چو بیشه تهی شد ز شیران نر شغالان نشینند با کرّ و فَرّ...احمد بهمنیار که تعلیقاتش بر الأبنیة عن حقائق الأدویة (روضة الأنس و منفعة النفس)را مفقوداندند...

احمد بهمنیار (احمد دهقان)[۱]، (۱۲۶۲–۱۳۳۴) روزنامه‌نگار، شاعر، محقق ایرانی و عضو پیوسته فرهنگستان ایران بود.

بهمنیار در ۹ بهمن ۱۲۶۲ خورشیدی برابر با ۲۹ ربیع‌الاول ۱۳۰۱ قمری برابر با ۲۸ ژانویه ۱۸۸۴ میلادی در خانواده‌ای مذهبی در کرمان چشم به جهان گشود. احمد بهمنیار، تحصیلات ابتدایی را نزد پدر خود، آقا محمدعلی، معروف به معلم که مردی ادیب و فاضل بود و در علوم عربی و ادب، ریاضی و نجوم مهارت بسزا داشت، فراگرفت. احمد بهمنیار از سن شانزده‌سالگی شروع به تدریس کرد و پس از مرگ پدر، حوزهٔ علمیه وی را به عهده گرفت و به کمک برادر بزرگ‌ترش، محمدجواد آن را اداره کرد. در سال ۱۳۲۶ هجری قمری روش تدریس جدید را برگزید و در همان مدرسه پدر، مدرسه‌ای چهارکلاسه به نام «تربیت» تأسیس کرد که بعدها به نام مدرسه «سعادت» نامگذاری شد. چندی بعد در بم نیز مدرسه‌ای به نام «اسلامیه» که پس از چندی به «عمادیه» تغییر نام داد، احداث نمود.

فعالیت‌های سیاسی

احمد بهمنیار از پیشگامان جنبش مشروطیت به‌شمار می‌رفت و در انتشار روزنامه «کرمان» همکاری می‌کرد. وی تا سن سی‌سالگی معمم بود و حجره‌ای در مدرسه داشت و به تجددخواهی معروف بود و در همان روزنامه مقاله می‌نوشت. در سال ۱۳۲۹ هجری قمری برابر با ۱۹۱۱ میلادی روزنامه «دهقان» را تأسیس نمود و زان پس به نام احمد دهقان معروف شد. پس از فتح تهران و شکست محمدعلی شاه، در تهران دو حزب دمکرات عامیون و اعتدالیون تأسیس شد و کرمانی‌ها که سال‌ها زیر سلطه خوانین قاجار و ستم خاندان وکیل‌الملک و انگلیسی‌ها بودند، پرچم حزب دمکرات را بالا بردند. بهمنیار یکی از معروف‌ترین کسانی است که در تقویت این حزب مؤثر بود. اعضای این حزب در تاریخ ۲۴ جمادی‌الاول ۱۳۳۴ هجری قمری برابر با ماه مهٔ ۱۹۱۶ میلادی دستگیر و تعدادی از آن‌ها منجمله احمد بهمنیار و زندانیان آلمانی به سوی فارس فرستاده شدند که به مدت یکسال و دو ماه و هفت روز در زندان کریم‌خانی شیراز در بند بود. احمد بهمنیار در همین مدت زبان ترکی عثمانی را آموخت و صرف و نحوی بر زبان ترکی نوشت واشعاری را از این زبان به فارسی ترجمه کرد. در همین زندان از یک نفر، احتمالأ زرتشتی به نام بهرام، علم نجوم را هم آموخت. چند بیت از قصیده‌ای که در زندان سروده به این شرح است:

الگو:سروده
مرا جان بفرسود ازین زندگانی که در وی ندیدم دمی شادمانی
چه شادی توان یافت در آن حیاتی که بر جان کند بار ننگش گرانی
حیاتی سراسر همه رنج و انده محیطش محاط هوان و نوانی
من ای زندگانی بست آزمودم که آن چیز کز هرچه بدتر همانی
حکیم از گلستان دنیا نچیند بجز خار اندوه و نامهربانی
هنرمند بی سیم و زر گر به دانش شود ابن سینا و بونصر ثانی
گریزند از او خلق زانسان که شیطان گریزد همی زآیه‌های قرانی
چه آسایشی خیزد از مرز و بومی که جلاد بر وی کند مرزبانی

