۱۴۰۲ دی ۱۱, دوشنبه

https://chat.whatsapp.com/D8kE03vDb0oAmhmU6uG45y

*چگونه احمق نباشیم*  

✍ مجتبی لشکربلوکی

احتمالا شما هم در شبکه‌های مجازی خوانده‌اید که زیباترین مجری دنیا ایرانی است یا اگر سارقان شما را مجبور کردند که رمز کارت بانکی‌تان را وارد کنید، آن را برعکس وارد کنید آنگاه پلیس می‌فهمد و به کمک شما می‌آید یا دیوار چین از ماه دیده می‌شود یا نام کرم‌بستنی (و در نتیجه آیس ‌کریم) از کریم باستانی که در شهر ری یخ‌فروشی می‌کرده گرفته شده است. 

وقتی با یک مطلب برخورد کردیم باید چیکار کنیم؟ 

نشریه گمان چند قاعده و سرنخ کاربردی برای تفکر انتقادی (موشکافانه) ارایه کرده که کمی آن را بازنویسی کردم.

۱. منبع (رفرنس)
آیا منبع معتبر دارد؟
این مطلب یا ادعا بر چه مبنایی است و از کجا چنین حرفی درآمده؟

۲. کل ماجرا یا یک قطعه فیلم و تکه عکس
یک عکس همان‌قدر که به اندازه‌ هزار خط نوشته حرف دارد می‌تواند هزار داستان تخیلی نیز درست کند.
زاویه‌ خاص فیلم‌برداری، مشخص‌نبودن اتفاقات قبل و بعد از آن تکه‌ جدا شده از فیلم، ربط‌دادن عکس به مطلب نامرتبط، دستکاری عکس و فیلم (فتوشاپ) و … فرصت را برای داستان‌‌سازی تخیلی ایجاد می‌کند.
مثلا عکس کودکی که مار داخل سرش است.
بعضی اصلا از روی یک عکس مخدوش، شروع می‌کنند و یک خبر می‌سازند! 

۳.اعلام زمان‌های نسبی به‌جای ذکر تاریخ مشخص یک‌ساعت پیش، دیشب، به‌تازگی، از فردا، آخرین دستاوردها و … 
برای مثال بیش از سه سال است که شایعه‌ "به تازگی گوگل برای تغییر نام خلیج فارس رای‌گیری اینترنتی گذاشته".
یا "آخرین تحقیقات دانشمندان ژاپنی …"

۴. دردا که راز پنهان خواهد شد آشکارا
عباراتی که نشان می‌دهد رازی مخوف یا سندی فوق‌محرمانه کشف شده، مثلا شرکت‌های دارویی برای کم‌نشدن سودشان نمی‌گذارند شما بدانید لیمو همه بیماری‌های لاعلاج را درمان می‌کند! 
یا نامه‌ی فوق‌ محرمانه و مسقیم درباره‌ زلزله‌ تهران! 

۵. جملات خبری علمی‌طور اما مبهم
دانشمندان[سریع بپرسید کدام دانشمندان؟] کشف کرده‌اند که خوردن کره در ساعت ۱۲ ظهر باعث...
کدام پژوهش؟
چه سالی؟
نتایج آن در کدام نشریه علمی کجا منتشر شده؟
نمونه آماری چند نفر بوده است؟ 

۶. آدم‌های بدون نام هر جا شنیدید که گفته شد "کارشناسان معتقدند" یا "به گزارش شاهدان عینی"رد نکنید اما شک کنید. 

۷. ارجاع دروغین خبرهای ناشنیده به خبرگزاری‌های بسیار مشهور و معتبر برای اعتبار بخشی به مطلب در این‌گونه مطالب به‌صورت خیلی کلی نوشته می‌شود مثلامنبع : سی.ان.ان یا بی.بی.سی یا پلیس فتا. یا ارجاع به منابع غیرواقعی با اسم‌های عجیب و غریب و پر ابهت مثلا شبکه‌ خبری Alien News  فرانسه، شبکه آزادنگاران بدون مرز، تیم تحقیقاتی دکتر چوانگ در مرکز توکیو! 

۸. تحریک شدید احساسات
وقتی از طریق اغراق در داستان‌های غم‌انگیز، عکس‌های دلخراش،تحریک حس وطن‌ پرستی یا اعتقادات مذهبی و ...احساسات شما را شدیدا تحریک می‌کنند، این نشانه اولیه برای دروغ‌ بودن است.

۹. عدم ارتباط منطقی و تخصصی منبع با متن، مثلا رئیس مرکز"قلب" ژاپن گفته است سیگنال موبایل برای"مغز" مضر است!

۱۰. اینترنت و گوگل منبع نیستند
این‌ها ابزارهای جستجو هستند هر چیزی در آن پیدا شود درست نیست حتی اگر صد جا تکرار شده باشد. 

۱۱. انگلیسی‌بودن یک مطلب
این هم به معنی معتبر بودن نیست! انگلیسی‌زبان‌ها هم به اندازه ما استعداد گول‌خوردن دارند. 

