قطره‌هاي چشمي استروئيدي و آنتي بيوتيكي
قطره‌هاي چشمي استروئيدي و آنتي بيوتيكي تركيبي از يك داروي شبه كورتيزون و يك آنتي بيوتيك است اين قطره‌ها براي كاهش قرمزي,درد و ناراحتي ناشي از مشكلات چشمي ويژه و جلوگيري از عفونت به هنگام درمان,استفاده مي‌شوند. از اين داروها فقط به نحوي كه پزشك براي شما تجويز كرده است استفاده كنيد.
پيش از استفاده از اين دارو حتماً به پزشكتان اطلاع دهيد كه شما:
نسبت به هر گونه دارويي حساسيت داريد؛
قبلاً عفونت, آسيب يا هرگونه وضعيت ديگر چشمي داشتيد؛
داروهاي نسخه شده يا نسخه نشده ديگري را مصرف مي‌كنيد يا داراي مشكلات پزشكي ديگري هستيد.
استفاده درست از اين داروها:
دوز دارويي
براي بهبودي كامل عفونت چشمي,بايد در تمام مدت درمان از اين داروها استفاده كنيد حتي در صورت ناپديد شدن علائم، از عدم مصرف يك دوز دارويي هم غفلت نكنيد.
در صورت فراموش كردن مصرف يك دوز دارويي هر چه زودتر آن دوز را مصرف كنيد. اما اگر تقريباً همزمان با دوز دارويي بعدي به ياد دوز فراموش شده افتاديد, از آن دوز صرف نظر كرده و طبق برنامه منظم داويي خود عمل نماييد.
احتياطات لازم به هنگام استفاده از اين داروها
اگر علائم چشمي پس از گذشت چند روز بهبود نيافت و يا اگر وخيم‌تر شد با پزشك خود مشورت كنيد.
اگر از دارو براي مدت زمان طولاني (مثلاً بيش از 6 هفته) استفاده مي‌كنيد,پزشكتان مايل خواهد بود تا به طور مرتب چشم شما را معاينه نمايد.
درد يا سوزش گهگاه پس از مصرف اين دارو در چشم دور از انتظار نيست.
داروي باقيمانده را هرگز بدون مشورت با پزشك براي درمان مشكلات چشمي بعدي به كار نبريد. از اين دارو نبايد براي درمان انواع ويژه عفونت‌هاي چشمي يا مشكلات چشمي ديگر استفاده كرد.
آثار جانبي اين داروها
آثار جانبي كه پزشك بايد از آنها اطلاع يابد:
خارش, دانه‌هاي قرمز,تورم اطراف چشم يا علائمي از عفونت كه پيش از شروع مصرف دارو وجود نداشته باشند.
اطلاعات موجود در اين دستور دارويي ويژه بيماران كاملاً انتخابي است و كليه استفاده‌ها, كاربردها,احتياطات, آثار جانبي يا تداخلات احتمالي را در بر نمي‌گيرد.
چگونه مي‌توان از قطره يا پماد چشمي استفاده كرد؟
همواره از قطره به هنگام روز و از پماد به هنگام شب استفاده مي‌شود چراكه پماد مدت زمان بيشتري در تماس با چش قرار مي‌گيرد. پزشك در نسخه دارويي ميزان پماد و يا تعداد قطرات (معمولاً يك يا دو قطره) را تعيين مي‌كند.
طرز استفاده صحيح از قطره‌ها:
1- دستان خود را به طور كامل با آب و صابون بشوييد.
2- از آينه يا شخص ديگري براي ريختن قطره كمك بگيريد.
3- اطمينان حاصل كنيد كه تركي يا شكستگي در قطره چكان وجود نداشته باشد و قطره‌هاي چشمي شفاف هستند.
4- از تماس سر قطره چكان با چشم يا هر شيء ديگري جلوگيري كنيد.
5- سر قطره چكان را همواره به پايين بگيريد تا از برگشت قطره به داخل بطري و آلودن كردن مابقي قطره جلوگيري نماييد.
6- سر خود را به عقب برگردانيد.
7- بطري را مابين انگشت شست و سبابه نگهداريد قطره چكان را نزديك پلك اما به نحوي كه با آن هيچ گونه تماسي حاصل نكند بگيريد.
8- مابقي انگشت‌هاي خود را روي گونه يا بيني قرار دهيد.