فعالیت‌های فرهنگی

بهمنیار پس از آزادی از زندان و انتصاب به ریاست اداره تحدید در خراسان و سپس اقامت در مشهد، در تاریخ ۲۹ جوزا (خرداد) ۱۳۰۱ خورشیدی برابر با رمضان ۱۳۴۰ قمری، برابر با ۱۹۲۲ میلادی، روزنامه «فکر آزاد» را منتشر نمود. از یک سال پیش از انتشار این روزنامه از خدمات دولتی استعفا داده و در سال ۱۳۰۳ خورشیدی رهسپار تهران شد و «فکر آزاد» را دوبار در هفته منتشر می‌ساخت. پس از تعطیل روزنامه به صلاحدید خود، به استخدام اداره معارف و سپس به همکاری در عدلیه (وزارت دادگستری)دعوت شد. بهمنیار در سال ۱۳۰۸ خورشیدی برابر با ۱۹۲۹ میلادی به استخدام وزارت معارف درآمد. پس از تدریس در مدارس «امیرکبیر»، «ثروت»، «شرف»، «علمیه» و سپس در «دارالفنون» و «دارالمعلمین» که به «دانشسرای عالی» تغییر نام داد، به عنوان استاد تاریخ ادبیات در دانشکده معقول و منقول به تدریس مشغول شد (۱۳۱۲ هـ. ش. -۱۹۳۴ م.). در همین سال قانون تأسیس دانشگاه به تصویب رسیده بود و مدرسان دانشگاه برای کسب درجه استادی مجبور به داشتن مدرک دکترا بودند. بهمنیار کتابی در شرح احوال و آثار «صاحب بن عباد» به عنوان «رساله» نوشت تا میزان تحصیلات او در حد دکترا شناخته شود تا بتواند استحقاق تدریس در دانشگاه و رتبهٔ استادی پیدا کند. در هفتمین جلسه شورای دانشگاه که به ریاست وزیر فرهنگ وقت علی‌اصغر حکمت تشکیل شد، موضوع رسالات احمد بهمنیار و تعدادی از دیگر استادان نامی، مانند: حسین گل گلاب بدیع‌الزمان فروزانفر، سعید نفیسی، عباس اقبال آشتیانی و... تصویب گردید. بهمنیار در سال ۱۳۲۱ خورشیدی به عضویت پیوسته فرهنگستان ایران انتخاب شد.
آثار ادبی

بهمنیار علاوه بر مقالاتی که در جراید نگاشته، رسالات آموزشی متعددی را منتشر کرده‌است. گفتنی است که از سال ۱۳۱۸ با علامه علی‌اکبر دهخدا در تنظیم لغت‌نامههمکاری داشته‌است. حاصل پنجاه و دوسال کار مداوم در عمر هفتاد و چهارساله احمد بهمنیار، آثار وتألیفاتی است که به برخی از آن‌ها اشاره می‌شود:

