طین القیمولیا

طین القیمولیا

بکسر قاف و سکون یاء مثناه تحتانیه و ضم میم و سکون واو و کسر لام و فتح یاء مثناه تحتانیه و الف و آن را حجر رخام و بهندی کهری متی نامند و اطفال در هند بر تختهای مشق می مالند

ماهیت آن

سه قسم است یکی سفید براق خوش بو و کویند از ان بوی کافور آید و دوم مائل ببنفشی و چرب با لزوجت و دیرشکن که در آب زود حل نکردد و از بلاد اندلس و ارمن آورند و این هر دو خوب و مستعمل و قسم سوم که سیاه و از اندلس آورند زبون ترین همه است بغدادی نوشته که شیخ من کفت که طین قیمولیا خاکی است که میان فلفل یافت می شود و غیر او کسی نکفته و در ان دو قوت است یکی مبرده و دیکری حارۀ محلله و بعد غسل قوت حارۀ محلله آن زائل می کردد بهترین آن صافی سفید صلب لزج آنست که زودشکن نباشد و در آب زود کداخته نکردد

طبیعت آن

سرد و خشک

افعال و خواص آن

مجفف و محلل و قابض و ناشف رطوبات و بلت معده و مقوی آن و هاضمه و حابس اسهال صفراوی و ضرب صفراوی و بلغمی و نفث الدم و قرحۀ امعا و مسکن سوزش مقعده و طلای آن جهت امراض چشم و با سرکه جهت ورم بناکوش و همه اورام حاره و بر سوختکی آتش مانع آبلۀ آن و بتنهائی جهت نضج دمامیل و التیام جراحات و جوششها خصوصا جوشش سر اطفال و ابدان ایشان و تحلیل اورام و با عسل جهت ورم زیر معده و سائر اعضا مفید هرچند همه اطیان محلل اورام اند و لیکن این را این خاصیت زیاده است و از همه اقوی و محرق مغسول آن جهت قروح عسره الاندمال و در سائر افعال ضعیف تر از طین شاموس بدل آن طین مصری است و صاحب اختیارات کفته که در کوهستان یزد بهم می رسد و زنان جهت جلای روی خود استعمال می کنند روی ایشان را پاک می کرداند

مخزن الادویه عقیلی خراسانی

//////////////

طین قیمولیا. [ ن ِ ؟ ] (ترکیب اضافی ، اِ مرکب ) حجرالرخام* هم خوانند و آن مانند صفایح رخام بود سفید و براق و خشبوی و گویند از وی بوی کافور آید چون تازه بود و آن نازک بود مانند جبسین و آن نوعی از رخام است . دیسقوریدس گوید آن دو نوع باشد یکی سفید و دیگر فرفیری ... و جالینوس گوید: قوه ٔ وی مرکب بود و در وی تحلیلی و تدبیری بود ازبهر آنکه چون مغسول کنند جزو محلل از وی دور شود و طبیعت وی سرد و خشک است . و چون با قدری سرکه و آب طلا کنند سوختگی آتش را نافع بود و آنچه خالص بود بسیار منفعت دارد. و چون با سرکه طلا کنند بر مجموع ورمهای گرم و ورم شیب معده نافع بود و ریشهای بسیار رحم چون بسوزانند و شسته و استعمال کنند زود بحال صحت آورد. مؤلف گوید:در کوهستان یزد میباشد و زنان جهت جلاء روی استعمال میکنند. ابن سمحون گوید: بدل وی طین مصری است . و ابن حسان گوید اهل بصره طین قیمولیا را طین الحر خوانندو اصناف وی بسیار است : ارمنی ، سجلماسی و وی فاضل تر از اندلسی بود در معالجه و آن بغایت سفید بود و جرم وی صلب بود و زود شکسته نگردد و در آب حل نشود تا دیر زمان و چون حل شود در وی لزوجت بیشتر بود که در غیر وی . و اندلسی دو نوع بود یکی سفید و یکی سیاه ، آنچه بغایت سفید بود در معالجه مستعمل کنند و آنچه سیاه بد بود تصرف در آن نشاید کردن . (اختیارات بدیعی ).

قسمی از آن سفید و قسمی مایل به بنفشی و چرب و بالزوجت و دیرشکن و در آب دیر حل میشوند و از بلاد اندلس و ارمن خیزد و قسم سیاه اندلسی زبون است . سرد و خشک و با قوت محلله و در افعال ضعیفتر از طین شاموس است . و بدلش طین مصری است . (تحفه ٔ حکیم مؤمن ).