9- با انگشت سبابه دست ديگر خود پلك پايين چشم را به سمت پايين بكشيد تا حفره‌اي ايجاد شود.
10- تعداد قطره تجويز شده را درون حفره به دست آمده از پايي و چشم بريزيد. با ريختن قطره روي سطح چشم ممكن است احساس سوزش نماييد.
11- چشم خود را به مدت دو تا سه دقيقه ببنديد تا دارو در چشمتان باقي بماند.
12- در قطره را محكم ببنديد از شستن يا خشك كردن در آن بپرهيزيد.
13- هر گونه مايع اضافي را از روي گونه‌هايتان با دستمال كاغذي تميزي خشك كنيد دست‌هاي خود را مجدداً بشوييد.
طرز استفاده صحيح از پمادها:
1- دستان خود را به صور كامل با آب و صابون بشوييد.
2- از آينه با شخص ديگر جهت گذاشتن پماد كمك بگيريد.
3- از تماس سر پماد با چشم يا هر چيز ديگري جلوگيري كنيد پماد بايد هميشه تميز نگه داشته شود.
4- سر خود را به عقب برگردانيد.
5- پماد را مابين انگشت شست و سبابه نگهداريد و آن را نزديك پلك اما به نحوي كه با آن هيچ گونه تماسي حاصل نكند بگيريد.
6- مابقي انگشتان خود را روي گونه يا بيني قرار دهيد.
7- با انگشت سبابه دست ديگر خود پلك پاييني چشم را به سمت پايين بكشيد تا حفره‌اي ايجاد شود.
8- مقدار كمي از پماد را درون حفره به دست آمده از پلك پاييني و چشم بريزيد.
9- به آرامي پلك بزنيد.
10- سر پماد را محكم ببنديد.
11- هر گونه پماد اضافي را از روي پلك و مژه‌ها با دستمال كاغذي تميزي پاك كنيد دستمال خود را مجدداً بشوييد.
به هنگام استفاده از قطره يا پمادها چه دستور ويژه‌اي را بايد اجرا كرد؟
هرگز به سر قطره‌چكان يا پماد دست نزنيد و از تماس آنها با چشم آلوده جلوگيري كنيد.
اگر عفونت طي دو تا سه روز بهبود نيافت يا اگر بدتر شد با پزشك خود تماس حاصل كنيد.
در صورت فراموش كردن يك دوز دارويي چه كار بايد كرد؟
دوز فراموش شده را مصرف كنيد و هر گونه دوز باقي مانده آن روز را در فواصل مساوي مصرف نماييد. اما اگر همزمان با دوز دارويي بعدي دوز فراموش شده را به خاطر آوريد هرگز هر دو دوز را با هم مصرف نكنيد بلكه فقط دوز آن ساعت را مصرف كنيد و سپس برنامه دارويي خود را دنبال نماييد.
شرايط نگهداري قطره يا پمادها كدامند؟
در قطره يا پماد را محكم ببنديد و آن را دور از دسترس كودكان قرار دهيد. اين داروها را در درجه حرارت اتاق و دور از گرما نگهداريد و از انجماد آن جلوگيري كنيد.
جنتامايسين چشمي
علت تجويز جنتامايسين چيست؟
جنتامايسين باكتري‌هايي كه باعث عفونت‌هاي چشمي ويژه‌اي هستند را از بين مي‌برد.
اثرات جانبي جنتامايسين كدامند؟ چه اقدامي مي‌توان انجام داد؟
سوزش، تحريك,تير كشيدن چشم از اثرات جانبي اين دارو هستند اگر اين اثرات پس از مصرف دارو به وجود آمده و با فاصله كمي از بين بروند, زيان آور نخواهند بود. اما اگر برطرف نشوند مصرف دارو را متوقف كنيد و با پزشك خود تماس حاصل نماييد.
احتياطات ديگر به هنگام استفاده از جنتامايسين كدامند؟
اگر تاكنون نسبت به قطره و يا پماد توبرامايسين واكنش بدي نشان داده‌ايد پيش از استفاده از جنتامايسين پزشك خود را از اين واكنش باخبر سازيد.
داروي تجويزي باقي مانده را به دور بريزيد و هرگز از آن براي درمان عفونت ديگر استفاده نكنيد به هيچ فرد ديگري اجازه استفاده از اين دارو را ندهيد چراكه در صورت آلودگي تصادفي دارو, عفونت ممكن است به شخص دوم انتقال يابد.
