قاعده آور emmenagogue
به طور گسترده برای شرح گیاهانی به کارمی‌رود که در درمان بیماریهای
دستگاه تولید مثل زنانه مورد استفاده قرار می‌گیرند. با کمی
اغماض، این اصطلاح در مورد هر دارویی به کار
گرفته می‌شود که تاحدی بر عملکرد یا بافت دستگاه تولید مثل تأثیر داشته باشد. اما به
بیان دقیق‌تر، گیاهان قاعده آور داروهایی هستند
که سبب تحریک جریان و فعالیت قاعدگی‌می‌شوند (جدول 1).
گیاهان قاعده آور
بومادران Achillea
millefolium (yarrow)
قیصوم
Artemisia abrotanum
(southernwood)
افسنطین A. absinthium
(wormwood)
برنجاسف A. vulgaris
(mugwort)
همیشه‌بهار Calendula
officinalis (calendula)
کوهوش‌آبی Caulophyllum
thalictroides (blue cohosh)
کوهوش سیاه Cimicifuga racemosa (black cohosh)
جنتیانا Gentiana lutea (gentian)
مهرطلایی Hydrastis
Canadensis (goldenseal)
زوفا
Hyssopus officinalis (hyssop)
گونه‌های اسطوقدوس Lavandula spp. (lavender)
دم شیر قلبی Leonurus cardiac (motherwort)
فراسیون ابیض Marrubium vulgare (horehound)
کوندورانگو Marsdenia condurango (condurango)
بابونه Matricaria recutita (chamomile)
نعناع فلفلی Mentha piperita (peppermint)
پونه
M. pulegium
(pennyroyal)
میچلارپنس Mitchella repens (partridgeberry)
جعفری
Petroselinum crispum (parsley)
سرخاب کولی Phytolacca
Americana (poke)
شقایق نعمانی Pulsatilla vulgaris (pasqueflower)
رزماری Rosmarinus
officinalis (rosemary)
تمشک پرورشی قرمز Rubus idaeus (raspberry)
سداب
Ruta graveolens
(rue)
مریم گلی Salvia officinalis (sage)
اقحوان Tanacetum
parthenium (feverfew)
شاهسفرم T. vulgare
(tansy)
آویشن
Thymus vulgaris
(thyme)
زیرفون برگ پهن Tilia platyphyllos (linden)
شنبلیله Trigonella
foenum-graecum (fenugreek)
گل لادن Tropaeolum majus
(nasturtium)
سنبل‌الطیب Valeriana
officinalis (valerian)
شاه پسند وحشی Verbena officinalis (vervain)
بداغ جنگلی Viburnum opulus (cramp bark)
بلسان الماء V. prunifolium
(black haw)
پنج انگشت Vitex agnus-castus (chasteberry)
زنجبیل Zingiber officinale (ginger)
امروزه، دربسیاری از منابع معتبر گیاهی به مقیاس وسیع ازاصطلاح
قاعده آور استفاده می‌شود تا داروهایی را توصیف نمایند که سبب تنظیم و طبیعی شدن عملکرد
دستگاه تولید مثل زنانه می‌شوند. این نوع تعریف سست، معنای چندانی هم ندارد زیرا سبب روشن شدن فواید اختصاصی
این گیاهان نمی‌شود. گیاهان قاعده آور آثار متمایز و گسترده‌یی بر دستگاه
تولید مثل دارند که یا به صورت فواید مستقیم است و یا به صورت آثار غیر مستقیم می‌باشد. برای روشن
شدن این امر، در این بخش بعضی از گیاهان قاعده
آور مناسب‌تر را برحسب تأثیر اصلی آنها بر جریان قاعدگی دسته‌بندی کرده‌ایم. به یادداشته‌باشید
که تمامی گیاهان تلخ ازجهت دقیق معنای کلمه دارای اثر قاعده آور می‌باشند.
گیاهان تونیک رحم
این گیاهان خاصیت تنظیم کننده، تقویت کننده و مغذی بافت و عملکرد دستگاه تناسلی
زنانه دارند. چگونگی طرز تأثیر این گیاهان معلوم نیست ولی این
مسأله نباید سبب ناچیز شمردن ارزش قابل توجه درمانی این گیاهان شود. مشخص کردن
موارد افتراقی مصرف این گیاهان یکی از شبهه برانگیزترین زمینه ها در هربالیسم مدرن
است.
گیاهان تونیک رحم
کوهوش آبی Caulophyllum
thalictroides (blue cohosh)
کوهوش سیاه Cimicifuga racemosa (black cohosh)
میچلارپنس Mitchella repens (partridgeberry)
تمشک قرمز پرورشی Rubus idaeus (raspberry leaf)
گیاهان محرک قاعدگی
ازمیان بسیاری از گیاهانی که سبب تحریک
جریان قاعدگی می‌شوند، برخی دارای اثر تونیک
می‌باشند. تحریک ساده‌ی قاعدگی چیزی جز اشاره به این مسأله
نیست. ازمیان گیاهان قاعده آوری که در این بخش ذکر شده
است، بعضی به علت تحریک با ماده‌ی تلخ و عده‌یی
ازطریق آغالش موضعی تأثیر می‌کنند. این گیاهان
تا حدی برای دستگاه تولید مثل دارای اثر تغذیه کننده هستند(جدول2).