تصحیح تحشیه و نگارش تعلیقات اینک از دست رفته الأبنیة عن حقائق الأدویة (روضة الأنس و منفعة النفس): "مرحوم بهمنیار استاد فقید دانشگاه هفده سال پیش این کتاب را با نوشتن حواشی و تعلیقاتی برای چاپ آماده و مشکلات آن را تا حد امکان حل کرد و اکنون که با انتشار آن دانشگاه خدمت مفید دیگری در راه مقاصد علمی خود انجام می‌دهد امیدوار است که دانشمندان و اهل تحقیق، بخصوص پزشکان و داروسازان، حد اکثر استفاده را از این کتاب ارزنده بنمایند."..."کتاب حاضر را مرحوم بهمنیار استاد فقید دانشگاه رحمه اللّه با حواشی و تعلیقاتی برای چاپ آماده کرده بود. امّا متأسّفانه نسخه ماشین‌شده اصل که متضمن تعلیقاتی نیز بوده است، اکنون در دست نیست و این هم از بازیهای حیرت‌زای روزگار است که کتابی در عرض هزار سال باقی می‌ماند و بدست آیندگان می‌رسد و باز همان کتاب در عرض هفده سال از دست می‌رود. بهر صورت این چاپ چون از روی نسخه ثانی ماشین شده است تعلیقات را فاقد است و فقط با حواشی مرحوم بهمنیار انتشار می‌یابد." .... و نیز ذکر این نکته ضروری است که با این چاپ هنوز هم حقّ کتاب چنانکه باید ادا نشده است و وقتی حقّ آن کاملا ادا می‌شود که چاپ حاضر با چاپ عکسی خطّ اسدی توأم شود (تا رسم الخطّ کتاب و مخصوصا تلفّظ کلمات چنانکه در کتاب آمده است معلوم شود. مثلا در این کتاب، دوّم را دوم، سیّم را سیم، شش را شش، روغن را روغن، گوز (بمعنی گردو) را گوز، بباید را بباید، بشکند را بشکند، سطبر را سطبر اعراب گذارده است و کلمات تبش و چربش و گشنیز را بهمین صورتی که معربا نوشته شده است اعراب کرده است و بسیاری از این تلفّظها با تلفّظ امروزی معمول در تهران فرق دارد چنانکه در کلمه بیفزاید هم روی ف سه نقطه گذارده است که این خود علامت تلفّظ خاصی است و البتّه نقل همه این علامات و خصوصیات بعلّت نبودن حروف و نشانه در چاپخانه کاری دشوار است درصورتی‌که با چاپ عکسی کاملا واضح می‌شود.) مقدّمه لاتینی چاپ اروپا ترجمه و بدان ضمیمه شود.

نام علمی گیاهانی که در این کتاب ذکر شده است، براساس گیاه‌شناسی جدید تهیه و بدان اضافه شود. نقشه رنگینی از گیاهان مذکور در کتاب، به کتاب ضمیمه شود.[1]

[1] - این دو خواسته با امکانات امروز بر آوردنی است.  چنین کنم و بیشتر.  م. و. د.

 تصحیح اسرارالتوحید فی مقامات شیخ ابی سعید
تصحیح التوسل الی الترسل
تصحیح تاریخ بیهق
ترجمه زیدةالتواریخ در تاریخ آل سلجوق
شرح حال صاحب ابن عباد
تصحیح الأبنیه عن الحقایق الادویه
مجمع‌الامثال فارس - داستان‌نامه بهمنیاری
تاریخ ادبیات عربی در سه جلد و...
پایان زندگی[ویرایش]

احمد بهمنیار علی رغم بیماری و ضعف شدید تا آخرین لحظات توانایی، درس را ترک نگفت. سرانجام در روز جمعه ۱۲ آبان ۱۳۳۴ خورشیدی، برابر با ۱۹ ربیع‌الاول ۱۳۷۵ هجری قمری و ۶ نوامبر ۱۹۵۵ میلادی در منزل شخصی خود در تهران در خیابان عین الدوله درگذشت. پیکر احمد بهمنیار طبق وصیت وی به کربلا حمل و در وادی ایمن به خاک سپرده شد.
منبع[ویرایش]
مقدمه داستان‌نامه بهمنیاری
بزرگداشت احمد بهمنیار به قلم: باستانی پاریزی
جستارهای وابسته
فرهنگستان ایران.
همزه.

کتاب مشهور «الابنیه» که اکنون در دسترس دوستداران زبان فارسی و مشتاقان مباحث مربوط به تاریخ علم قرار می‌گیرد یکی از امّهات آثار فکر و زبان ایرانی و از بهترین نمونه‌های نثر قدیم است. از این گذشته واجد مزیّت دیگری است که نسخه آن بخط اسدی طوسی شاعر مشهور و ضمنا قدیم‌ترین نسخه موجود در زبان فارسی است. از لحاظ اهمیت علمی آن همان بس‌که گفته شود که این کتاب بیش از هزار سال پیش تألیف و نهصد و چهل سال پیش تحریر و یک‌صد و ده سال پیش در اروپا چاپ شده و بزبان آلمانی نیز ترجمه و طبع گردیده است.

