سیستم عامل لینوکس یک سیستم عامل معروف و قدرتمند است که از امنیت بالایی نیز برخوردار است. این سیستم عامل در ابتدا چندان معروف نبود. اما در حال حاضر نقش بزرگی در صنعت فناوری اطلاعات دارد و در گوشی‌ها، کامپیوترها و بسیاری دستگاه‌های دیگر مورد استفاده قرار می‌گیرد. لینوس توروالدز سازنده لینوکس از کودکی اهل مطالعه، تلاش و بسیار علاقمند به حوزه محاسبات و کامپیوتر بود. او برای اینکه بتواند از تمام امکانات یک سیستم کامپیوتری استفاده کند دست به خلق لینوکس زد، زیرا سیستم عامل‌های دیگر او را راضی نمی‌کردند.
امروز با سئوف همراه باشید تا با زندگی سازنده لینوکس آشنا شوید و بدانید سیستم عامل لینوکس چگونه متولد شد.
فهرست مطالب [مخفی]
- ۱ لینوس توروالدز کیست ؟
- ۲ کودکی لینوس توروالدز
- ۳ علاقه سازنده لینوکس به برنامه نویسی
- ۴ لینوس توروالدز و تولد لینوکس
- ۵ سیستم عامل لینوکس
- ۶ رشد لینوکس
- ۷ رویای سیلیکون ولی برای سازنده لینوکس لینوس توروالدز به حقیقت پیوست
- ۸ زندگی شخصی و ازدواج سازنده لینوکس
- ۹ افتخارات Linus Torvalds
- ۱۰ نکات جالب درباره لینوس توروالدز
- ۱۱ سخن آخر
لینوس توروالدز کیست ؟
لینوس توروالدز یکی از افراد موفق عرصه فناوری و خالق سیستم عامل لینوکس است. او در خانواده‌ای اهل کتاب و قلم متولد و بزرگ شد. از کودکی و از زمانی که با کامپیوتر آشنا شد نسبت به آن علاقه و استعداد زیادی نشان داد.
اولین بار او از سیستم عامل MSDOS استفاده کرد. او متوجه محدودیت‌های این سیستم عامل شد و تصمیم گرفت از سیستم عامل یونیکس استفاده کند. اما به دلیل هزینه بالای آن مجبور شد از مینیکس به جای یونیکس استفاده کند. در نهایت او از محدودیت‌هایی که سیستم‌های عامل مختلف داشتند خسته شد و شروع به برنامه نویسی و خلق یک سیتم عامل جدید کرد. نتیجه این بود که او هسته سیستم عامل یونیکس را خلق کرد.
در ادامه این مقاله زندگینامه لینوس و داستان تولد لینوکس را برای شما خواهیم گفت. با ما همراه باشید.
کودکی لینوس توروالدز
لینوس بندیکت توروالدز (Linus Benedict Torvalds) در ۲۸ دسامبر سال ۱۹۶۹ در هلسینکی فنلاند و در خانواده‌ای سوئدی زبان که اکثرا زورنالیست بودند متولد شد. سوئدی‌زبان‌های فنلاند حدود ۳۰۰ هزار نفر جمعیت داشتند (جمعیت کل فنلاند ۵ میلیون نفر بود).
پدر و مادر لینوس خبرنگار رادیکال بودند. پدرش کمونیست بود و مدتی برای تحصیل در مسکو زندگی می‌کرد. مادرش بعنوان مترجم در یک روزنامه فنلاندی کار می‌کرد. اکثر نزدیکان لینوس توروالدز اهل رسانه بودند. پدربزرگش نیز سردبیر یک رزونامه و عمویش کارمند تلویزیون بود.
آنها نام او را هم‌نام با لینوس پاولینگ انتخاب کردند تا مانند او مایه افتخار و برنده جایزه نوبل شود. لینوس پاولینگ یک شیمیدان آمریکایی است که برنده جایزه نوبل شد.
لینوس توروالدز در کودکی به علت جدایی پدر و مادرش نزد مادر و پدربزرگ و مادربزرگ خود زندگی می‌کرد. او کودکی خوبی داشت و با تشویق مادرش یک فرد کتابخوان و اهل مطالعه بار آمده بود. اما بیشترین تاثیر را از پدربزرگ مادریش لئو تورنگویست که یک استاد و پروفسور آمار در دانشگاه هلسینکی بود می‌گرفت.