گیاهان قاعده آور حقیقی
بومادران Achillea
millefolium (yarrow)
برنجاسف Artemisia vulgaris (mugwort)
میچلارپنس Mitchella repens (partridgeberry)
گیاهان طبیعی کننده هورمونی
ادعاهای بسیار درباب گیاهان مؤثر بر تعادل
هورمونی وجود دارد ولی در این بحث، فقط گیاهانی
ذکر می شوند که دارای تأثیر قابل مشاهده می‌باشند. در مورد
این گیاهان، پژوهش آندوکرینولوژی اندکی انجام
شده است و به این جهت نمی‌توان به صورت اختصاصی از آثار این گیاهان سخن راند. به این
ترتیب است که گیاه پزشک معمولاً ازاین گیاهان به عنوان تعدیل کنندهی هورمونی یا طبیعی
کنندهی هورمونی سخن می‌راند. . .
. .
همچنین:
گیاهان قاعده آور emmenagogue به طور گسترده
برای شرح گیاهانی به کارمی‌رود که در درمان بیماریهای دستگاه تولید مثل زنانه مورد
استفاده قرار می‌گیرند. با کمی اغماض، این اصطلاح در مورد هر دارویی به کار گرفته می‌شود
که تاحدی بر عملکرد یا بافت دستگاه تولید مثل تأثیر داشته باشد. اما به
بیان دقیق‌تر، گیاهان قاعده آور داروهایی هستند
که سبب تحریک جریان و فعالیت قاعدگی‌می شوند (جدول ۱).
گیاهان قاعده آور
بومادران Achillea millefolium
(yarrow)
قیصوم Artemisia
abrotanum (southernwood)
افسنطین A. absinthium (wormwood)
برنجاسف A. vulgaris (mugwort)
همیشه‌بهار Calendula
officinalis (calendula)
کوهوش‌آبی Caulophyllum
thalictroides (blue cohosh)
کوهوش سیاه Cimicifuga
racemosa (black cohosh)
جنتیانا Gentiana
lutea
(gentian)
مهرطلایی Hydrastis
Canadensis (goldenseal)
زوفا Hyssopus
officinalis (hyssop)
گونه‌های اسطوقدوس Lavandula spp. (lavender)
دم شیر قلبی Leonurus
cardiac (motherwort)
فراسیون ابیض Marrubium vulgare (horehound)
کوندورانگو Marsdenia condurango (condurango)
بابونه Matricaria recutita (chamomile)
نعناع فلفلی Mentha
piperita (peppermint)
پونه M. pulegium (pennyroyal)
میچلارپنس Mitchella
repens (partridgeberry)
جعفری Petroselinum
crispum (parsley)
سرخاب کولی Phytolacca Americana (poke)
شقایق نعمانی Pulsatilla
vulgaris (pasqueflower)
رزماری Rosmarinus
officinalis (rosemary)
تمشک پرورشی قرمز Rubus idaeus (raspberry)
سداب Ruta
graveolens (rue)
مریم گلی Salvia
officinalis (sage)
اقحوان Tanacetum
parthenium (feverfew)
شاهسفرم T. vulgare (tansy)
آویشن Thymus
vulgaris (thyme)
زیرفون برگ پهن Tilia
platyphyllos (linden)
شنبلیله Trigonella
foenum-graecum (fenugreek)
گل لادن Tropaeolum majus (nasturtium)
سنبل‌الطیب Valeriana
officinalis (valerian)
شاه پسند وحشی Verbena
officinalis (vervain)
بداغ جنگلی Viburnum
opulus (cramp bark)
بلسان الماء V. prunifolium (black haw)
پنج انگشت Vitex
agnus-castus (chasteberry)
زنجبیل Zingiber
officinale (ginger)
امروزه، در بسیاری از منابع معتبر گیاهی به مقیاس وسیع از
اصطلاح قاعده آور استفاده می شود تا داروهایی را توصیف نمایند که سبب تنظیم و طبیعی
شدن عملکرد دستگاه تولید مثل زنانه می شوند.
این نوع تعریف سست، معنای چندانی هم ندارد زیرا سبب روشن شدن فواید اختصاصی
این گیاهان نمی شود. گیاهان قاعده آور آثار متمایز و گسترده‌یی بر دستگاه
تولید مثل دارند که یا به صورت فواید مستقیم است و یا به صورت آثار غیر مستقیم می باشد. برای روشن
شدن این امر، در این بخش بعضی از گیاهان قاعده
آور مناسب‌تر را برحسب تأثیر اصلی آنها بر جریان قاعدگی دسته‌بندی کرده‌ایم. به یادداشته‌باشید
که تمامی گیاهان تلخ از جهت دقیق معنای کلمه دارای اثر قاعده آور می باشند.