این کتاب چنانکه بر اهل علم پوشیده نیست در مفردات طبّی و خواصّ ادویه و گیاهان و معالجات امراض گوناگون است. که از قدیم‌ترین روزگاران سرچشمه می‌گیرد و به زمان محمّد بن زکریای رازی پزشک بزرگ ایران ختم می‌شود و اگرچه دنیا از لحاظ عقاید طبّی امروز هزار سال پیش‌تر رفته لکن از نظر گیاه‌شناسی از ارزش کتاب کاسته نشده است و بسیاری از نکات طبی آن طبعا قابل تحقیق و رسیدگی و نتیجه‌گیری براساس و پایه علم امروزی است.

الأبنیة عن حقائق الأدویة (روضة الأنس و منفعة النفس)، مقدمه، ص: 2

فایده ادبی و لغوی آن خود بحثی علی‌حده دارد که یقینا اهل ادب با دقت هرچه تمامتر از آن بهره‌مند خواهند گشت.

*** مرحوم بهمنیار استاد فقید دانشگاه هفده سال پیش این کتاب را با نوشتن حواشی و تعلیقاتی برای چاپ آماده و مشکلات آن را تا حد امکان حل کرد و اکنون که با انتشار آن دانشگاه خدمت مفید دیگری در راه مقاصد علمی خود انجام می‌دهد امیدوار است که دانشمندان و اهل تحقیق، بخصوص پزشکان و داروسازان، حد اکثر استفاده را از این کتاب ارزنده بنمایند.

پیوند به بیرون
مجموعه‌ای از گفتاوردهای مربوط به احمد بهمنیار در ویکی‌گفتاورد موجود است.

بدین شرح:

احمد بهمنیار، شاعر، ادیب و از نخستین اساتید دانشگاه تهران در دانشکده معقول و منقول می‌باشد. وی در سال ۱۳۲۱ خورشیدی به عضویت پیوسته فرهنگستان ایران پذیرفته شد. زادروز: (۹ بهمن ۱۲۶۲ خورشیدی) برابر با (۱۸ ژانویه ۱۸۸۴ میلادی) در کرمان. بهمنیار در تاریخ (۱۷ آبان ۱۳۳۴ خورشیدی) برابر با (۶ نوامبر ۱۹۵۵ میلادی) در تهران درگذشت.

دارای منبع

• «اگر دانشمندان هر ملت، امثال زبان خود را به رویه مؤلفین عرب تدوین نمایند، یعنی تاریخ و علت پیدایش هر مثل و اول‌گوینده آن را ضبط کنند، هر صاهب هوش و با ذوق می تواند از مطالعه و تفکر در معانی و نکات آن امثال، تغییرات و تبدلاتی را که قرن به قرن در عادات، آداب، اخلاق، عقاید و کیفیت زندگی اجتماعی آن ملت پیدا شده است به دست آورد و شرح دهد، بلکه می تواند طرز حکومت و سیاست و ترقی یا تنزل آن قوم را در علم و هنر و تجارت از آن امثال استخراج نماید که در هر عصری چگونه بوده است.»
  • مقدمه داستان‌نامه بهمنیاری، در شرح بعضی از مطالب لازمه

• «برای مثال، امثال زبان آلمانی به طوری که دایرةالمعارف انگلیسی (Everyman Encyclopaedia / جلد دهم، ص. ۵۳۴، ستون دوم) تصریح می‌نماید، بالغ به صدو چهل و پنج‌هزار مثل است. این عده تقریبأ بیست‌برابر امثال فارسی است و اگر لغات آلمانی را بدقت بشمریم خواهیم دید که شماره آن‌ها نیز تقریبأ بیست‌برابر شماره کلمات ما است و اگر تعصب جاهلانه را کنار بگذاریم انصاف می‌دهیم که آلمان‌ها در ادبیات هم بیست مرحله از ما جلو افتاده‌اند و ما هنوز در خم یک کوچه‌ایم.»
  • مقدمه داستان‌نامه بهمنیاری، در شرح بعضی از مطالب لازمه

• «به دانا نبخشد بجز رنج وافر// به نادان دهدگنج ها رایگانی»
  • قصیده‌ای، سروده در زندان کریم‌خانی شیراز/ ۱۲۹۵ خورشیدی

