اینفوگرافی چیست؟
محمد حسنخانی
تقریبا همه ما در مواقعی مجبوریم موضوعی را برای جمعی در محیط کار، تحصیل، خانواده و یا جاهای دیگری توضیح بدهیم. معمولا و به طور سنتی برای اینکه یادمان بماند به ابعاد مختلف موضوع بپردازیم سرفصل‌ها و موارد مهم را در کاغذی می‌نویسیم و به تناسب در زمان مناسب به آنها اشاره میکنیم. گاهی حتی کل متن صحبت‌هایمان را می‌نویسیم و برای دیگران قرائت میکنیم. برخی از سخنرانی‌ها حتی در بالاترین سطوح علمی و سیاسی به این صورت انجام می‌شود.
بسیاری از مواقع ما می‌خواهیم صحنه‌ها و تصاویری را که خود از موضوع در ذهن داریم به مخاطب منتقل کنیم، اما ارائه توضیحات کلامی برای ایجاد تصور در ذهن مخاطب کاری بس دشوار است، و مخاطب به زودی خسته و دلزده می‌شود، زیرا که اکثر مخاطبان از قدرت تصور و تخیل قوی برخوردار نیستند.
برای سهولت ارتباط با مخاطب روش جدیدی ابداع شده است؛ اینفوگرافی. این کلمه از دو جز اینفو و گراف تشکیل شده است، اینفو مخفف کلمه information به معنی اطلاعات است و graphic هم به معنی تصویر است، و اینفوگرافی یعنی ارائه اطلاعات یا اطلاع رسانی از طریق تصویر. در روش سنتی آنچه غالب است متن است اما در روش جدید تصویر غالب است. در تعریف تکمیل‌تر از اینفوگرافی می‌توان گفت: اینفوگرافیک ها یا گرافیک‌های اطلاع رسان، نمایشگران تصویری اطلاعات و داده‌ها هستند. این تصاویر در جاهایی که نیاز به توضیح ساده و یا سریع داده‌ها وجود دارد، استفاده می‌شوند .
می‌توان گفت در بین حواس پنجگانه بینایی مهم‌ترین حواس ماست، از طریق دیدن است که تصویر اطراف در ذهن ما نقش می‌بندد، با دیدن یک تصویر دنیایی از اطلاعات به ذهن ما سرازیر می‌شود. اینفوگرافیک بر مبنای دیدن و حس بصری مخاطب بنا شده است. در اینفوگرافی دو هدف عمده وجود دارد:
اول- كمك به نمايش سريع، واضح و زيباي ايده‌هاي پيچيده
دوم- نشر اطلاعات و داده‌ها به صورت بصري و سهل‌الوصول
یک نقشه و یا یک تابلوی راهنمایی رانندگی یک اینوفوگراف است، تصاویر و اشکال و علایم گویا به همراه توضیحات اندک متنی اطلاعات زیادی را به مخاطب منتقل میکند.
تصویر 1- مقایسه روش اینفوگرافیک با روش سنتی
تاریخچه اینفوگرافی
اگر بخواهیم به تاریخ واقعی اینفوگرافی اشاره کنیم باید از انسانهای اولیه یاد کنیم که برای رساندن منظور خود از اشکال و تصاویر استفاده کردند، تصاویر به جای مانده در غارها با موضوعات شکار، جنگ و غیره نوعی اینفوگرافی است، همینطور استفاده از اشکال و علایم در زبان‌های اولیه نیز اینفوگرافی است.
تصویر 2- علایم زبانی انسانهای اولیه که به صورت اینفوگرافی است
اینفوگرافی در زندگی امروز
تاریخ شروع استفاده از اینفوگرافی به صورت علمی را باید از اواخر سال 1400 میلادی بدانیم، زمانی که لئوناردو داوینچی برای بیان ایده‌ها و تشریح مسائل علمی خود از اینفوگرافیک استفاده نمود. در سال 1662 کریستوفر شینر منجم، برای به تصویر کشیدن نتایج تحقیقش درباره حرکت خورشید از تعداد زیادی نگاره گرافیکی استفاده کرد. همینطور از ویلیام سیلوستر باید نام ببریم که اینفوگرافیک های مدرن و کاربردی، را در کتاب اطلس سیاسی و تجاری مورد استفاده قرار داد. این کتاب توسط هیستوگرام‌ها و چارت‌های میله‌ای، اقتصاد انگلستان قرن 18 را توضیح داده بود.
در سال۱۸۶۱ «چارلز ژوزف مینارد» اینفوگراف ابتدایی حمله ناپلئونی فرانسه به روسیه را طراحی كرد كه یك اینفوگراف دو بعدی و چهار متغیره بود. در این طرح مسیر حركت سربازان، مکان‌های توقف آنها، تعداد نیروهای كشته شده بر اثر سرما و گرسنگی و درجات مختلف دما در طول مسیرشان مشخص شده بود.
اما اوج محبوبيت اينفوگراف به دهه‌ي 1990 بازمي‌گردد، زماني كه سازمان‌های خبري به اهمیت ارتباط بصري با مخاطبان خود پی بردند. امروزه استفاده از اینفوگرافی تقریبا در همه جا مشاهده می‌شود، علائم راهنمایی رانندگی، روزنامه‌ها و نشریات، تلویزیون، کتاب‌ها، سایت‌های اینترنتی، مراکز آموزشی و اجتماعی مملو از اینفوگرافهایی هستند که اطلاعات زیادی را در کم‌ترین زمان به مخاطبان خود منتقل می‌کنند.
تصویر 3- اینفوگراف حمله فرانسه به روسیه
ویژگی‌های اینفوگرافیک
اینفوگرافیک یا گرافیک اطلاع رسان نمایشگر تصویری اطلاعات و داده‌ها است. در جاهایی که نیاز به توضیح ساده و یا سریع داده‌ها است، اینفوگرافیک مورد استفاده بسیار مناسبی دارد. استفاده از اینفوگرافیک باعث می‌شود بیننده با نگاهی کوتاه حجم قابل توجهی از اطلاعات را که شکل نوشتاری آن ممکن است مقاله بلند بالایی را تشکیل دهد، به سادگی از طریق بصری دریافت کند و حتی آن را به خاطر بسپارد. برخی از مهم‌ترین ویژگی‌های اینفوگرافیک عبارتند از:
- سهولت ارائه اطلاعات
- سرعت بالای ارائه اطلاعات
- جذاب و جالب بودن برای مخاطب
- عدم خستگی مخاطب
- ارائه اطلاعات زیاد در زمان اندک
- امکان نمايش سريع، واضح و زيباي ايده‌هاي پيچيده
- امکان برقراری آسان ارتباط بین اجزای ارائه شده موضوع
تصویر 4- نمایش اجزا و ساختار اینفوگراف، به صورت اینفوگراف
نمونه‌هایی از اینفوگرافیک
تصویر 5- سهم استانهای کشور در صادرات غیر نفتی
تصویر 6- آمار تعداد کسانی که در استانهای کشور با سلاح سرد به قتل رسیده اند
تصویر 7- آمار کوتاه ترین ازدواج های هنرمندان
تصویر 8- قوانین مصوب مربوط به حجاب در ایران در سالهای مختلف
تصویر 9- آمار رشد کاربران اینترنت در جهان
منابعی برای مطالعه بیشتر در مورد اینفوگراف
برچسب‌ها: اینفوگرافی, اینفوگراف, گرافیک اطلاع رسان