گیاهان تونیک رحم
این گیاهان خاصیت تنظیم کننده، تقویت کننده و مغذی بافت و عملکرد دستگاه تناسلی
زنانه دارند. چگونگی طرز تأثیر این گیاهان معلوم نیست ولی این
مسأله نباید سبب ناچیز شمردن ارزش قابل توجه درمانی این گیاهان شود. مشخص کردن
موارد افتراقی مصرف این گیاهان یکی از شبهه برانگیزترین زمینه ها در هربالیسم مدرن
است.
گیاهان تونیک رحم
کوهوش آبی Caulophyllum
thalictroides (blue cohosh)
کوهوش سیاه Cimicifuga
racemosa (black cohosh)
میچلارپنس Mitchella
repens (partridgeberry)
تمشک قرمز پرورشی Rubus idaeus (raspberry leaf)
گیاهان محرک قاعدگی
از میان بسیاری از گیاهانی که سبب تحریک جریان قاعدگی می شوند، برخی دارای اثر تونیک می باشند. تحریک ساده‌ی
قاعدگی چیزی جز اشاره به این مسأله نیست.
از میان گیاهان قاعده آوری که در این
بخش ذکر شده است، بعضی به علت تحریک با ماده‌ی
تلخ و عده‌یی از طریق آغالش موضعی تأثیر می کنند. این گیاهان تا حدی برای دستگاه تولید مثل دارای
اثر تغذیه کننده هستند (جدول ۲).
گیاهان قاعده آور حقیقی
بومادران Achillea millefolium
(yarrow)
برنجاسف Artemisia
vulgaris (mugwort)
میچلارپنس Mitchella
repens (partridgeberry)
گیاهان طبیعی کننده هورمونی
ادعاهای بسیار در باب گیاهان مؤثر بر تعادل
هورمونی وجود دارد ولی در این بحث، فقط گیاهانی
ذکر می شوند که دارای تأثیر قابل مشاهده می‌باشند. در مورد
این گیاهان، پژوهش آندوکرینولوژی اندکی انجام
شده است و به این جهت نمی‌توان به صورت اختصاصی از آثار این گیاهان سخن راند. به این
ترتیب است که گیاه پزشک معمولاً از این گیاهان به عنوان تعدیل کنندهی هورمونی یا طبیعی
کنندهی هورمونی سخن می‌راند.
مهمترین این گیاهان در سنت اروپا و آسیا
گیاه پنج انگشت است. بهتر آن است که از این گیاه به عنوان طبیعی کننده
نام برده شود زیرا به نظر می‌رسد بدون توجه به کمی یا زیادی هر یک از هورمون‌های جنسی
سبب طبیعی شدن وضع بدن می گردد. تونیک‌های رحم و گیاهان تلخ نیز به علت قدرت و تأثیر
تنظیم کنندهی عمومی ممکن است دارای آثار مشابهی باشند ولی هیچ‌یک از گیاهان به پای
پنج انگشت نمی رسند.
گیاهان طبیعی کنندهی هورمون‌ها
گیاهان تونیک تلخ
گیاهان تونیک رحم
پنج انگشت
گیاهان قابض رحم
تعدادی از گیاهان سبب کاهش خونروی از رحم
می شوند چه در ارتباط با منوراژی (خونروی شدید قاعدگی) یا متروراژی (خونروی بین دو
عادت) باشد و چه به علت بیماری عضوی مانند فیبروئیدها به وقوع پیوندد. نحوه‌ی
تأثیر این گیاهان حائز اهمیت است ولی هنوز مکانیسم تأثیر آنها معلوم نیست. هیچ تانن
قابضی نمی تواند از راه روده به رحم برسد.
امکان دارد بعضی از این گیاهان و نه
تمامی آنها دارای نوعی تأثیر هورمونی باشند.
از میان بسیاری از گیاهان با ارزش ذکر
شده به عنوان قابض در این بخش بومادران، مهمترین
گیاه قدرت دهنده‌ی رحم است.
گیاهان مهم قابض رحم
بومادران Achillea
millefolium (yarrow)
کاکله دشتی Alchemilla
arvense (lady’s mantle)
کیسه کشیش Capsella
bursa-pastoris (shepherdصs purse)
ژرانیوم ماکولاتوم Geranium
maculatum (cranesbill)
پروانش درشت Vinca
major (periwinkle)
گیاهان دمولسنت رحم
همانند گیاهان قابض رحم، معلوم نیست چگونه گیاهان دمولسنت رحمی به رحم می
رسند. راهی وجود ندارد تا این امکان به وجود آید تا موکوپلی‌ساکاریدها از
آن طریق ازدستگاه گوارش به رحم برسند. به هرحال ، شک نیست که این گیاهان دارویی سبب تسکین
بافت ملتهب رحم می گردند. مهمترین گیاهان این دسته کوهوش آبی است.
