کمافیطوس/خامافیطس، عُرصُف، ماش دارو، صنوبرالارض، آجوگا، زرعا، سفید چورک، سفید مشکک، خوروز

کمافیطوس . [ ک َ ] (معرب ، اِ) لغتی است یونانی و معنی آن به عربی صنوبرالارض باشد و آن حشیشی است که گل آن بنفش رنگ می شود و به آخر تخم می گردد و آن را به شیرازی ماش دارو* خوانند و بعضی گویند طرخون رومی است و بعضی دیگر گویند تخم کرفس رومی است . یرقان را نافع باشد. (برهان ) (آنندراج ). ماش دارو. (فرهنگ فارسی معین ). معرب از خامافیطس یونانی است که به معنی صنوبرالارض باشد. نباتی است در بوی شبیه به صنوبر و در طعم تلخ و با اندک قبض و تندی و ساقش بلند نمی شود و برگش در پیچیدگی و تراکم و پری از رطوبت شبیه است و به حی العالم صغیر که به فارسی همیشه بهار نامند و برگش از آن ریزه تر و با زغب و رطوبت چسبنده و شاخهای او مایل به سرخی و گلش زرد و باریک و تخمش از تخم کرفس کوچکتر و بیخش سفید و از ماه نیسان تا سرطان استمرار دارد و قوتش تا ده سال باقیست و مؤلف اختیارات تصریح نموده که گلش بنفش و برگش شبیه به صعتر است ... (ازتحفه ٔ حکیم مؤمن ). گفته اند برگ و شاخ درخت بارزد است . (ذخیره ٔ خوارزمشاهی ، یادداشت به خط مرحوم دهخدا). صنوبرالارض . خامافیطس . عُرصُف . تخم کرفس رومی . (یادداشت به خط مرحوم دهخدا). کمافیطس . (ناظم الاطباء).

* ماش دارو

( اسم ) گیاهی است علفی و یکساله از تیر. لبدیسان ( نعناعیان ) که ارتفاعش بین 20 تا 50 سانتیمتر است و در مناطق بحرالرومی و ایران بحالت وحشی میروید . برای این گیاه اثر مدر در کتب دارویی ذکر شده است صنوبر الارض زرعا عرصف کرفشا جوده کمفطوس . کمافیطوس کماشیتوس یرسروسی ککرونده صنوبر کاذب خمافیطوس یرچامی قمفطش قمفطیس عرسف خمابیطوس خامانیطس تخم کرفس رومی جانت قبطه خامافیطس کمابیطوس .

/////////////

کمافیطوس: دارویی است از انواع نبات و شاخه‌های او باریک بود و لون او به سیاهی زند و برگ و شکوفه او تیره‌رنگ است و کمافیطوس به لغت رومی است و به سریانی او را «مرارات کیفا» گویند و به پارسی شمسب گویند و بولس او را «حامافیطوس» گفته است. محمد زکریا گوید او را شاخه‌ها باشد با شکوفه به هم آمیخته و بعضی از او به لون سرخ بود که به سیاهی زند و بعضی به لون سبز باشد. (صیدنه ص 602). کمافیطوس معرب از طامانیطس یونانی است که به معنی صنوبر الارض باشد. (تحفه ص 224).

یادگار، در دانش پزشکی و داروسازی، متن، ص: 359

///////

بررسی اثر آنتی اکسیدانی عصاره های آبی و متانلی و فراکشن های دی اتیل اتری و ان بوتانلی حاصل از فرکشن متانلی و تعدادی از ترکیبات فنلیک جداسازی شده از سر شاخه هوایی گیاهajuga chamaecistus Ging.et Benth.subsp.tomentella.(Boiss) Rech.f در مهار رادیکال DPPH و احیای یون Fe++ و تعیین محتوای فنلی عصاره ها و فرکشن های مختلف

پایان‌نامه . دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم دارویی - دانشکده داروسازی . 1394 . دکترای حرفه ای

موضوع: علوم پزشکی >

استاد راهنما: سعید محمدی معتمد . سیده نرگس ساداتی | دانشجو: آمنه گوهری

دسترسی به فایل تمام‌متن پیشینه‌هایی (رکوردهایی) که نشانه «پی.دی.اف.»   ندارند، شدنی نیست.

