۱۴۰۰ فروردین ۱۱, چهارشنبه

تحفه. [ ت ُ ف َ ] (اِخ ) زنی از اولیات بود. در آغاز کنیز و نوازنده عود بود، پس از آن عاشق پیشه شد و او را بگمان اینکه دیوانه شده به تیمارستان بردند. سری سقطی از حال وی آگاه گشت و او را از تیمارستان رهانید و آزاد کرد. وی طبع شعر نیز داشت. دو بیت زیر از ابیاتی است که در تیمارستان درباره ٔ وضع خود سرود

معشرالناس ماجننت ولکن

انا سکراﷲ و قلبی صاح

اغللتم یدی و لم آت ذنباً

غیر جهدی فی جدی و افتضاحی

(از قاموس الاعلام ترکی )

میانه کار همی باش و بس کمال مجوی

که مه تمام نشد جز ز بهر نقصان را

ناصرخسرو

اولاد و احفاد چنگیزخان ده هزار زیادت باشند که هر کس را مقام و یورت و لشکر و عدت جدا جداست . (جهانگشای جوینی چ قزوینی ج 1 ص 32). کجایند حالا؟!

۱۴۰۰ فروردین ۱۰, سه‌شنبه

َنَبست ایچ در داوَرِ بی نیاز

کز آن بِه دری نیز نَگشود باز

فردوسی

آن دَم که با تو باشَم یک سال هَست روزی

وان دَم که بی تو باشم یک لحظه هست سالی

هر کو نَکُنَد فهمی زین کِلکِ خیال انگیز

نَقشَش به حرام اَر خود صورَتگَرِ چین باشَد

صورتگر جوهر هم جوهر بود ایراک

صورت نپذیرد زِ عَرَض هرگز جوهر

ناصرخسرو

۱۴۰۰ فروردین ۹, دوشنبه

رونمایی از سه کتاب جدید استاد ایرج افشار

نشست رونمایی از 3 کتاب جدید مرحوم «ایرج افشار» اردیبهشت 1390 به همت مرکز پژوهشی میراث مکتوب برگزار می‌شود.

اکبر ایرانی در پایگاه اطلاع‌رسانی مرکز پژوهشی میراث مکتوب می‌نویسد: در یک سال اخیر مرحوم افشار بیشتر پیگیر کارهای خود بود. ما هم در بین کارهای خود، کتابهای ایشان را اولویت می دادیم. کتاب کاغذ در زندگی و فرهنگ ایرانی او حاصل سالها تلاش و مطالعه در متون فارسی است. هرچه در بارۀ کاغذ، انواع کاغذ، استفاده های کاغذ و دهها موضوع دیگر که در متون اشاره ای به آن شده، استاد آنها را فیش برداری و سپس تدوین کردند. البته نخست این کار را با مؤسسۀ فهرستگان قرارداد داشتند و آقای احمدرضا رحیمی ریسه الحق در تدوین و صفحه آرایی این فیشهای پراکنده و بعضاً با اطلاعاتی ناقص، زحمات بسیاری متحمل شدند و یاد دارم که استاد چند بار این نکته را به بنده یادآور شدند. قطعاً چاپ این کتاب که استاد آرزوی دیدنش را داشت، گام بزرگی است برای معرفی و شناخت بیشتر فرهنگ و تمدن ایران و اسلام در حوزۀ کتاب که چه قلمرو وسیعی را در برداشته است.

کتاب بسیار مهم دیگری که مانند فهرست مقالات فارسی استاد، کلید پژوهش و تحقیق به شمار می رود و نشان دهندۀ گسترۀ نفوذ و توجه و اهمیت شاهنامه فردوسی در جهان است، کتابشناسی فردوسی است که چند دهه پیش توسط انجمن آثار ملی منتشر شد و حدود سه سال قبل هم بدون مشورت و اطلاع استاد آن را تجدید طبع کردند و حال آن که این کار 3 برابر شده و لذا قرار بود مؤسسه فهرستگان آن را چاپ کند و سال گذشته این کار نیز به میراث مکتوب واگذار شد. حدود 6000 مدخل اعم از کتاب و مقاله در این اثر کم مانند معرفی شده است که بزودی چاپ و رونمایی و در نمایشگاه کتاب عرضه می شود.