گیاهان مسکن عصبی و آنتی‌اسپاسمودیک
تعدادی ازگیاهان با ارزش دارویی بر مجموعه‌ی
اعصاب خودکار دستگاه تولید مثل تأثیر دارند.
در صورتی که گیاه داروی آنتی‌اسپاسمودیک
یا مسکن عصبی مناسبی تجویز شود قدرت عملکردی دستگاه تولید مثل اصلاح می گردد.
گیاهان مسکن‌عصبی و آنتی‌اسپاسمودیک رحم
کوهوش سیاه Cimicifuga
racemosa (black cohosh)
دم شیرقلبی Leonurus
cardiac (motherwort)
شقایق نعمانی Pulsatilla
vulgaris (pasqueflower)
بداغ جنگلی Viburnum
opulus (cramp bark)
بلسان الماء V. prunifolium (black haw)
پیاز- بَصَل (Allium
cepaL)
طبیعت: گرم و خشک
قسمت مورد استفاده: پیاز و تخم
مورد مصرف: تسهیل جریان قاعدگی
روش مصرف: خوراکی به شکل خام یا پخته شده
منع مصرف: به اندازه مصرف خوراکی در بارداری و شیردهی مجاز
است.
احتیاط: باعث افزایش ترشح صفرا و کاهش قند خون می شود.
---------------------------------------
ثوم (Alliumsativum)
طبیعت: گرم و خشک
قسمت مورد استفاده: پیاز(bulb)
مورد مصرف: قاعده آور، آمنوره ثانویه، فعالیت محرک رحمی، دردهای دوران قاعدگی
روش مصرف: جوشانده برگ وساقه، آبزن تهیه شده از جوشانده برگ و ساقه
منع مصرف: بارداری وشیردهی
احتیاط: همراه اختلالات انعقادی باعث افزایش فعالیت فیبرینولیتیک
می شود.
---------------------------------------
موسیر- اُسقوردیون (Alliumsativum)
طبیعت: گرم و خشک
قسمت مورد استفاده: ریشه پیاز مانند
مورد مصرف: قاعده آور
روش مصرف: خوراکی از جرم گیاه
منع مصرف: بارداری وشیردهی
---------------------------------------
اَفسَنتین (Artemisia
absinthiumL)
طبیعت: گرم و خشک
قسمت مورد استفاده: گل، تخم،
شاخه و برگ
مورد مصرف: قاعده آور، افزایش ترشحات قاعدگی، محرک اعمال رحمی
روش مصرف: شیاف واژینال ، دم کرده
منع مصرف: شیردهی و بارداری، مبتلایان زخم معده
احتیاط: شیاف واژینال همراه عسل استعمال شود. به مدت
طولانی مصرف نشود.
---------------------------------------
شنبلیله– حُلُبه (Trigonellafoenumgraecum L)
طبیعت: گرم و خشک در دوم
قسمت مورد استفاده: برگ، تخم،
دانه
مورد مصرف: قاعده آور، محرک رحمی، افزایش ترشحات قاعدگی
روش مصرف: دم کرده خوردن برگ خام، جوشانده تخم
منع مصرف: بارداری و شیردهی
احتیاط: می تواند باعث کاهش قند خون شود.
---------------------------------------
نخود- حُمُّص (CicerarietinumL)
طبیعت: گرم و خشک
قسمت مورد استفاده: دانه
مورد مصرف: قاعده آور
روش مصرف: پخته شده، پودر خام، آب پخته شده، آب ناشی ازخیسانیدن
خام آن
منع مصرف: نوع سیاه آن می تواند باعث سقط جنین شود.
احتیاط: دربارداری وشیردهی به علت نفاخ بودن (دیر هضم بودن)
مقدار کمتری مصرف شود.
---------------------------------------
رزماری- اکلیل- الجبل (Rosmurinusoflicinalis L)
طبیعت: گرم و خشک
قسمت مورد استفاده: برگ، ریشه
مورد مصرف: قاعده آور
روش مصرف: آشامیدن جوشانده ریشه و برگ
منع مصرف: بارداری و شیردهی
---------------------------------------
ریشه سوسن سفید یا زنبق- آرید برید (ZbarbataIrisagermaica)
طبیعت: بسیار گرم
قسمت مورد استفاده: پیاز ریشه
مورد مصرف: قاعده آور شدید
روش مصرف: آشا دن دم کرده ریشه
منع مصرف: بارداری و شیردهی
--------------------------------------
گزنه- اَنجُره (Urticadioica)
طبیعت: گرم و خشک
قسمت مورد استفاده: برگها، تخم
مورد مصرف: قاعده آورقوی، سندرم پیش از قاعدگی، محرک رحم
روش مصرف: دم کرده، شیاف واژینال
منع مصرف: بارداری وشیردهی
احتیاط: تواند ایجاد افراط در خون ریزی کند. زیاد خوردن
آن موجب قطع ادرار می گردد. شیاف واژینال آن به صورت 2 گرم گزنه کوبیده همراه
2گرم مر مکی استعمال شود. آشامیدن بیش از 17 گرم در روز از آن می تواند کشنده
باشد. همراه آب میوه های سرد و خنک کننده و مواد لعابدار
مانند کتیرا و صمغ عربی استفاده شود.