گیاه Ajuga chamaecistus که به فارسی خوروز، سفید چورک، سفید مشکک، ماش دارو، و... نامیده می شود از تیره نعناع (لابیاته) است. این جنس در ایران 5 گونه دارد که گونه chamaecistus دارای چند زیر گونه انحصاری ایران و از جلمه زیر گونه tomentella است. از گیاه Ajuga در منابع طب سنتی به نام کمافیطوس یا خامافیطس ، عَرصف صنوبری ، ماش دارو و... نام برده شده است و در درمان استسقاء، یرقان، درد مفاصل، نقرس، عرق النساء و درمان جراحات بکار می رفته است. از آنجا که سیستم دفاع آنتی اکسیدانی در حال حاضر چنان اهمیت دارد که نقش رادیکال های آزاد و فرم های فعال اکسیژن در پاتوژنز بسیاری از بیماریها نظیر دیابت، آترواسکرز، بیماریهای التهابی و سرطان را کمرنگ کرده و این عوامل مهاجم را خنثی می نماید دستیابی به گیاهان واجد اثرات مناسب , بسیار ارزشمند میباشد. هدف این مطالعه بررسی اثرات آنتی اکسیدانی عصاره های آبی و متانلی و فراکشن های دی اتیل اتری و ان-بوتانلی جداشده از فراکشن متانلی و ترکیبات فنلیک ملیلوتوزاید, مارتینوزاید, لاواندولی فولیوزاید و لئونوزاید جداسازی شده در مطالعه ی قبل ,به روش مهار رادیکال        DPPHو احیای یون Fe + و تعیین محتوای فنلی عصاره ها و مقایسه ارتباط اثر آنتی اکسیدانی با فنل تام موجود در گیاه می باشد. 

 //////////

لبدیسی خزنده یا آجوگا یا بوته سفید مَشکک یا گل تب‌بر یا جعده (نام علمی: 'Ajuga reptans') نام یک نوع بوته زینتی خزنده با سنبله‌های منار شکل و گل های ارغوانی یا بنفش کم رنگ گیاهی کوتاه قد و قوی و علفی و پایاست که سایه را دوست دارد اگر چه در آفتاب هم به خوبی رشد می‌کند. این بوته پوشش خوبی در سطح خاک مرطوب یا نم دار به وجود می‌آورد. به وسیله خزیدن یا روندگی گسترش پیدا می‌کنند. تکثیر و ازدیاد این گیاه از طریق تقسیم تودهٔ انبوه ریشهٔ بوته در زمستان یا کاشت بذر در بهار انجام می‌شود.^[۱]

Ajuga reptans

پانویس[ویرایش]

1. پرش به بالا↑ بری و برادلی، گیاهان و باغچه‌ها، ۱۲۴.

منابع[ویرایش]

• بری، سوزان و استیو برادلی. گیاهان و باغچه‌ها. ترجمهٔ محمدعلی فرزاد. چاپ اول. تهران: کارنگ، ۱۳۸۵. ISBN 964-6730-74-4.

//////////////////

به آذری:

Sürünən dirçək (lat. Ajuga reptans)^[1] - dirçək cinsinə aid bitki növü.^[2]

//////////////

به ترکی:

Dağ mayasıl otu (Ajuga reptans), ballıbabagiller (Lamiaceae) familyasından çok yıllık otsu bitki türü.

Türkiye’de doğal olarak yetişir. Koyu yeşil renkte bir yer örtücüdür. Bitki dik büyümekle birlikte uzanıcı gövdeye de sahiptir. 10-30 cm boy yapar. Gövde tabanında yer alan yapraklar saplı ve ters yumurta biçiminde, üst kısımdaki yapraklar 1-2 çift karşılıklı, sapsız ya da kısa saplıdır. Yarı açık güneşten etkilenerek rengi bronzlaşır.

Açık mavi ve morumsu çiçekler dört köşe, dik gövdenin ucuna doğru yaprak biçimli brahtelerin koltuğunda 6-12'si bir arada bulunur ve Mayıs-haziran aylarında çiçek açar.

-15 dereceye kadar dona dayanıklıdır. Bitki besin maddelerince zengin, ağır olmayan kumlu, tınlı, taze bahçe topraklarında iyi gelişir.

///////// Ajuga reptans

From Wikipedia, the free encyclopedia

Ajuga reptans
Scientific classification
Kingdom:	Plantae
(unranked):	Angiosperms
(unranked):	Eudicots
(unranked):	Asterids
Order:	Lamiales
Family:	Lamiaceae
Subfamily:	Ajugoideae
Genus:	Ajuga
Species:	A. reptans
Binomial name
Ajuga reptans L.