علاقه سازنده لینوکس به برنامه نویسی
اواسط دهه 1980 میلادی لئو (پدربزرگ لینوس) اولین کامپیوتر شخصی‌اش را خریداری کرد. یکی از اولین PC های جهان به نام کومودور Vic. لینوس خیلی به این کامپیوتر علاقمند شد اما خیلی زود از آن دلسرد شد، زیرا تعداد نرم‌افزارهای آن بسیار کم بود. او تصمیم گرفت روی این کامپیوتر نرم‌افزارهای جدیدی را توسعه دهد.
برای ساخت نرم‌افزارهای جدید، سازنده لینوکس از زبان بیسیک و زبان اسمبلی استفاده کرد. او در سال 1987 با پولی که پس‌انداز کرده بود توانست اولین کامپیوتر شخصی‌اش را بخرد. یکی از اولین کامپیوترهای خانگی 32 بیتی که Sinclair QL نام داشت.
سیستم عامل این کامپیوتر روی حافظه رام کار می‌کرد و به همین دلیل به درد برنامه‌نویسی نمی‌خورد.
خالق لینوکس به ریاضیات و علوم کامپیوتر بسیار علاقمند بود و توانست در علوم کامپیوتر و برنامه نویسی حرفه‌ای شود. او در ۱۹۸۸ تحصیل در دانشگاه هلسینکی را شروع کرد و تا سال ۱۹۹۶ توانست لیسانس و فوق لیسانس خود را در مهندسی نرم‌افزار بگیرد. او در اواسط تحصیلش در دانشگاه، به مدت یازده ماه بصورت اجباری به خدمت ارتش در آمد. در دوران خدمت به درجه ستوان دوم رسید.
لینوس توروالدز در 1990 از خدمت برگشت. در همان سال در یک دوره برنامه‌نویسی به زبان C شرکت کرد. بعدها به کمک همین زبان برنامه‌نویسی توانست سیستم عامل لینوکس را خلق کند.
لینوس توروالدز و تولد لینوکس
توروالدز سازنده لینوکس در واقع هسته مرکزی این سیستم عامل را خلق کرد. هسته یا کرنل لینوکس علاوه بر سیستم عامل لینوکس بعنوان هسته سایر سیستم‌های عامل مانند اندروید، کروم و بعضی سیستم‌های عامل دیگر بکار گرفته شده است.
داستان از آنجا شروع شد که لینوس توروالدز در سال 1991 یک کامپیوتر IBM خریداری کرد. آن کامپیوتر شامل پردازنده 33 مگاهرتزی اینتل 386 و 4 مگابایت رم بود. خوب در آن زمان چنین مشخصاتی برای یک کامپیوتر فوق‌العاده بود. او از خرید خود رضایت داشت چون نسبت به کامپیوترهای قبلی بسیار پیشرفته بود.
آن کامپیوتر مجهز به سیستم عامل MS-DOS بود و این باعث می‌شد نتواند از تمام توان پردازنده اینتل 386 استفاده کند. لینوس با دیدن این ضعف در سیستم عامل کامپیوترش و با توجه به تجربیات قبلی خود در توسعه سیستم‌های نرم‌افزاری مشتاق شد تا یک سیستم عامل جدید را استفاده کند: سیستم عامل قدرتمند یونیکس!
اما در آن زمان لینوس توروالدز برای خرید حتی پایین‌ترین نسخه از یونیکس باید ۵ هزار دلار می‌پرداخت.
بدین ترتیب لینوس توروالدز از بکار بردن یونیکس ناامید شد و به سیستم عامل Minix روی آورد. خالق مینیکس اندرو تننبام بود که آنرا برای آموزش یونیکس به دانشجویان هلندی توسعه داده بود.
مینیکس هم معایب خود را داشت. قیمت لایسنس آن نسبتا بالا بود. تمام کدهای آن در دسترس عموم نبودند و قابل تغییر نبودند. بعضی از قابلیت‌های یونیکس را نیز نداشت. اما بهر حال از سیستم عامل MS-DOS بهتر بود و با پردازنده اینتل 86 نیز بهتر کار می‌کرد.