---------------------------------------
اَنیسون (Pimpinellaanisum)
طبیعت: گرم و خشک
قسمت مورد استفاده: میوه
مورد مصرف: قاعده آور
روش مصرف: جوشانده تهیه شده از دانه
منع مصرف: بارداری و شیردهی، اطفال
احتیاط: در حساسیت به آنتول مصرف نشود، مصرف همزمان با آهن باعث افزایش اثرات آهن می شود.
--------------------------------------
بابونه (Matricariachamomilla)
طبیعت: گرم و خشک
قسمت مورد استفاده: گل و تمام قسمتهای گیاه
مورد مصرف: قاعده آور، درمان دیسمنوره، کاهش احتمال زایمان زودرس (دو خاصیت متضاد دارد).
روش مصرف: دم کرده گل
منع مصرف: بارداری و شیردهی
احتیاط: به علت وجود تانن موجب کاهش جذب آهن می شود. همراه با
داروهای ضد انعقادی مصرف نگردد.
---------------------------------------
بادرنجوبه (Mellissa
ofticinalisL)
طبیعت: گرم و خشک
قسمت مورد استفاده: برگ، گلها،
تخم
مورد مصرف: قاعده آور، منقبض کننده رحم، آنتی گونادوتروپیک
روش مصرف: دم کرده، نشستن در آبزن آن
منع مصرف: بارداری، در فعالیت پائین تیروئید به خاطر اثرات آنتی تیروتروپیک
منع مصرف دارد.
احتیاط: با داروهای تیروئیدی در دوزهای بالا تداخل دارد.
---------------------------------------
تره- کُرّاث (Alliumampeloprasum. L)
طبیعت: گرم و خشک
قسمت مورد استفاده: تمام قسمتهای گیاه –تخم
مورد مصرف: قاعده آور-افزایش ترشحات قاعدگی
روش مصرف: خوراکی –دم کرده تخم
منع مصرف: بارداری
احتیاط: دیر هضم و نفاخ است –مصرف زیاد آن موجب کاهش بینائی
می شود.
---------------------------------------
کرفس (ApiumgarveolensL)
طبیعت: گرم و خشک
قسمت مورد استفاده: ریشه –تخم-ساقه
مورد مصرف: قاعده آور
روش مصرف: دم کرده تخم-ریشه
منع مصرف: بارداری وشیردهی(خوردن ساقه به ابدازه خوراکی مشکلی
ندارد. )
احتیاط: در حین مصرف مقابل نور آفتاب قرار نگیرد.
---------------------------------------
انواع کلم ها- کَرَنب (Brassicaolevaceae L)
طبیعت: مرکب القوی
قسمت مورد استفاده: ریشه-برگ -تخم
مورد مصرف: قاعده آور-افزایش ترشحات قاعدگی
روش مصرف: شیاف واژینال-دم کرده تخم-آشامیدن جوشانده برگ و
شکوفه آن
منع مصرف: بارداری (مصرف خوراکی برگها مشکلی ندارد)
احتیاط: گل و برگ اثر داروهای ضد انعقادی را از بین می برد.
---------------------------------------
کرچک- خروع- بیدانجیر (Ricinuscommunis L)
طبیعت: گرم و خشک
قسمت مورد استفاده: دانه ، روغن آن
مورد مصرف: قاعده آور
روش مصرف: روغن آن درچای،
سوپ بی چربی، آب نارنج میل شود. خوردن مغز دانه
منع مصرف: بارداری وشیردهی(در اواخر دوران بارداری بعنوان تحریک
زایمان مصرف می شود. )
احتیاط: بیش از 8تا 10 گرم در روز مصرف نشود، به خاطر دفع
الکترولیت های بدن.
---------------------------------------
شب بو- خیری (CheiranthuscheiriL)
طبیعت: گرم و خشک
قسمت مورد استفاده: برگ، گل، ساقه گل دهنده، تخم، ریشه
مورد مصرف: قاعده آور
روش مصرف: آشامیدن جوشانده تخم و ریشه ، یا آب برگهای تازه،
شیاف واژینال
منع مصرف: بارداری شیردهی
---------------------------------------
دارچین (Cinnamomum
cassiaBS)
طبیعت: گرم و خشک
قسمت مورد استفاده: پوست درخت
مورد مصرف: قاعده آور، قابض(به خاطر تانن موجود درآن)
روش مصرف: دم کرده
منع مصرف: بارداری و شیردهی
احتیاط: درحد مصرف خوراکی در بارداری مشکلی ایجاد نمی نماید.
