Conversation
#دیابت
#پیشگیری
#کودکان
در مطالعه بسیار جالبی که دو روز پیش در مجله Science منتشر شده، محققان با استفاده از دادههای زیستبانک بریتانیا، به بررسی تأثیرات مواجهه با شکر در ۱۰۰۰ روز اول زندگی، از زمان بارداری تا دو سالگی، بر سلامت بلندمدت پرداختهاند. محققان از دادههای مربوط به پایان دوره جیرهبندی شکر در بریتانیا در سال ۱۹۵۳ استفاده کردند، زمانی که مصرف شکر به طور قابل توجهی افزایش یافت. این تغییرات به محققان کمک کرد تا تأثیرات مصرف شکر در این دوره حساس از رشد را بر بروز دیابت نوع ۲ و فشار خون بالا در بزرگسالی بررسی کنند.
قبل از پایان جیرهبندی شکر، مصرف شکر محدود به حدود ۴۰ گرم در روز برای بزرگسالان و ۱۵ گرم برای کودکان بود. همچنین، شکر به نوزادان زیر دو سال داده نمیشد. اما بعد از پایان جیرهبندی، مصرف شکر در بین کودکان و بزرگسالان به بیش از دو برابر افزایش یافت. محققان به کمک دادههای حاصل از زیستبانک بریتانیا، به مقایسه افرادی پرداختند که در طول دوره جیرهبندی به دنیا آمده بودند و در نتیجه مصرف شکر کمتری در دوران بارداری و کودکی داشتند، با افرادی که پس از پایان این دوره و افزایش مصرف شکر به دنیا آمدند.
نتایج نشان داد که افرادی که در دوران اولیه زندگی (بهویژه در رحم مادر و در ماههای ابتدایی کودکی) در معرض جیرهبندی شکر بودند، به میزان ۳۵ درصد کمتر به دیابت نوع ۲ و ۲۰ درصد کمتر به پرفشاری خون مبتلا شدند. همچنین این افراد به طور میانگین حدود ۴ سال دیرتر به دیابت و ۲ سال دیرتر به پرفشاری خون دچار شدند. علاوه بر این، مواجهه با محدودیت شکر در دوران اولیه زندگی موجب کاهش حدود ۳۰ درصدی خطر چاقی و کاهش شاخص کمر به قد (WHR) شده است.
محققان توضیح میدهند که این اثرات مثبت احتمالاً به دلیل برنامهریزی فیزیولوژیک در دوران جنینی و سالهای اولیه کودکی است. طبق این نظریه، محدودیتهای تغذیهای در این دوران میتواند تغییرات دائمی در عملکرد متابولیکی و سیستمهای بدن ایجاد کند. به عبارت دیگر، بدن در این دوران حساس تحت تأثیر تغذیه قرار گرفته و به نوعی در برابر عوامل مضر محافظت میشود.
علاوه بر تأثیر فیزیولوژیک، مواجهه کم با شکر در دوران اولیه زندگی میتواند ترجیحات طعمی فرد را تغییر دهد و از ایجاد عادت به مصرف مواد شیرین جلوگیری کند. محققان میگویند بسیاری از کودکان تا سن دو سالگی به طور روزانه شکر زیادی مصرف میکنند که میتواند پایهگذار عادات غذایی ناسالم در آینده باشد.
تحقیق نشان داد که تأثیرات محافظتی مصرف کم شکر نه تنها در دوران بارداری بلکه با ادامه محدودیت شکر پس از تولد و به ویژه تا شش ماهگی (زمان شروع تغذیه جامدات) نیز مشاهده میشود. همچنین، اثرات کاهشدهنده خطر دیابت نوع ۲ بیشتر در زنان مشهود بود که با یافتههای مطالعات حیوانی نیز سازگار است و نشان میدهد که زنان به طور بالقوه حساسیت بیشتری به شکر دارند.
محققان تاکید میکنند که این نتایج حاکی از اهمیت پیروی از رهنمودهای تغذیهای جهانی برای محدودیت مصرف شکر، به ویژه در دوران اولیه زندگی است. این یافتهها میتواند به سیاستگذاریهای بهداشتی کمک کند، مانند اعمال مالیات بر شکر یا محدود کردن افزودن شکر به غذاهای کودکان و نوزادان.