الواحی باشد چون الواح رخام خوشبوی که از آن بوی کافور آید و آن برنگ سفید و نیز برنگ سرخ باشد و آن اندلسی و ارمنی باشد. طین قیمولیا ۞ را طین الحر نیز گفته اند.

* حجرالرخام . [ ح َج َ رُرْ رُ ] (ع اِ مرکب ) سنگی سست است که بر قبرهانصب کنند و اقسام می باشد و مراد از او قسم سپید است . در آخر دوم سرد و خشک و رادع و قاطع نزف الدم جهت جراحات و با سرکه محلل اورام و رافع استسقا و با صمغو نوشادر جهت بهق و رفع آثار، و ذرور او جهت قطع بواسیر و آشامیدن مسحوق او با عسل هر روز بقدر یک مثقال جهت رفع دملهای دموی مؤثر است و گویند آشامیدن سنگ مقابر که منقوش بنوشته ها باشد باعث نسیان و شرب اوروز چهارشنبه قبل از طلوع شمس به اسم معشوق و قصد رفع عشق رافع عشق است . (تحفه ٔ حکیم مؤمن ). و در بعض کتب هندی آمده است که حجر هندی ، طین قیمولیاست و وی اقسام باشد و سفید آن قاطع نزف الدم و مدمل جراحات وبا سرکه محلل اورام و زرد آن قاطع بواسیر است . و صاحب اختیارات گوید: حجرالرخام طین قیمولیاست و داود ضریر انطاکی در کلمه ٔ رخام آرد: یتکون عن مادة عفصة قد جمد البرد هیولاها و یطلب فی تکونه مثل البلخش و النجادی فتعیقه قوة الصبغ و شدة البرد، و یتلون بحسب ما یغلب علیه من مادة المعادن و اکثره الابیض ثم الاصفرثم الاسود، و اقله الازرق و الاحمر. و یکون کثیراً بجبال مصر من الصعید الاعلی ، و به تفرش الاماکن و هو باردیابس فی آخر الثالثة. اذا شرب ازال الصفراء و هیجان الدم و قطع الحکة و الجرب و ان سحق بالخل و طلی حلل الاورام و ازال الترهل و الاستسقاء. و ان سحق و عجن بالصمغ و النوشادر و لطخ علی البهق و البرص و الاَّثار السوداویة أزالها. و هو یصدع و یقطع شهوة الباه سواء شرب أو جلس علیه و النوم علیه من غیر حائل یوقع فی النقرس و وجع المفاصل و من خواصه ، ان حمله أوالشرب فیه اذا کان فی المقابر منقوشا علیه یقطع العشق اذا شرب علی اسم المعشوق یوم الاربعاء أو السبت قبل طلوع الشمس مجرب . و ان سحق بوزنه من قرن المعزوطلی بذلک الحدید و طفی فی ماء و ملح صار ذکرا. و ابن البیطاردر کلمه ٔ «رخام » گوید، (قال ) الشریف هو حجر معلوم سریع یقطع من معادنه و ینشر و ینجر و ألوانه کثیرة والمخصوص منه باسم الرخام هو ما کان ابیض ، و اماماکان منه خمریا او اصفر او اسود او زرزوریا فکلها داخلةفی اجناس الاحجار و معدودة منها. و هو بارد یابس اذاشرب منه ثلاثة ایام کل یوم مثقال مسحوق مهیاء معجونابعسل نفع من الدمامیل اذا کثرت فی البدن عن هیجان الدم و اذا احرق و سحق و ذر علی الجراحات بدمها قطع دمها و صبا و منع تورمها و زعم قوم ان رخام المقابر اعنی الذی یکتب فیه علی القبور ان سقی مسحوقا انسانا یعشق انساناً علی اسمه نسیه و سلاه و لم یهم به و اذا خلط جزء منه بجزء قرن ماعز محرق و طلی به الحدید ثم احمی علی النار و سقی فی ماء و ملح کان منه حدید ذکر.

-گل بوته . [ گ ِ ل ِ ت َ / ت ِ ] (ترکیب اضافی ، اِ مرکب ) طین قیمولیا. رجوع به تحفه ٔ حکیم مؤمن ذیل قیمولیا شود.

- ارتوناس. [ ] (اِ) بیونانی ، طین قیمولیا یعنی گِل ِ جزیره ٔ سیمل که امروز آن جزیره را ارژان تی یر نامند و در بصره این خاک را طین الحر خوانند و آن بر سه گونه است : طین ارمنی و طین سلجماسه و طین اشبانیا (اسپانیول ) و گاه از طین قیمولیا، طین سیراف را خواهند. رجوع به طین قیمولیا و ترجمه ٔ ابن بیطار (لکلرک ) ج 2 ص 423 دو سطر به آخر مانده شود.