• «پاره‌ای خرافات و موهومات در عوام هر ملت جای دارد که عمومأ معتقد بوده و آن ها را در زندگی روزانه خود منشأ آثار می‌پندارند. این قبیل وقایع، حکایات و خرافات اغلب منشأ امثال سایره واقع می‌شوند و هر مثلی به یکی از آن‌ها اشاره می‌نماید.»
  • مقدمه داستان‌نامه بهمنیاری، در شرح بعضی از مطالب لازمه

• «سرگذشت اجتماعی اغلب ملل مشتمل بر وقایعی است که به واسطه اهمیت سیاسی یا شدت تأثیر در افکار و احساسات عامه فراموش‌شدنی نبوده و هیچ گاه از خاطره‌ها محو نمی‌شود.»
  • مقدمه داستان‌نامه بهمنیاری، در شرح بعضی از مطالب لازمه

• «مثل، یک شعبه مهم از ادبیات هر زبان و نماینده ذوق فطری، قریحهٔ ادبی، افکار، عادات، اخلاق و احساسات اهل زبان است.»
  • مقدمه داستان‌نامه بهمنیاری، در شرح بعضی از مطالب لازمه

• «مثل: «به این امید بنشین که قائم‌مقام از باغ درآید!» اشاره به واقعه قتل قائم‌مقام فراهانی به امر محمدشاه قاجار که یکی از جنایات تاریخی است می‌نماید و این دو مثل: «حرف‌های شاه‌طهماسبی می‌زند»، «کارهای شاه‌سلطان‌حسینی می‌کند» یک سلسله وقایع و حوادث ایران را در ایام سلطنت آخرین پادشاه صفوی به خاطرها می‌آورد.»
  • مقدمه داستان‌نامه بهمنیاری، در شرح بعضی از مطالب لازمه

• «چه آسایشی خیزد از مرز و بومی// که جلاد بر وی کند مرزبانی»
  • قصیده‌ای، سروده در زندان کریم‌خانی شیراز/ ۱۲۹۵ خورشیدی

• «امثال در زنده نگاه‌داشتن زبان فارسی عامل قوی و مؤثری بوده و در انجام این خدمت بزرگ به اشعار و سایر انواع سخن کمک می نماید.»
  • مقدمه داستان‌نامه بهمنیاری، در شرح بعضی از مطالب لازمه

• «در مملکتی که تا دیروز محترم‌ترین اهالی آن علما، ادبا و ارباب صنایع بوده و فرمانروایانش تکریم و تشویق مؤلفین و نویسندگان را بر هرکار دیگر مقدم می‌داشتند، امروز بدبخت‌ترین سکنه آن دانشمندان و پست‌ترین کارهای آن نویسندگی و تألیف است.»
  • مقدمه داستان‌نامه بهمنیاری/ اعتذار و تشکر

• «مثل قدیمی‌ترین ادبیات بشر است. انسان پیش از آن‌که شعر بگوید و قبل از آن‌که خط بنویسد اختراع امثال نموده و در محاورات خود به کار برده است. مبدأ پیدایش این نوع سخن بکلی مجهول و تعیین آن محال است.»
  • مقدمه داستان‌نامه بهمنیاری، در شرح بعضی از مطالب لازمه

• «امثال نه تنها وقایع، حکایات و افسانه‌ها را ضبط می‌نماید، بلکه مانند اشعار عهده‌دار ضبط و نگه‌داری بعضی از لغات و اصطلاحات زبان و معانی اصلیهٔ آن‌ها نیز هستند.»
  • مقدمه داستان‌نامه بهمنیاری، در شرح بعضی از مطالب لازمه

• «مرا جان بفرسود از این زندگانی// که در وی ندیدم دمی شادمانی// چه‌ها می‌توان یافت در آن حیاتی// که بر جان کُند بار ننگش گرانی»
  • سرآغاز قصیده‌ای، سروده در زندان کریم‌خانی شیراز/ ۱۲۹۵ خورشیدی

• «نه مردی است سرپنجه زیردستان// شکستن به سرپنجه پهلوانی»
  • قصیده‌ای، سروده در زندان کریم‌خانی شیراز/ ۱۲۹۵ خورشیدی