---------------------------------------
فلفل سیاه (Piper
nigraumL)
طبیعت: گرم و خشک
قسمت مورد استفاده: میوه
مورد مصرف: قاعده آور
روش مصرف: خوراکی از میوه
منع مصرف: بارداری و شیردهی
احتیاط: میزان جذب پروپرانولول ، تئوفیلین را بالا می برد. با افزایش قدرت جذب روده ها موجب تداخلات داروئی
می شود.
---------------------------------------
لوبیا(Phasaeolus
vulgarisL)
طبیعت: گرم وتر
قسمت مورد استفاده: دانه بخصوص نوع سرخ آن
مورد مصرف: افزایش ترشحات قاعدگی –شیر افزا
روش مصرف: آشامیدن آب پخته شده
منع مصرف: بارداری
---------------------------------------
بادام تلخ (Amygdalusvommunis. L)
طبیعت: گرم و خشک
قسمت مورد استفاده: میوه
مورد مصرف: قاعده آور
روش مصرف: شیاف واژینال
منع مصرف: بارداری
---------------------------------------
عرق بهار نارنج (Citrusbigaralia)
طبیعت: گرم و خشک
قسمت مورد استفاده: عرق
مورد مصرف: قاعده آور-افزایش ترشحات قاعدگی
روش مصرف: شیاف واژینال
منع مصرف: بارداری
---------------------------------------
رازیانج (Foeniculumvulgare)
طبیعت: گرم و خشک
قسمت مورد استفاده: تخم و ریشه و اعضای گیاه
مورد مصرف: قاعده آور، افزایش ترشحات قاعدگی
روش مصرف: دم کرده ریشه و تخم، خوردن تازه آن
منع مصرف: بارداری
احتیاط: خوردن آن باعث تولید شیر در دوران شیردهی می گردد.
---------------------------------------
یونجه– رطبه (Medicago
sativaL)
طبیعت: گرم و خشک (خشک شده آن)گرم وتر(تازه آن)
قسمت مورد استفاده: تمام قسمتهای گیاه
مورد مصرف: قاعده آور ، قابض، افزایش تولید شیر
روش مصرف: دم کرده تخم
مقدار مصرف: 8 تا 20 گرم
منع مصرف: بارداری
احتیاط: در لوپوس ارتیماتوز سیستمیک منع مصرف دارد. با توجه به مقادیر زیاد vitk
اثر وارفارین ممکن است کاهش یابد.
---------------------------------------
سنبل (Angelica
archangelicaL)
طبیعت: گرم و خشک
قسمت مورد استفاده: بذر، ریشه
مورد مصرف: قاعده آور، قابض
روش مصرف: به صورت شیاف واژینال ضد خونریزی رحم است. نشستن در لگن آن و مصرف خوراکی باعث باز شدن قاعدگی می شود.
منع مصرف: بارداری و شیردهی ، زخم معده ، دیابتی، بیماری های
خونریزی دهنده
---------------------------------------
شوید- شبت (Anethum graveolens L.)
طبیعت: گرم و خشک
قسمت مورد استفاده: تخم
مورد مصرف: قاعده آور
روش مصرف: دم کرده
منع مصرف: بارداری
احتیاط: زیاده روی درخوردن آن موجب کاهش بینائی می شود.
---------------------------------------
سیاه دانه- شونیز (Nigella sativa. L)
طبیعت: گرم و خشک
قسمت مورد استفاده: تخم
مورد مصرف: قاعده آور، افزایش ترشح شیر
روش مصرف: دم کرده، خوردن تخم خام، بخور، شیاف
واژینال همراه روغن سوسن
منع مصرف: بارداری
احتیاط: در گرم مزاجان موجب ورم و دردهای گلو می گردد.
---------------------------------------
آویشن- صَعتَر (Thymus
Vulgaris L)
طبیعت: گرم و خشک
قسمت مورد استفاده: برگ، تخم
(قوی تر است)
مورد مصرف: قاعده آور
روش مصرف: خوراکی، دم کرده
منع مصرف: بارداری
احتیاط: مصرف بیش از حد می تواند کلیه ها را تحریک کرده موجب
بروز آلبومین در ادرار گردد. یا موجب ضعف عضلات قلب گردد یا ایجاد سرگیجه و بروز
صدا در گوش کند. برای کاهش این عوارض به شکل دم کرده همراه با نعناع
استفاده شود.
---------------------------------------
شاهی (Lepidium sativam. L)
طبیعت: گرم و خشک
قسمت مورد استفاده: برگ-ساقه –تخم
مورد مصرف: قاعده آور
روش مصرف: دم کرده تخم
منع مصرف: مصرف در حد خوراکی در بارداری مشکلی ندارد.
---------------------------------------
خردل سیاه (Brassica
nigra)
طبیعت: گرم و خشک
قسمت مورد استفاده: دانه
مورد مصرف: قاعده آور
روش مصرف: پاشویه آب سرد حل نموده و سه لیتر آبگرم را به آن
اضافه کرده پاشویه انجام شود.
