کرفس .[ ک َ رَ ] (اِ) کلفس . کرسب . کرسف . (حاشیه ٔ برهان چ معین ) . اجمود.
(یادداشت مؤلف ). رستنیی باشد که از آن ترشی سازند یعنی در میان سرکه اندازند و
خورند و گویند تخم آن شهوت مردان و زنان را برانگیزاند و از این جهت است که زنانی
را که بچه شیر دهند از کرفس خوردن منع کنند. (برهان ) (آنندراج ). رستنی مأکول از
طایفه ٔ چتری که از آن خورش سازند و با سرکه مانند کاهو خورند. (ناظم الاطباء).
نوعی سبزی که در طعام کنند و از آن خورش خاص پزند. (یادداشت مؤلف ). اقسامی دارد:
قسمی جبلی صخری و فطراسالیون است و جبلی غیرصخری را که تخمش شبیه به زیره است و
بیخش باریکتر از بستانی و قسم نبطی را کرفس شتوی ومشرقی و کرفس عظم نامند. ساقش
مجوف و دراز و نرم و مایل به سرخی و برگش عریض و چتر او مثل سبت و تخمش قریب به
شکل قرطم که تخم کافشه باشد و سیاه و مصمت و با عطریه و به فطراسالیون شبیه تر از
سایر اقسام و تند و بیخش سفید بزرگ و خوش طعم و در خواص ضعیفتر از بستانی است .
کرفس بری را برگ عریض می باشد و هرچه قریب به زمین است ، منحنی به طرف بیرون و با
اندک رطوبت چسبنده و تندی اندک و خوشبو و مایل به زردی و ساقش باصلابت و تخمش
مستدیر و شبیه به تخم کلم و سیاه و تند وچتر او مانند چتر نبطی و در سنگلاخها و
پشته ها می روید. (تحفه ). کوهی و دشتی و بوستانی باشد و بعضی است که اندر آب و بر
کنار آب روید. و تخم کرفس کوهی را که بر سنگ روید فطراسالیون گویند و نه [ تخم ]
همه کرفسی که کوهی است فطراسالیون باشد، بل آنچه بر سنگ باشد فطراسالیون آن است .
(ذخیره ٔ خوارزمشاهی ). گیاهی است علفی و دوساله از تیره ٔ چتریان به ارتفاع 20 تا 60سانتی متر که در اکثر نقاط خصوصاً در نواحی بحرالرومی (و همچنین ایران
) فراوان است . این گیاه جزء سبزیهای خوراکی است و در اغذیه مصرف می شود. ریشه اش
راست و خاکستری قهوه ای و درونش سفیدرنگ است . ساقه اش مایل به رنگ سبز بی کرک است
و برگها شفاف و اندکی ضخیم می باشد. گلهایش کوچک و سفید و مایل به زردند. میوه اش
کوچک و قهوه ای رنگ و دارای خطوطی سفید است . ریشه و برگ و میوه ٔ این گیاه در
تداوی مورد استعمال دارد. برگ گیاه مذکور ضد اسکوربوت و شیره ٔ آن بعنوان مقوی و
ضد تب به کار می رود. کرویز. اپیوس . کرفشا. اوداسالیون . سلری . سلدهری . اجمود.
(فرهنگ فارسی معین ) :
موبه مو و ذره ذره مکر نفس
می شناسیدند چون گل از کرفس .
موبه مو و ذره ذره مکر نفس
می شناسیدند چون گل از کرفس .
مولوی .
- بزرالکرفس ؛ تخم کرفس . (آنندراج(.
- کرفس آبی ؛ یکی از گونه های کرفس است که در کنار مردابها می روید و در تداوی بعنوان مدر و ضد اسکوربوت به کار می رود. کرفس الماء. جرجرالماء. قرةالعین . (فرهنگ فارسی معین ). رجوع به کرفس الماء شود.
- کرفس الجبل ؛ اورایاسالینوس . اورایاسالینن . (یادداشت مؤلف ). رجوع به کرفس و کرفس جبلی شود.
- کرفس الماء ؛ کنگر آبی را گویندکه به عربی قرةالعین خوانند، به ترکی بولاغ اتی و به رومی سیون نامند. (آنندراج ) (انجمن آرا). قرةالعین . (فهرست مخزن الادویه ). رجوع به کرفس آبی شود.
- کرفس بری ؛ کرفس صحرایی . (فرهنگ فارسی معین ). رجوع به کرفس صحرایی شود.
- کرفس بستانی ؛ رجوع به کرفس شود.
- کرفس بیابانی ؛ کرفس صحرایی . (فرهنگ فارسی معین ). رجوع به کرفس صحرایی شود.
- کرفس تربی ؛ گونه ای کرفس که در ریشه اش ، مانند چغندر یا ترب مواد غذایی را اندوخته می کند و حجیم می شود و ریشه اش را، مانند ترب و چغندر می خورند. کرفس شلغمی . کرفس لفتی . شلغمی کرویزی . کرفس ریشه . (فرهنگ فارسی معین ).