// مرمر. [ م َ م َ ] (اِ) یا سنگ مرمر. رخام ، که سنگی است . (منتهی الارب ). رخام یا نوعی از رخام که سخت تر و شفافتر از آن است . یک قطعه از آن مرمرة باشد. (از اقرب الموارد). سنگ رخام . (دهار). رخام . (مهذب الاسماء). نوعی از رخام سفید است نیکوترین آن را از معدن سنگ جزع آورند و آن بهترین انواع رخام است به یونانی اسطریطس خوانند و بعضی گویند اسطریطس جزع است و به یونانی الوفرسطس گویند. (از مفردات ابن البیطار ص 153 ج 4). یک نوع سنگ آهکی بسیار سخت که بخوبی میتوان آن را هموار کرده جلا داد و در بناها و صنایع آن را برای زینت بکار میبرند. (ناظم الاطباء). سنگی است شفاف و روشن سفید یا به رنگهای دیگر.سنگ شفاف معدنی به الوان مختلف و بیشتر سفید. حجرالشطوط. قسمی سنگ آهکی ۞ نسبةً سخت و متبلور که از بلورهای ریز اسپات ۞ (بلورهای کلسیت ) متبلور شده در سیستم رومبواِدریک ۞ به وجود آمده است . سنگ مرمر را جزء سنگهای دگرگونی ۞ محسوب میدارند زیرا خمیر آهکی موجود در بین بلورهای کلسیت ۞ بر اثر فشار در موقع چین خوردگیها مجداً متبلور شده و مرمر را به وجود می آورد. سنگ مرمر سختی بالنسبه جالب دارد ولی با آهن و پولاد خط برمیدارد و چون صیقلی میشودو جلاپذیر است آن را جهت نمای ابنیه به کار میبرند. در ایران معادن سنگ مرمر بسیار است خصوصاً در مشهد ناحیه ٔ خلج و اطراف یزد مرمرهای مرغوبی وجود دارد. مرمر دارای اقسام مختلف است و برنگهای زرد، سبز، ارغوانی ، قرمز، خاکستری و رگه دار دیده میشود

///////////

سنگ مرمر (در متون طب سنتی رخام و حجر الرخام) از سنگ‌های دگرگونی است که از دگرگونی سنگ آهک بوجود آمده است. کانی اصلی تشکیل دهنده آن کلسیت است. از این سنگ به صورت گسترده‌ای برای مجسمه‌سازی استفاده شده است. نمای بنای تاج محل از سنگ مرمر است،این سنگ در بناهای زیارتی و حرم های امامان نیز استفاده می شود. از ویژگی های برجسته سنگ مرمر، عبور نور است.[۱]

ترا انیکس[ویرایش]

سنگی با ترکیب تراورتن و انیکس (مرمر) می باشد که با توجه به عبور نور از بخش انیکس در این سنگ، زیبایی خاصی برای موارد دکوراسیون و طراحی ایجاد می نماید. [۲]

مرمریت[ویرایش]

سنگ آهکی شکل گرفته از رسوبات دریاهای گرم و بیکران میلیون‌ها سال قبل است. مرمریت دارای رگه‌ها و فسیل‌هایی است که زیبایی خاصی به این سنگ می‌بخشد. مرمریت دارای زنجیره‌هایی به نام استیلولیت می‌باشد که مانند نوار قلب در بافت سنگ مشاهده می‌شود. این سنگ با توجه به وجود ناخالصی‌ها به رنگ‌های روشن تا تیره و رنگی مانند: کرم، قرمز، قهوه‌ای، صورتی، سیاه، خردلی، سبز و غیره دیده می‌شود. مرمریت کاربرد مناسبی در نما و کف فرش داخلی و خارجی ساختمان دارند. عمده این سنگها از کشور هندوستان و اقلیت از کشور چین وارد می‌گردد و از بازار بسیار خوبی در ایران برخوردار هستند. از نمونه سنگهای مرمریت می‌توان به گرین ماربل، انیکس، امپرادور لایت و دارک اشاره کرد.[۳]

منابع[ویرایش]

پرش به بالا ↑ «سنگ ژاریک ، مرکز ارائه مستقیم سنگ مرمر ، سنگ تزیینی و لوکس». بازبینی‌شده در 2017-02-18.

پرش به بالا ↑ User, Super. «استادکار». بازبینی‌شده در 2017-02-18.