در نهایت با دیدن این مسائل، سازنده لینوکس انگیزه گرفت که یک سیستم عامل جدید توسعه دهد و آن سیستم عامل، لینوکس بود.
سازنده لینوکس علت و انگیزه‌اش برای یادگیری برنامه‌نویسی را اینطور شرح می‌دهد:
“دوستانم بازی‌هایی را روی کامپیوترشان اجرا می‌کردند که من توان پرداخت هزینه‌اش را نداشتم. همچنین توان خرید نسخه‌ای از یونیکس را برای اجرا روی کامپیوترم نداشتم. به همین دلیل تصمیم گرفتم برنامه‌نویسی یاد بگیرم.”
سیستم عامل لینوکس
توروالدز با معرفی لینوکس در سپتامبر ۱۹۹۱ انقلابی به پا کرد که در حال حاضر بنیان بخش قابل توجهی از سیستم‌های کامپیوتری و تمام ۵۰۰ ابرکامپیوتر جهان را تشکیل می‌دهد.
نماد لینوکس یک پنگوئن است که حتما آن را دیده‌اید. علت این است که پنگوئن نماد شانس لینوس توروالدز است. در کشورهای غربی افراد معمولا به نماد شانس اعتقاد دارند و نماد شانس خود را با خود حمل می‌کنند.
همچنین او گفته که در 1996 یک پنگوئن در باغ وحشی در استرالیا او را گاز گرفته است و از آن زمان او عاشق پنگوئن‌ها شده است. Tux نام نماد پنگوئن در لوگوی لینوکس است.
Linux یک سیستم عامل متن باز
لینوکس یک سیستم عامل متن باز (Open Source) است که در نوشتن آن افراد زیادی سهیم هستند. یکی از بهترین و مهم‌ترین تصمیمات لینوس این بود که بعد از معرفی لینوکس، آنرا تحت مجوز GPL عرضه کرد.
GPL یا General Public License مجوزی است که ریچارد استالمن آنرا تدوین کرده. این مجوز از نرم‌افزارهای آزاد حمایت می‌کند. بدین ترتیب که به همه اجازه می‌دهد تا روی نرم‌افزار تغییراتی ایجاد و آنرا مجددا منتشر کنند. فقط باید کدهای نرم‌افزاری که با استفاده از کد اصلی توسعه یافته را آزاد بگذارند.
با انتشار کرنل لینوکس بسیاری از برنامه‌نویسان جهان مشتاقانه در جهت بهبود این سیستم عامل تلاش کردند. در نتیجه لینوکس خیلی سریع توسعه یافت و رشد کرد. در واقع با توجه به نقش افراد بسیار زیادی در توسعه لینوکس، توروالدز ۲ درصد از آن را کدنویسی کرده است که البته بیشترین سهم محسوب می‌شود.
لینوس در ابتدا نام Freax را انتخاب کرده بود
او در ابتدا می‌خواست نام سیستم عاملی که ساخته را Freax بگذارد که ترکیبی از سه کلمه Free به معنی رایگان، Freak به معنی عجیب و Minix بود. اما دوستش برای این پروژه روی سرور FTP یک پوشه ساخته بود و نام آنرا لینوکس گذاشته بود. به همین دلیل آنها دیگر آن پوشه را تغییر ندادند و همان نام را برای سیستم عامل جدید انتخاب کردند.
نسخه 0.01 لینوکس اولین نسخه آن بود که در سپتامبر 1991 معرفی شد. نسخه بعدی 0.12 بود که چند ماه بعد در فوریه 1992 معرفی شد. لینوس بعد از معرفی این دو نسخه تصمیم گرفت به گنو (GNU) که توسط استالمن پایه‌گذاری شده بود بپیوندد. او در مارس 1994 نسخه 1.0 سیستم عامل خود را عرضه کرد.
استالمن: نام این سیستم عامل باید گنو لینوکس باشد
در سراسر روند کاری، لینوس توروالدز با چالش‌هایی مواجه بود. مثلا بعضی منتقدان او را مورد انتقاد قرار می‌دادند. یکی از آنها پروفسور تننبام بود. او به دلیل عدم استفاده از میکروکنترل‌ها در لینوکس، مقاله‌ای را منتشر کرد که عنوان آن این بود: “لینوکس منسوخ شده است”.