- کرفس جبلی ؛ کرفس الجبل . سمرنیون . کرفس کوهی . در کوههای چهارمحال و بختیاری فراوان است و آن را چون بوی افزاری در طعامها کنند. (یادداشت مؤلف ). رجوع به فطراسالیون و کرفس کوهی شود.
- کرفس دشتی ؛ به فارسی کبیکج است .
- کرفس دیو ؛ پر سیاوشان . (یادداشت مؤلف ).
- کرفس رومی ؛ خراه است که در طبرستان جعفری نامند و برگش مانند کرفس بستانی است . (یادداشت مؤلف ). جعفری .(فرهنگ فارسی معین ).
- کرفس ریشه ؛ کرفس تربی . (فرهنگ فارسی معین ). رجوع به کرفس تربی شود.
- کرفس صحرایی ؛ گونه ای کرفس خودرو که در مزارع می روید و در تداوی مصرف می شود. کرفس بری . کرفس بیابانی . سمرینون . خرس گیاه . کرفس وحشی . گونه ای از این گیاه که در کنار مردابها و رودخانه ها می روید به کرفس آبی مشهور است . (فرهنگ فارسی معین ).
- کرفس صخری ؛ فطراسالیون است . (فهرست مخزن الادویه ). رجوع به فطراسالیون شود.
- کرفس فرنگی ؛ نوعی کرفس که در زمان ناصرالدین شاه از اروپا به ایران وارد شد و رواج یافت . (المآثر و الاَّثار از فرهنگ فارسی معین ).
- کرفس کوهی ؛ گونه ای کرفس که در دامنه ٔ تپه ها و نواحی کوهستانی می روید و مانند کرفس بیابانی در تداوی بعنوان ضد اسکوربوت مصرف می شود. کرفس جبلی . کرفس الجبل . داغ کرویزی . (فرهنگ فارسی معین ). رجوع به کرفس جبلی شود.
- کرفس لفتی ؛ کرفس تربی . (فرهنگ فارسی معین ). رجوع به کرفس تربی شود.
- کرفس وحشی ؛ کرفس صحرایی . رجوع به کرفس صحرایی شود.
|| دوائی است مانند اجواین بوی آن ناخوش و تیز باشد و آن اجمود ولایتی است و از خواص آن یکی این است که کژدم گزیده اگر بخورد فی الحال بمیرد. (غیاث اللغات ) (آنندراج .(
///////////
کرفس. بر چند قسم است بستانی بود و اجامی و جبلی و صحرائی
و قریشی و مشرقی و نوعی از آن در آب روید که آن را کرفس الماء گویند و قرة العین و
سمیر نیز گویند و گفته شد کرفس جبلی را فطراسالیون خوانند نه همین کرفس جبلی را بلکه
صحرائی را نیز فطراسالیون گویند و بری را سموربیون خوانند و طبیعت کرفس گرم بود در
اول و خشک است در دویم و ابن ماسویه گوید گرم بود در اول درجه دویم و خشک بود در وسط
دویم و روفس گوید بستانی تر بود و اصل وی خشک بود و گویند گرم و خشک است در دویم و
جالینوس گوید کرفس بستانی جهت معده سودمندتر بود از انواع کرفس از بهر آنکه لذیذتر
بود بول و حیض براند و محلل ریاح بود خاصه تخم وی و مفتح سده جگر و سپرز بود و معده
و جگر سرد را نافع بود و بوی دهان خوش کند و عرق النسا و ربو و ضیق النفس را سود دهد
و چون با نان یا سویق ضماد کنند بر ورم پستان که از حرارت بود یا ورم چشم گرم سودمند
بود و محرک قی بود و شکم را ببندد و در تخم وی ادرار بول زیاده بود و گزندگی جانوران
و خوردن مردار سنگ را نافع بود و قسطس در کتاب فلاحیه گوید شهوت مردان و زنان برانگیزاند
و ابن سمجون از قول جالینوس گوید که زن حامله چون کرفس بستانی بخورد چون بچه بزاید
ریشهای عفن و بثرهای بد بر اعضا داشته باشد و نشاید که زن چون شیر دهد کرفس خورد که
بچه وی احمق شود و ضعیف العقل و فعل وی اقوی بود از تخم و بیخ وی بیشتر اطلاق کنند
که ورق وی و اقوی بود از ورق وی تخم او و نشاید که پیش از طعام خورند و اگر بعد از
طعام خورند موافق بود و عیسی بن ماسویه گوید جگر و گرده و مثانه را پاک کند و سده آن
بگشاید و محلل ریاح و مفتح معده بود و صرع را بغایت مضر بود و شریف گوید چون بکوبند
و با عسل بیامیزند درد ورکین را بغایت سودمند بود و طبری گوید ورق وی چون تر بخورند
معده و جگر سرد را سود دهد و سنگ بریزاند خاصه جبلی و مشیمه بیرون آورد و آب ورق وی
چون بیاشامند تنها یا با آب ورق رازیانه ترتب بلغمی را نافع بود و گویند تخم وی اقوی
بود از ورق وی و رازی گوید اولی آن بود که کسی که از گزندگی عقرب ترسد نشاید که کرفس
خورد و داء الثعلب را نافع بود و کرفس رومی معده را نیکو بود و مضر بود عظیم مصروع
