این روزها
ترس از جنگ و مردم ایران و ضعف و انزوا در منطقه خامنهای را به پذیرش مذاکره با ترامپ واداشتهاند
لوموند روزنامۀ عصر پاریس در مطلبی به قلم غزل گلشیری دلایل پذیرش مذاکره با آمریکا از سوی علی خامنهای را بررسی کرده و در مجموع نوشته است که ترس از جنگ با آمریکا و اسرائیل، ضعف و انزوای حکومت اسلامی در داخل و منطقه باعث شده که علی خامنهای به مذاکره با آمریکای ترامپ تن بدهد، هر چند او تا همین اواخر می گفت : مذاکره با آمریکا بی ثمر، غیراخلاقی و غیرشرافتمندانه است و اگر به فرض محال روزی جمهوری اسلامی بخواهد با آمریکا مذاکره کند، قطعاً با دولت ترامپ – قاتل قاسم سلیمانی - مذاکره نخواهد کرد.
نتشر شده در:
اما، به نوشتۀ لوموند رژیم ایران اینک از هر لحاظ در تنگنا و نگرانی از آیندۀ خود است و فرمول "مذاکرۀ غیرمستقیم" برای، از یک طرف، توجیه موافقت خامنهای با مذاکره با دولت کنونی آمریکا ابداع شده و از طرف دیگر برای رفع برخی تحریمها که راه تنفس اقتصاد ایران را بستهاند.
با این حال، مقالهنویس لوموند به نقل از حسین موسویان دیپلمات پیشین جمهوری اسلامی در آمریکا نوشته است که همین مذاکرات غیرمستقیم میتوانند به سرعت به مذاکرات مستقیم بدل شوند. به گفتۀ حسین موسویان : "اگر فضا مساعد باشد، نمایندگان ایران میتوانند بعد از یکی دو ساعت وارد گفتگوی مستقیم با یکدیگر شوند."
محمدعلی شعبانی، سردبیر سایت امواج، نیز به خبرنگار لوموند گفته است که اگر امروز ظاهراً رهبر با انجام مذاکره با آمریکا ولو به طور غیرمستقیم موافقت کرده به این خاطر است که محاسبات سیاسی او اشتباه از آب درآمدهاند. به گفتۀ محمدعلی شعبانی، خامنهای بین سالهای ٢٠٢۱-٢٠۱٨ گفتگو با ترامپ را به بازگشت وی به برجام مشروط کرد با این تصور احتمالاً که باید منتظر ماند تا مدت ریاست جمهوری ترامپ به پایان برسد. اما، این راهبرد بی ثمر ماند، زیرا، در دورۀ بایدن مذاکرات غیرمستقیم با آمریکا نتیجهای به بار نیاورد.
به همین خاطر، به گفتۀ محمدعلی شعبانی، اکنون علی خامنهای با این تصمیم روبرو است که یا با ترامپ به توافق برسد یا بمب اتمی بسازد. اما، رهبران ایران خوب میدانند که تلاش برای ساختن بمب اتمی موجب جنگ میشود و به همین دلیل خامنهای با گشودن باب گفتگو با ترامپ موافقت کرده است.
در ادامه، مقالهنویس لوموند تصریح کرده است که ایران در وضعیت بسیار حساسی است : اسرائیل آسیبهای جدی به دفاع هوایی ایران وارد آورده و حکومت ایران پس از سرنگونی رژیم اسد و ضربات سنگین اسرائیل به حزبالله و حماس قدرت بازدارندگی خود را در مقابل اسرائیل از دست داده است، در حالی که دولت آمریکا نیز طی هفتههای گذشته بر شدت حملات خود به متحد دیگر تهران، حوثیهای یمن، افزوده و به موازات آن حضور نظامی خود را در منطقه تقویت کرده است.
حمیدرضا عزیزی، پژوهشگر ایرانی، با اشاره به همین موارد به خبرنگار لوموند گفته است که آنچه موجب تغییر موضع حکومت ایران شده همین وضعیت تازه و شرایطی است که حکومت ایران در آن به سر میبرد : در داخل شکاف میان قدرت – که حاضر به هیچ سازشی نیست – و مردم به ویژه پس از سرکوب خیزش "زن، زندگی، آزادی" روز به روز بیشتر میشود. در یک سال گذشته ریال شصت درصد ارزش خود را در مقابل دلار از دست داده است.
افزون بر این، به نوشتۀ لوموند، بنیامین نتانیاهو شروط حداکثری برای حل دیپلماتیک برنامۀ اتمی ایران تعیین کرده است. او دیروز هشتم آوریل پس از ملاقات با ترامپ و پیش از بازگشت از واشنگتن در پیامی ویدیویی گفت که منظور او از حل دیپلماتیک برنامۀ هستهای ایران مدل لیبی است. یعنی "وارد ایران میشویم. تأسیسات آن را نابود میکنیم و همه چیز را تحت نظارت آمریکا از بین میبریم." نخست وزیر اسرائیل در ادامه افزوده است که اگر مذاکرات برای رسیدن به چنین "راهحل دیپلماتیکی" با شکست روبرو شوند "گزینۀ نظامی باید مد نظر قرار بگیرد." نتانیاهو سپس گفته است که همه این را میفهمند و در این باره او وسیعاً با پرزیدنت ترامپ گفتگو کرده است.