پاسخ عراقچی به تهدیدهای آمریکا: چرخه کامل سوخت هستهای حق ایران است
عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران، تاکید کرده است که جمهوری اسلامی به عنوان یکی از امضاکنندگان موسس معاهده انپیتی، «کاملا حق داشتن چرخه کامل سوخت هستهای را دارد.»
وزیر خارجه ایران این موضوع را یکی از نکات «کلیدی» مذاکرات با آمریکا اعلام کرده است.
مارکو روبیو، وزیر خارجه آمریکا، به تازگی در مصاحبهای گفته ایران باید غنیسازی و ساخت موشکهای دوربرد را متوقف کند. دو موضوعی که مقامهای ایرانی آنها را خط قرمز خود در مذاکرات میدانند.
آقای عراقچی در توییتی به انگلیسی و فارسی در شبکههای اجتماعی ایکس و تلگرام نوشته است: «من بهطور اصولی از ارائه استدلال در مورد عناصر کلیدی مذاکره از طریق رسانهها اجتناب میکنم. ولی آنچه میخواهم بگویم این است که تکرار دروغ واقعیتهای بنیادین را تغییر نمیدهد.»
وزیر خارجه ایران گفته است «از موضعگیری حداکثری و لفاظیهای تحریککننده چیزی بجز نابود کردن شانس موفقیت حاصل نمیشود.»
در ساعات گذشته و همزمان با به تعویق افتادن دور چهارم مذاکرات تهران و واشنگتن، مقامهای ایالات متحده به شکلهای مختلف ایران را تهدید کردهاند.
دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، گفته هیچ کشوری حق ندارد از ایران نفت بخرد و پیت هگست، وزیر دفاع آمریکا، هم به ایران هشدار داده از حمایت حوثیها دست بردارد.
وزیر خارجه ایران بدون نام بردن از اسم هیچ کشوری، توضیح داده است که چند عضو پیمان انپیتی اورانیوم غنی میکنند در حالی که «سلاحهای هستهای را هم کاملا رد میکنند.»
به گفته او «این باشگاه» جز ایران چند کشور دیگر آسیایی، اروپایی و آمریکای جنوبی هم دارد.
آقای عراقچی در میان حدس و گمانها از به نتیجه نرسیدن توافق به دلیل تعویق مذاکرات، گفته است: «یک توافق معتبر و پایدار در دسترس است. تنها چیزی که لازم است اراده سیاسی قاطع و نگرش منصفانه است.»
انپیتی چیست؟
معاهده منع گسترش سلاحهای اتمی، یا انپیتی، قراردادی بینالمللی برای جلوگیری از توسعه این سلاحها و همینطور کاهش سلاحهای هستهای موجود است.
بر اساس این معاهده تصویب شده در سال ۱۹۶۸ میلادی، کشورها در جهان به دولتهای دارای سلاح اتمی و فاقد این سلاحها تقسیم شدهاند. ایران از اولین امضاکنندگان انپیتی پیش از اجراییشدن آن بوده است.
دولتهای دارنده متعهد به کم کردن ذخایر خود هستند و کشورهای غیردارنده هم متعهدند که به دنبال چنین سلاحهایی نروند. در مقابل، کشورهای دارنده سلاح باید به کشورهای دیگر کمک کنند تا از مزایای صلحآمیز انرژی اتمی برخوردار شوند.
در ژانویه سال ۲۰۰۳ کره شمالی اعلام کرد از این معاهده خارج شده است و سه سال بعد آن با انجام اولین آزمایش هستهای خود را کشوری صاحب سلاح اتمی اعلام کرد. هند، پاکستان و اسرائیل که بمب اتمی دارند، به این معاهده نپیوستهاند.
روسیه به اندازه تمام کشورهای عضو ناتو کلاهک هستهای دارد. و بعد از روسیه و ناتو (آمریکا، فرانسه، بریتانیا)، چین، پاکستان، هند، اسرائیل و در آخر کره شمالی ایستادهاند.