را و گویند مصروع چون اصل وی از گردن آویزد ایمن بود از مضرت وی و زنان آبستن را مضر
بود و صداع آورد و مصلح وی کاهو بود و بدل وی رازیانه و گویند مصلح وی معجون گل بود
و مصطکی
______________________________
در مخزن الادویه آمده
است: کرفس بفتح کاف و را و سکون فا و سین معرب از کرفش فارسی است و گفتهاند معرب از
کرسب فارسی است و بیونانی اوراسلیون و بسریانی کرفشا و برومی باطراخیون و بهندی اجمود
و بفرنگی سلری و به لاتینی سلدهری نامند
لاتینAPIUM GRAVEOLEUS فرانسه CELERI انگلیسی CELERY
اختیارات بدیعی، ص:
372
///////////
کرفس:
معرب است از کرفش فارسی است و گفتهاند معرب
از کرسب فارسی است و به یونانی اوراسلیون و به سریانی کرفشا و به رومی باطرافیون و
به هندی اجمود و به فرنگی سلری و به لاتینی سلدهری نامند. (مخزن الادویه ص 738)
... کرفس بر چند قسم است. بستانی بود و اجامی و جبلی و صحرایی و قریشی و مشرتی و نوعی
از آن در آب روید که آن را کرفس الماء گویند و قرة العین و سمیر نیز گویند و گفته شد
کرفس جبلی را فطراسالیون خوانند. نه همین کرفس جبلی را، بلکه صحرایی را نیز فطراسالیون
گویند و بری را سموربیون خوانند.
لیث گوید کرفس از ترههای بستانی معروف است
و به رومی سلینان گویند و به سریانی «کرفسادمیا» گویند و کوهی را «کرفسادطورا» گویند
و به پارسی «کرفس جوئی» را گویند و کهرپا را به لغت هندی بیخ کرفس گویند و تخم کرفس
را «کهربیج» گویند و آنچه به صحت نزدیک است و اعتماد بر اوست آن است که تخم او را ازمود
گویند و بیخ او را اجاج گویند. (صیدنه ص 592). کرفس بر چند قسم است بستانی بود و اجامی
و جبلی و صحرایی و قریشی و مشرقی. (اختیارات ص 371).
معرب است از کرفش فارسی است و گفتهاند معرب
از کرسب فارسی است و به یونانی اوراسلیون و به سریانی کرفشا و به رومی باطرافیون و
به هندی اجمود و به فرنگی سلری و به لاتینی سلدهری نامند. (مخزن الادویه ص 738)
... کرفس بر چند قسم است. بستانی بود و اجامی و جبلی و صحرایی و قریشی و مشرتی و نوعی
از آن در آب روید که آن را کرفس الماء گویند و قرة العین و سمیر نیز گویند و گفته شد
کرفس جبلی را فطراسالیون خوانند. نه همین کرفس جبلی را، بلکه صحرایی را نیز فطراسالیون
گویند و بری را سموربیون خوانند. (اختیارات بدیعی ص 371، تحفه حکیم ص 217).
لیث گوید کرفس از ترههای بستانی معروف است
و به رومی سلینان گویند و به سریانی «کرفسادمیا» گویند و کوهی را «کرفسادطورا» گویند
و به پارسی «کرفس جوئی» را گویند و کهرپا را به لغت هندی بیخ کرفس گویند و تخم کرفس
را «کهربیج» گویند و
آنچه به صحت نزدیک است و اعتماد بر اوست آن
است که تخم او را ازمود گویند و بیخ او را اجاج گویند. (صیدنه ص 592). کرفس بر چند
قسم است بستانی بود و اجامی و جبلی و صحرایی و قریشی و مشرقی. (اختیارات ص 371).
یادگار، در دانش پزشکی و داروسازی، متن، ص:
356
///////////////
. hu k'in که در متن بالا از T'an hui yao یاد شده شاید نام کرفس بستانی ، Apium graveolens باختر، کرفس، (kerefs یا karafs فارسی)
(یا احتمالاً جعفری، Apium petroselinum) باشد.[1] به نظر میرسد این گیاه با hu k'in که
پیشتر (ص 196) آوردیم متفاوت باشد.
hu k'in نیز در شمار بهترین سبزیهای سرزمین
Mo-lu، *Mwat-luk، Mar-luk، در
عربستان شمرده شده است.[1]
برای پایان دادن به جستار مجموعه سبزیهایی که در متن T'an hui yao
برشمرده شده میتوان مطلب زیر را در اینجا افزود.
در سال 647 میلادی، شاه قندهار (در شمال باختری هند) سبزیای به
دربار چین فرستاد به نام fu-t'u
("سبزی سرزمین بودا") که هر ساقه آن
پنج برگ داشت با گلهای سرخ، مغز زرد و پرچمهای ارغوانی.[1]
ساینو-ایرانیکا
////////////
کرفس پرورشی
اشاره
به فارسی «کرفس» و
در کتب طب سنتی با نام «کرفس بستانی» نامبرده شده است. به فرانسویCeleri و به انگلیسیCelery گفته میشود. گیاهی است از خانوادهUmbelliferae و واریتهای است از کرفس وحشی
نام علمی آنApium graveolens var dulce DC . میباشد.
