جنگ اوکراین باعث 'بدترین شوک بها در ۵۰ سال اخیر می‌شود'

• جاناتان جوزف
• گزارشگر اقتصادی - اخبار بی‌بی‌سی

۲ ساعت پیش

منبع تصویر، Getty Images

توضیح تصویر،

مزارع آفتابگردان در زکارپاتیا: اوکراین از صادرکنندگان عمده محصولات کشاورزی مثل روغن آفتابگردان است که به دلیل جنگ شدیدا مختل شده

بانک جهانی هشدار داده است که جنگ در اوکراین باعث "بزرگترین شوک در بازار کالاهای اساسی" از دهه ۱۹۷۰ به این طرف خواهد شد.

این بانک در پیش‌بینی تازه‌ای گفت که اختلال ناشی از حمله روسیه به اوکراین، به افزایش بسیار شدید بهای کالاهایی از گاز طبیعی گرفته تا گندم و پنبه منجر خواهد شد.

پیتر ناگل از نویسندگان این گزارش به بی‌بی‌سی گفت که آثار "خیلی شدید" اقتصادی و انسانی افزایش بهای این کالاها "به تدریج در حال ظاهر شدن است."

او گفت که "خانوارها در اطراف جهان بحران مربوط به هزینه زندگی را احساس می‌کنند."

اقتصاددان ارشد بانک جهانی افزود: "ما به خصوص نگران فقیرترین خانوارها هستیم چون آنها سهم بزرگی از درآمد خود را صرف غذا و انرژی می‌کنند، برای همین در برابر جهش قیمت آسیب‌پذیرتر هستند."

بانک جهانی می‌گوید که بهای انرژی بیش از ۵۰ درصد افزایش خواهد یافت، که در نهایت در صورت‌حساب ماهانه خانوارها و کسب و کارها منعکس می‌شود.

شدیدترین افزایش در بهای گاز طبیعی در اروپا خواهد بود که انتظار می‌رود دو برابر شود. انتظار می‌رود قیمت گاز، سال آینده و سال بعد از آن کاهش یابد، اما حتی در آن صورت ۱۵ درصد بالاتر از قیمت سال پیش خواهد بود.

بانک جهانی گفت که این یعنی از حضیض آوریل ۲۰۲۰ تا اوج مارس امسال، شاهد "بزرگترین افزایش ۲۳ ماهه در بهای انرژی از سال ۱۹۷۳ تاکنون خواهیم بود."

در آن سال بهای نفت به دلیل تنش در خاورمیانه به شدت جهش کرد.

منبع تصویر، Anadolu / Getty

توضیح تصویر،

تاسیسات نفت دریای پچورا، روسیه: بهای انرژی به دلیل حمله روسیه به اوکراین افزایش پیدا کرده و به گفته بانک جهانی تا ۲۰۲۴ بالا خواهد ماند

به همین ترتیب انتظار می‌رود بهای نفت تا ۲۰۲۴ بالا بماند به طوری که نفت خام برنت به طور میانگین امسال بشکه‌ای ۱۰۰ دلار باشد، موضوعی که به تورم گسترده منجر خواهد شد.

روسیه حدود ۱۱ درصد نفت جهان را تولید می‌کند و از این نظر در جایگاه سوم است/ این گزارش می‌گوید که "اختلال ناشی از جنگ احتمالا تاثیر منفی ماندگاری خواهد داشت" چون تحریم‌ها باعث می‌شود شرکت‌های خارجی روسیه را ترک کنند و دسترسی این کشور به فناوری کاهش یابد.

روسیه در حال حاضر ۴۰ درصد گاز اتحادیه اروپا و ۲۷ درصد نفت آن را تامین می‌کند، اما دولت‌های اروپایی به سوی کاهش تکیه به انرژی صادراتی روسیه در حرکت هستند. این باعث شده است تقاضا برای تامین انرژی از سایر منابع بالا رود و بهای جهانی افزایش یابد.

جهش بی‌سابقه قیمت گندم

گزارش چشم‌انداز کالاهای اساسی بانک جهانی همچنین هشدار می‌دهد که بسیاری از غذاها شاهد جهش قیمت خواهند بود. شاخص بهای غذای سازمان ملل متحد از حالا نشان می دهد که اینها در بالاترین سطح از زمان ثبت ۶۰ سال قبل رکوردها هستند.

پیش‌بینی می‌شود که گندم ۴۲.۷ درصد افزایش یابد و رکورد بگذارد. سایر جهش‌های قابل توجه مربوط به این کالاهاست: جو ۳۳.۳ درصد، سویا ۲۰ درصد، روغن ۲۹.۸ درصد و مرغ ۴۱.۸ درصد. اینها منعکس کننده کاهش شدید صادرات روسیه و اوکراین است.

به گزارش "جی پی مورگان" این دو کشور پیش از جنگ مسئول تامین ۲۸.۹ درصد گندم جهان بودند. "اس اند پی گلوبال" هم می نویسد که این دو کشور مسئول ۶۰ درصد کل عرضه آفتابگردان جهان - از عناصر مهم غذاهای فرآوری شده - بودند.

منبع تصویر، AFP

توضیح تصویر،

بازاری در کلمبو: افزایش بهای مواد غذایی به اعتراضات علیه دولت سریلانکا منجر شده

پیش‌بینی می‌شود بهای سایر مواد خام از جمله کودها، فلزات و کانی‌ها هم افزایش یابد. الوار، چای، و برنج از جمله معدود موادی هستند که انتظار کاهش بهای آنها می‌رود.

به گفته بانک جهانی "گندم یکی از محصولات کشاورزی است که جایگزین کردن آن بسیار سخت است." این سازمان اشاره می‌کند که شرایط بد آب و هوایی در آمریکای شمالی و چین احتمالا تاثیر اختلال عرضه از اوکراین را بدتر خواهد کرد.

این گزارش همچنین اشاره می‌کند که صدور غلات و دانه‌های روغنی از اوکراین به دلیل جنگ بیش از ۸۰ درصد افت کرده است که چیزی "حدودا معادل ۱۰ روز نیاز غذایی جهان است."