلیما ن ا نگشتر خو د ر ا که ر ا ز حشمت و حکمت ا و بو دبعد ا ز چهل ر و ز با ز یا فت و یا خلقت آ د م د ر همین ر و ز پا یا ن یا فت و . .
ا بو ر یحا ن ا لبیر و نی د ر آ ثا ا لبا قیه ( ص 5 2 3 ) بر و ا یتی از قو ل عبد الصمد بن علی نقل میکند که : د رر و ز نو ر و ز جا می سیمین که پر ا ز حلو ا بو د بر ا ی جد ش پیغمبر ص هد یه آ و ر د ند آ ن حضر ت پر سید که این چیست ؟ گفتند ا مر و ز ر و ز نو ر و ز ا ست . پر سید نو ر و ز چیست ؟گفتند عید بز ر گ آ ر یایئی ها ا ست فر مو د آ ر ی د ر ین ر و ز بو د که خد ا و ند عسکر ه ر ا ز ند ه کر د . پر سید ند عسسکر ه چیست ؟ فر مو د عسسکر ه هز ا را ن مر د م بو د ند که ا ز تر س مر گ تر ک د یا ر کر د ه سر به بیا ن نها د ند و خد ا و ند به آ نا ن گفت بمیر ید ، بمر د ند پس آ نها ر ا ز ند ه کر د و ابر ها ر ا فر مو د که به آ نا ن ببا ر ند و ا ز این ر و ست که پا شید ن آ ب د ر ین ر و ز رسم شد ه . پس ا ز حلو ا تنا و ل کر د وجا م حلو ا ر ا میا ن اصحا ب خو د تقسیم کر د وگفت کا ش هر ر و ز بر ما نو ر و ز بو د وظا هر ا ا ین ا ولین با ر است که وا ژ ه نو ر و ز بز با ن مبا ر ک جا ر ی شد و بعر بی ر ا ه یا فت . و ا ین ر و ا یا ت نه تنها نو ر و ز ر ا عز یز کر د بلکه به بقا و د و ا م آ ن افز و د.
گر ا مید اشت و تجلیل ا ز رو ز ها ی آ غا ز سا ل یا نو ر و ز د ر بین اقو ا م وقبا یل و عشا یر پشتو ن و تا جک واز بک و تر کمن وهز ا ره ونو رستا نی وبلو چ وهمه ا قو ام وقبا یل کشو ر ما ا عم از شهر نشین ، دهنشین چا در نشین و کو ه نشین کم و بیش تفا و ت د ار د بطو ر عمو م د رآ ستا نه بها ر بز گر ا ن و دهقا نا ن با استفا د ه از فصل مسا عد و آ ب وهو ا ی گو ا ر ا به کشت و ز ر ع ، شخم زنی و نها ل شا نی و قلبه کشی و بذ ر افشا نی می پر دا ز ند و بخا نه وجا مه خو د تو جه می کنند و لبا سها ی نو پا کیز ه می پو شند و از خویشا و ند ا و دو ستا ن وعز یز ا ن با کما ل مهما ن نو ا ز ی که خا صه وخصلت افغا ن ها ست پذ یر ا ی می کنند دستر خو ا ن یا سفر ه خو د ر ا با طعا م ها ی لذ یذ می آ ر ا یند د ر شب نو ر و زغذ ا ها ی خیلی خو ب ولذ یذ با کمیت ز یا د و انو ا ع مختلف را می پز ند و اعضا ی خو ا نو ا د ه ها یکجا با هم ا ین غذ ا ها را صر ف میکنند و با گر می وصمیمیت ای شب را تجلیل مینما یند وآ نر ا فا ل نیک میگیر ند د ر گذ شته مر د م قبل ا ز فر ا رسید ن سا ل نو گند م ر ا سبز میکر د ند و د رشب ا ول سا ل نو آ نر ا سمنک جو ر میکر د ند که آ هنگ معر و ف آ ن د ر گو ش ها آشنا است که . سمنک د ر جو ش ما کفچه ز نیم - همه گی د ر خو ا ب ما د فچه زنیم .
د ر افغا نستا ن قبل ا ز رسید ن سا ل نو یا نو ر و ز آ ما د ه گی ها ی میگر فتند هفت میوه یا هفت سین جو ر میکر دند سنجت ، با دا م ،کشمش ، پسته ، کشته ، عنا ب ا نجیر ، سیب ، سبز ی ، سیر وغیر ه تر میکنند و د ر ر و ز نو رو ز بر ا ی هر یک ا ز مهما نا ن که به تبر یکی آ مد ه ا ند مقد ا ر را تعا ر ف میکنند . با ید متذ کر شد که قبل ا ز فرا رسید ن نو ر و ز خا نه تکا نی یکی ا ز دیگر عا د ا ت و ر سم ر وا ج ها ی بسیا ر مهم است که ا ز فر ش و ظر ف گر فته تا تما م وسا یل را پا ک وتمیز منما یند.