ایران دوستی و ایران شناسی استاد چنان چشمگیر بود که هر کتاب و رساله ای را می دیدند به معرفی علم و دانش و هنر و صنعت مربوط به ایران است و یا سفرنامه ها و امثال آن، دست به تحقیق و چاپ آن می زدند. مثلاً نخست کتاب تحفه المحبین را تحویل میراث مکتوب دادند که در بارۀ آیین خوشنویسی و رموز و آداب و انواع خط و مباحث عرفانی مربوط به خط است که به همراه دوست عزیز و دیرین خود مرحوم دانش پژوه و مرحوم رعنا حسینی تصحیح کرده بودند. بعد کتاب فروغستان را تصحیح کردند که دانشنامه ای در حساب سیاق و استیفاء می باشد که از علوم مهجور و فراموش شده است. استاد افشار معتقد بود ما باید تاریخ ایران و فرهنگ مردم ایران را از طریق این منابع و موضوعات مهم اما مهجور بشناسیم، زیرا می دیدند که محققان غالباً سراغ متون عرفانی و ادبی و فلسفی می روند و کمتر به موضوعات تاریخی و اجتماعی و حرف و مشاغل و هنرها توجه می کنند. لذا ایشان اهمیت چاپ فرسنامه ها و بازنامه و کتابهای آشپزی و کشاورزی و کلاً علوم و فنون را کمتر از متون دیگر نمی دانست.

کتاب جواهر نامۀ نظامی در بارۀ سنگهای قیمتی، سعادت نامه، معرفت فلاحت یا کشاورزی 12 بابی، دفتر اشعار صوفی, اسناد پادریان کرملی( با همکاری دکتر منوچهر ستوده), دستورالجمهور( با همکاری مرحوم محمدتقی دانش پژوه), جامع الصنایع در آشپزی ، آداب المضیفین در آداب میهمانی و احکام آن در فرهنگ ایرانی و اسلامی و نیز نگارش مقدمه ای بر چاپ عکسی الابنیه عن حقائق الادویه و تاریخ هرات از کارهایی است که میراث مکتوب افتخار نشر آنها را داشته است.

کتاب عهد حسام را که سفرنامه لرستان و خوزستان در سال 1245 قمری از محمود میرزا قاجار است , استاد به دوست دیرین و هفتاد سالۀ خود آقای احمد اقتداری اهدا کرده که هم در سفرهای بسیار همراه و همسفر او بود و هم به خاطر این که او آثار سدید السلطنه را که در بارۀ خوزستان و جزایر ایرانی و... می باشد، چاپ کرده است.

اولین نشست پژوهشی میراث مکتوب در سال 1382 با حضور استاد افشار آغاز شد. در بارۀ تصحیح متون بود با عنوان «متن پژوهی،راهگشایی برای عرضه بهتر متون» و 20 دی ماه 1389، آخرین نشست سال 89 میراث مکتوب با حضور ایشان در بارۀ دستور الجمهور برگزار شد. سیمای نحیف و بدن ضعیف ایشان در آخرین نشست علمی حیاتش، نشانه های رحیل به سرای جاوید را داشت, و خودش گفت که نمی توانستم بیایم و برایم دشوار بود، ولی آمدم تا دوستانم را چشم انتظار نگذارم.

ارادت و اخلاص زنده یاد افشار به میراث مکتوب و دلباختگی و شیفتگی او به ایران و فرهنگ ایران و اهتمام و سعی او به شناسایی ایران به ایرانیان با نوشتن سفرنامه ها و ایران گردیهای خود و چاپ آنها در نشریات و نیز چاپ کتاب بسیار ارزشمند گلگشتی در وطن، ما را بر آن داشت تا اقداماتی هرچند ناچیز ولی از باب مالا یدرک کله لایترک کله، اگر قادر نیستیم چنان که حق اوست و در شأن و شایستگی اوست، کاری کنیم به این مقدار فعلاً بسنده کنیم تا خدا چه خواهد.

