واکنش مطبوعات ایران: مذاکرات «رو به جلو» دوای «درد ایران» است؟
ساعاتی بعد از برگزاری جلسه دوم مذاکرات ایران و آمریکا در ایتالیا، روزنامههای اصلاحطلب همچنان با نگاه «مثبت» به آن نگاه کردهاند، و روزنامههای محافظهکار هم بر خلاف گذشته مطالب انتقادی تند ننوشتهاند.
در تیتر اول بسیاری از روزنامهها به طور یکسان از عبارت «رو به جلو» برای توصیف گفتوگوها استفاده شده است.
در این میان، گرچه تیتر اول روزنامه دولتی ایران هم «رو به جلو» است، اما در مطلبی دیگر با نگاهی نه چندان امیدوارانه به نقل از کارشناسان نوشته که در صورت موفقیت مذاکرات، باز گره مشکلات داخلی باز نمیشود.
با پایان جلسه دوم مذاکرات ایران و آمریکا در روز شنبه ۳۰ فروردین، مقامهای ایرانی ابراز رضایت کردهاند و عمان هم به عنوان میانجی اعلام کرده مذاکرات «شتاب» گرفته است.
مطبوعات ایران در زمینه انتشار اخبار مذاکرات زیر ذرهبین هستند.
End of پربینندهترینها
شنبه قوه قضائیه ایران خبر داد دادستانی علیه دو مدیر رسانه «اعلام جرم» کرده است: «اظهارات مدیران دو رسانه در مورد مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا منجر به اعلام جرم دادستانی عمومی و انقلاب تهران علیه آنها شد و این اعلام جرم هفته گذشته صورت گرفته است.»
قوه قضاییه بدون نام بردن از این دو نفر اظهارات آنها را در فضای مجازی «سخیف» خوانده است.
هممیهن: وقتش رسیده مذاکرات مستقیم شود
روزنامه هممیهن نزدیک به طیف اصلاحطلبان، صفحه اول خود را با انتخاب عکس بسیار بزرگی از خیابان محل مذاکرات و خبرنگاران منتشر کرده است که در بیرون ساختمان دیپلماتیک متعلق به عمان در رم منتظر نتیجه مذاکرات بودهاند.
در سرمقاله هممیهن پیشبینی شده که مذاکرات کارشناسی و فنی بدون رویارویی مستقیم ممکن نباشد: «نکته مهمی که ممکن است در همین هفته رخ دهد، اقدام به مذاکرات مستقیم است. به این دلیل که با ورود به مرحله کارشناسی ادامه گفتوگو بهصورت غیرمستقیم نه مفید و ممکن و نه منطقی است.»
در این سرمقاله که بدون نام منتشر شده، گفتوگوی غیرمستقیم در حوزه مسائل فنی را وقتبر و غیردقیق خوانده است. مقالهنویس هممیهن به مدیرمسئولی غلامحسین کرباسچی، شهردار سابق تهران و از اعضای ارشد حزب کارگزاران، درباره «منطقی نبودن» ادامه مذاکرات به صورت غیرمستقیم نتیجه گرفته است: «چون هنگامی که به مرحله کارشناسی میرسیم یعنی در مورد کلیات توافق اجمالی کردهایم و این حالت، منع ناشی از نبود اعتماد برای گفتوگوی مستقیم را برمیدارد.»
به عقیده سرمقالهنویس انتظار عمومی از مذاکرات این است که «نهتنها یک گام در محتوا پیش برویم؛ بلکه امیدواریم شاهد یک تحول در شکل و صورت مذاکرات هم باشیم.»
کیهان؛ خواستههای ترامپ کمتر از برجام است
در سرمقاله روزنامه کیهان، سعدالله زارعی، اینطور تحلیل کرده که مذاکره با ایران، جدا از محتوای آن، به یکی از اهداف دونالد ترامپ تبدیل شده و در این راه حاضر است «امتیاز» بدهد. در این مقاله گفته شده که خواستههای آمریکا در عمان «بسیار فروتر» از مفاد برجام بود: «بر این اساس گفته شده مسئله اصلی ترامپ این است که توافق هستهای آمریکا با ایران را به نام خود ثبت کند و لذا حاضر است امتیازاتی بدهد تا چنین ثبتی اتفاق بیفتد.»
در ادامه سرمقاله کیهان که مدیر مسئولش با حکم رهبر جمهوری اسلامی ایران منصوب میشود، پیشبینی شده آقای ترامپ ممکن است لحن خود را عوض کند.
نویسنده همچنین از کنار گذاشته شدن اروپا در جریان مذاکرات هستهای استقبال کرده و نوشته است: «این یک اقدام واقعبینانه و حکیمانه بود چرا که اروپاییها از زمانی که وارد این پروسه شدند، جز شرارت علیه ایران کاری نداشتند. بعضی دولتهای منطقهای مورد نظر و مورد تأکید آمریکا هم در این چرخه راه پیدا نکردند و در واقع مذاکرات از یکسو در فضای تماسهای مقدماتی با محوریت یک کشور دوست، عمان.»