نوعی کرفس که برای
ریشه متورم شلغم شکل آن کاشته میشود به فرانسویCeleri rave و به انگلیسیCelery root یاKnoll celery گفته میشود نام علمی آنApium graveolens rapaceum میباشد.
در اراضی مرطوب مناطق
معتدله امریکای جنوبی و افریقای جنوبی و نیوزلاند میروید نوعی از آن در امریکای شمالی
و اروپا نیز کاشته میشود.
مشخصات
کرفس از سبزیهای
خوردنی است. دوساله با دمبرگهای گوشتی و دراز و سفید شده آن را خام و یا پخته با غذاها
میخورند.
ریشه بعضی از ارقام
آن ضخیم فیبری است. از نظر مشخصات گیاهی است شبیه کرفس وحشی با این تفاوت که با اعمال
روشهای فنی در پرورش آن دارای دمبرگهای دراز و گوشتی به رنگ سبز مایل به سفید میباشد
که معمولا به مصرف خوراک
معارف گیاهی، ج1،
ص: 216
میرسد. این گیاه
در مناطق مختلف ایران کاشته میشود تکثیر آن از طریق کاشت بذر است و برای برداشت محصول
خوب و زودرس تخم آن را در اوایل اسفند در محل محفوظی با درجه حرارت کنترل شده در خاک
نرم و خوبی میکارند و پس از اینکه گیاه چندبرگه شد آنها را به خزانه دومی منتقل و
با فواصل 6- 5 سانتیمتر میکارند و پس از آن در ماه فروردین به خزانه سومی در هوای
آزاد منتقل میکنند و سرانجام در اواخر فروردین یا اوایل اردیبهشت به مزرعه اصلی منتقل
مینمایند. از نظر ترکیبات شیمیایی خیلی شبیه کرفس وحشی است (به کرفس وحشی مراجعه فرمایید).
از تخم کرفس اهلی 3- 2 درصد اسانس به نام اسانس کرفس گرفته میشود که در پخت غذاها
و در عطرسازی مصرف دارد.
خواص- کاربرد
کرفس طبق نظر حکمای
طب سنتی از نظر تخم آن و بیخ یا ریشه آن مورد توجه است. از نظر طبیعت گرم و خشک است.
تخم آن مانند تخم کرفس وحشی بازکننده گرفتگیها و انسداد است و به هضم غذا کمک میکند
و از نظر خواص طبی از ریشه کرفس سفید کرفس طلائی
معارف گیاهی، ج1،
ص: 217
آن قویتر است و برای
استسقا و تسکین دردها و سایر موارد شبیه کرفس وحشی است. برای ریه مضر است از این نظر
باید با تخم کاسنی خورده شود. و ایجاد ناراحتی در روده میکند و از این جهت باید با
کتیرا خورده شود، مقدار خوراک آن 4 گرم است و جانشین آن از نظر خواص نانخواه و زیره
است. اگر 5 گرم تخم کرفس را کوبیده، در 450 گرم آب انگور داخل نمایند و تا 3 ماه بگذارند
که خیس بخورد پس از آن صاف نمایند و بتدریج میل نمایند برای تقویت معده و تحریک اشتها
و دفع سختی ادرار بسیار مفید است. و برای زنان باردار و شیرده مضر است زیرا محرک نیروی
جنسی میباشد و تازه آن نیز نفاخ است از این نظر باید با انیسون خورده شود.
مقدار خوراک از عصاره
بیخ آن تا 60 گرم و از گرد خشک آن تا 12 گرم و اگر بیخ آن در دمکرده داخل شود تا
20 گرم است و مقدار خوراک از تخم آن تا 4 گرم است.
در اصفهان مرسوم است
که ساقههای کرفس وحشی را از کوه تهیه و قطعهقطعه کرده و پس از آن در آب خیس کرده
و چندین بار آب آن را عوض میکنند تا تلخی آن گرفته شود و در سرکه انداخته و به صورت
ترشی درمیآورند به نام ترشی «قلاویس» که خیلی لذیذ است. شرح کرفس وحشی چون جنبه سبزی
خوردنی معمولی ندارد در جلدهای دیگر این کتاب آورده شده است.
معارف گیاهی، ج1،
ص: 218
//////////////
کَرَفْس گیاهی
است با (نام علمی: Apium graveolens ). این گیاه در آشپزی کاربرد داردو ارتفاع آن تا یک متر میرسد.
کرفس دارای مواد معدنی منیزیوم و پتاسیم میباشد که برای آرامش اعصاب و بیماریهای روحی نظیر (Vertigo) مفید میباشند. کرفس همچنین دارای مقدار زیادی ویتامینهای ک؛ و سی است که آنتی اکسیدان بوده، موجب کاهش تورم یاختههای بدن،
سمزدایی و مبارزه با روماتیسم و بیماریهای سرطانی میگردند.[۱]
کرفس از معدود گیاهانی است
که میتوان آن را همزمان با میوهها و
گیاهان دیگر مصرف کرد و باعث دشواری در گوارش نمیگردد. برای نمونه با آب انگور و
سیب (برای مبارزه با روماتیسم)، با زنجبیل (برای مبارزه با میگرن و سردرد) و با لیموترش (برای
مبارزه با سرماخوردگی و قند بالای خون).