1. نامه ای به شورای شهر تهران نوشتیم و درخواست کردیم یکی از خیابانهای نزدیک و اطراف منزل استاد به نام ایشان نامگذاری شود.

2. از تعدادی از دوستان ایشان خواستیم تا خاطرات و مقالات خود را در بارۀ آثار و اخلاقیات و...... و آنچه مربوط به ابداعات و تخصصهای ایشان است در 4-5 صفحه(حروفچینی شده قطع وزیری) تا تاریخ 26 فروردین برای میراث مکتوب بفرستند تا در ویژه نامه گزارش میراث منتشر کنیم.

3. اگر توانستیم رونمایی از سه کتاب استاد را در تاریخ 12 یا 14 اردیبهشت 1390 برگزار می کنیم.

4. اگر استاد ماهر نیا که سردیس علامه محمد قزوینی را برای میراث مکتوب ساخت و توسط استاد افشار هم پرده برداری شد، موفق بشوند تا این تاریخ سردیس استاد افشار را هم آماده کنند که فبها المراد و همزمان با رونمایی از آن 3 کتاب، از سردیس آن مرحوم هم چهره گشایی می کنیم.

5. برگزیده ای از عکسها و فیلمهایی که از استاد داشتیم در دست تدوین است که همزمان در میراث مکتوب و سیمای جمهوری اسلامی ایران پخش می شود.

مرکز اسناد مجلس

۱۴۰۰ فروردین ۷, شنبه

The Perfect Storm 2000 FULL MOVIE

۱۴۰۰ فروردین ۶, جمعه

History of the glass harp

Origins...

Many of those who see a set of wine glasses for the first time consider it most avant-garde to use it as a musical instrument. And it amazes them to learn that in the Far East glass instruments were already known in the Middle Ages. There are few clear indications as to when glass made instruments appeared for the first time. Traditional stories trace it back to 12th century China and also to 14th century Persia. In Europe, the earliest references to glass music date back to 1492.

old musical glassesFrom this time onward amateur events which featured performances on sets of wine glasses, fine tuned by the addition of small amounts of water, were documented. In 1742, the Irishman Richard Pockridge constructed and performed on an angelic organ - a set of tuned wine glasses; three years later composer Wilibald Glück delighted European audiences with his verrillon, also a set of wine glasses. It was the start of a new musical tradition.

grand harmonicon

Sewing machine?

The popular modern history of glass music begins with Benjamin Franklin's invention of the glass harmonica in 1761. Working with a London glassblower, he eliminated the need for water tuning by having each glass made with the correct size and thickness to give the desired pitch without being filled with any water. He made a set of glasses more compact and playable by nesting them inside each other, mounted on a spindle which was turned by a foot treadle - as in the case of sewing machine. Masters of this instrument quickly arose, and the glass harmonica took its place in the world of European art music. Among the composers writing for glass harmonica were W.A. Mozart, J.G. Naumann, L.van Beethoven, and many others. But although glass music had become such a favourite in a very short time, it died out very rapidly and disappeared completely from the European music scene after 1835. In the 20th century Richard Strauss was the first to use the glass harmonica again in its Die Frau ohne Schatten ( Vienna, 1919), but the lasting revival of glass instruments is attributed to Bruno Hoffmann, who devoted his whole life to promoting these instruments and the music.

glass harmonica

Without water...

The end of the glass harmonika era did not mean that this angelic organ ceased to be popular. The instrument has always been alive as a source of inspiration for innovators questing to achieve its optimum form. The grand harmonicon created by F. Hopkinson-Smith (1797-1872) was the next step in that direction. His instrument, made of 25 wine glasses fixed within a square box, did not have to be tuned with water. Smith discovered a method of mechanical tuning wine glasses by means of grinding the glass. Thus a new embodiment of angelic organ was born, one which was closer to the modern glass harp invented by Bruno Hoffmann. Hoffmann was a man who devoted his whole life to the promotion glass music. Its renaissance in modern times we owe almost entirely to him. He slightly modified the form of glass harp - the most striking innovation was his use of specially cast glasses, whose shapes were optimum for the instrument.