پرش به بالا ↑ مصالح و ساختمان / سام فروتنی

نشان خرد        این یک مقالهٔ خرد زمین‌شناسی است. با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید.

رده‌ها: سنگ آهک سنگ‌ها سنگ‌های دگرگون مرمر مواد مجسمه‌سازی

////////////

قس رخام در عربی:

الرخام هو صخر كلسي متحول، يتكون من الكالسيت النقي جداً (شكل بلوري لكربونات الكالسيوم CaCO3). يستعمل في النحت، وكذلك يستعمل كمادة بنائية، وأيضاً في العديد من الأغراض الأخرى مثل إكساء الأرضيات والجدران وجدران الحمامات. وقد تكون تحت ظروف نادرة من الضغط والحرارة الهائلتين في جوف الأرض.

مكتب مصنوع من الرخام في مطعم تركي.

تشتهر عدة دول في إنتاجه منها، فلسطين، تركيا، إسبانيا، البرازيل وإيطاليا التي تعد في المرتبة الأولى.ومما يميزه أيضا تفاعله مع الأحماض وهو ينشأ في البيئات البحربة. إستعمال الرخام قد عرف خلال العصور القديمة التى عرفت المبانى والقصور الفاخرة المزينة بمشغولات وتماثيل من الرخام، وقد سجل التاريخ أن الرخام كان يستعمل في إستعمالات كثيرة في جميع العصور التى عرفت المدنية. وقد وصف هيرودوت أهرامات الجيزة بأنها مكسية من الرخام المجلى الذى أكسبها جمالا وعظمة، وقد ذكر في التوراة أن الرخام استخدم في بناء معابد أورشليم ، زهذا يثبت أن الرخام قد عرف من أكثر من ألاف السنين قبل الميلاد. وكان الرخام وسيلة الفنانين في التعبير سواء في فن المعمار أوالنحت ومبانى اليونان القديمة وتماثيل روما وقد عرف الفراعنة الرخام في مصر منذ أكثر من 5 ألاف سنة فقد أستخدم في تكسية الأهرامات وفى بناء المعابد وقصور الملوك وتماثيلهم والمسلات وأعمدة المعابد .

/////////////

قس مِرمِر در آذری:

Mərmər (yun. Μάρμαρο — "parlaq daş") — metamorfiq dağ suxuru. Yalnız kalsiumdan CaCO₃ ibarətdir.

Rusiyanın Slyudyanka dəmiryol vağzalının binası yerli ağ mərmər daşlardan tikilmişdir.

///////////

قس مارمر در باسای اندونزی:

Marmer adalah batuan kristalin kasar yang berasal dari Batu kapur atau dolomit. Marmer yang murni berwarna putih dan terutama disusun oleh mineral kalsit.

/////////

قس شی شی در عبری:

שיש הוא סלע קרבונטי מטמורפי, כלומר, סלע משקע ימי שעבר התמרה כתוצאה מחום או מלחץ שנוצר במעמקי כדור הארץ. על פי הגדרת התקן האמריקני^[1] שיש הוא סלע גבישי שנוצר מאחד משלושת המינרלים קלציט, דולומיט או סרפנטין. עם זאת, לעתים מתייחסים בתור שיש גם לסלעים העשויים ממינרלים אחרים.

///////////

قس مَرومَرو در سواحلی:

Marumaru (pia: marmar - kutoka kar. مرمر) ni mwamba wa gange uliobadilika kutokana na joto na shindikizo ndani ya ganda la dunia katika kipindi cha miaka mamilioni. Kikemia ni hasa CaCO₃.

Ni jiwe gumu sana inayopatikana katika rangi mbalimbali.

Hupendwa sana kama jiwe la ujenzi hasa kama ni nyeupe. Kama ni haba katika eneo fulani hutumiwa kama mapambo tu yaani kuta zafunikwa kwa marumaru. Jiwe lenye rangi mbalimbali hutumiwa kwa sakafu katika majengo muhimu au kama mapambo ya kuta za ndani.

Tangu kale marumaru ilitumiwa pia kwa sanamu.