شعر ا ی مختلف هر کد ا م د ر و صف بها ر سر و د ه ها ی د ا ر ند
حا فظ -:
خوشتر زعیش و صحبت و باغ و بهار چیست ساقی کجاست گوسبب انتظار چیست .
منو چهر ی . :
آ مدت نوروز و آمد جشن نوروزی فراز کامگار اکار گیتی تازه از سرگیر وباز.
سعد ی . :. :
آ د می نیست که عا شق نشو د فصل بها ر - هر گیا هی که به نو ر و ز نجنبد خطب است .
بید ل . :
آ تش ر نگی که د ا ر داین چمن بی د و د نیست . – آ ب میگر د د بچشم شبنم ا ز بو ی بها ر .
مو لا نا . :
ا ی نو بها ر عا شقا ن د ا ر ی خبر ا ز یا ر ما – ا ز تو آ بستن چمن و ی ا ز تو خند ا ن با غ ما .
استا د خلیلی . :
آ مد بها ر جا ن فز ا با بو یها با رنگها -- با گر یه ها با خند ه ها با صلحها با جنگها . .

نو روز در کابل هما طوریکه گفته آمدیم نوروز در وطن عزیز ما تاریخ خیلی قدیم وکهن دارد مردم کابل اینروز را بامراسم بسیار شاندار برگزار میکنند مانند عید قربان و رمضان دسترخوان هموار میکنند و از میوه های خشک تازه و کیک کولچه دسترخوان ها را می آرایند و هرکس درین روز بدیدن بزر گان و ا فارب و دو ستان خود رفته وروز خجسته را برا شا ن تبریک میگو یند و از میو ه ها ی دستر خو ا ن نو ش جا نو اطفا ل ا ز طر ف بز ر گا ن مبلغ ر ا بنا م عید ی نو ر و ز ی تحفه میگیر ند ا ین ر و ز د ر رو ز ا و ل نو ر و ز د ر د ا منه سخی یا کا ر ته سخی با بلند کر د ن جهند ه سخی و د ر شا ه شهید و تپه بی بی مهر و نقا ت د یگر شهر کا بل بر گز ا ر میگر دد .
د ر مز ا ر سر یف که بنا م میله گل سر خ معر و ف است د ر ین ر و ز از سر تا سر افغا نستا ن د ر ین شهر با ستا نی جمع میشو ند با بلند کر ن جهند ه خلیفه چها ر م اسلا م حضر ت علی کر م لا و جه که مد ت چهل ر و ز ر ا د ر بر می گیر د که ا ز جمله آ هنگها ی معر و ف هنر مند ا ن ما که خو ا ند ه اند . .
ر و ز نو ر و ز ا ست خد ا جا ن جنهد ه با لا میشو د . - ا ز کرا ما ت سخی جا ن کو ر بینا میشو د .
یا – سیل گل سر خ به سخی جا ن است . – آ ن شهر مز ا ر پر مهما ن ا ست .
یا خو ا ند معر ف سلما ، سا ر با ن و دیگر هنر مند ا ن هم خو ا ند ه اند .
بیا بر یم بمز ا ر ملا محمد جا ن – سیل گلی لا له ز ا ر و ا ه و ا ه د لبر جا ن .
د ر جلا ل آ با د این ر و ز بنا م گل نا رنج یا د میشو د و د ر منا ظق مختلف شهر بر گز ا ر میگر دد .
د ر قند ها ر بنا م با با صا حب و یا با با و لی و با غ پل و چهل ز ینه یا د میشو د که خو ا ند ن معر و ف آ ن
چپه کا کل میلی د پا ر ه با غ پل ته ز ی – مید ه مید ه قد م ر ا اخلی سیلی گل ته ز ی .
کله خو ز ی د خو ا جه ملک یا مر نجا ن په لو ر – یا د ه د ا لی یا د ه سرد ی یا ده د ا ما ن په لو ر
د ه چهل ز ینو په سر کی د ر ته و لا ر یم –که ر ا ته و نه خو ا ند ی مد ا به ژ ا ر م
که شا ه ما ر ز لفی شا نه کا په نو ر و ز – کل عا لم به د یو ا نه کا په نو ر و ز
د مجنو ن په شا ن به سر ی نا ر ی و کر م – که لیلا مخ ر ا شکا ر ه کا په نو ر وز عبد ا لر حیم هو تک .
نو ر و ز د ر هر ا ت چها ر شنبه ا و ل ر ا بنا م جها ر شنبه سو ر ی سو ر ی یا د میکنند و خا نه تکا نی هما نطو ر یکه قبلا ذ کر شد د ر یکی ا ز آ هنگها ی معر و ف استا د امیر محمد که خو ا ند ه ا ست . وقتی شنید م آ مد ی خا نه تکا نی (تکو نی ) کر د ه ا م – با این د ل دیو ا نه ا م (د یو نه ) شیر ین ز با نی کر د ه ام . - د یگر نر و پیشم بما ن د یگر نشو نا مهر با ن . و این میله با ستا نی د ر شهر هر ا ت بنا م تخت سفر ، شید ایی و میر دا ود بر گز ا ر میگر د د .