توبرامايسين چشمي(توبركس)
علت تجويز توبرامايسين چيست؟
توبرامايسين باكتري‌هايي كه باعث ايجاد عفونت‌هاي چشمي ويژه‌اي مي‌شوند را از بين مي‌برد.
در صورت استفاده از داروي چشمي ديگري به همراه توبرامايسين, حداقل 15 دقيقه پيش از استفاده از توبرامايسين آن دارو را مصرف كنيد.
اثرات جانبي توبرامايسين كدامند؟ چه اقدامي مي‌توان انجام داد؟
تاري ديد موقت (ناشي از پماد),اگر چنين مشكلي برطرف نشد با پزشك خود تماس بگيريد.
در صورت اشك ريزش, خارش و تورم پلك و نيز قرمزي چشم‌ها با پزشك خود مشورت كنيد.
احتياطات ديگر به هنگام استفاده از توبرامايسين كدامند؟
اگر تاكنون نسبت به قطره يا پماد جنتامايسين واكنش بدي نشان داده‌ايد پيش از استفاده از توبرامايسين پزشك خود را از اين واكنش باخبر سازيد.
داروي تجويزي باقي مانده را دور بريزيد و هرگز از آن براي درمان عفونت ديگري استفاده نكنيد به هيچ فرد ديگري اجازه استفاده از اين دارو را ندهيد چراكه در صورت آلودگي تصادفي دارو, عفونت ممكن است به شخص دوم انتقال يابد.
كورتن چشمي (پردنيزولون - دگزامتازون):
علت تجويز كورتن چيست؟
كورتن باعث كاهش تحريك، قرمزي، سوزش و تورم التهاب چشمي ناشي از مواد شيميايي، حرارت، تشعشع، آلرژي يا اشياي خارجي در چشم مي‌شود. گاهي از پردنيزولون پس از جراحي نيز استفاده مي‌شود.
چه هنگام بايد از كورتن استفاده كرد؟
بايد با دقت دستور آمده در نسخه را اجرا نمود و در صورت اشكال با پزشك يا داروساز خود مشورت كرد.
اثرات جانبي پردنيزولون كدامند؟ چه اقدامي مي‌توان انجام داد؟
سوزش يا تير كشيدن موقت چشم و نيز تاري ديد موقت در صورت ادامه اين اثرات با پزشك خود تماس حاصل كنيد. در صورت ايجاد فشار و درد چشمي فوراً با پزشك خود تماس بگيريد.
احتياطات ديگر به هنگام استفاده از كورتن كدامند؟
پيش از استفاده از كورتن چشمي پزشك را از ابتلا به ديابت (بيماري قند), گلوكوم (آب سياه) و يا بارداري, قصد بارداري و يا شيردهي با خبر سازيد.
پزشك را از داروهاي مصرفي نسخه شده و غير نسخه شده خود آگاه كنيد.
قسمت باقيمانده دارو را دور بريزيد.
به فرد ديگري اجازه استفاده از اين دارو را ندهيد.
اثرات جانبي دگزامتازون كدامند؟ چه اقدامي مي‌توان انجام داد؟
در صورت ايجاد تغييرات بينايي (مانند تاري ديد و ديدن هاله‌هايي در اطراف نور) فشار و درد چشمي,افتادگي پلك با پزشك خود تماس بگيريد.
آتروپين سولفات چشمي
علت تجويز آتروپين سولفات چيست؟
براي گشاد كردن (باز كردن) مردمك (دايره سياه كوچك چشم كه ديدن از راه آن امكانپذير مي‌شود) از آتروپين پيش از انجام معاينات چشمي استفاده مي‌شود. از اين دارو نيز براي كاهش درد ناشي از تورم چشم و درمان انواع ويژه‌اي از گلوكوم (آب سياه) كه يك بيماري چشمي است استفاده مي‌شود.
چه هنگام بايد از آتروپين سولفات استفاده كرد؟
بايد با دقت دستور دارويي آمده در نسخه را اجرا نمود و در صورت اشكال با پزشك يا داروساز خود مشورت كرد.
چگونه مي‌توان از آتروپين سولفات استفاده كرد؟
آتروپين سولفات به صورت قطره و پماد چشمي در دسترس است.
اثرات جانبي آتروپين سولفات كدامند؟ چه اقدامي مي‌توان انجام داد؟
حساسيت به نور درخشان از اثرات جانبي اين دارو است. از عينك‌هاي تاريك استفاده كنيد و از رانندگي يا كار با دستگاه‌هاي خطرناك اجتناب كنيد.