ریچارد استالمن نیز می‌گفت باید نام این سیستم عامل گنو لینوکس میبود و لینوکس به تنهایی کافی نیست. چون او ابزارها و نرم‌افزارهای گنو توسعه داده بود و لینوس از آن ابزارها در توسعه لینوکس استفاده کرده بود.
رشد لینوکس
نسخه ۰.۲ لینوکس در سال ۱۹۹۶ عرضه شد. این نسخه نسبت به نسخه‌های قبلی بسیار پیشرفته‌تر و بهینه‌تر بود. این سیستم عامل با پردازنده‌های مختلفی سازگار شده بود. بعد از آن لینوکس به قدری سریع پیشرفت کرد که طی دو سال سه میلیون و طی چهار سال بعد هفت میلیون از آن در کامپیوترهای سراسر جهان نصب شد.
لینوس بیشتر وقت خود را برای کار کردن روی هسته لینوکس صرف می‌کند. با این حال او دیگر کدنویسی انجام نمی‌دهد. وظیفه کدنویسی به عهده افراد مختلفی از سرتاسر جهان است که تحت نظارت چند سرپرست پروژه کار می‌کنند. لینوس توروالدز با این سرپرستان در ارتباط است و در انتشار نسخه‌های جدید لینوکس به کمک آنها مطمئن می‌شود که همه چیز رو به راه است.
چند سال بعد از معرفی لینوکس، این سیستم عامل به شدت مورد پذیرش قرار گرفت. شرکت‌های بسیاری وجود داشتند که به دنبال جایگزینی ارزانترو البته بهتر برای ویندوز می‌گشتند. مثلا اوراکل، نت اسکیپ و آی بی ام.
این شرکت‌های بزرگ شروع به استفاده از سیستم عامل لینوکس کردند. بدین ترتیب روز به روز بر محبوبیت و معروفیت لینوکس و خالق آن افزوده می‌شد.
در کل باید گفت بیشتر موفقیت لینوکس بخاطر تعهد و مهارت و هوش توروالدز بود. او در جاهایی که باید تصمیماتی درست گرفت. مثلا عرضه لینوکس تحت مجوز نرم‌افزارهای آزاد یکی از این تصمیمات استراتژیک و مهم بود که باعث پیشرفت و توسعه لینوکس شد.
رویای سیلیکون ولی برای سازنده لینوکس لینوس توروالدز به حقیقت پیوست
همانطور که گفتیم لینوس توروالدز در ۱۹۹۷ به آمریکا رفت. او قبل از این مهاجرت تجربه تحقیق و تدریس در دانشگاه هلسینکی را داشت. اما پیشنهادات شغلی مختلفی از جاهای مختلف نیز دریافت می‌کرد.
او مثل سایر افراد فعال در حوزه آی تی (مانند سوندار پیچای) رویای سلیکون ولی را در سر می‌پروراند. سرانجام به سیلیکون ولی رفت و در شرکت Transmeta Corporation که ریزپردازنده تولید می‌کرد مشغول به کار شد. او در آن شرکت نرم‌افزارهایی را توسعه می‌داد که سیستم هامل‌ها را با پردازنده‌های شرکت مرتبط کند.
برخی از او انتقاد می‌کردند که چرا با شرکتی که منافع مالی دارد ولی هیچ ربطی به لینوکس ندارد کار می‌کند. آن شرکت از همبنیانگذار مایکروسافت (پل آلن) نیز حمایت مالی دریافت می‌کرد. مایکروسافت هم رقیب لینوکس بود!
اما کار در آن شرکت برای او هم منافع مالی داشت، هم او را به سیلیکون ولی می‌رساند و در یک اکوسیستم بزرگتر قرار می‌داد. همچنین او به اندازه کافی می‌توانست برای لینوکس وقت بگذارد. لینوکس به این دلیل که رایگان بود و استارت آن از سر تفریح و سرگرمی زده شده بود، درآمدی برای لینوس نداشت. او باید به فکر تامین مخارج خانواده‌اش میبود.
توروالدز در سال 2003 این شرکت را ترک کرد و در آزمایشگاه‌های توسعه منبع باز (Open Source Development Labs) شروع به کار کرد.