ترامپ: از ایران نفت نخرید
عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران پیشتر در واکنش به تهدید روز پنجشنبه دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، گفته بود، افزایش فشار آمریکا بر شرکای تجاری تهران، این کشور را مجبور به تغییر سیاستهایش نمیکند.
دونالد ترامپ به همه کشورهای جهان هشدار داد که هرگونه خرید نفت از ایران را متوقف کنند و یا منتظر تحریمهای مضاعف آمریکا باشند.
آقای ترامپ که این هشدار را عصر پنجشنبه - اول مه - در شبکه اجتماعی خود - سوشال تروث - منتشر کرده همچنین هشدار داده که هیچ بنگاه اقتصادی آمریکایی حق ارتباط تجاری با ایران از هیچ نوع و در هیچ زمینهای را ندارد.
اندکی پس از انتشار هشدار آقای ترامپ، اعلام شد که دور چهارم گفتوگوهای ایران و آمریکا در رم به تعویق افتاده است.
چهارشنبه (۳۰ آوریل/۱۰ اردیبهشت) نیز پیت هگست، وزیر دفاع آمریکا با انتشار پیامی در شبکه اجتماعی ایکس به ایران هشدار داد که «تاوان حمایت از حوثیها را خواهد داد.»
آقای هگست نوشت: «پیامی به ایران: ما حمایت مرگبار شما از حوثیها را میبینیم. دقیقاً میدانیم که چه میکنید. شما بهخوبی میدانید که ارتش ایالات متحده توانایی چه چیزی را دارد و به شما هشدار داده شده است. شما تاوان این حمایت را در زمان و مکانی که ما انتخاب میکنیم، خواهید داد.»
در چند روز گذشته آمریکا همچنین یک رشته تحریم علیه ایران اعمال کرد. وزارت خارجه آمریکا روز چهارشنبه (۱۰ اردیبهشت، ۳۰ آوریل) اعلام کرد که هفت شرکت را که در فروش نفت ایران نقش دارند، تحریم میکند. مقر چهار شرکت تحریمشده در امارات و یک شرکت هم در ترکیه است.
این تحریمها با واکنش تند مقامات ایران روبرو شد و اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت خارجه ایران در این باره گفت این تحریمهای تازه «رویکرد متناقض تصمیمگیران آمریکایی و فقدان حسن نیت و جدیت آنها برای پیشبرد مسیر دیپلماسی» را نشان میدهد.
آقای بقایی افزود که این اقدام «نشانه روشنی از اصرار سیاستگذاران آمریکایی ... برای اخلال در روابط دوستانه و قانونی کشورهای در حال توسعه از طریق تروریسم اقتصادی است.»
وزیر خارجه آمریکا: ایران باید از موشک دوربرد و غنیسازی دست بردارد
مارکو روبیو، وزیر خارجه آمریکا در گفتوگویی با شبکه تلویزیونی فاکسنیوز گفته «اگر ایران خواهان یک برنامه هستهای غیرنظامی صلحآمیز» داشته باشد باید «اورانیوم غنی شده را برای سوخت آن راکتورها وارد» کند، مانند «دهها کشور در سراسر جهان».
آقای روبیو که از شب گذشته با حفظ سمت مشاور امنیت ملی آمریکا نیز شده است میگوید: «تنها کشورهایی در جهان که اورانیوم را غنیسازی میکنند، کشورهایی هستند که سلاح هستهای دارند» و «ایران در حال حاضر ادعا میکند که سلاح نمی خواهد، اما میخواهد تنها کشور بدون سلاح هستهای در جهان باشد که اورانیوم را غنی میکند.»