نو ر و ز د ر غو ر : با آ مد ن نو ر و زمر د م و فا میلها آ ما د ه گی میگیر ند د ر قر ا و قصبا ت قبل ا ز آ مد ن نو ر و ز حیو ا نا ت خو د را ر نگ میکر د ند یعنی حیو ا نا ت سفید و ابلق را با گلی سر خ و یا رنگها ی سر خ ر نگ میکر د ند که نما یند ه گی ا ز آ مد ن نو ر و ز میکند و خا نه تکا نی میکنند تا غم و رنجی ر ا که د ر سال که پشت سر است د و ر به ا ند ا ز ند وز ند گی نو ی را که خا لی ا ز رنج و غم ا ست آ غا ز نما یند. .
د ر سا بق سمنک یا سمنی جو ر میکر د ند و مرد ما ن قر یه چند فا میل با هم یکجا مشتر کا سمنک می پختند . د ر شب نو ر و ز هر کس به ا ند ا ز ه تو ا ن وقد ر ت خو د غذ ا ها ی لذ یذ وپر مز ه جو ر میکنند و تما م اعضا ی خو ا نو ا د ه آ نر ا به خو شحا لی نو ش جا ن میکنند تا که تما م سا ل ر اخو ش وخوشحا ل سپر ی نما یند و آ نر ا فا ل نیک میگیر ند ود ر غذ ا کو شش میشو د تا سبز ی ها ی که د ر بها ر میر و ید یعنی سیچ و خا لکک ا ستفا د ه نما یند و د ر قد یم لا یا م عقید ه بر آ ن بو د که د ر ین شب ملا ئکی به هر خا نه می آ ید و از ا مو ا ل و مو ا د ی خو ر ا کی د ید ن میکند و به هر کسی که خو شش آ مد د عا ی خیر و بر کت مینما ید . میگفتند د ر رو ز نو ر وز با ید خو شحا ل و خند ا ن بو د تا تما م سا ل خو شحا لی نصیب تا ن با شد . ود ر ر و ز نو رو ز نها ل شا نی و یا قلبه کشی مینما یند ود ر شهر ها با پا د ر میا نی د و لت و یا و ز ار ت ز ر ا عت رسم و گذ شت حیو ا نا ت ومحصو لا ت ز را عتی و بر ای کسا نیکه محصو لا ت خو ب د ا ر ند ا ز طر ف ا ر گا نها ی ز یر بط جا یز ه د ا د ه میشو د . و از طر ف مر د م اسپ د و ا نی ، بز کشی ، نیز ه با زی ، پهلو ا نی ، تخم جنگی ، ونشا ن ه ز نی و غیر ه صو ر ت میگیر د مگر این جشن مر د می و عنعنو ی ما سا ل ها از طر ف مر د م ما با شکو ه ومر ا سم خا ص بر گز ا ر می شد با تأ سف که د ر د و ر ا ن پا د شا هی طا لب ها این عنا صر متعصب ومتحجراین جشن عنعنو ی و مر د می و آ با یی و اجد اد ی ما که ا ز نیا کا ن ما بمیر ا ث ما ند ه است تا په ر ا بشا نه و سینه خو د ز د ه د ید( که په اسلا م کی نو ر و ز مطا بقت نلر ی) یعنی نو رو ز به اسلا م مطا بقت ند ا ر د و از طر ف پا کستا نی ها و عر ب ها وتند ر و ا ن ا سلا می و افر ا طی این جشن ملی مر د می و آ با یئی و اجد ا د ی ما منع اعلا ن شد . و این اسلا م قو می که یک قو مبخا طر سر کو ب کر د ن ا قو ا م وملیت ها ی د یگر وبخا طر بر آ و ر د ه سا ختن آ ر ما ن ها ی شو م خو د و اجنبی ها یعنی پا کستا نی هاو عر ب هابا ید ا ز ینسلا ح تیز وبر ند ه استفا د ه کر د ه و هر کسیکه بخا ست شو م آنها گر د ن نه نهد تحت نا م اینکه ا ز اسلا م سر تا بی کر د ه بنا بو د ی کشا نید ه شو د . خو شبختا نه تا د یر نشد تا ریخ چهر ه ها ی کثیف آ نها ر ابر ملا وآشکا ر سا خت . در خا تمه نو رو ز بر همه مر د م ا فغا نستا ن مبا ر ک با د.
رو کر د ها .
افغا نستا ن د ر مسیر تا ریخ .
مقا له پو ها ند د کتو ر جا و ید .
مقا له بمنا سبت سا ل نو و نو رو ز 2 8 3 1 . ملکز ا د ه
سا یت فا ر سی بی بی سی به منا سبت نو ر و ز
محمد عا ر ف ( ملکز ا د ه)