در صورت بروز خشكي دهان,خشكي يا قرمزي پوست,تب, ضربان سريع,تپش قلبي,گيجي ذهن اشكال در ادرار كردن با پزشك خود تماس بگيريد.
تاري ديد نيز چند روز پس از قطع دارو از بين مي‌رود,در غير اين صورت با پزشك خود مشورت نماييد.
ناراحتي و قرمزي چشم و نيز تورم پلك زيان آور نيستند.
احتياطات ديگر به هنگام استفاده از آتروپين سولفات كدامند؟
پزشك خود را از ابتلاي احتمالي خود به گلوكوم (آب سياه) با خبر سازيد. آتروپين سولفات مي‌تواند بر راه پاسخ بدن به داروهاي ديگر تأثير بگذارد. پيش از استفاده از آتروپين سولفات پزشك خود را از داروهاي مصرفي خود با خبر سازيد به هنگام استفاده از آتروپين سولفات بدون مشورت با پزشك از هيچ گونه داروي ديگري استفاده نكنيد هنگامي كه پزشك دارويتان را قطع كرد, باقيمانده آن را دور بريزيد و اجازه ندهيد شخص ديگري از اين دارو استفاده كند.
داروهاي ضد التهاب غير استروئيدي
ايندومتاسين- ديكلوفناك- ناپروكسن- تولمتين- بروفن
كاربردهاي اين داروها
داروهاي ضد التهاب غير استروئيدي براي كاهش برخي علائم ناشي از آرتريت مانند التهاب,تورم,سختي حركت و درد مفاصل استفاده مي‌شوند. اين داروها آرتريت را درمان نمي‌كنند و تنها تا زماني كه از آنها استفاده مي‌شود علائم فوق را كاهش مي‌دهند. برخي از اين داروها جهت نقرس, پيچ خوردگي,رگ به رگ شدن,التهاب شاندون (زردپي) يا التهاب بورس (كيسه‌هاي مابين الياف ماهيچه‌اي)استفاده مي‌شوند. داروهاي ضد التهاب غير استروئيدي ممكن است براي وضعيت‌هاي ديگري نيز به كار برده شوند از جمله كرامپ‌هاي ناشي از قاعدگي كه مي‌توان براي كاهش آنها با تجويز پزشك از اين گونه داروها استفاده نمود.
پيش از استفاده از اين دارو حتماً به پزشكتان اطلاع دهيد كه شما:
نسبت به چه دارويي حساسيت داريد,به ويژه نسبت به آسپرين يا تارترازين (ماده رنگي #5)؛
به هنگام استفاده از اين دارو باردار هستند يا قصد بارداري داريد؛
شيرده هستيد؛
داروهاي نسخه شده يا غير نسخه شده ديگري را مصرف مي‌كنيد؛
مبتلا به مشكلات پزشكي ديگري مانند زخم يا اختلالات خوني هستيد.
استفاده مناسب از اين داروها
به هنگام استفاده طولاني مدت از اين دارو مثلاً در درمان آرتريت و براي كاهش ناراحتي معده پزشك ممكن است از شما بخواهد تا دارو را با غذا يا آنتي اسيد مصرف كنيد.
از اين داروها به طور مرتب و همانگونه كه توسط پزشكتان تجويز شده است استفاده كنيد. در مورد آرتريت ممكن است يك هفته يا بيشتر طول بكشد تا احساس بهبودي نماييد,همچنين ممكن است چند هفته بگذرد تا تأثير كامل داروها را دريابيد.
اگر به طور مرتب از اين داروها استفاده مي‌كنيد (مثلاً روزانه) و يك دوز را فراموش كرديد هر چه زودتر آن دوز را مصرف كنيد. سپس برنامه منظم دارويي خود را ادامه دهيد اما اگر تقريباً همزمان با دوز دارويي بعدي به ياد دوز فراموش شده افتاديد,از آن دوز صرف نظر كرده و طبق برنامه منظم دارويي خود عمل كنيد.
احتياطات لازم به هنگام استفاده از اين داروها:
اگر به هنگام درمان با اين داروها از مشروبات الكلي يا به طور منظم از آسپرين استفاده مي‌كنيد ممكن است دچار ناراحتي معده شويد. بنابراين به هنگام مصرف اين داروها هرگز از آسپرين يا داروهايي كه حاوي آسپرين هستند و نيز از مشروبات الكلي استفاده نكنيد مگر با تجويز پزشك.