• «وقتی که علاقه و محبت اعراب و اروپاییان را نسبت به امثال زبان خود یا غفلت و عدم علاقه‌ای که ما ایرانیان در باره داستان‌های شیرین فارسی نشان داده‌ایم مقایسه می‌نمایم نه تنها افسرده و دلتنگ بلکه شرمسار و سرافکنده می‌شوم.»
  • مقدمه داستان‌نامه بهمنیاری/ تألیف و مؤلفین امثال

درباره او

• «ازجمله خصایل حمیده آن مرحوم صداقت و صفا و وفاداری او را باید ذکر کرد. این صفت پسندیده در گذشته همه آشنایان و دوستان را مجذوب او ساخته بود.»
  • سخنرانی دکتر سیاسی در مجلس یادبود بهمنیار

• «باید اشاره شود که مرحوم بهمنیار از نخستین همکاران مشروطه‌خواهان در کرمان بودند و این همکاری را با تأسیس روزنامه معروف «دهقان» تکمیل کرد و به همین مناسبت از آن روز(۱۳۲۹ هجری قمری- ۱۹۱۱ میلادی) به «احمد دهقان» معروف گردید.»
  • باستانی پاریزی/ بهمن‌ماه ۱۳۵۶

• «جالب این است که استاد بهمنیار، در زندان کریم‌خانی شیراز، زبان ترکی استانبولی را آموخت و صرف و نحوی بر زبان ترکی نوشت و بعدها اشعاری از این زبان به فارسی ترجمه کرد. علاوه بر آن باز درهمین زندان از بهرام نامی، احتمالأ زرتشتی، علم نجوم را هم آموخت.»
  • باستانی پاریزی/ بهمن‌ماه ۱۳۵۶

• «داننده‌ای که حوزه دانش را// از نام نیک خویش پرآوا داشت// ذوقی لطیف و طبع روان چون آب// اندیشه‌ای به ژرفی دریا داشت»
  • سخنرانی دکتر لطفعلی صورتگر، در مجلس یادبود بهمنیار

Ahmad Bahmanyar, Encyclopædia Iranica
پرش به بالا↑ نبوی رضوی, سید مقداد. «روزگاری که بر تکاپوگران بابی گذشت». در تاریخ مکتوم. تهران: پردیس دانش, 1393. 333.ISBN ‎ISBN 976-600-300-060-5.
رده‌ها:
اهالی کرمان
درگذشتگان ۱۳۳۴
روزنامه‌نگاران ادبی اهل ایران
زادگان ۱۲۶۲
شاعران معاصر اهل ایران
مصححان اهل ایران
اعضای فرهنگستان ایران
مدرسان دارالفنون



Тоҷикӣ
ویرایش پیوندها

این صفحه آخرین‌بار در ‏۱۴ آوریل ۲۰۱۵ ساعت ‏۰۴:۴۲ تغییر یافته‌است.