به گفته او «اگر ایران خواهان یک برنامه هستهای غیرنظامی صلحآمیز است، یعنی نیروگاههای هستهای مانند سایر کشورهای جهان میخواهد، راهی برای انجام آن وجود دارد، و آن این است که شما راکتورها را میسازید و اورانیوم غنیشده را برای سوخت آن راکتورها وارد میکنید، دهها کشور در سراسر جهان این کار را انجام میدهند.»
وزیر خارجه آمریکا در خصوص سطح غنیسازی اورانیوم توسط ایران هم گفته «واقعا اگر توانایی غنی سازی ۳/۶۷ درصد را داشته باشید، فقط چند هفته طول می کشد تا به ۲۰ درصد و سپس ۶۰ درصد و بعد از آن به ۸۰ و ۹۰ درصدی که برای ساخت سلاح نیاز است، برسید.»
آقای روبیو گفت که مسیری که ایران باید با آن موافقت کند، عدم غنیسازی اورانیوم است و این یک فرصت برای این کشور برای دستیابی به توافق است زیرا رئیس جمهور آمریکا خواهان «صلح است، جنگ و درگیری نمیخواهد.»
وزیر خارجه و مشاور امنیت ملی آمریکا در ادامه تاکید کرد: «اما چیزی که نمیتواند اتفاق بیفتد این است که در دنیایی زندگی کنیم که ایران در آن سلاح هستهای داشته باشد.»
مشاور امنیت ملی ایالات متحده در بخش دیگری از سخنانش گفت که ایران باید اجازه دهد بازرسان از ملیتهای مختلف اجازه بازرسی تاسیسات اتمی ایران را داشته باشند.
به گفته آقای روبیو اگر ایران نمیخواهد سلاح هستهای بسازد باید «اجازه بازرسی به تاسیسات نظامی» را نیز بدهد، چیزی که درتوافق اوباما و بایدن با ایران وجود نداشت.
وزیر خارجه آمریکا گفت که رسیدن توافق با ایران میتواند برای این کشور یک «برد» هم باشد و «آنها در واقع میتوانند توسعه اقتصادی واقعی داشته باشند، میتوانند سرمایهگذاری واقعی در کشورشان داشته باشند، اما باید از حمایت از تروریستها دست بردارند، باید کمک به حوثیها متوقف شود، باید از ساخت موشکهای دوربردی که هدفی جز داشتن سلاح هستهای برای آن وجود ندارند، دست برداشته و باید غنیسازی را متوقف کنند.»
تعویق دور چهارم مذاکرات
سخنان وزیر خارجه آمریکا در حالی بیان میشود که شب گذشته اعلام شد دور چهارم مذاکرات میان تهران و واشنگتن که قرار بود در شهر رم برگزار شود، به تعویق افتاده است.
روز گذشته ابتدا وزارت خارجه عمان تایید کرد که مذاکرات روز شنبه به تعویق افتاده است.
بدر ابوسعیدی، وزیر خارجه این کشور در شبکه ایکس نوشت: «مذاکره ایران و آمریکا که برای تاریخ ۳ مه برنامهریزی شده بود، به دلایل لجستیک به تعویق افتاده است. تاریخ جدید بعد از توافق دو طرف اعلام میشود.»
پس از آن تامی بروس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، در جواب به سوال بیبیسی فارسی در خصوص تعویق دور جدید مذاکرات «به دلایل لجستیکی و فنی» گفت: «هیچگاه زمان و مکان حضور ایالات متحده در دور چهار مذاکرات قطعی نشده بود.»
خانم بروس در ادامه همچنین گفت «اما میتوانم به شما بگویم براساس آنچه نماینده ما در مذاکرات میگوید، حدس میزنم در آینده نزدیک اتفاقی رخ خواهد داد و به محض اینکه این جزئیات را داشته باشیم، به شما اطلاع خواهیم داد.»
سخنگوی وزارت خارجه آمریکا تاکید کرد که «ممکن است یکی از این جلسات در آینده نزدیک برگزار شود، اما ما در مورد مکان یا زمان بحث نخواهیم کرد.»
