راستگرایان اروپا با حمایت آمریکا قدرت میگیرند؟
- نیک تورپ
- خبرنگار اروپای مرکزی
سیپَک، کنفرانس اقدام سیاسی محافظهکاران آمریکا، حضور پررنگی در اروپا داشت و گردهماییهای بزرگی را در لهستان و مجارستان برگزار کرد.
برگزاری این رویداد در زمان حساسی انجام شد، درست پیش از دور دوم انتخابات ریاستجمهوری لهستان. در این دور، کارول ناوروتسکی، نامزد ملیگرای مورد حمایت سیپک، رقیب رافائو تراسکوفسکی، شهردار لیبرال ورشو است که سخنرانان سیپک آن را «نبردی برای تمدن غرب» توصیف کردهاند.
«سیپک» که محلی سنتی برای گردهمایی فعالان محافظهکار آمریکایی بود، با بازگشت دونالد ترامپ به کاخ سفید و سلطه بیچونوچرای جنبش «ماگا» (عظمت را دوباره به آمریکا بازگردانیم) بر حزب جمهوریخواه، اکنون بیش از هر زمان دیگری در کانون توجه قرار گرفته است.
ویکتور اوربان، نخستوزیر ملیگرای مجارستان، در مراسم افتتاحیه این نشست در بوداپست گفت: «این گردهمایی شکستخوردگان نیست، بلکه گردهمایی کسانی است که ایستادگی کردهاند.»
او با تشبیه ترامپ به «سرم حقیقت»، از چشمانداز دورانی در اروپا سخن گفت که آن را «عصر میهنپرستان» مینامد؛ عصری برای اروپایی تازه که بر ملت، خانواده سنتی و خوانش خاص او از مسیحیت استوار است.
End of پربینندهترینها
در میان تشویقهای پرشور، ویکتور اوربان و دیگر سخنرانان «توافق سبز» اتحادیه اروپا را به سُخره گرفتند و از مهاجرت گسترده و آنچه «جنون جنسیتی و جریان وُوْک» میخواندند، گلایه کردند.
در سالن همایش، که آکنده از موسیقی دیسکو، نورهای رنگارنگ چشمکزن، کلیپهای ویدیویی و مجریان مشهور بود، سیاستمداران مسنتر گاه از این نمایش پر زرقوبرق گیج و مبهوت بهنظر میرسیدند.
اوربان گفت: «اروپاییها در شهرها، خانهها و کشورهای خود احساس امنیت نمیکنند. آنها در خانه خودشان غریبه شدهاند. این چیزی نیست که بتوان اسمش را «ادغام» گذاشت؛ این جایگزینی جمعیت است.»
این موضوع در سخنان مهمانانش، آلیس وایدل از حزب راست افراطی «آ اِف د» آلمان و خیرت ویلدرز از حزب آزادی هلند، نیز تکرار شد.
این جریان میکوشید با محافظهکاری مخصوص به خود، کلیت پروژه اروپایی را بازآفرینی کند و لیبرالیسم سنتی اتحادیه اروپا را کنار بزند.
از دیگر سخنرانان میتوان به روبرت فیتسو، نخستوزیر اسلواکی، و هربرت کیکل، رهبر حزب آزادی اتریش اشاره کرد.
لیز تراس، نخستوزیر پیشین بریتانیا، نیز در این گردهمایی شرکت کرده بود؛ همراه با او، تونی ابوت، نخستوزیر سابق استرالیا، ماتئوش موراویتسکی و آندری بابیش، نخستوزیران پیشین لهستان و جمهوری چک، و همچنین شماری از جمهوریخواهان بانفوذ و سیاستمداران آمریکای جنوبی نیز حضور داشتند.
حتی رام مادهاو، یکی از نمایندگان حزب بهاراتیا جاناتا هند به رهبری نارندرا مودی، نیز در این گردهمایی شرکت کرده بود.
در ورشو و سپس در بوداپست، سخنرانان به معرفی دیدگاهی پرداختند که یکی از آنها آن را «یک جنبش ملیگرای بینالمللی و بستری جهانی برای نیروهای ضد جهانیگرا» خواند.
