سکوت ترامپ در برابر «سونامی» دیپلماتیک علیه اسرائیل
- پل آدامز
- خبرنگار دیپلماتیک بیبیسی
سرخط این هفته روزنامه لیبرال هاآرتص بیتعارف ماجرا را میگوید و هشدار میدهد: «حالا که اروپا شروع به اقدام علیه 'جنون محض' اسرائیل در غزه کرده است، سونامی دیپلماتیک در راه است.»
حملات دیپلماتیک این هفته صورتهای مختلفی به خود گرفته و برخی از آنها غافلگیرکننده بودهاند.
از محکومیت یکپارچه اقدامات اسرائیل در غزه گرفته تا قتل تکاندهنده دو کارمند جوان سفارت اسرائیل در واشنگتن، این هفته – با ملایمترین توصیف – هفتهای پرتلاطم برای دولت یهودی بوده است.
با صدور بیانیه مشترک بریتانیا، فرانسه و کانادا در محکومیت اقدامات «فاحش» اسرائیل در غزه، غروب دوشنبه اسرائیل آماج فشارهای دیپلماتیک قرار گرفت.
هر سه کشور هشدار دادند در صورتی که اسرائیل حمله نظامی تازهاش را ادامه دهد و به محدودیتهای اعمالشده بر کمکهای بشردوستانه پایان ندهد، ممکن است اقدامات عملی بیشتری در پیش گیرند.
End of پربینندهترینها
آنها همچنین تهدید به «تحریمهای هدفمند» در واکنش به فعالیت شهرکسازی اسرائیل در مناطق اشغالی کرانه باختری کردند.
سپس بیانیهای از سوی ۲۴ کشور اهداکننده کمکهای بینالمللی منتشر شد که شیوه تازه کمکرسانی با حمایت اسرائیل در غزه را محکوم میکرد.
ولی این تازه آغاز جنگ بود.
روز سهشنبه، بریتانیا گفتوگوهای تجاری با اسرائیل را به تعلیق درآورد و و از بازبینی نقشه راه همکاریهای دوجانبه که در سال ۲۰۲۳ تدوین شده بود، خبر داد.
دوره تازهای از تحریمها که بر شهرکنشینان یهودی اعمال شده است از جمله علیه دانیلا وایس، چهرهای شناختهشده که در مستند اخیر «شهرکنشینان» ساخته لوئیس ترو ظاهر شده بود.
تسیپی هوتولی، سفیر اسرائیل در لندن، به وزارت خارجه بریتانیا احضار شد؛ اقدامی که معمولاً در قبال کشورهایی چون روسیه یا ایران انجام میشود.
کایا کالاس رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا گفت که «اکثریتی قوی» از اعضای این بلوک مدافع بازنگری در توافق همکاری ۲۵ ساله با اسرائیل شدند و این باعث وخامت بیشتر اوضاع برای این کشور شد.
«دیگر بس است»
دلایل این سیل محکومیتهای دیپلماتیک به قدر کافی روشن به نظر میرسیدند.
شواهدی دال بر اینکه غزه بیش از هر زمانی دیگری از آغاز جنگ، پس از حمله حماس در اکتبر ۲۰۲۳، در آستانه گرسنگی و قحطی دستهجمعی است، موجی از وحشت را در سراسر جهان برانگیخته بود.
حمله نظامی اسرائیل و لحن تند جنگطلبانه همراه آن نشان میداد که شرایط در این سرزمین مصیبتزده بار دیگر رو به وخامت خواهد رفت.
سهشنبه، دیوید لمی، وزیر خارجه بریتانیا، در پارلمان از اظهارات تند بزالل اسموتریچ، وزیر افراطگرای اقتصاد اسرائیل، انتقاد کرد؛ اسموتریچ از «پاکسازی غزه»، «نابودی آنچه باقی مانده» و انتقال غیرنظامیان فلسطینی به کشورهای ثالث گفته بود.
