صعود استقلال و حذف پرسپولیس؛ پشت پرده عملکرد نمایندگان ایران در لیگ نخبگان آسیا
دور گروهی رقابت‌های لیگ نخبگان آسیا در منطقه غرب با عملکرد ضعیف تیم‌های ایرانی و صدرنشینی مقتدرانه باشگاه‌های عربستانی به پایان رسید. الهلال و الاهلی با ۱۹ امتیاز در رده‌های اول و دوم قرار گرفتند و النصر با ۱۷ امتیاز به عنوان تیم سوم صعود کرد.
دو نماینده باشگاهی ایران که در رقابت‌های لیگ نخبگان آسیا، عملکرد قابل قبولی نداشتند. استقلال به عنوان تیم ششم به مرحله پلی‌آف صعود کرد و حالا باید با النصر، تیم سوم جدول رده‌بندی این رقابت‌ها و یکی از پرستاره‌ترین تیم‌های آسیا دیدار کند. پرسپولیس نیز با نشستن روی پله نهم جدول مرحله گروهی، از این مسابقات کنار رفت.
آن‌چه بر استقلال و پرسپولیس در این دوره از رقابت‌های لیگ نخبگان آسیا گذشت را هم نمی‌توان با زندگی عادی و استاندارد باشگاه‌های فوتبال، حتی در سطح دو فوتبال آسیا مقایسه کرد.
خانه به دوشی در ایران و خاورمیانه، سیاست‌زدگی، بی‌ثباتی در کادر فنی و مدیریتی، مصدومیت‌های مکرر بازیکنان و البته فاصله چشمگیر سطح فنی بازیکنان این دو تیم با حریفان‌شان را هم باید در ناکامی این دو تیم در نظر گرفت.
دشواری‌های لیگ قهرمانان برای نماینده‌های ایران
میزبانی، بزرگتری معضل دو باشگاه ایرانی در رقابت‌های لیگ نخبگان آسیا بود. دو باشگاه استقلال و پرسپولیس پیش از آغاز رقابت‌های لیگ نخبگان، مجبور شدند ورزشگاه «شهدای قدس» قلعه‌حسن‌خان را به عنوان ورزشگاه خود برای میزبانی از حریفان آسیایی معرفی کنند.
End of مطالب پیشنهادی
دلیل تغییر مکان میزبانی استقلال و پرسپولیس به شهر قدس، عملیات بازسازی ورزشگاه آزادی بود. اما آن‌چه پس از برگزاری نخستین بازی آسیایی در قلعه‌حسن‌خان رخ داد، از سوی رسانه‌ها و کارشناسان داخل ایران، نوعی «بی‌آبرویی» تلقی شد.
تصاویر منتشر شده از خوسلو بازیکن پیشین رئال مادرید و کنونی الغرافه که در تماسی تصویری، وضعیت چمن ورزشگاه آزادی را با تمسخر و خنده، به دوستانش نشان می‌داد، به صورت گسترده در رسانه‌های داخلی و رسانه‌های کشورهای عربی منتشر شد.
میزبانی در ورزشگاهی که نه چمن مناسبی داشت، نه در موقعیت جغرافیایی مناسبی برای تیم‌ها و هواداران قرار گرفته بود، تنها مشکل استقلال و پرسپولیس در فصل جاری لیگ نخبگان محسوب نمی‌شد.
کنفدراسیون فوتبال آسیا مهرماه ۱۴۰۳ پس از انتشار گزارش‌هایی مبنی بر بالاگرفتن درگیری بین جمهوری اسلامی و اسرائیل، میزبانی تیم‌های باشگاهی و ملی را تا اطلاع ثانوی و آرام شدن فضای منطقه، از ایران سلب کرد. به این ترتیب استقلال و پرسپولیس مجبور به برگزاری بازی‌های خانگی خود در قطر و امارات شدند.
از اول آبان‌ماه یعنی در هفته سوم، استقلال میزبانی‌اش مقابل السد را در ورزشگاه الرشید دید و پرسپولیس در هفته چهارم در ورزشگاه آل‌مکتوم دبی میزبان الغرافه بود. در هفته پنجم استقلال در ورزشگاه حمدان بن راشد در شهر دوحه میزبان پاختاکور بود و در هفته ششم پرسپولیس در ورزشگاه حمد بن خلیفه شهر دوحه میزبان الشرطه عراق بود.
استقلال و پرسپولیس هر یک فقط یک بار در هفته‌های هفتم و هشتم، به ترتیب شانس میزبانی مقابل الشرطه و النصر را در آزادی به دست آوردند.