محتویات
[نمایش]
کاهش فشار خون[ویرایش]
مصرف آب کرفس به میزان یک لیوان در روز به
مدت یک هفته به طور معنیداری در کاهش فشارخون تأثیرگذار است. ترکیبی به نام phthalide در کرفس وجود دارد که با
تأثیر بر عضلات اطراف شریانها منجر به انبساط و گشادی عروق و در نتیجه کاهش
فشارخون میشود. این ترکیب همچنین منجر به کاهش هورمونهای محرک و منقبض کننده
عروق میشود. جالب اینجاست که با تمام این تأثیرات، مصرف کرفس باعث کاهش فشارخون
به کمتر از میزان نرمال نمیگردد.[۲]
پیشگیری از سرطان[ویرایش]
کرفس دارای حداقل ۸ ماده ضد سرطان شناخته
شده است؛ که از مهمترین آنها میتوان به استینلیک اسید اشاره کرد که نشان داده
شده رشد سلولهای سرطانی را مهار میکند. فنولیک اسید که فعالیت پروستاگلاندینها
را مهار میکند و از طریق مهار تأثیر پروستاگلاندینها بر رشد سلولهای تومور یک
ضد سرطان به حساب میآید و نیز کومارین که با ممانعت از عمل رادیکالهای آزاد از
تخریب سلولها جلوگیری میکند، از دیگر ضد سرطانهای موجود در آب کرفساند.[۳]
ارزش غذایی[ویرایش]
Celery, raw
|
|
مواد مغذی در هر ۱۰۰ گرم (۳٫۵ اونس)
|
|
۱۲
کیلوکالری (۵۰ کیلوژول)
|
|
۲٫۹۷ g (including fibre)
|
|
قندها
|
۱٫۴ g
|
۰٫۱۷ g
|
|
۰٫۶۹ g
|
|
۹۵ g
|
|
۲۲ میکروگرم (۲٪)
|
|
۰٫۰۲۱ میلیگرم (۲٪)
|
|
۰٫۰۵۷ میلیگرم (۴٪)
|
|
۰٫۳۲ میلیگرم (۲٪)
|
|
۰٫۰۷۴ میلیگرم (۶٪)
|
|
۳۶ میکروگرم (۹٪)
|
|
۳٫۱ میلیگرم (۵٪)
|
|
۰٫۲۷ میلیگرم (۲٪)
|
|
۲۹٫۳ میکروگرم (۲۸٪)
|
|
۴۰ میلیگرم (۴٪)
|
|
۰٫۲ میلیگرم (۲٪)
|
|
۱۱ میلیگرم (۳٪)
|
|
۲۴ میلیگرم (۳٪)
|
|
۲۶۰ میلیگرم (۶٪)
|
|
۸۰ میلیگرم (۳٪)
|
|
۰٫۱۳ میلیگرم (۱٪)
|
|
Note: The energy value given in the
USDA data page is 16 kcal, but this counts 4 calories per gram of
dietary fibre. The value calculated without this, which is more correct, is
11.61.
درصدها نسبیاند منبع: پایگاه اطلاعاتی مواد غذایی آمریکا |
جستارهای وابسته[ویرایش]
منابع[ویرایش]
|
1.
پرش به
بالا↑ «کرفس گیاهی معجزه آسا» (فارسی). وبگاه کدوم دات کام،
بهمن ۱۳۸۷. بازبینیشده در بهمن ۱۳۸۷.
////////////////
الكَرَفْس شديد الرائحة أو اختصارا الكَرَفْس نوع نباتي يتبع جنس الكرفس من الفصيلة الخيمية.
الكرفس من الخضروات تؤكل سوقه نيئة أو تدخل مع الطبخ، وعموماً يعتبر عنصراً
رئيسياً للسلطات. الكرافس نوع مختلف عن المقدونس الذي يشبهه بالشكل ويستخدم كبديل له في السلطات
والطبخات مثلالفتة.
محتويات
نبات الكرفس يظهر
مختلطًا مع أوراق الخس في أحد الحقول المصرية بجانب مسقى المياه.
نبات الكرفس يظهر
مختلطًا مع أوراق الخس في أحد الحقول المصرية.