توسعه گیت (Git)
توروالدز که از طرفداران برنامه‌های اوپن سورس است می‌گوید باید بهترین ابزار را برای انجام کارها استفاده کرد. او نرم‌افزار گیت را که یک ابزار برای ثبت ورژن و اصلاحات است را توسعه داد.
نرم‌افزارهای ثبت ورژن توسط برنامه‌نویسان و Developer ها استفاده می‌شود.
توروالدز برای ثبت تغییرات لینوکس از بیتکیپر (BitKeepr) استفاده می‌کرد. اما انتقادات زیادی بابت این مساله از طرف جامعه اوپن سورس از او شد. به همین دلیل او مجبور شد گیت را بسازد. امروزه این نرم‌افزار نیاز اساسی خیلی از تیم‌های نرم‌افزاری را برطرف می‌کند.
مقایسه لینوس توروالدز و بیل گیتس
بعد از نقل مکان لینوس به سیلیکون ولی بسیاری شروع به مقایسه او با بیل گیتس کردند. در آن زمان مایکروسافت در حال رقابت با مرورگر نت اسکیپ بود. بیل گیتس و لینوس توروالدز هر دو عینکی بودند. تقریبا هم قد بودند و هردو برنامه‌نویسان متعصبی بودند.
تفاوت آنها در این بود که بیل گیتس ثروت بسیار زیادی از مایکروسافت کسب کرده بود. در حالیکه توروالدز درآمدی از سیستم عامل رایگانش کسب نکرده بود.
لینوس اعتقاد داشت که برای یک برنامه‌نویس بزرگترین لذت، ایجاد خلاقیت در برنامه‌نویسی است. او طوری زندگی می‌کرد که گویی به کسب ثروت و قدرت علاقه‌ای نداشت. اما بعدها که قدرت و ثروت به دست آورد اعتقاد پیدا کرد که ثروت هم خوبی‌های خاص خودش را دارد.
او در سال ۱۹۹۹ به ثروت رسید. اما چطور؟
شرکت‌های Red Hat و VA Linux دو شرکتی بودند که نرم‌افزارهای تجاری بر مبنای لینوکس را توسعه می‌دادند. این دو شرکت در سال 1999 به پاس قدردانی از زحمات لینوس توروالدز سازنده لینوکس، بخشی از سهام شرکت‌های خود را به او دادند.
با عرضه عمومی سهام این شرکت‌ها دارایی توروالدز به حدود ۲۰ میلیون دلار رسید.
زندگی شخصی و ازدواج سازنده لینوکس
توروالدز در پاییز سال 1993 با خانمی به نام Tove Minni آشنا شد و بعدها با او ازدواج کرد. حاصل این ازدواج سه دختر به نام‌های پاتریشا، دانیلا و کلستی است. شاید برایتان جالب باشد بدانید که سال تولد فرزندان تاو و لینوس بعنوان اعداد جادویی در هسته لینوکس شناخته می‌شوند.
داستان آشنایی این زوج اینطور بود که لینوس می‌خواست یک آزمایشگاه برای تمرین دانشجویان راه‌اندازی کند (او در دانشگاه هلسینکی تدریس می‌کرد). تاو در واقع دانشجوی لینوس بود. یک ایمیل آزمایشی بین این دو نفر رد و بدل شد. نتیجه این شد که آن دو باهم قرار گذاشتند و در نهایت این ارتباط منجر به ازدواج شد. سه سال بعد اولین فرزندشان متولد شد.
درباره اعتقادات مذهبی توروالدز می‌گوید اعتقادی به خدا ندارد. او همچنین می‌گوید در اروپا دین یک مساله شخصی است، اما در آمریکا وجهه سیاسی به خود گرفته است.
توروالدز در سال ۱۹۹۷ به آمریکا مهاجرت کرد و در۲۰۱۰ شهروند آمریکا شد.
Linus Torvalds به هیچ حزب یا گرایش سیاسی وابسته نیست و می‌گوید شخصیت او اجازه ورود به برنامه‌های سیاسی را به او نمی‌دهد.
