بررسی خزینه کاری
عملیاتی که به منظور ایجاد محل استقرار واشر و گل پیچ روی سوراخ انجام میشود را خزینه کاری گویند. این عمل با ابزار مخصوص به نام مته خزینه انجام میشود. مته خزینه برای سوراخکاری جای پیچ کاربرد دارد به نحوی که گل پیچ در چوب و ام دی اف پنهان شود و در قطعه کار قرار بگیرد. در عملیات خزینه کاری، ابزار دارای حرکت خطی و دورانی است.
خزینه کاری چیست
خزینه کاری یکی از روش هایی می باشد که با استفاده از آن می توان بست ها را پنهان کرد. عملیات خزینه کاری به گونه ای ایجاد حفره می کند که تمامی شفت بست و سر آن پنهان می ماند. به بیان دیگر به تمامی عملیاتی که برای ایجاد محل قرار گیری واشر و گل پیج بر روی سوراخ انجام می شود، خزینه کاری می گویند. خزینه کاری را با ابزار مخصوصی به نام مته خزینه انجام می دهند. کاربرد مته خزینه در سوراخکاری جای پیچ می باشد به صورتی که گل پیچ به راحتی در انواع چوب ها پنهان می شود و در قطعه ی کار قرار می گیرد.
حرکت ابزار در عملیات خزینه کاری به صورت خطی و دورانی می باشد. حرکات ابزارهای این عملیات باید به صورت متناسب با هم انجام شود و به وسیله ی محاسبات و با استفاده از جدول های مربوطه ی این کار تعیین شود. کیفیت سطح ایجاد شده در این عملیات به خاطر کوتاه بودن طول ابزار و بیشتر بودن تعداد لبه های تیز و برنده در مقایسه با سایر مته ها بیشتر است.
از خزینه کاری برای موارد زیر می توان استفاده کرد:
- پلیسه گیری از لبه ی سوراخ ها
- صاف کردن جاسازی تکیه گاه بر روی سر پیچ ها و میخ پرچ ها
- پخ زدن سر سوراخ های مهره ها جهت ایجاد سهولت در جا انداختن قلاویزها
- بزرگ کردن قطر سوراخ ها
انجام این عملیات دارای مزایای زیادی می باشد که به شرح زیر هستند:
- موجب کاهش بروز هرگونه حوادث می شود.
- منجر به ممانعت از بروز هرگونه انحرافات محوری و شعاعی می شود.
- باعث ایجاد ایستایی مطلوب مابین گیره و میز ماشین می شود.
- موجب ممانعت از ایجاد هیچ گونه لرزش و ارتعاشی در زمان ماشین کاری سطح کار می گردد.
- موجب ایجاد کیفیت سطحی بهتر و یکنواخت بر روی پایه ی گیره می شود.
خزینه کاری با چه ابزاری انجام می شود
اجزای این کار شامل ابزار گیر و غلاف ابزار گیر و پوسته ی مرغک و قطعه ی کار می باشد. با در نظر گرفتن پایه ی گیره، این عملیات با جای واشر و تخت و سطح سوراخ پرداخت شده و همین امر موجب می شود که واشر و پیچ به صورت خیلی محکم به سطح تکیه گاه بچسبند. مته خزینه ها در دو نوع دستی و ماشینی می باشد که هر کدام از آن ها دارای انواع گوناگونی با ویژگی های متفاوتی هستند.
مته ی خزینه ی دستی: موارد مورد استفاده از این نوع مته های خزینه کاری در ایجاد سوراخ و جای گل پیچ ها بر روی سطوح غیر فلزی مثل چوب و مواد پلیمری می باشد. خزینه کاری با این نوع مته به وسیله ی دست و به همراه ابزار مربوطه انجام می شود.
مته ی خزینه ی ماشینی: خود این نوع از مته های خزینه دارای انواع مختلفی هستند که به صورت زیر هستند:
- مته ی خزینه سرتخت: از این مته ی خزینه برای براده برداری از برجستگی های روی سطوح فلزی و ریخته گری استفاده می شود که در دو نوع دنباله دار و بدون دنباله می باشد. مته ی خزینه ی سرسخت دنباله دار متشکل از سه قسمت بدنه و تیغه و دنباله می باشد. به این صورت که دنباله ی استوانه ای شکل در داخل سوراخ قرار می گیرد و منجر به هم مرکز شدن سوراخ با مته خزینه می شود.
- مته ی خزینه سرتخت استوانه ای: از این نوع مته جهت ایجاد کیفیت سطح در سوراخ ها استفاده می شود. به این عملیات خزینه کاری استوانه ای نیز گفته می شود. خود این نوع مته در دو نوع دنباله دار و بی دنباله می باشد.
- مته ی خزینه استوانه ای بدون دنباله: از این مته ی خزینه های استوانه ای بدون دنباله در روی سطوحی از جنس فولاد غیر آلیاژی و فلزات رنگین استفاده می شود. در برخی اوقات نیز می توان بر روی سطوح چوبی نیز ایت این مته ی خزینه ی استوانه ای بدون دنباله استفاده کرد.
مراحل انجام کار خزینه کاری سر تخت و استوانه ای
در ابتدا برای شروع عملیات خزینه کاری به کمک سوزن خط کش پایه دار باید محل ایجاد خزینه را مشخص کرده و بعد از ایجاد صفحه ای صاف با زدن سنباده نشان می توان قطعه ی کار را برای شروع عملیات آماده کرد. دومین مرحله برای این کار، نصب گیره روی میز ماشین و بستن قطعه کار بر روی آن می باشد.
سومین مرحله برای خزینه کاری، اتصال مته ی مرغک با توجه به اصول فنی مربوطه می باشد. چهارمین مرحله، وصل کردن مته ی خزینه بر اساس اصول و دانش فنی در این زمینه است و پنجمین مرحله، باز کردن قطعه ی کار و تمیز کردن سطح روی آن می باشد. و در انتها بعد از جداسازی ابزار از روی دستگاه و تمیزکاری آن، با بقیه ی لوازم باید به انبار تحویل داده شود.
