رئیسجمهور سابق فیلیپین برای محاکمه به اتهام «جنایت علیه بشریت» به هلند رسید
هواپیمای حامل رودریگو دوترته، رئیسجمهور سابق فیلیپین، در هلند فرود آمد تا او که روز گذشته به اتهام «جنایت علیه بشریت» بازداشت شد، به دادگاه کیفری بینالمللی در شهر لاهه هلند تحویل داده شود.
آقای دوترته روز سهشنبه، ۲۱ اسفند، در فرودگاه مانیل فیلیپین و به محض بازگشت از هنگ کنگ بازداشت شد. از آنجا با پروازی به دوبی در امارات متحده عربی و سپس به هلند منتقل شد؛ جایی که مقر دادگاه کیفری بینالمللی در شهر لاهه آن است.
رودریگو دوترته از سال ۲۰۱۶ تا ۲۰۲۲ رئیسجمهور فیلیپین بود و در آن دوران با سیاست «جنگ با مواد مخدر» مرتکب خشونتهای فراوانی شد که بسیاری آن را «جنایت علیه بشریت» خواندند.
در دوران ریاست جمهوری رودریگو دوترته، هزاران نفر به بهانه سیاست دولت برای مبارزه با قاچاق مواد مخدر بدون رعایت تشریفات دادرسی اعدام یا کشته شدند.
بنابر گزارش نهادهای حقوق بشری، بسیاری از قربانیان مصرفکنندگان یا خردهفروشان مواد بودند.
آقای دوترته نیروهای امنیتی را به شلیک به مظنونان تشویق میکرد و گزارش شده که در کارزار مبارزه با مواد مخدر تحت رهبری او پلیس بیش از ۶۰۰۰ نفر را کشته است.
گروههای حقوق بشری میگویند این آمار میتواند بسیار بیشتر باشد.
این «انتقال تاریخی» چگونه شکل گرفت؟
به گزارش رویترز، روز چهارشنبه ابتدا پرواز شماره جی۵۵۰ خطوط هوایی گلداستریم در دوبی بر زمین نشست و با چند ساعت تاخیر به علت معاینات پزشکی برای آقای دوترته، به سوی روتردام هلند بلند شد.
دیوان کیفری بینالمللی تنها پس از بر زمین نشستن این پرواز در فرودگاه روتردام هلند، حضور رئیسجمهور سابق فیلیپین در آن را تایید و اعلام کرد آقای دوترته را تحویل خواهد گرفت و به زودی جلسات دادگاه او را آغاز خواهد کرد.
فردیناند مارکوس جونیور، رئیسجمهور فعلی فیلیپین، نقش مهمی در این تحویل به دادگاه کیفری بینالمللی داشت. او دقایقی پس از خروج هواپیمای حامل آقای دوترته از آسمان فیلیپین در سخنانی تلویزیونی گفت که کشورش به تعهدات قانونی خود عمل کرده است: «این کاری بود که دیوان کیفری بین المللی از ما انتظار داشت انجام دهیم».
بازداشت و انتقال رودریگو دوترته به دیوان کیفری بینالمللی با اعتراض هواداران او در فیلیپین همراه بوده است. برخی از آنها روز گذشته به محض انتشار خبر بازداشتش مقابل فرودگاه مانیل تجمع کردند.
بازداشت با حکم دیوان کیفری بینالمللی؛ دوترته: جرمم چیست؟
رودریگو دوترته که ۲۲ سال شهردار داوائو، از بزرگترین شهرهای جنوب فیلیپین، بود بهدلیل برقراری امنیت و نظم در آن شهر به شهرت رسید و سرانجام با شعارهای تند در انتخابات ۲۰۱۶ فیلیپین پیروز شد.
آقای دوترته بابت اقداماتش عذرخواهی نکرده است و حتی پس از بازداشت با زیر سوال بردن حکم دادگاه پرسید: «من چه جرمی مرتکب شدهام؟»
سالوادور پانلو، سخنگوی پیشین او، این بازداشت را «غیرقانونی» خواند و تاکید کرد که فیلیپین در سال ۲۰۱۹ از عضویت در دیوان کیفری بینالمللی (آیسیسی) خارج شده است.