لمی گفت: «این کارها را باید به همان اسمی که دارند صدا بزنیم. این کار افراطیگری است. خطرناک است. مشمئزکننده است. هولناک است. و آن را به شدیدترین لحن ممکن، محکوم میکنم.»
اسموتریچ تصمیمگیرنده مستقیم در جنگ غزه نیست و تا پیش از این، حرفهای تحریکآمیزش معمولاً نادیده گرفته میشد.
اما گویا آن روزها دیگر سر رسیده است. به درست یا غلط، بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، اسیر و در بند همکاران راست افراطیاش دیده میشود. منقتدان او را متهم به ادامه بیمحابای جنگ بدون در نظر گرفتن جان غیرنظامیان فلسطینی یا گروگانهای اسرائیلی باقیمانده در غزه، میکنند.
کشورهایی که از دیرباز مدافع حق دفاع اسرائیل از خودش بودند حالا میگویند: «دیگر بس است».
این هفته بیتردید زمانی بسیار مهم برای کییر استارمر، نخستوزیر بریتانیا، بود؛ مدافع سرسخت اسرائیل که زمانی گفته بود «من بدون قید و شرط از صهیونیسم حمایت میکنم» و سال گذشته به دلیل تردید و تعلل در درخواست آتشبس در غزه با انتقاد شدید اعضای حزب کارگر مواجه شده بود.
روز سهشنبه، آقای استارمر گفت که رنج کودکان بیگناه در غزه «کاملا غیر قابل تحمل است».
نتانیاهو در برابر این اقدام هماهنگ و کمسابقه از سوی برخی از قدرتمندترین متحدان اسرائیل، واکنشی خشمگینانه نشان داد و تلویحاً بریتانیا، فرانسه و کانادا را به حمایت از حماس متهم کرد.
او در شبکه اکس نوشت: «وقتی قاتلان دستهجمعی، تجاوزگران، کودککشان و آدمربایان از شما تشکر میکنند، در سمت نادرست عدالت ایستادهاید.»
«شما در سمت نادرست بشریت و در سمت نادرست تاریخ ایستادهاید.»
گیدیون سعار، وزیر خارجه اسرائیل، فراتر رفت و ادعا کرد که «ارتباط مستقیمی» بین منتقدان اسرائیل، از جمله استارمر، و قتل یارون لیچینسکی و سارا لین میلگریم، دو کارمند سفارت اسرائیل که بیرون موزه یهودیان در واشنگتن به ضرب گلوله کشته شدند، برقرار است.
اما به رغم سیل همدردیها پس از قتل این دو نفر، به نظر میرسد دولت اسرائیل بیش از پیش منزوی شده است و متحدان غربی و اعضای برجسته دیاسپورای یهودی همگی خشم – و اندوه – خود را درباره جنگ در غزه ابراز میکنند.
لرد لوی، فرستاده پیشین بریتانیا در امور خاورمیانه و مشاور تونی بلر، گفت که انتقادهای دولت فعلی را تأیید میکند و حتی اشاره کرد که شاید این واکنشها «کمی دیر» صورت گرفته باشد.
او که خود را «با افتخار یک نفر یهودی توصیف میکند ... که شورمندانه دلبسته اسرائیل است» در برنامه «جهان در ساعت یک» رادیو ۴ بیبیسی گفت: «باید در برابر آنچه در غزه در حال وقوع است، موضعگیری شود؛ نه فقط از سوی ما در بریتانیا، بلکه در سطح بینالمللی.»
اما در میانه تمام این ماجراها یک نفر که اگر بخواهد میتواند جنگ را متوقف کند، سکوت کرده است.
دونالد ترامپ در پایان سفر اخیرش به منطقه خلیج فارس گفت: «عدهای زیادی دارند از گرسنگی میمیرند.»
مسئولان کاخ سفید اشاره کردهاند که رئیسجمهور آمریکا از جنگ خسته شده است و میخواهد دولت اسرائیل «دیگر تماماش کند».
اما در حالی که رهبران غربی خشمشان را ابراز میکنند، ترامپ تقریباً هیچ چیزی نمیگوید.