المحتوى هنا ينقصه الاستشهاد
بمصادر. يرجى إيراد مصادر
موثوق بها. أي معلومات غير موثقة يمكن التشكيك بها وإزالتها. (أكتوبر_2010)
الكرفس خضرة مفيدة لانقاص الوزن. بفضل عصير
الكرفس الذي يحتفظ بفيتاميناته وبخصائصه المدرة للبول فإنه يستعمل في الأنظمة
الغذائية التي تتبع لمكافحة السمنة، كما أن ملح الكرفس تابل جيد يستعمل بدلا من
الملح العادي. ظهر من تحليل الكرفس انه يحتوي على فيتامينات أ، ب، ج ومعادن منها
الحديد واليود والنحاس والماغنيسيوم والبوتاسيوم والكالسيوم والفسفور وعناصر
كيماوية مهدئة. ويصلح الكرفس لكل الأشخاص ذوي الصحة الجيدة ويؤكل نيئا، مفروما،
وناعما أو يعلك بالاسنان ويمنع فقط عن ذوي الأمعاء الضعيفة والمصابين بعسر الهضم.
كما ينصح بتناوله للمصابين بالسمنة والبدانة والسكر والتهابات المفاصل والروماتيزم
والتهاب الكلى ويستعمل مقويا عاما لخلايا الجسم ومرطبا ومدرا لمجاري البول والدم
ومضادا لعسر الهضم والسمنة.
2.
^ قاعدة البيانات الأوروبية-المتوسطية للنباتات.خريطة انتشار الكرفس شديد الرائحة
(بالإنكليزية). تاريخ الولوج 1 شباط 2013.
/////////////////
به کردی سورانس که ره ووز :
كهرهووز يان كهرهڤز رووهكێكى
گياييه ناوه زانسنيهكهى (Apium graveolens)ه له جۆرى سهوزهواته پهلك و لاسكهكانى
به خاوى و به پاشتن دهخورێن، كهرهستهى پێويسته بۆ سهلاته / زهلاته،
شێوهى به بهقدونس (مهعدهنووس) دهچێت بهڵام به تام و پێكهاته لێك
//////////
به عبری:
סלרי, או כרפס ריחני (שם מדעי: Apium graveolens) אחד המינים של הסוג כרפס ממשפחת הסוככיים. צמח ירק מאכל ותבלין, צמח
דו-שנתי אשר
מקורו באגן הים
התיכון,
נפוץ כצמח בר הגדל בביצות -
צמח ריחני זקוף שגבהו 50-70 סנטימטר. הסלרי גדל בקרקע עשירה ולחה, בשמש מלאה ואקלים מעט קריר.
////////////
به آذری:
////////////////
به ترکی:
Kereviz (Apium graveolens),
maydanozgiller Apiaceae familyası
içinde, batı ve kuzey Avrupa sahil
bölgelerinin ve özellikle de bu bölgelerin çukur ve sazlık kesimlerinin yerlisi
kabul edilen, yenilebilir, iki senelik bir bitkidir. Bir metreye kadar boy
atabilir. Çiçekleri krem rengine çalan beyaz renkte, 2-3 mm. çapındadır.
///////////////
Celery
From Wikipedia, the free encyclopedia
This article is about the vegetable. For
the software, see Celery Task Queue.
Celery
|
|
Kingdom:
|
|
(unranked):
|
|
(unranked):
|
|
(unranked):
|
|
Order:
|
|
Family:
|
|
Genus:
|
|
Species:
|
A. graveolens
|
Variety:
|
|
·
Jorge Lleyva
·
Apium graveolens subsp.dulce (Mill.) Schübl.
& G. Martens
|
Celery (Apium
graveolens), a marshland plant variety in the family Apiaceae, has been cultivated as a vegetable since antiquity. Depending on
location and cultivar, either its stalks, leaves, or hypocotylare eaten and used in cooking.
Celery
seed is also used as a spice; its extracts are used in medicines.
Contents
Leaf celery
Celery
leaves are pinnate to bipinnate with rhombic
leaflets 3–6 cm (1.2–2.4 in) long and 2–4 cm broad. The flowers
are creamy-white, 2–3 mm in diameter, and are produced in dense
compound umbels. The seeds are broad ovoid to globose,
1.5–2 mm long and wide. Modern cultivars have been selected for
solid petioles, leaf
stalks.[2]A celery stalk readily
separates into "strings" which are bundles of angular collenchyma cells exterior to the vascular bundles.[3]
First
attested in English in 1664, the word "celery" derives from theFrench céleri, in turn from Italian seleri, the plural
of selero, which comes from Late Latin selinon,[4] the latinisation of
the Greekσέλινον (selinon),
"parsley".[5][6] The earliest attested form of the
word is the Mycenaean Greek se-ri-no,
written in Linear B syllabic
script.[7]
Cross-section of a 'Pascal' celery rib, the
petiole
Wild
celery, Apium
graveolens var. graveolens, grows to 1 m
(3.3 ft) tall.
Head of celery, sold as a vegetable.
Usually only the leaf stalks are eaten
The
plants are raised from seed, sown either in a hot bed or in the open garden
according to the season of the year, and, after one or two thinnings and
transplantings, they are, on attaining a height of 15–20 cm
(5.9–7.9 in), planted out in deep trenches for convenience of blanching,
which is effected by earthing up to exclude light from the stems.
In
the past, celery was grown as a vegetable for winter and early spring; it was
perceived as a cleansing tonic, welcomed to counter the salt-sickness[further
explanation needed] of a winter diet. By the 19th
century, the season for celery had been extended, to last from the beginning of
September to late in April.[9]
In
North America, commercial production of celery is dominated by the cultivar
called 'Pascal' celery.[2] Gardeners can grow
a range of cultivars, many of which differ from the wild species, mainly in
having stouter leaf stems. They are ranged under two classes, white and red.