اثرات جانبي اين داروها:
اثرات جانبي كه پزشك بايد از آنها اطلاع يابد.
ميزان بروز اثرات جانبي زير متفاوت است و اين ميزان به نوع داروي ضد التهاب غير استروئيدي مصرفي شما بستگي دارد. در اغلب موارد اين اثرات نادر هستند.
مدفوع خوني يا سياه قيرگون؛
ادرار خوني يا تيره,سختي يا درد به هنگام ادرار كردن,تكرار ادرار,كاهش ناگهاني در ميزان ادرار؛
تاري ديد يا هرگونه تغيير در بينايي؛
مشكلات تنفسي؛
كاهش شنوايي يا وزوز يا ايجاد صدا در گوش؛
كهير, خارش پوستي و دانه‌هاي قرمز پوستي؛
اختلال ذهني يا افسردگي ؛
ضعف عضلاني ؛
زخم گلو و تب, وجود زخم يا نقاط سفيد در دهان؛
خونريزي غير عادي,كبودي,خستگي يا ضعف؛
تورم قدم يا ساق پا يا اضافه وزن غير طبيعي؛
زردي چشم يا پوست؛
آثار جانبي كه نياز به اطلاع پزشك از آنها نيست:
اين اثار جانبي احتمالي ممكن است به هنگام درمان از بين روند اما در صورت ادامه با پزشك خود مشورت كنيد.
- احساس نفخ, گاز, سوزش قلب يا درد يا ناراحتي معده؛
- يبوست, اسهال,حالت تهوع و استفراغ,كاهش اشتها؛
- سرگيجه,خستگي,خواب آلودگي يا سردرد؛
- عصبانيت, اشكال در خواب يا ضربان قلب سريع غير طبيعي.
گاهي براي يووئيت‌هاي مقاوم به درمان با قطره‌هاي كورتن‌دار و يا تزريق موضعي كورتن و يا حتي كورتن‌هاي خوراكي از داروهاي شيمي درماني كه سركوب كننده سيستم ايمني بدن هستند استفاده مي‌شود استفاده از اين داروها به منزله اين نيست كه بيمار دچار سرطان مي‌باشد. بعضي از داروهاي شيمي درماني كه براي درمان يووئيت به كار مي‌روند عبارتند از متوتركسات- سيكلوسبورين- آزامتوپرين- سيكلوفسفاميد و كلرامبوسيل.
متوتركسات (براي وضعيت‌هاي غير كانسري- خوراكي/ تزريقي)- استفاده پوستي
متوتركسات دارويي است كه درمان سورياسيس (بيماري كه باعث قرمزي, پوست پوست شدن و خارش پوست مي‌شود) به كار مي‌رود.
متوتركسات ممكن است جهت درمان آرتريت پسورياتيك (نوعي آرتريت كه با سوريازيس همراه است) و نيز درماتوميوزيت (التهاب پوستي ناشي از بيماري عضلات اسكلتي)مصرف شود. تجربه به دست آمده از مصرف اين دارو نشانگر آن است كه ممكن است بتوان از آن در درمان مشكلات پزشكي ديگري استفاده كرد.
متوتركسات را مي‌توان در برخي وضعيت‌هاي ديگر و با تجويز پزشك مصرف نمود.
اگر با خواندن اين جزوه با نگراني ويژه‌اي روبرو شديد يا مايل باشيد اطلاعات بيشتري را درباره آن به دست آوريد با پزشك خود مشورت كنيد اين دارو و داروهاي ديگر را دور از دسترس كودكان قرار دهيد.
پيش از استفاده از اين دارو از پزشك خود درباره اثرات جانبي احتمالي دارو سؤال كنيد. ممكن است برخي از آنها شديد و يا دراز مدت باشند.
به پزشك، پرستار و داروساز خود اطلاع دهيد كه شما:
به هرگونه دارويي حساسيت داريد (داروهاي نسخه شده يا نسخه نشده)؛
باردار يا قصد بارداري داريد؛
شيرده هستيد؛
دريافت كننده داروي نسخه شده يا غير نسخه شده ديگري هستيد؛
دچار مشكلات پزشكي ديگري هستيد به ويژه آبله مرغان (حتي اگر اخيراً مبتلا شده باشيد), مصرف كننده الكل (يا تاريخچه‌اي از آن داريد),مبتلا به كوليت, بيماري سيستم ايمني بدن, هرپس زوستر (شنگلز)عفونت,بيماري كليوي, بيماري كبدي,التهاب‌ها يا زخم‌هاي دهاني, يا زخم معده هستيد.