////////////

• عبدالرحیم طالبوف
  نبوی رضوی, سید مقداد. «روزگاری که بر تکاپوگران بابی گذشت». در تاریخ مکتوم. تهران: پردیس دانش, 1393. 333. ISBN ‎ISBN 976-600-300-060-5.  نبوی رضوی,
  ۱۱ کیلوبایت (۷۶۲ واژه) - ‏۱۲ نوامبر ۲۰۱۵، ساعت ۰۶:۴۱
• بابیه (بخش برخی از مفاهیم قرآن مجید به تفسیر سید علیمحمد باب)
  فهرست زائران صبح ازل|صفحه = 1]] نام خانوادگی = نبوی رضوی| نام =سید مقداد | پیوند نویسنده =سید مقداد نبوی رضوی| فصل = فروزندگان مشعل مشروطیت| عنوان = تاریخ
  ۱۱۹ کیلوبایت (۱۰٬۴۶۹ واژه) - ‏۹ اکتبر ۲۰۱۵، ساعت ۱۰:۰۶
• هادی نجم‌آبادی
  تاريخ) طي مقاله اي با عنوان «بهايي گري عليه مشروطه خواهي» به ادّعاهاي سيد مقدادنبوي رضوي نويسنده كتاب تاريخ مكتوم و تورج اميني مبني بر گرايش شيخ هادي به بابيت،
  ۳۱ کیلوبایت (۲٬۶۵۹ واژه) - ‏۳۰ اوت ۲۰۱۵، ساعت ۰۳:۱۹
• انجمن باغ میکده
  P.22 نبوی رضوی, سید مقداد. «مقدمه تاریخی». در تاریخ مکتوم. تهران: پردیس دانش, 1393. 333. ISBN ‎ISBN 976-600-300-060-5.  نبوی رضوی, سید مقداد. «زندگی
  ۱۸ کیلوبایت (۱٬۱۶۳ واژه) - ‏۵ مهٔ ۲۰۱۵، ساعت ۰۳:۳۰
• مهدی ملک‌زاده
  نبوی رضوی, سید مقداد. «فروزندگان مشعل مشروطیت». در تاریخ مکتوم. تهران: پردیس دانش, 1393. 333. ISBN ‎ISBN 976-600-300-060-5.  نبوی رضوی, سید مقداد.
  ۹ کیلوبایت (۵۶۷ واژه) - ‏۱۹ اکتبر ۲۰۱۴، ساعت ۲۰:۰۰
• مجدالاسلام
  زردشتی میرزا حسن رشدیه و ۳۲ نفر دیگر فهرست مشاهیر استان کرمان نبوی رضوی,سید مقداد. «روزگاری که بر تکاپوگران بابی گذشت». در تاریخ مکتوم. تهران: پردیس
  ۹ کیلوبایت (۴۴۶ واژه) - ‏۹ ژانویهٔ ۲۰۱۵، ساعت ۰۰:۴۹
• ملک‌المتکلمین
  هما(1362)؛ «انجمنهای شورایی در انقلاب مشروطیت» ،مجله الفبا، شماره 4. نبویرضوی، سید مقداد. «نقش و حایگاه شیخ هادی نجم‌آبادی در تکوین جنبش مشروطه». در [فصلنامه
  ۱۶ کیلوبایت (۱٬۱۸۷ واژه) - ‏۱۵ دسامبر ۲۰۱۵، ساعت ۱۸:۵۹
• شیخ احمد روحی
  سید مقداد. «روزگاری که بر تکاپوگران بابی گذشت». در تاریخ مکتوم. تهران: پردیس دانش, 1393. 333. ISBN ‎ISBN 976-600-300-060-5.  نبوی رضوی, سید مقداد.
  ۱۱ کیلوبایت (۷۶۴ واژه) - ‏۱۴ آوریل ۲۰۱۵، ساعت ۰۵:۴۴
• هشت بهشت (کتاب)
  162 نبوی رضوی, سید مقداد. «مقدمه تاریخی». در تاریخ مکتوم. تهران: پردیس دانش, 1393. 333. ISBN ‎ISBN 976-600-300-060-5.  نبوی رضوی, سید مقداد. «مقدمه
  ۸ کیلوبایت (۷۱۱ واژه) - ‏۱۹ ژوئن ۲۰۱۵، ساعت ۱۶:۵۲
• جنبش مشروطه ایران
  «گفتگویی با استاد خسروشاهی دربارهٔ آقا سید جمال الدین واعظ اصفهانی». بازبینی‌شده در اول دسامبر ۲۰۱۴.  نبوی رضوی, سید مقداد. «مقدمه تاریخی». در تاریخ مکتوم
  ۸۱ کیلوبایت (۶٬۶۶۲ واژه) - ‏۵ ژانویهٔ ۲۰۱۶، ساعت ۱۰:۲۰
• سید جمال‌الدین اسدآبادی