The stalks grow in tight, straight, parallel bunches, and are typically marketed
fresh that way, without roots and just a little green leaf remaining.
The
stalks are eaten raw, or as an ingredient in salads, or as a flavoring in
soups, stews, and pot roasts.
In
Europe, another popular variety is celeriac (also known, incorrectly,
as celery root), Apium graveolens var. rapaceum,
grown because its hypocotyl forms a
large bulb, white on the inside. The bulb could be kept for months in winter
and mostly serves as a main ingredient in soup. It can also be ground up and used
in salads. The leaves are used as seasoning; the small, fibrous stalks
find only marginal use.[10][11][12]
Leaf
celery or Chinese celery, Apium
graveolens var. secalinum, is a cultivar from East Asia.
The
wild form of celery is known as "smallage". It has a furrowed stalk
with wedge-shaped leaves, the whole plant having a coarse, earthy taste, and a
distinctive smell. The stalks are not usually eaten (except in soups or stews
in French cuisine),
but the leaves may be used in salads, and its seeds are those sold as a spice.[13] With cultivation
and blanching, the stalks lose their acidic qualities and assume the mild,
sweetish, aromatic taste particular to celery as a salad plant.
Harvesting
occurs when the average size of celery in a field is marketable; due to
extremely uniform crop growth, fields are harvested only once. The petioles and leaves are removed and
harvested; celery is packed by size and quality (determined by colour, shape,
straightness and thickness of petiole, stalk and midrib[clarification
needed] length and absence of disease,
cracks, splits, insect damage and rot). Under optimal conditions, celery can be
stored for up to seven weeks between 0 to 2 °C (32 to 36 °F). Inner
stalks may continue growing if kept at temperatures above 0 °C (32 °F).
Freshly cut petioles of celery are prone to decay, which can be prevented or
reduced through the use of sharp blades during processing, gentle handling, and
proper sanitation.[14]
In
the past, restaurants used to store celery in a container of water with
powdered vegetable preservative, but it was found that the sulfitesin the preservative caused allergic
reactions in some people.[15] In 1986, the
U.S. Food and Drug
Administration banned the use of sulfites on fruits and
vegetables intended to be eaten raw.[16]
Celery seed (Apium graveolens)
essential oil
Celery
is eaten around the world as a vegetable. In North America the crisp petiole
(leaf stalk) is used. In Europe the hypocotyl is used as a root vegetable. The
leaves are strongly flavoured and are used less often, either as a flavouring
in soups and stews or as a dried herb. Celery, onions, and bell peppers are the"holy
trinity" of Louisiana Creole and Cajun cuisine. Celery, onions, and carrots
make up the Frenchmirepoix,
often used as a base for sauces and soups. Celery is a staple in many soups,
such as chicken noodle soup.
In
temperate countries, celery is also grown for its seeds. Actually very small
fruit, these "seeds" yield a valuable volatile oil used in the perfume and
pharmaceutical industries. They contain an organic compoundcalled apiole. Celery seeds can be used as flavouring
or spice, either as whole seeds or ground.
The
seeds can be ground and mixed with salt, to produce celery salt. Celery salt can be made from an
extract of the roots or using dried leaves. Celery salt is used as a seasoning,
in cocktails (notably to enhance the flavour of Bloody Mary cocktails),
on the Chicago-style hot dog,
and in Old Bay Seasoning.
Celery seeds
The
use of celery seed in pills for relieving pain was described by Aulus Cornelius
Celsus around AD 30.[17] Celery seeds
contain a compound, 3-n-butylphthalide,
that has been demonstrated to lower blood pressure in rats.[18]
Celery
juice significantly reduced hypertension in 87.5% of patients (14 of 16)
tested.[19] Another study
showed the same effect on hypertension associated with pregnancy.[20]
Tender shoots or
sprouts of germinated celery
seeds (Apium), flaxseeds (Linum)
and fenugreek (Trigonella), when
eaten together, are said to have a cooling effect on the entire body.[21]
Bergapten in the seeds can increase
photosensitivity, so the use of essential oil externally in bright
sunshine should be avoided. The oil and large doses of seeds should be avoided
during pregnancy, as they can act as a uterine stimulant. Seeds intended for
cultivation are not suitable for eating as they are often treated with
fungicides.