منع مصرف: بارداری وشیردهی
احتیاط: ارزش درمانی دانه خردل سیاه در استعمال خارجی به
مراتب بیشتر از مصارف داخلی آن است مصرف خوراکی دانه با توجه به اثرات تحریکی و خورندگی
بافت مری مردود است. در التهاب معده یا روده
مجاز نیست. مصرف موضعی بر پوست محافظت نشده مجاز نیست، موجب
بروز تاول وزخم در پوست می شود، مصرف موضعی به مدت بیش از 15 تا30 دقیقه یازمانی که
احساس سوزش غیر قابل تحمل است مصرف زیاد ومنظم آن برای بیش از دو هفته ممنوع است.
---------------------------------------
اثلق- فَنجَنگُشت (Vitexagnus)
طبیعت: گرم و خشک
قسمت مورد استفاده: میوه های بی هسته وبرگ
مورد مصرف: قاعده آور
روش مصرف: شیاف واژینال تهیه شده از برگ و میوه، آشامیدن دم کرده برگ، بخور دستگاه تناسلی با برگ و میوه
منع مصرف: بارداری و شیردهی
احتیاط: به علت خاصیت تنظیم کننده هورمون ها، همراه داروهای هورمونی و قرص های ضدبارداری مصرف
نشود.
---------------------------------------
اَقحَوان (Chrysahthemunparthenium)
طبیعت: گرم و خشک
قسمت مورد استفاده: تمام قسمتهای گیاه
مورد مصرف: قاعده آور قوی
روش مصرف: شیاف واژینال (در این مورد شکوفه آن قوی تر است)،
دم کرده، روغن تهیه شده از گیاه
منع مصرف: بارداری و شیردهی ، اختلالات انعقادی
احتیاط: تداخل با داروهای ضد انعقادی، آنتاگونیست داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی
---------------------------------------
اکلیل الملک – گیاه قیصر (TrigonellagrandifBoiss)
طبیعت: گرم و خشک
قسمت مورد استفاده: برگ، گل،
میوه
مورد مصرف: قاعده آور
روش مصرف: خوراکی به شکل دم کرده، برگ و شاخه های آن
منع مصرف: بارداری و شیردهی
احتیاط: دم کرده آن همراه با انجیر و عسل میل شود.
--------------------------------------
بِرِنجاسَف (Achilleamillefoliumc)
طبیعت: گرم و خشک
قسمت مورد استفاده: ریشه، برگ،
سرشاخه گلدار
مورد مصرف: قاعده آور
روش مصرف: دم کرده ، آبزن، ضماد
تهیه شده از گیاه زیر شکم قرار داده شود.
منع مصرف: بارداری، شیردهی، اطفال زیر دو سال
احتیاط: مصرف زیاد آن ادرار راقهوه ای می کند.
---------------------------------------
قیصوم (AchilleasantolinaL)
طبیعت: گرم و خشک
قسمت مورد استفاده: برگ، گل،
ریشه
مورد مصرف: قاعده آور-قابض-ضد اسپاسم عضلات نرم مانند عضلات
رحم
روش مصرف: آشامیدن جوشانده
منع مصرف: بارداری-زیر 2سال
---------------------------------------
تُرمُس (LupinusalbusL)
طبیعت: گرم و خشک
قسمت مورد استفاده: میوه
مورد مصرف: قاعده آور، ازدیاد جریان قاعدگی
روش مصرف: جوشانده، شیاف واژینال
منع مصرف: بارداری و شیردهی
احتیاط: زیاده روی در مصرف رنگ صورت را زرد می کند.
---------------------------------------
جاوشیر (Opoponax-ferulagalbaniflua)
طبیعت: گرم و خشک
قسمت مورد استفاده: صمغ، ریشه گیاه، تخم
مورد مصرف: قاعده آور قوی ، افزایش ترشحات
قاعدگی
روش مصرف: جوشانده تخم، دم کرده ، شیاف
واژینال
منع مصرف: بارداری وشیردهی
---------------------------------------
تخم زردک (DaucuscarotaL)
طبیعت: گرم و خشک
قسمت مورد استفاده: تخم
مورد مصرف: قاعده آور قوی
روش مصرف: شیاف واژینال ، دم کرده
منع مصرف: بارداری و شیردهی
---------------------------------------
چوب چینی (Chinaroot)
طبیعت: گرم وتر
قسمت مورد استفاده: ریشه و ساقه زیرزمینی
مورد مصرف: قاعده آور
روش مصرف: به شکل قهوه، پودر شده، شربت،
مربا، دم کرده، خیسانده
منع مصرف: بارداری و شیردهی
احتیاط: در فصل گرما، افراد گرم مزاج ، جوانان بهتر است مصرف
نشود.
---------------------------------------
هندوانه ابوجهل- حنظل (Citrulluscolocynthis)
طبیعت: گرم و خشک
قسمت مورد استفاده: میوه
مورد مصرف: قاعده آور
روش مصرف: آب تازه، روغن تهیه شده ازآن، دم کرده، شیاف واژینال،
بخور دستگاه تناسلی
منع مصرف: بارداری ، شیردهی ، ورم روده
احتیاط: حاوی کلونتین که مسهل قوی است می باشد در خوردن آن
باید احتیاط کرد.