راد دریِر، سردبیر نشریه «امریکن کانسروتیو» در بوداپست، به بیبیسی گفت: «برخلاف سیپک آمریکا، شاخه مجارستانی این کنفرانس محتوای فکری غنیتری دارد و فرصتی نادر در اروپا فراهم میکند تا سیاستمداران و فعالان ملیگرا و پوپولیست گرد هم بیایند و شبکهسازی کنند.»
«وعده ویکتور اوربان برای تبدیل بوداپست به پایتخت فکری محافظهکاری معترض اروپایی، اکنون به تحقق پیوسته است.»
اوربان از مفهوم «معترض بودن» لذت میبرد، در حالیکه محافظهکاران سنیتر اروپایی، مانند فریدریش مِرتس، صدراعظم جدید آلمان، از او فاصله میگیرند.
این هفته در مجارستان و لهستان، چنین برداشتی غالب بود که اعضای دولت ترامپ برای جبران حمایتهایی که رهبران ملیگرای اروپایی در انتخابات نوامبر گذشته از دونالد ترامپ کرده بودند، به این کشورها سفر کردند.
کریستی نوم، وزیر امنیت داخلی دولت ترامپ، در کنفرانس سیپک در ورشو گفت: «اگر رهبری را انتخاب کنید که با رئیسجمهور ترامپ همکاری کند، مردم لهستان متحدی قوی خواهند داشت.»
«نیروهای نظامی آمریکا در این منطقه باقی خواهند ماند ... و تجهیزاتی که دریافت میکنید ساخت ایالات متحده و باکیفیت خواهند بود.»
او توضیحی نداد که در صورت عدم پیروزی کارول ناوروتسکی چه اتفاقی خواهد افتاد.
هرچند جنبش «ماگا» در اروپا، که ویکتور اوربان آن را به مِگا، «عظمت را دوباره به اروپا بازگردانیم»، تبدیل کرده، مطمئن بهنظر میرسد، اما شکستهایی را هم تجربه کرده است؛ آخرین مورد آن پیروزی شهردار لیبرال بخارست، نیکوشور دان، در انتخابات ریاستجمهوری رومانی بود.
در آلبانی هم سالی بریشا، رهبر حزب دموکرات و نامزد مورد حمایت ماگا، رقابت پارلمانی این ماه را به اِدی راما، سوسیالیست باسابقه، واگذار کرد؛ در حالیکه کریس لاسیوئیتا، استراتژیست سابق ترامپ، به بریشا در این کارزار کمک کرده بود.
و در اتریش، امیدهای هربرت کیکل برای رسیدن به مقام صدراعظمی با تشکیل ائتلافی تازه میان چپ و راست نقش بر آب شد؛ ائتلافی که بهجای او، کریستیان اشتوکر از حزب مردم اتریش را برگزید.
حتی پایههای قدرت ویکتور اوربان، که میزبان کنفرانس بوداپست است، متزلزل شده است.
آیا پیام ویکتور اوربان که هنوز برای حامیان آمریکاییاش تازه و جذاب است، برای مردم مجارستان دیگر تازگیاش را از دست داده؟
جورج سیمون، ملیگرای رومانیایی که از نیکوشور دان شکست خورده بود، در ورشو هشدار داد: «اگر ناوروتسکی در لهستان پیروز نشود، مجارستان هدف بعدی خواهد بود و ویکتور اوربان قدرت را از دست خواهد داد.» انتخابات پارلمانی مجارستان قرار است آوریل سال آینده برگزار شود.
در ظاهر یکپارچه این جنبش، ترکهایی نیز دیده میشود.
موضوع اوکراین و روسیه همچنان منبع اختلاف نظر باقی مانده است. در همین حال، غیبت جورجا ملونی، نخستوزیر ایتالیا، به وضوح جلب توجه میکرد.
این هفته خبر ناخوشایندی به ویکتور اوربان رسید: نرخ باروری در مجارستان در ماه آوریل به ۱.۲۸ کاهش یافت؛ این نرخ به رغم پانزده سال حمایتهای مالیاتی و تسهیلات ساخت مسکن برای ترغیب زوجها به فرزندآوری بیشتر، تقریباً به پایینترین سطح خود از زمان به قدرت رسیدن او در سال ۲۰۱۰ نزدیک است.
اما هنگامی که صندلیهای سالن کنگره بوداپست جمع میشد، فضای شادی حاکم بود و نگاهها به دور دوم انتخابات لهستان دوخته شده بود.