۱۲.آیا میدانیدها!
نادانسته‌های کوچک و سطحی جهان آن‌قدر زیاد است که تشخیص راست بودنشان بسیار مشکل است.زیاد آن‌ها را باور نکنید حتی اگر هم راست باشند تغییری در زندگی شما ایجاد نمی‌کنند. 

۱۳. شاهدان غیبی!
همه ما افرادی را دیده‌ایم که در دفاع از یک ادعای عجیب می‌گویند :"یکی از دوستانم با چشم خودش دیده!"
برای احترام به شعور خودمان هم که شده درخواست کنیم با آن شخص سوم گفتگو کنیم.

۱۴. شیوه‌ نگارش و سطح علمی‌ بودن
اشتباه املایی و نگارش شتابزده و غیرحرفه‌ای هم نشانه خوبی است.  

۱۵. زیبایی مساوی صحت نیست
داشتن عکس‌ها و ظاهر گرافیکی زیبا یا تدوین یک ویدئوی حرفه‌ای دلیلی برای درست‌بودن آن نیست.
بسیار دیده شده برای مطالب چرند تصاویر گرافیکی زیبا یا حتی ویدئو ساخته‌اند و افراد فریب ظاهر آن را خورده اند.

*تجویز  راهبردی*

۱. برای وقت خود ارزش قائل باشیم و اصولا به هر چیزی گوش نکنیم و مطالبی را بخوانیم که فکر می‌کنیم هم درست باشد هم به‌دردبخور. 

۲. برای شعور خود ارزش قائل باشیم و اجازه ندهیم دیگران هر ادعای غلطی را به ما بفروشند.

۳. برای زمان و شعور جمعی نیز ارزش قائل باشیم و سواد رسانه‌ای و تفکر انتقادی را توسعه دهیم.
برای تربیت نسل توسعه‌آفرین، باید به تفکر انتقادی مجهز شویم تا در مقابل زودپذیری، تلقین‌پذیری، القاء‌پذیری، خرافه‌پرستی، فرمان‌برداری، شخصیت‌پرستی و تقلید و سلطه‌گری و سلطه‌پذیری بایستیم.

*طوفانِ شیراز را به جویندگانِ آگاهی معرفی نمائید*👇🏻

TÒOFANE SHIRAZ 20
https://chat.whatsapp.com/D8kE03vDb0oAmhmU6uG45y

TOOFANE SHIRAZ 19
https://chat.whatsapp.com/C7tR65oc7n98wYrBjkGkKs

TOOFANE SHIRAZ 18
https://chat.whatsapp.com/Cz0navAHSj7A8lE3zEaDOr

TOOFANE SHIRAZ 17
https://chat.whatsapp.com/G7c5gnzmx4p1TPehxyWXW6

TOOFANE SHIRAZ 16
https://chat.whatsapp.com/DBbWlwZKYCU6dcbEyKSNKz

TOOFANE SHIRAZ 15
https://chat.whatsapp.com/Fdk1fEdlkOU6q6m3ds8Eua

TOOFANE SHIRAZ 14
https://chat.whatsapp.com/KbZfuvwuPjXGs5ADwh84Jq


TOOFANE SHIRAZ 13
https://chat.whatsapp.com/FQ5x0t8s5915zKDFiPwsZe

TOOFANE SHIRAZ 12
https://chat.whatsapp.com/BNbVDo97rCPAAx1J9mqxkv

TOOFANE SHIRAZ 11
https://chat.whatsapp.com/BAqXcL2z87nBjfEgTIUcfO

TOOFANE SHIRAZ 10
https://chat.whatsapp.com/DISvZ8YbXbe1osgYHvnSVr

TOOFANE SHIRAZ 9
https://chat.whatsapp.com/GEEfgVtl3XN1TKzntJxPoF

TOOFANE SHIRAZ 8
https://chat.whatsapp.com/DIOwmhzbsthAXacOtBUylY

TOOFANE SHIRAZ 7
https://chat.whatsapp.com/LWbBXyi5RBu8FmsDOrXNys

TOOFANE SHIRAZ 6
https://chat.whatsapp.com/LO89mJ69VCEDUvjpRs9B8L

TOOFANE SHIRAZ 5
https://chat.whatsapp.com/Gs65WqlzEY792WogCLWz2E

TOOFANE SHIRAZ 4
https://chat.whatsapp.com/L7EfhYjyJVSAajPTeivul7

TOOFANE SHIRAZ 3
https://chat.whatsapp.com/GLK2xF0cQfO2TfM3DAGX6M

TOOFANE SHIRAZ 2
https://chat.whatsapp.com/LDuldIbCw8iIdRZ7tbgb25

TOOFANE SHIRAZ 1
https://chat.whatsapp.com/KZ8fCQzQBST4jTaf3u7fFa

*کانال تلگرام طوفانِ شیراز* 

https://t.me/TOOFANE_SHIRAZ