  Press, ۱۹۸۲, p. 65 «شهادت سید جمال الدین اسدآبادی». مرکز اسناد انقلاب اسلامی. بازبینی‌شده در ۸ آوریل ۲۰۰۸.  نبوی رضوی, سید مقداد. «فروزندگان مشعل مشروطیت»
  ۲۷ کیلوبایت (۲٬۰۳۷ واژه) - ‏۳۰ دسامبر ۲۰۱۵، ساعت ۱۵:۲۴
• محمدمهدی شریف کاشانی
  نبوی رضوی, سید مقداد. «تکاپوهای مشروطه خواهانه ملک المتکلمین». در تاریخ مکتوم. تهران: پردیس دانش, 1393. 333. ISBN ‎ISBN 976-600-300-060-5.  نبوی رضوی
  ۹ کیلوبایت (۵۹۰ واژه) - ‏۱۵ دسامبر ۲۰۱۵، ساعت ۰۶:۲۲
• علی‌محمد فره‌وشی
  نبوی رضوی, سید مقداد. «فروزندگان مشعل مشروطیت». در تاریخ مکتوم. تهران: پردیس دانش, 1393. 333. ISBN ‎ISBN 976-600-300-060-5.  نبوی رضوی, سید مقداد.
  ۱۴ کیلوبایت (۱٬۱۲۷ واژه) - ‏۲ ژانویهٔ ۲۰۱۵، ساعت ۲۳:۵۶
• شیخ مهدی بحرالعلوم
  نبوی رضوی, سید مقداد. «روزگاری که بر تکاپوگران بابی گذشت». در تاریخ مکتوم. تهران: پردیس دانش, 1393. 333. ISBN ‎ISBN 976-600-300-060-5.  نبوی رضوی,
  ۷ کیلوبایت (۳۵۸ واژه) - ‏۹ ژانویهٔ ۲۰۱۵، ساعت ۰۱:۱۱
• سید روح‌الله خمینی
  سیّد روح‌الله مصطفوی (زادهٔ ۱ مهر ۱۲۸۱ - درگذشتهٔ ۱۳ خرداد ۱۳۶۸) مشهور به سیدروح‌الله موسوی خمینی، آیت الله خمینی و در میان طرفدارانش به «امام خمینی»،
  ۱۲۱ کیلوبایت (۱۰٬۲۹۰ واژه) - ‏۷ ژانویهٔ ۲۰۱۶، ساعت ۰۲:۵۸
• حامدالملک شیرازی
  اند. نبوی رضوی, سید مقداد. «مقدمه تاریخی». در تاریخ مکتوم. تهران: پردیس دانش, 1393. 333. ISBN ‎ISBN 976-600-300-060-5.  نبوی رضوی, سید مقداد. «زندگی
  ۳ کیلوبایت (۲۰۱ واژه) - ‏۲۳ ژانویهٔ ۲۰۱۵، ساعت ۰۳:۰۸
• سید محمدصادق روحانی
  سید محمدصادق حسینی روحانی (زادهٔ ۱۳۰۵ در قم) از مراجع تقلید شیعه است. او هم‌اینک در شهر قم سکونت دارد. سید محمدصادق حسینی روحانی در محرم سال ۱۳۴۵ قمری
  ۱۷ کیلوبایت (۱٬۳۴۸ واژه) - ‏۳ ژوئیهٔ ۲۰۱۵، ساعت ۱۴:۴۵
• سید محمدعلی موحد ابطحی
  محقق کاشانی، رسولی، میردامادی، آل ایوب، بحرینی، هاشمی، امامی، نبوی، مهدی حائری قزوینی، سید علی موحدابطحی، محمود میرهندی، سیدفضل الله موحدایطحی، مصطفی خبازیان،
  ۲۰ کیلوبایت (۱٬۹۱۸ واژه) - ‏۹ دسامبر ۲۰۱۵، ساعت ۱۶:۴۰
• شیخ محمود افضل الملک (بخش همکاری با سید جمال الدین اسدآبادی)
  سید مقداد. «روزگاری که بر تکاپوگران بابی گذشت». در تاریخ مکتوم. تهران: پردیس دانش, 1393. 333. ISBN ‎ISBN 976-600-300-060-5.  نبوی رضوی, سید مقداد.
  ۸ کیلوبایت (۴۵۲ واژه) - ‏۹ نوامبر ۲۰۱۴، ساعت ۱۴:۲۵
• سید علی خامنه‌ای
  سید علی حسینی‌ خامنه‌ (زادهٔ ۲۹ فروردین ۱۳۱۸، مشهد) معروف به سید علی خامنه‌ای، آیت‌الله خامنه‌ای، امام خامنه‌ای، رهبر انقلاب اسلامی، مقام معظم رهبری و
  ۱۲۵ کیلوبایت (۹٬۲۰۹ واژه) - ‏۹ ژانویهٔ ۲۰۱۶، ساعت ۲۲:۱۸

نمایش (۲۰تای قبلی  | ۲۰تای بعدی) (۲۰ | ۵۰ | ۱۰۰ | ۲۵۰ | ۵۰۰)