در ستون «خبر ویژه» کیهان هم اینطور استدلال شده که آمریکا تسلیم توانایی نظامی ایران شده و دلیل اصلی مذاکره آمریکا با ایران «اقتدار نظامی» این کشور است: «امروزه هم همه به خوبی میدانند ایران چند دهه است که خود را برای روزی که ممکن است آمریکا بخواهد به ایران حمله کند آماده میکند، اسرائیل که در این بازی عددی نیست. حتی خود آمریکاییها هم به خوبی میدانند که در صورت حمله به ایران آسیبپذیر هستند و هزینه این حمله برای آمریکا بسیار سنگین است. بماند که هر حملهای انجام شود این احتمال وجود دارد که هزاران موشک ایرانی بر سر پایگاههای آمریکایی و مراکز استراتژیک اسرائیل فرود آید. در واقع دلیل اینکه اینها همه به دنبال ایران افتادهاند، همین اقتدار میدانی ایران است.»
ایران؛ «راه نجات مذاکره نیست»
روزنامه دولت ایران در تیتر اول نگاهی «رو به جلو» و مثبت به مذاکرات داشته است. این روزنامه در صفحات داخلی برای یک مطلب تحلیلی و نظرات چند کارشناس تیتر زده است: «مذاکره نباید با سیاست داخلی گره بخورد.»
مصطفی هاشمیطبا، چهره اصلاحطلب که در چند دولت ایران وزیر و معاون بوده، به گزارشگر ایران گفته است که مشکلات کشور با مذاکره حل نمیشود: «باید گفت با مذاکره یا بی مذاکره، مسأله این است که اساسا برخی مسائل کشور حلنشده باقی ماندهاند.»
به گفته او مسائل مهم ایران باید از داخل حل شود و به نتیجه رسیدن مذاکرات، ممکن است کمک کند اما راه حل نیست: «متأسفانه به دلیل بیعملی مجموعههای مدیریتی، اکنون برخی همه نگاه خود را به خارج از کشور دوختهاند، در حالی که راه نجات ایران در داخل کشور است.»
عباس سلیمینمین، چهره سیاسی اصولگرا، هم اضافه کرده که نباید مذاکرات را به مسائل داخلی گره زد چون به اعتقاد او در صورت موفقیت، باز هم ممکن است هر لحظه مفاد مذاکرات بر هم بخورد. او گفته مسائل داخلی باید با منابع داخل کشور حل شود: «آنها [آمریکا]اعلام کردهاند مذاکرات صرفا درباره فعالیتهای صلحآمیز هستهای خواهد بود و به مسائل دیگر وارد نمیشوند. اما با وجود این اعلام، ممکن است آنان به وعدههای خود عمل نکنند که در گذشته هم سابقه داشته است. این منطق برخاسته از تجربه به صورت منطقی حکم میکند که ما به طور جد مراقب باشیم تا مسائل کشور را به مذاکرات گره نزنیم.»
شرق: بازار محتاط شد
روزنامه شرق عکس بزرگ بیرون ساختمان دیپلماتیک عمان را منتشر کرده اما تیترش را به بورس تهران اختصاص داده است.
در مطلب اول روزنامه که بخش اقتصادی تهیه کرده، گزارش شده که بازار تهران با دوره دوم مذاکره ایران و آمریکا «محتاطانهتر» برخورد کرده است. بر اساس این گزارش «برخلاف دور اول که صفهای سنگین فروش طلا و دلار شکل گرفت و قیمتها در بازار سقوط کرده بود، شروع دوره دوم مذاکره ایران و آمریکا در ایتالیا با احتیاط خریداران و فروشندگان مواجه شد و قیمتها تغییر محسوسی نداشتند.»
به گزارش شرق، حجم خرید و فروش در بازار طلا و ارز کم بوده اما در بازار خودرو قیمتها افزایش داشته است.
با این حال برآورد سهراب اشرفی، کارشناس و فعال بازار طلا و ارز، این است که «خوشبینی به نتیجه مذاکرات همچنان ادامه دارد» هرچند به گفته او شدت خوشبینیها مانند دور اول در مسقط نبوده است. البته او به شرق گفته همچنان متقاضیان فروش طلا و ارزش بیشتر از خریداران آن هستند.
وحیده کریمی، خبرنگار شرق هم در گزارشی به حاشیههای دیدار پرداخت و نوشت: دیروز برعکس دور نخست، هیئت ایرانی پس از طی مسیر کوتاهی از سفارت ایران، که تنها ۹۰ متر پایینتر از محل قرار مذاکره قرار داشــت، وارد محل مدنظر شد و خبری از تاخیر هیئت ایرانی نبود.
اشاره خبرنگار روزنامه شرق به تاخیر ورود عباس عراقچی در شنبه گذشته و دور اول مذاکرات بود. در این گزارش نوشته شده «ویتکاف هم ۳۰ دقیقه بعد رسید.»
نویسنده گزارش به نقل از شبکه الحدث نوشته دو طرف بر سر «میزان غنی سازی» اختلاف دارند. البته مقامهای ایرانی تاکنون چنین موضوعی را تایید نکردهاند.