Singing glasses?

Performers playing on instruments made of wine glasses today use terms which are not always unambiguous. The most popular ones are (1) the very general term musical or singing glasses (German: Glasspiel, French: verillon), and (2) glass harp - which is a reference to Hoffmann's set of glasses (German: glasharfe, French: harpe de verre) In Europe the tradition revived by Hoffmann is maintained today only by a few musicians. In Poland it is cherished only by the Glass Duo.

Find out more - articles written by Anna Szafraniec from GlassDuo have been published in two respected musical periodicals: Ruch Muzyczny (english version) and Twoja Muza.

از پای تا سَرَت هَمه نور خُدا شَوَد

در راهِ ذوالجلال چو بی پا و سَر شَوی

لسان الغیب حافظ قدسی

گیتی پاشایی؛ هنرمندی هنرشناس

خواننده ترانه‌‌های خاطره‌انگیز «دل بلهوس»، «گل مریم»، «شب من، شب تو»، "داش آکل"، "مشروطه (لیلی لیلی حوضک) و «یه دل دارم»

گیتی پاشایی، خواننده، آهنگساز و بازیگر ایرانی در ۲۳ خرداد ماه ۱۳۱۹ در تهران دیده به جهان گشود. پدربزرگ گیتی، جعفر منصوری، شاعر و استاد موسیقی بود. او تار و سه‌تار را به دخترش آموزش داد و این‌گونه شد که مادر گیتی با موسیقی آشنا شد. گیتی پاشایی ردیف‌های موسیقی را نزد اساتیدی چون فرامرز پایور، مهدی فروغ و محمود کریمی آموخت. گیتی پس از دیپلم به آمریکا رفت و در سیتی‌کالج نیویورک در رشته‌ معماری به تحصیل پرداخت. او همچنین در سیاتل آمریکا لیسانس هارمونی و ارکستراسیون دریافت کرد. اواخر دهه‌ چهل شمسی بود که گیتی با خواندن در رادیو و تلویزیون رسما وارد عالم خوانندگی شد. ترانه‌‌هایی مانند «دل بلهوس»، «گل مریم»، «شب من، شب تو» و «یه دل دارم» از ترانه‌های آن دوره‌ گیتی پاشایی محسوب می‌شوند.

پس از دیپلم به امریکا رفت و در سیتی‌کالج نیویورک‌ معماری خواند

پاشایی سال ۱۳۵۴ به نوعی مشی عارفانه و تصوف گرایش پیدا کرد که در برخی از ترانه‌های این دوره‌ او نیز می‌توان ردپایی از آن دید. او ترانه‌‌های ماندگاری نیز اجرا کرد که اشعار آن از شاعران بنامی چون مهدی اخوان ثالث، احمدرضا احمدی و محمدعلی سپانلو بود. آهنگسازی این ترانه‌ها را نیز خود بر عهده داشت. گیتی پاشایی سال ۱۳۵۶ در فیلم «سفر سنگ» نیز که همسرش، مسعود کیمیایی کارگردانی آن را بر عهده داشت به ایفای نقش پرداخت.

در کارنامه‌ هنری خود، آهنگسازی فیلم نیز دارد

او سال ۱۳۶۸ به آلمان رفت و در شهر هامبورگ یک دوره‌ موسیقی کلیسایی و ترانه‌‌های مذهبی را در «نوریخ هوخ شوله» گذراند. او در کارنامه‌ هنری خود، آهنگسازی فیلم نیز دارد؛ آهنگ‌ فیلم‌هایی چون «تیغ و ابریشم» (۱۳۶۵)، «سرب» (۱۳۶۷) و «گروهبان» (۱۳۶۹) که همگی ساخته‌ مسعود کیمیایی بوده‌اند از ساخته‌های گیتی پاشایی هستند. گیتی در ۱۷ اردیبهشت ۱۳۷۴ به دلیل ابتلا به سرطان پستان و در سن ۵۴ سالگی در تهران درگذشت و در قطعه‌ ۱۰۳ ردیف ۱۴۲ شماره ۳۱ بهشت زهرای تهران به خاک سپرده شد. حاصل ازدواج گیتی پاشایی و مسعود کیمیایی، پولاد کیمیایی است که هنرپیشه است و سال ۱۳۵۹ به دنیا آمده است.