اما دیوان کیفری بینالمللی در حکم خود تاکید کرده است که درباره جرایمی که پیش از خروج فیلیپین از عضویت در دیوان رخ داده است همچنان صلاحیت رسیدگی دارد.
دیوان کیفری بینالمللی در سالهای اخیر علاوه بر رودریگو دوترته حکم بازداشت ولادیمیر پوتین و بنیامین نتانیاهو را هم صادر کرده است.
فردیناند مارکوس جونیور، رییس جمهور فیلیپین در حالی حکم دیوان کیفری بینالملل را اجرا کرد که برای پیروزی در انتخابات سال ۲۰۲۲ با آقای دوترته رئیس جمهور پیشین ائتلافی تشکیل داد و پس از به قدرت رسیدن سارا دوترته،دختر او را به عنوان معاونش انتخاب کرد. در ماههای اخیر اما این ائتلاف سیاسی به اختلاف کشیده شده است.
بیشتر بخوانید:
فعالان حقوق بشر بازداشت آقای دوترته را «لحظهای تاریخی» برای افرادی خواندند که قربانی «جنگ با مواد مخدر» شدند.
پیتر مورفی، رئیس ائتلاف بینالمللی حقوق بشر در فیلیپین، گفت حکومت آقای دوترته با این کشتارهای گسترده تعریف شده بود و « «امروز دنیا به سمت عدالت حرکت کرد.»
رودریگو دوترته اخیرا در تلاش بود تا دوباره برای شهرداری داوائو نامزد شود.
دیوان کیفری بینالمللی اخیرا قرار بازداشت بنیامین نتانیاهو نخستوزیر اسرائیل و یوآو گالانت وزیر دفاع پیشین اسرائیل را صادر کرده است. برای رهبران حماس نیز چنین قرار بازداشتی صادر شده بود اما آنها در حملات اسرائیل کشته شدهاند.
یک سال پیشتر، این دیوان قرار بازداشت و حکم جلب ولادیمیر پوتین رئیسجمهور روسیه را به اتهام جنایات جنگی در اوکراین صادر کرده بود.
جنجالهای دوترته: من خوشحال میشوم سه میلیون معتاد را بکشم
رودریگو دوترته در نخستین سال ریاست جمهوریاش گفته بود آماده است همه معتادان کشور را بکشد.
او در آن زمان در اظهاراتی جنجالبرانگیز در داوائو، زادگاهش، با یادآوری کشتار یهودیان در دوره نازی در آلمان گفت: «هیتلر سه میلیون یهودی را کشت، فیلیپین سه میلیون معتاد به مواد مخدر دارد و من خوشحال میشوم همه را بکشم.» او گفته بود بر خلاف «قربانیان هیتلر که بیگناه بودند»، کسانی که او میکشد «همگی جانی» هستند.
دولت فیلیپین تعداد معتادان را حدود سه میلیون نفر تخمین زده بود؛ اما براساس اسناد تاریخی، در زمان حکومت هیتلر در آلمان شش میلیون یهودی کشته شدند.
آقای دوترته در یک اظهارنظر دیگر گفته بود قاچاقچیان و معتادان «خوراک ماهیهای خلیج فیلیپین» خواهند شد.
او همچنین گفته بود ترجیح میدهد برای کشتن معتادان بهجای «صندلی الکتریکی که باعث مصرف برق می شود»، آنان را به دار بیاویزد به نحوی که «سرشان از تن جدا شود».
تصاویر خشونت ماموران برای اجرای سیاست مبارزه با مخدر بازتاب جهانی داشت.
رودریگو دوترته همواره به منتقدانش از جمله نهادهای حقوق بشری توهین میکرد و آنها را «بیشعور از نوع نابترین نوع آن» خوانده بود.
او در زمان ریاستش بر شهرداری زادگاهش «جوخههای مرگ» تشکیل داده بود که قاچاقچیان و اعضای گروههای تبهکار را به قتل برسانند.
رودریگو دوترته در زمان ریاست جمهوریاش مسئولان «فاسد» را تهدید به پایین انداختن از هلیکوپتر کرده و گفته بود قبلا هم این کار را انجام داده است.