چند مربی برای استقلال و پرسپولیس در آسیا مربیگری کردند؟
پرسپولیس و استقلال در مجموع ۱۶ بازی در لیگ نخبگان آسیا برگزار کردند. دو برد استقلال و یک پیروزی پرسپولیس، آمار نگران کننده و یاس‌آور دو قطب فوتبال ایران در لیگ نخبگان آسیا است: تنها ۳ پیروزی در ۱۶ بازی.
این دو تیم در مجموع ۷ بازی را مساوی کردند و شش بازی را هم شکست خوردند که سهم هر کدام از این باشگاه‌ها سه شکست در نخستین دوره لیگ نخبگان با شمایل جدید بود.
این دو تیم اما در بی‌ثباتی در آسیا مقام اول را داشتند. تیم الشرطه که در رده یازدهم قرار گرفت و حذف شد، تنها یک بار و العین نیز که در رده دوازدهم یعنی رده انتهای جدول به کار خود پایان داد فقط یک تغییر سرمربی داشتند.
استقلال با سه مربی مختلف و پرسپولیس نیز با دو مربی در این رقابت‌ها حضور داشتند. استقلال از نظر تغییرات و بی‌ثباتی به مراتب در وضعیتی غریب‌تر از تمامی ۱۲ تیم دیگر حاضر در این مسابقات بود.
زندگی بی‌ثبات و پرآشوب استقلال، از سرمربی تا هیات مدیره
استقلال، لیگ نخبگان آسیا را با سرمربیگری جواد نکونام آغاز کرد، با پیتسو موسیمانه ادامه داد و با سهراب بختیاری‌زاده به پایان رساند.
حتی هیات مدیره این باشگاه هم در طول همین بازه زمانی کوتاه، از ۲۶ شهریور ۱۴۰۳ تا پایان بهمن ماه همین سال یعنی حدود ۵ ماه، دستخوش تغییر و تحولات شد.
این میزان از بی‌ثباتی نه فقط برای باشگاه استقلال که حتی برای تیم‌های مدعی، پرستاره و باامکانات عربستانی یا قطری هم می‌تواند توام با شکست و ناکامی باشد.
استقلال هفته نخست لیگ نخبگان آسیا را مانند یکی از مدعیان غرب آسیا آغاز کرد. تیمی که با مربیگری جواد نکونام، پس از آغاز متزلزل در لیگ برتر، در ورزشگاه شهر قدس میزبان الغرافه قطر بود، با نتیجه سه بر صفر پیروز شد تا آغازی متفاوت از آن‌چه حتی هوادارانش انتظار داشته باشند را به تصویر بکشد.
درست زمانی که جواد نکونام سرمست از پیروزی نخست در لیگ نخبگان و آماده شدن برای داربی رفت آماده می‌شد، رسانه‌های ایران از آغاز مذاکرات هیات مدیره باشگاه با گزینه‌های اروپایی برای جانشینی نکونام خبر دادند.
استقلال ۹ مهر در حالی که پنج روز قبل در داربی تهران مقابل پرسپولیس شکست خورده بود در هفته دوم لیگ نخبگان آسیا مقابل السد در قطر قرار گرفت و ۲دو بر صفر مقابل تیمی شکست خورد که برتری کاملی نسبت به استقلال در تمام جریان بازی داشت.
دقایقی پس از این بازی، جواد نکونام رسما از سرمربیگری تیمش استعفا کرد تا هیات مدیره باشگاه نیز مذاکرات خود را با گزینه‌های جانشینی او رسمی و علنی کنند. سهراب بختیاری‌زاده دهم مهرماه به عنوان جانشین موقت نکونام به بازیکنان این تیم معرفی شد تا او «نخستین مربیگری موقت» خود در استقلال را تجربه کند.
هرچند ۲۷ مهر پیتسو موسیمانه، سرمربی اهل آفریقای جنوبی، قراردادش با استقلال را رسما امضا کرد، اما استقلال اول آبان، در هفته سوم لیگ نخبگان با مربیگری سهراب بختیاری‌زاده مقابل النصر در عربستان شکست خورد. موسیمانه با این توجیه که شناخت کاملی از استقلال ندارد، روی نیمکت این تیم مقابل النصر ننشست.