در فیلم «سفر سنگ» که مسعود کیمیایی کارگردان آن بود، ایفای نقش کرد

پولاد در سن نوجوانی مادر خود را از دست داده است. او مادرش را این‌گونه توصیف می‌کند: «خوشبختانه مادر من اینقدر کارهای هنری فراوان انجام داده است که باعث می‌شود دلم برایش تنگ نشود. البته از آن جهت که دیگر کنارم نیست دلم برایش تنگ می‌شود. ولی حضورش را همواره در لحظه لحظه زندگی‌ام حس می‌کنم. برای این‌که هم در کارهای موسیقی‌اش و هم در هر زمینه‌ای همیشه وجود دارد.»

همراه با فریدون فروغی

پولاد کیمیایی درباره بیماری مادرش می‌گوید: «وقتی آلمان بودیم مادرم مریض شد منتها یک دوره‌ای علاج پیدا کرد. بعد یک دوره‌ای که برگشتیم ایران بیماری سرطان او برگشت و بعد فوت شد. از سن ۵ سالگی از ایران رفتم و با مادرم زندگی کردم. یعنی از زمان فیلم "سرب" از ایران رفتم و آن‌جا بزرگ شده بودم تا زمانی که بیماری‌اش شدت گرفت و برگشتیم ایران، قرار نبود که من ایران بمانم اما وقتی فوت شد من ایران ماندم. در واقع بیش‌تر عمرم را با مادرم گذراندم و فیلم "تجارت" اولین کاری بود که در آلمان ساخته شد و این بهانه‌ای بود که ما برگردیم و برگشتیم. بعدش هم دیگر "سلطان" ساخته شد که آن موقع مادرم فوت شده بود. یعنی بین ساخت "تجارت" و "سلطان" مادرم از دنیا رفت.»

در سیاتل آمریکا لیسانس هارمونی و ارکستراسیون دریافت کرد

از گیتی پاشایی ترانه‌های ماندگار بسیاری بر جای مانده است که می‌توان به ترانه‌های «آرزوها» با شعری از «مهدی اخوان ثالث» و آهنگسازی و تنظیم «محمدعلی سپانلو»، «آشپزخانه» با ترانه‌سرایی «ایرج جنتی عطایی» و آهنگسازی «بابک بیات»، «ترسم از عشق است» با ترانه‌سرایی «احمدرضا احمدی»، «گستاخی» با ترانه‌سرایی «شهیار قنبری» و آهنگسازی «حسن شماعی‌زاده»، «کتاب غم» با ترانه‌سرایی «هما میرافشار» و آهنگسازی «اسدالله ملک»، «دختری این‌جا نشسته داره گریه می‌کنه» با ترانه‌سرایی «فرهاد شیبانی» و آهنگسازی «اسفندیار منفردزاده» و ده‌ها ترانه‌ شنیدنی دیگر اشاره کرد.

در ۵۴ سالگی به دلیل ابتلا به سرطان پستان درگذشت

در سفر رئیس جمهور غنی به نیمروز خلبانان و خدمه پرواز زن بودند

شرکت خصوصی کام‌ایر افغانستان اعلام کرده که محمد اشرف غنی، رئیس جمهور این کشور که روز چهارشنبه گذشته برای افتتاح بندکمال خان به نیمروز سفر کرده بود، تمام خلبانان و خدمه هواپیمای او زن بوده‌اند.

آقای غنی با هواپیمای شرکت خصوصی کام ایر به نیمروز سفر کرده بود.

اداره هوانوردی افغانستان هم پیشتر گفته بودپروازنخستین هواپیمای مسافرتی با هدایت خلبان و خدمه زن در افغانستان، حوت/اسفند سال ۱۳۹۹ از کابل به مقصد هرات و برعکس انجام شده است.