پیر بل، كه بعدها به «پدر روشنگری» مشهور
شد، در اواسط سده هفده میلادی در دهکده كارلا
نزدیك پیرنه فرانسه به دنیا آمد. او كه در
زمان های مختلف هم كاتولیك و هم پروتستان بود، استاد فلسفه در دانشگاه روتردام هلند
شد. با انتشار جزوه ای که به بحث شهاب سنگ بزرگی می پرداخت كه دو سال پیش از آن نمایان
شده و مردم اروپا را ترسانده بود، به شهرت دست یافت. بل بر اساس دانش خود از آخرین تحقیقات در ستاره شناسی،
به خوانندگان اطمینان داد كه شهاب سنگ مذكور از نظر علمی رویدادی قابل
پیشبینی بوده و نه آن طور كه خیلی ها باور داشتند نشانه ای شوم. در سال 1684، دست بکار انتشار «اخبار جمهوری ادبیات» شد
كه آوازه اش جهانی کرد. قصد داشت با انتشار
این مجله خوانندگان را از آخرین دستاورد ها در عرصه ادبیات، علوم، فلسفه، اکتشاف و
موضوعهای دیگر آگاه كند. دیری نپایید كه خبرهای تكان دهنده ای دریافت كرد. در فرانسه، دولت و کلیسای كاتولیك مبارزه گسترده
تغقیب و آزار پروتستان ها/ هوگنوت ها را سازمان داده و از كشور بیرون می راندند.
در این جریان، كاتولیكها چهار عضو خانواده اش را بی رحمانه کشتند. آکنده از خشم و اندوه، با انتشار تفسیر فلسفی این
سخن عیسی مسیح: « آنها را وا دارید كه وارد شوند»، به تمام تعصبات مذهبی واكنش نشان
داد. بر مدارا و تسامح مذهبی با مسلمانان، یهودیان و بی دینان كه در آن زمان
عقیده ای ناخوشایند بود پای می فشرد و همه انواع پیگرد و آزار مذهبی را محكوم می كرد؛
از جمله خونریزیهاى بی معنا بین كاتولیكها و پروتستان ها كه به بهای زندگی بسیاری از
اروپاییان تمام شده بود. با آنكه بر آئین پروتستان بود، برخی از
رهبران مذهبی هلند، به خاطر ابراز عقاید شك برانگیز در رابطه با ایمان، به شدت به او
تاختند و سرانجام کرسی خود در دانشگاه را از دست داد. اما همین اخراج امکانش داد روی
اثر عظیم و دو جلدی خود، «فرهنگ
تاریخی و انتقادی»، كار كند. به نوشته ویل و آریل
دورانت: «بدین ترتیب او در سکوت و آرامش اتاقش
نشست و روزی چهارده ساعت كار كرد و صفحه به صفحه به مجلّدات شگفت انگیزی كه قرار بود
به سرچشمه روشنگری تبدیل شود افزود.» این فرهنگ، علی رغم عنوانش، چكیده ای از تعاریف نبود، بلكه عمدتا شامل
انواع نوشته هایی بود كه برداشت بل را از تاریخ، ادبیات، فلسفه، سیاست، مذهب و طیف
گسترده ای از موضوع های دیگر بیان می كرد. بل با توجه به این احتمال كه انتشار نوشته هایش بسیاری
از صاحبان قدرت را بر آشفته سازد، هنگامی كه كتابش برای چاپ آماده می شد، بانگ برآورد:
«كاری است گذشته و سبویی است شكسته!» بل، از جمله، به خرافات و اعتقادات پرسش برانگیز در بسیاری از اشكال آن،
از جمله معجزات و دیگر ادعاهای خارق العاده كتاب مقدس حمله می کرد. تعریف بل از شر نیز با آنچه بسیاری از عالمان
الهی در نظر داشتند متفاوت بود. به نوشته او
هر عملی كه بر خلاف وجدان صورت گیرد، شر است. نسبت به انسان نیز شكاك بود. به نظر او انسانها از تاریخ چیزی نمی آموزند
و محكوم به تكرار اشتباهات گذشته اند. از آنجا كه سرشت انسان هیچگاه تغییر نمی كند،
تمام گناهان و كاستی هایش بارها و بارها تكرار می شود. به همین
دلیل، بل استدلال می كرد كه حکومتهای مقتدر برای مهار جامعه ضروری اند. همانطور كه پیشبینی می كرد، فرهنگ او باعث رنجش شد و علنا محكوم گردید.
اعضای کلیسای خود او خواستار آن شدند كه او در برابر آنها حضور یابد و به این اتهامات
كه عبارات نا شایست به كار برده و از الحاد جانبداری كرده پاسخ گوید. لیكن این گونه واکنش ها به هیچ وجه نتوانست
از گسترش محبوبیت و تاثیر اثر دو جلدی اش جلوگیری كند. كتابهای او در قرن هجدهم نیز
در سرتاسر اروپا محبوبیت بسیار زیاد خود را حفظ كرد و دست كم نه بار به چندین زبان
به چاپ رسید. یكی از ستایشگران بعدها جلد نخست
آن را «كتاب مقدس روشنگری» نامید. فیلسوفان، اندیشمندان و نویسندگان در همه جا به تاثیر پذیری فكری از نوشته
های بل اذعان نموده اند.
http://forum.niksalehi.com/forum721/thread84828.html#
Pierre Bayle (French: [bɛl]; 18 November 1647 – 28 December 1706) was a French philosopher and writer best known for his seminal work the Historical and Critical Dictionary, published beginning in 1695.
Bayle was a self-pronounced Protestant, and as a fideist he advocated a separation between the spheres of faith and reason, on the grounds of God being incomprehensible to man. As a forerunner of theEncyclopedists and an advocate of the principle of the toleration of divergent beliefs, his works subsequently influenced the development of the Enlightenment.
http://en.wikipedia.org/wiki/Nouvelles_de_la_r%C3%A9publique_des_lettres
http://plato.stanford.edu/entries/bayle/