تا به حال با اشعه يا داروهاي كانسري درمان شده‌ايد.
استفاده مناسب از اين دارو
از اين دارو فقط به نحوي كه توسط پزشك مشخص شده است استفاده كنيد، پيش از آنچه تجويز شده است و كمتر از آن را مصرف نكنيد.
متوتركيست ممكن است باعث ايجاد حالت تهوع شود. حتي اگر احساس ناراحتي نموديد، هرگز پيش از مشورت با پزشك خود مصرف دارو را قطع نكنيد. براي كاهش اين اثر از پزشك، پرستار يا داروساز خود توضيح بخواهيد. اگر بلافاصله پس از مصرف دارو دچار حالت تهوع شديد با پزشك خود مشورت نماييد.
اگر يك دوز دارويي را فراموش كرديد,آن را ديگر مصرف نكنيد و يا دوز بعدي را دوبرابر نكنيد,بلكه طبق برنامه منظم دارويي خود عمل كنيد.
احتياطات به هنگام استفاده از دارو:
اينكه پزشك پيشرفت بهبودي شما را با معاينه‌هاي منظم كنترل كند, از اهميت ويژه‌اي برخوردار است.
به هنگام مصرف اين دارو هرگز از مشروبات الكلي استفاده نكنيد به هنگام شروع مصرف متوتركسات از ماندن در معرض آفتاب به مدت طولاني اجتناب كنيد و از لامپ‌هاي ماوراء بنفش استفاده نكنيد چراكه ممكن است پوستتان نسبت به گذشته حساس‌تر شده باشد. در صورت سوختگي شديد با پزشك خود مشورت كنيد. در صورتي كه از اين دارو جهت بهبودي سوريازيس استفاده مي‌كنيد,اين موضوع اهميت ويژه‌اي پيدا مي‌كند چراكه نور ماوراء بنفش مي‌تواند سوريازيس را وخيم‌تر نمايد.
هرگز از آسپرين يا داروي ديگر براي برطرف كردن التهاب يا درد بدون مشورت اوليه با پزشك خود استفاده نكنيد.
به هنگام استفاده از متوتركسات و حتي پس از چند هفته از پايان درمان,بدون موافقت پزشك خود هيچ گونه و اكسيناسيون انجام ندهيد.
اثرات جانبي احتمالي اين دارو:
اثرات جانبي كه بايد فوراً پزشك از آنها اطلاع پيدا كند:
اثرات با شيوع كمتر:اسهال، قرمزي پوست, زخم در دهان و لب‌ها,درد معده
اثرات با شيوع نادر: مدفوع قيري و سياه,وجود خون در مدفوع و ادرار,تاري ديد, تشنج,سرفه يا خس خس كردن,تب يا لرز؛ درد پهلو يا پايين پشت اشكال يا دردناكي ادرار,وجود نقاط قرمز مشخص روي پوست,كوتاهي نفس‌ها خونريزي يا كبودي غير طبيعي.
اثرات جانبي ديگر كه بايد پزشك از آنها اطلاع يابد:
اثرات نادر: درد پشت، ادرار تيره,گيجي, خواب آلودگي,سردرد,خستگي يا ضعف غير طبيعي,زردي پوست يا چشم‌ها.
اثرات جانبي كه معمولاً نيازي به اطلاع پزشك از آنها نيست:
اين اثرات جانبي احتمالي ممكن است به هنگام درمان ناپديد شوند؛ اما در صورت ادامه و يا ايجاد ناراحتي حتماً با پزشك,پرستار و داروساز خود مشورت كنيد.
اثرات با شيوع كمتر يا نادر:آكنه, تاول, كاهش اشتها,حالت تهوع يا استفراغ,رنگ پريدگي,وجود دانه‌هاي قرمز يا خارش پوستي
اين دارو ممكن است باعث كاهش موقت مو در برخي افراد مي‌شود پس از اتمام درمان با متوتركسات, رشد طبيعي مو بايد برگردد. اثرات جانبي ديگري نيز ممكن است در برخي از بيماران رخ دهد,در صورت بروز آنها با پزشك,پرستار يا داروساز خود مشورت كنيد.
| 