---------------------------------------
دارفلفل (Piper
longum)
طبیعت: گرم و خشک
قسمت مورد استفاده: میوه، دانه ، ریشه ، گلها، ساقه جوان
مورد مصرف: قاعده آور
روش مصرف: خوراکی
منع مصرف: بارداری و شیردهی
احتیاط: مصرف همزمان با تئوفیلین ، پروپرانولول جذب آنها
را سریعتر و کاملتر می نماید.
---------------------------------------
عرعر (Juniperus
communis)
طبیعت: گرم و خشک
قسمت مورد استفاده: میوه
مورد مصرف: قاعده آور-قابض-تحریک انقباض رحم-برای pms مناسب است.
روش مصرف: دم کرده میوه
منع مصرف: بارداری و شیردهی وزیر سال
احتیاط: مدر شدید است.
بیش از 6 هفته مصرف نشود.
---------------------------------------
قرنفل شامی (Syzygiumaromaticum)
طبیعت: گرم و خشک
قسمت مورد استفاده: ریشه-غنچه خشک شده
مورد مصرف: قاعده آور
روش مصرف: آشامیدن جوشانده ریشه –نشستن در طشت/لگن
منع مصرف: بارداری (غنچه خشک در اندازه مصرف خوراکی ممنوع نیست)
---------------------------------------
کاشم (HeracleumlanatumL)
طبیعت: گرم و خشک
قسمت مورد استفاده: تمام قسمتهای گیاه
مورد مصرف: قاعده آور
روش مصرف: آشامیدن جوشانده ریشه
منع مصرف: بارداری
---------------------------------------
کمون (CuminumCyminum. L)
طبیعت: گرم و خشک
قسمت مورد استفاده: میوه
مورد مصرف: قاعده آور –قابض
روش مصرف: تفت داده شده آن قاعده آور است. شیاف واژینال آن همراه روغن زیتون خون قاعدگی را
قطع می کند.
منع مصرف: بارداری در اندازه مصرف خوراکی منع ندارد.
---------------------------------------
مرز بخوش (OriganummajoranaL)
طبیعت: گرم و خشک
قسمت مورد استفاده: تمام قسمتهای گیاه
مورد مصرف: قاعده آور شیر افزا
روش مصرف: آشامیدن دم کرده –شیاف واژینال
منع مصرف: بارداری
---------------------------------------
مو (VitisSylvestrisGmel)
طبیعت: گرم و خشک
قسمت مورد استفاده: ریشه
مورد مصرف: قاعده آور
روش مصرف: آشامیدن جوشانده ریشه -sitz bath
منع مصرف: بارداری وشیردهی
---------------------------------------
زنیان– نانخواه (Trachyspermumammi
L)
طبیعت: گرم و خشک
قسمت مورد استفاده: برگ وتخم
مورد مصرف: قاعده آور-شیر افزا
روش مصرف: آشامیدن دم کرده –خوردن برگ خشک شده
منع مصرف: بارداری
---------------------------------------
هوفاریقون (HypericumperforatumL)
طبیعت: گرم و خشک
قسمت مورد استفاده: تمام قسمتهای گیاه
مورد مصرف: قاعده آور-کمی قابض –محرک اعمال رحمی
روش مصرف: شیاف واژینال –آشامیدن دم کرده
منع مصرف: بارداری وشیردهی
احتیاط: همراه داروهای خواب آور، آنتی هیستامین
ها، مهارکننده کانالهای ca،
داروهای کاهنده چربی ، داروهای ضد انعقادی ، قرصهای جلوگیری، امپرازول، داروهای ضد
افسردگی استفاده نشود. مدت طولانی استفاده نشود.
---------------------------------------
گلرنگ- قرطم (Casthamustinctorius
L)
طبیعت: گرم و خشک
قسمت مورد استفاده: گل
مورد مصرف: قاعده آور
روش مصرف: دم کرده-خیسانده
منع مصرف: بارداری-زخم معده –بیماریهای خونریزی دهنده به علت
طولانی کردن زمان انعقاد
---------------------------------------
بابونج الطیور (Senecio
VulgarisL)
طبیعت: گرم و خشک
قسمت مورد استفاده: تمام قسمتهای گیاه
مورد مصرف: قاعده آور قوی-در مقادیر زیاد قابض است –نظم قاعدگی-دردهای
قبل وبعد ازقاعدگی
روش مصرف: دم کرده
منع مصرف: بارداری وشیردهی
احتیاط: زیر نظر پزشک مصرف گردد.
---------------------------------------
گل همیشه بهار (Calendulaofticinalis. L)
طبیعت: گرم و خشک
قسمت مورد استفاده:
مورد مصرف: قاعده آور
روش مصرف: دم کرده
منع مصرف: ابتدای بارداری