///////////

قس مرمر در ازبکی:

Marmar (lot. marmor, yun. marmaros — yaltiroq tosh soʻzidan) — kristalli togʻ jinsi. Ohaktosh yoki dolomitning toʻla qayta kristallanishidan hosil boʻlgan. Mineral donachalarining oʻlchamiga qarab (0,05 — 2,25 mm) mayda, oʻrtacha va yirik donachali M.lar farq qilinadi. Mayda donachali M. sifatli hisoblanadi, chunki unda gʻovak va darzlik kam. M.ningtarkibi, asosan, kalsit (SaSO3)dan iborat, ozroq MgO, GʻeO, Gʻe2O3. MpO, A1O2 va A12°z bOʻladi. Tarkibida MgO koʻp boʻlgan turi dolomitli M. deb ataladi. M.ga boshqa minerallar (kvars, xalsedon, limonit, xlorit, gematit, pirit va boshqalar), shuningdek, organik birikmalarning kup qoʻshilganligi uning xossalarini (mustahkamligi, rangi, zichligi va h.k.) keng diapazonda oʻzgarishiga sabab boʻladi.

///////////

قس سنگ مرمر در پنجابی:

سنگ مرمر اک پلٹی ہوئی پڑی اے جیہڑی پہلے لائم پتھر سی۔

/////////////

قس سنگ مرمر در سندی:

سنگ مرمر :(Marble) : هڪ قسم جو پٿر آهي۔ هي پٿر، ڪيلشیم ڪاربونيٽ، ڪاربن، ۽ آڪسیجن جو مرڪب آهي۔). هي پٿر مجسمه تراشي ۽ جڳهن جي اڏاوت ۾ بيشمار استعمال ڪيو ويندو آهي ۔

////////////

قس مپ مپ در تاجیکی:

Мармар аз калимаи (юнонӣ: marmaros) гирифта шуда, маънояш санги рахшон мебошад. Ҷинси кӯҳии кристалиест, ки дар натиҷаи метаморфизми оҳаксанг ва доломитҳо ҳосил мешавад. Таркибаш асосан аз калсит CaCo₃ иборат буда, ба микдори кам MgO, FeO, Fe₂O₃, MnO, SiO₂, Al₂O, Al₂O₃ ва пайвастагиҳои органикӣ дорад. Дар таркибаш MgO зиёд бошад, мармари доломитдор меноманд. Рангаш вобаста ба омехтаҳои химиявӣ ва механикӣ гуногун аст: сафед, хокистарӣ, гулобӣ, сурх, ҷигарӣ, сабзтоб, зардча ва ғайра. Мармар аз қадим ҳамчун санги меъморӣ маълум аст. Тарошидану сайқал додани мармар нисбатан осон буда онро дар ҳайкалтарошӣ, ҳотамкорӣ, рӯйкаши деворҳо, фарши биноҳо ва тайёр кардани ҳар гуна армуғонҳо васеъ истифода мебаранд.

////////

قس مِرمِر در ترکی استانبولی:

Mermer, metomorfizma olayı sonucunda kalker ve dolomitik kalkerlerin yeniden kristalleşmesiyle meydana gelmiş bileşimdir. Bileşimlerinin %90-98'i CaCO₃'ten (Kalsiyum karbonat) oluşmaktadır. Düşük oranda MgCO₃ (Magnezyum karbonat) içermektedir. CaCO₃ kristallerinden oluşan mermerlerde esas mineral “Kalsit” tir. Aynı zamanda az miktarda silis, silika, feldspat, demiroksit, mika, fluorin ve organik maddeler bulunabilir. Renkleri genellikle beyaz ve grimsidir. Fakat yabancı maddeler nedeniyle sarı, pembe, kırmızı, mavimtırak, esmerimsi ve siyah gibi renklerde de olabilirler. Mikroskop altında incelendiğinde, birbirine iyice kenetlenmiş "Kalsit Kristalleri"nden oluştuğu görülür.^[1]

//////////

قس سنگ مرمر در اردو:

سنگ مرمر :(Marble) : ایک قسم کا حجر ہے۔ یہ پتھر، کیلشیم کاربونیٹ، کاربن، اور آکسیجن کا مرکب ہے۔₃). یہ پتھر مجسمہ تراشی اور عمارتوں کی تعمیر میں بے شمار استعمال کیا جاتا ہے۔

///////////

Marble

From Wikipedia, the free encyclopedia

This article is about the rock. For the toy, see Marble (toy). For other uses, see Marble (disambiguation).

Marble in Carrara marble quarry, Italy

The Taj Mahal is entirely clad in marble.

Marble is a metamorphic rock composed of recrystallized carbonate minerals, most commonly calcite or dolomite. Marble may be foliated. Geologists use the term "marble" to refer to metamorphosed limestone; however, stonemasons use the term more broadly to encompass unmetamorphosed limestone.^[1] Marble is commonly used for sculpture and as a building material.

https://en.wikipedia.org/wiki/Marble