در هفته چهارم یعنی ۱۵ آبان اما موسیمانه روی نیمکت سرمربیگری استقلال، شکست سه بر صفر را مقابل الهلال تجربه کرد. در پایان این هفته، دیگر کمتر هواداری، آن پیروزی درخشان هفته نخست را به یاد می‌آورد. استقلال در منطقه خطر قرار داشت و امیدش به امتیازاتی بود که باید از بازی‌های ساده‌تر کسب می‌کرد.
روزهای ساده استقلال چگونه گذشت؟
بازی‌هایی که برای استقلال، لااقل به عنوان پرافتخارترین باشگاه ایرانی در آسیا، «ساده‌تر» به نظر می‌رسید، از ۵ آذر ۱۴۰۳ در هفته پنجم مقابل پاختاکور در تهران آغاز شد. استقلال اما در این بازی هم مقابل حریفش به تساوی بدون گل رسید تا آرام آرام هواداران حتی نسبت به عملکرد پتسو موسیمانه نیز معترض شوند.
بدون تردید اما بهترین عملکرد استقلال در این فصل لیگ نخبگان در هفته ششم بود. پیتسو موسیمانه در آخرین تجربه مربیگری‌اش در آسیا با استقلال، مقابل الاهلی یکی از صدرنشین‌های لیگ نخبگان، در عربستان به تساوی ۲ بر ۲ رسید. این اتفاق در حالی افتاد که استقلال در همین بازی طی بیش از ۱۰ دقیقه پایانی، پس از اخراج محمدحسین اسلامی ۱۰ نفره بازی را ادامه می‌داد.
تساوی مقابل الاهلی، به معنی احتمال زنده شدن انگیزه و امید برای استقلال بود. استقلال اما نمی‌توانست روی آرامش را ببیند. تیمی که باید ۱۵ بهمن مقابل الشرطه (پلیس) عراق یکی از قعرنشین‌های مرحله گروهی در غرب آسیا قرار می‌گرفت، یازدهم آبان یعنی چهار روز قبل از این بازی را با خبر «فسخ یک طرفه قرارداد» سرمربی‌اش گذرانده بود.
پیتسو موسیمانه در آستانه دیدار با الشرطه عراق قراردادش را به دلیل آن‌چه «بدعهدی باشگاه در پرداخت مطالباتش» می‌خواند، استعفا کرد و بار دیگر سهراب بختیاری‌زاده به عنوان مربی موقت جای او را روی نیمکت این تیم گرفت. استقلال در دومین تجربه آقای بختیاری‌زاده در آسیا، مقابل الشرطه به تساوی یک بر یک رسید؛ نتیجه‌ای که می‌توانست رویاهای استقلال را برای صعود به پایان برساند.
استقلال با توجه به نتایج دوشنبه، تنها به یک تساوی برای قطعی کردن صعود خود در بازی هفته هشتم نیاز داشت. با این حال استقلال مقابل الریان در قطر بازی را هجومی آغاز کرد و به پیروزی دو بر صفر رسید.
با این نتیجه استقلال با ۲ پیروزی، ۳ تساوی و ۳ شکست، ۹ امتیازی شد و به عنوان تیم ششم به مرحله پلی‌آف صعود کرد.
پرسپولیس؛ بی‌ثبات، بی‌برنامه و بداقبال
خوان کارلوس گاریدو، کریم باقری و اسماعیل کارتال؛ این جمع مربیان پرسپولیس در شش ماه گذشته است. هرچند که کریم باقری در لیگ نخبگان آسیا روی نیمکت تیمش ننشست.
پرسپولیس در ۸ بازی لیگ نخبگان آسیا، با دو مربی اسپانیایی و ترکیه‌ای مقابل حریفانش قرار گرفت. وضعیت پرسپولیس نیز مشابه با استقلال بود، با اندکی تفاوت. وضعیتی توام با بی‌ثباتی و ناآرامی و طبق ادعای رسانه‌های ایران، توام با دخالت‌های برخی شخصیت‌های قدیمی مانند علی پروین در تعیین و تکلیف برای انتخاب مربیان یا قرارداد با بازیکنان.
پرسپولیس لیگ نخبگان آسیا را با سرمربی اسپانیایی با شکست خفیف مقابل الاهلی در عربستان آغاز کرد. ۲۶ شهریور پرسپولیس در حالی مقابل یکی از مدعیان قهرمانی در آسیا با نتیجه یک بر صفر شکست خورد که می‌توانست با دست پر به خانه برگردد.