سازنده لینوکس اکنون در بنیاد لینوکس فعالیت می‌کند و به توسعه کرنل این سیستم عامل کمک می‌کند. او اکنون مالک برند لینوکس است و همچنین بالاترین مقامی است که می‌تواند تایید کند قطعه کدی به هسته اصلی سیستم عامل لینوکس اضافه شود یا خیر.
او مانند مارک زاکربرگ علاقه چندانی به انتشار زندگی خصوصی خود در فضای مجازی ندارد. همچنین اهل خودنمایی و شهرت نیست.
افتخارات Linus Torvalds
- سیارکی به افتخار سازنده لینوکس، به نام او یعنی توروالدز (Torvalds) نامگذاری شده است.
- یک قانون برنامه‌نویسی نیز به نام شازنده لینوکس ثبت شده است.
- سازنده لینوکس علاوه بر خلق این سیستم عامل، یک سیستم کنترل به نام GIT را نیز ابداع کرده است. این سیستم بطور گسترده‌ای در توسعه نرم‌افزار استفاده می‌شود.
- اریک اس ریموند در سال ۱۹۹۹ در یک مقاله تشریح می‌کند که هرچه افراد بیشتری یک قطعه کد را بررسی کنند، خطای کمتری در آن وجود خواهد داشت. این قانون را به احترام لینوس توروالدز با نام او نامگذاری کرد.
نکات جالب درباره لینوس توروالدز
- استیو جابز در سال ۲۰۰۰ پیشنهاد کار بر روی سیستم عامل مک را به توروالدز داد. اما او این پیشنهاد را نپذیرفت و به کار خود ادامه داد.
- یکی از چیزهایی که لینوس توروالدز بخاطر آن مشهور است استفاده از کلمات بی‌ادبی و نامناسب گاه و بی‌گاه در لیست ایمیل هسته لینوکس می‌باشد. افرادی هم به این موضوع انتقاد کرده‌اند. اما خوب در هر حال چنین حرکت‌هایی باعث جلب توجه افراد و به نوعی تبلیغ برای برند لینوکس می‌شود.
- سازنده لینوکس عاشق غواصی است. نرم‌افزار Subsurface را نیز او برای ثبت وقایع و برنامه‌ریزی برای غواصان نوشته است.
- لینوس توروالدز تنها از شبکه اجتماعی گوگل پلاس استفاده می‌کند (آن هم برای بررسی گجت‌ها).
- کتاب Just For Fun: The Story of an Accidental Revolutionary درباره لینوس توروالدز و ساخت لینوکس است. فیلم‌های The Code و Revolution OS نیز درباره نحوه شکل‌گیری سیستم عامل لینوکس و بنیاد نرم‌افزارهای آزاد در سال 2001 ساخته شده‌اند.
- عنوان پایان نامه فوق لیسانس توروالدز “Linux: a Portable Operating System” بود، به معنی “لینوکس: یک سیستم عامل قابل حمل”.
- سازنده لینوکس از اینکه در یک جمع صحبت کند احساس راحتی ندارد و معمولا در مراسم‌ها ترجیح می‌دهد میزبان با او صحبت کند و سوال بپرسد.
- لینوس توروالدز همچنین از زبان برنامه‌نویسی ++C نیز به شدت متنفر است و می‌گوید حتی هسته لینوکس سریعتر از یک برنامه به زبان ++C کامپایل می‌شود.
- تعداد افرادی که فامیلی آنها Torvalds است در کل جهان حدود 30 نفر است و همه آنها خویشاوندان توروالدز معروف خالق لینوکس هستند. چون در اصل این فامیلی Torvald بوده و S را پدربزرگ لینوس به آخر فامیلی‌شان اضافه کرده است. بدین ترتیب یک فامیلی غیرمعمول و نادر به وجود آمده است.
سخن آخر
لینوس توروالدز در ابتدای کار لینوکس قصد داشت آنرا بصورت تفریحی توسعه دهد. اما او به شدت در زمان درست و مکان درست قرار داشت. تلاش و پشتکار و علاقه این سازنده لینوکس به برنامه‌نویسی نیز مزید بر علت شد تا او در کارش به موفقیت جهانی برسد.
سئوف یک توصیه کوتاه به شما دارد: به دنبال رویاهایتان بروید تا همه چیز راحتتر به نظر برسد!
سپاس از همراهی شما
