حسینعلی نیری، از قاضیان اعدامهای ۶۷ درگذشت

حسینعلی نیری، از مقامهای بلندپایه قوه قضائیه و از قاضیان اعدامهای ۶۷ و عضو «هیئت مرگ» استان تهران درگذشت.
غلامحسین محسنی اژهای، رئیس قوه قضائیه ایران در پیامی درگذشت او را تسلیت گفت و نوشت: «مرحوم نیری مدت قابلتوجهی را در بستر بیماری و کسالت گذراند.»
به گزارش خبرگزاری میزان قرار است که مراسم خاکسپاری حسینعلی نیری صبح روز شنبه (۱۶ فروردین) از مقابل مسجد ارک تهران برگزار شود.
حسینعلی نیری از مقامهای قضایی نزدیک به محمد محمدی گیلانی و اسدالله لاجوردی بود.

او در دهه شصت «حاکم شرع» زندان اوین بود. در سال ۱۳۶۷ آیتالله خمینی، رهبر وقت ایران، به او و مرتضی اشراقی، دادستان تهران و یک نماینده از وزارت اطلاعات (مصطفی پورمحمدی به انتخاب وزیر اطلاعات) حکم داد که درباره زندانیانی که «بر سر موضع نفاق خود پافشاری کرده و میکنند» و «محارب و محکوم به اعدام میباشند» تصمیم بگیرند.
به این ترتیب حسینعلی نیری را یکی از افرادی میدانند که در اعدام دستهجمعی هزاران زندانی سیاسی مسئولیت مستقیم داشته است.
در زمستان ١٣۶۷ هم آیتالله خمینی به او حکم داد که به همراه ابراهیم رئیسی به پروندههای راکد در شورای عالی قضایی رسیدگی کند.
۲۹ دی سال ۱۴۰۳ همزمان با انتشار خبر کشته شدن محمد مقیسه و علی رازینی، دو قاضی بلندپایه ایران، گزارشهایی از زخمی شدن حسینعلی نیری نیز منتشر شد که قوه قضائیه ایران آن را تکذیب کرد.
حدود سه سال پیش حسینعلی نیری برای نخستین بار درباره اعدام زندانیان سیاسی در دهه شصت خورشیدی توضیح داد. او در مصاحبه با سایت مرکز اسناد انقلاب اسلامی گفته بود «توطئههای جدیدی در راه بود» و «نمیشد با قربانت بروم و فدایت شوم کشور را اداره کرد».
او در پاسخ به سوالی بحث چند سال اخیر درباره «اعدامهای دهه شصت و به خصوص سال ۱۳۶۷» گفته بود «آن برهه شرایط ویژهای بود. وضع مملکت بحرانی بود. یعنی اگر قاطعیت امام نبود شاید ما اصلا این امنیت را نداشتیم. شاید اصلا وضعیت طور دیگری بود. شاید اصلا نظام نمیماند. روزی ۵۰ - ۶۰ تا ترور در تهران و شهرهای دیگر اتفاق میافتاد. در این شرایط بحرانی باید چه کرد؟ باید حکم قاطعی داد. آن که دادگاه را اداره میکند و مسائل در دستش است باید مسئله را جمع کند. در این شرایط که نمیشود با "قربانت بروم و فدایت بشوم" کشور را اداره کرد».
در مرداد و شهریور ۱۳۶۷ هزاران زندانی سیاسی را با استناد به حکم آیتالله خمینی در دادگاههایی چند دقیقهای و بدون تشریفات قضایی معمول اعدام کرد و مخفیانه به خاک سپرد.
اعضای کمیتهای که از سوی آیتالله خمینی به زندانها فرستاده شدند، در میان زندانیان و خانواده آنها به «هیئت مرگ» معروف هستند.
در سالهای پس از اعدامهای سال ۱۳۶۷ حسینعلی نیری مقامهای مهمی در دستگاه قضایی ایران بر عهده داشت. او از سال ۱۳۶۷ به بعد برای نزدیک به دو دهه قائم مقام دیوان عالی کشور بود.
او مدتی هم به ریاست دادگاه عالی انتظامی قضات گمارده شد. این قاضی ایرانی مدتی هم عضو هیئت امنای ستاد اجرایی فرمان امام بود.