نمایش امیدوار کننده پرسپولیس در هفته اول، با عملکرد ضعیف تیم آقای گاریدو در هفته دوم در تضاد بود. پرسپولیس در خانه نه تنها مقابل پاختاکور با نتیجه یک بر یک متوقف شد که حتی خوش اقبال بود که مقابل حریف ازبکستانی‌اش شکست نخورد.
در هفته سوم باز هم عملکرد پرسپولیس متناقض از هفته‌های گذشته بود. در قطر مقابل میزبانش السد در حالی یک بر صفر شکست خورد که در هر دو نیمه اول و دوم برتری کاملی نسبت به حریفش داشت. خوان گاریدو در پایان این بازی گفته بود که اگر مهاجمان تیمش از یک سوم موقعیت‌هایی که به دست آوردند استفاده کرده بودند، پرسپولیس با سه گل اختلاف پیروز بازی می‌شد.
مشکل پرسپولیس اما فقط گل نزدن نبود. چهاردهم آبان در هفته چهارم لیگ نخبگان، پرسپولیس در خانه مقابل الغرافه، ضعیف‌ترین نماینده قطر در این دوره رقابت‌های لیگ نخبگان، با تساوی یک بر یک به کارش پایان داد، در حالی که هم چیدمان اولیه و هم برنامه‌های محتاطانه سرمربی اسپانیایی پرسپولیس مورد انتقاد کارشناسان قرار گرفت.
پنجم آذرماه در هفته پنجم لیگ نخبگان، پرسپولیس در قطر میهمان الریان بود. باز هم پرسپولیس به تساوی یک بر یک رسید تا وضعیت این تیم در جدول رده‌بندی دشوارتر از قبل شود؛ پرسپولیس تا پایان هفته پنج حتی یک پیروزی در آسیا نداشت.
پرسپولیس در حقیقت از بازی‌های به نسبت ساده خود، فقط تساوی به دست می‌آورد و این به معنی از دست دادن تمامی شانس‌های صعودش بود.
در هفته ششم، پرسپولیس با گل دقیقه ۱۳+۹۰ گئورگی گولسیانی، شانس‌های خود برای صعود را زنده نگه داشت. تیمی که حتی مقابل الشرطه عراق در تهران در آستانه شکست خانگی قرار داشت با دو گل در دقیقه‌های تلف شده نیمه دوم به پیروزی رسید.
خوان گاریدو ۲ دی ۱۴۰۳ با حکم رضا درویش مدیرعامل پرسپولیس، از سمت خود برکنار شد. رسانه‌ها در ایران این تصمیم آقای درویش را برگرفته از مشاوره‌ها و اصرارهای علی پروین پیشکسوت این باشگاه و مشاور مدیرعامل باشگاه پرسپولیس می‌دانستند.
خروج آقای گاریدو به معنی سرمربیگری موقت کریم باقری بود، اما کریم باقری فقط در رقابت‌های لیگ برتر و یک بازی جام حذفی هدایت پرسپولیس را برعهده داشت و برای بازی هفته هفتم مقابل الهلال که یکی از تلخ‌ترین شکست‌های پرسپولیس رقم خورد، اسماعیل کارتال ترکیه‌ای روی نیمکت این تیم نشست.
پرسپولیس ۱۶ بهمن در ریاض مقابل الهلال عربستان قرار گرفت و در نیمه اول با دریافت ۴ گل به رختکن رفت. نتیجه نهایی ۴ بر یک اولین شکست آسیایی اسماعیل کارتال با پرسپولیس را ثبت کرد و البته امیدهای این تیم برای بازی پایانی هم کم‌رنگ‌تر شد. بازی نهایی پرسپولیس باید در آزادی مقابل النصر دیگر تیم پرستاره عربستانی برگزار می‌شد.
النصر اما هیچ یک از ستاره‌های نام‌دار خود از جمله کریستیانو رونالدو و سادیو مانه، را مقابل پرسپولیس بازی نداد. با این وجود، پرسپولیس باز هم به پیروزی نرسید و با تساوی بدون گل به کارش پایان داد.
پرسپولیس لیگ نخبگان آسیا در مرحله گروهی را با یک پیروزی، ۴ تساوی و ۳ شکست و به دست آوردن ۷ امتیاز و قرار گرفتن در رده نهم به پایان رساند.
پاختاکور تیم هشتم جدول نیز ۷ امتیازی بود، اما به دلیل تفاضل گل بهتر نسبت به پرسپولیس به مرحله حذفی صعود کرد. پرسپولیس با تفاضل گل منفی چهار در رده نهم حذف شد و پاختاکور با تفاضل گل منفی ۲ در رده هشتم صعود کرد.