Celery, raw
|
|
Nutritional value per 100 g (3.5 oz)
|
|
12 kcal
(50 kJ)
|
|
2.97 g (including
fibre)
|
|
1.4 g
|
|
1.83 g
|
|
0.17 g
|
|
0.69g
|
|
(3%)
22 μg
|
|
(2%)
0.021 mg
|
|
(5%)
0.057 mg
|
|
(2%)
0.32 mg
|
|
(6%)
0.074 mg
|
|
(9%)
36 μg
|
|
(4%)
3.1 mg
|
|
(2%)
0.27 mg
|
|
(28%)
29.3 μg
|
|
(4%)
40 mg
|
|
(2%)
0.2 mg
|
|
(3%)
11 mg
|
|
(3%)
24 mg
|
|
(6%)
260 mg
|
|
(5%)
80 mg
|
|
(1%)
0.13 mg
|
|
Other constituents
|
|
Water
|
95 g
|
·
Units
·
μg = micrograms • mg
= milligrams
·
IU = International units
|
|
Percentages are roughly approximated usingUS recommendations for
adults.
|
Celery
is used in weight-loss diets,
where it provides low-calorie dietary fibre bulk. Celery is often
incorrectly thought to be a "negative-calorie food,"
the digestion of which burns more calories than the body can obtain. In fact,
eating celery provides positive net calories, with digestion only consuming a
small proportion of the calories taken in.[22]
Celery
is among a small group of foods (headed by peanuts) that appear to provoke the most
severe allergic reactions; for people with celery allergy, exposure can cause
potentially fatalanaphylactic shock.[23] The allergen does not appear to be destroyed
at cooking temperatures. Celery root—commonly eaten as celeriac, or put into drinks—is known to
contain more allergen than the stalk. Seeds contain the highest levels of
allergen content.Exercise-induced
anaphylaxis may be exacerbated. An allergic reaction also may
be triggered by eating foods that have been processed with machines that have
previously processed celery, making avoiding such foods difficult. In contrast
with peanut allergy being most prevalent in the US, celery allergy is most
prevalent in Central Europe.[24] In the European Union, foods that contain or may
contain celery, even in trace amounts, must be clearly marked as such.[25]
Polyynes can be found in Apiaceae vegetables like celery, and
their extracts show cytotoxic activities.[26][27]
Apiin and apigenin can be extracted from celery and
parsley. Lunularin is a
dihydrostilbenoid found in common celery.
Some
aromatic compounds of celery leaves and stalks are reported as butylphthalide andSedanolide.
Selinunte didrachm coin bearing aselinon (celery)
leaf, circa 515-470 BC.
Daniel
Zohary and Maria Hopf[28] note that celery
leaves and inflorescences were
part of the garlands found in the tomb of pharaoh Tutankhamun(died 1323 BC), and
celery mericarps dated to the seventh century BC
were recovered in theHeraion of Samos.
However, they note "since A. graveolens grows wild in
these areas, it is hard to decide whether these remains represent wild or
cultivated forms." Only by classical times is it certain that celery was
cultivated.
M.
Fragiska mentions an archeological find of celery dating to the 9th century BC,
at Kastanas; however, the literary evidence
for ancient Greece is
far more abundant. In Homer's Iliad,
the horses of the Myrmidons graze on
wild celery that grows in the marshes of Troy,
and in Odyssey, there is mention of the meadows
of violet and wild celery surrounding the cave of Calypso.[29]
Apium illustration from
Barbarus Apuleius' Herbarium, c. 1400.
A chthonian symbol among the ancient
Greeks, celery was said to have sprouted from the blood ofKadmilos, father of the Cabeiri, chthonian divinities celebrated
in Samothrace, Lemnos, andThebes. The spicy odour and dark leaf colour
encouraged this association with the cult of death. In classical Greece, celery
leaves were used as garlands for the dead, and the wreaths of the winners at
the Isthmian Games were
first made of celery before being replaced by crowns made of pine.
According to Pliny the Elder[30] in Achaea,
the garland worn by the winners of the sacred Nemean Games was also made of celery.[29] The Ancient Greek
colony of Selinous (Greek: Σελινοῦς,Selinous),
on Sicily, was named after wild parsley that grew
abundantly there; Selinountian coins depicted a parsley leaf as the symbol of
the city.
The
name "celery" retraces the plant's route of successive adoption in
European cooking, as the English "celery" (1664) is derived from the
French céleri coming from the Lombard term, seleri, from the
Latin selinon, borrowed from Greek.[31]
Celery's
late arrival in the English kitchen is an end-product of the long tradition of
seed selection needed to reduce the sap's bitterness and increase its sugars.
By 1699, John Evelyn could
recommend it in his Acetaria. A Discourse of Sallets:
"Sellery, apium Italicum, (and of the Petroseline Family) was formerly a
stranger with us (nor very long since in Italy) is an hot and more generous
sort of Macedonian Persley or
Smallage...and for its high and grateful Taste is ever plac'd in the middle of
the Grand Sallet, at our Great Men's tables, and Praetors feasts, as the Grace
of the whole Board".[32]
1.
Jump up^ "Taxon: Apium
graveolens". U.S. National Plant Germplasm System.
Germplasm Resources Information Network (GRIN), Agricultural Research Service
(ARS), US Department of Agriculture (USDA). Retrieved March 31, 2016.
2.
^ Jump up to:a b de
Vilmorin, Roger L. (1950). "Pascal
celery and its origin".Journal of the New York Botanical
Garden 51 (602): 39–41.
3.
Jump up^ Peterson, R.L.; Peterson, C.A.;
Melville, L.H. (2008). Teaching
Plant Anatomy Through Creative Laboratory Exercises. NRC
Press. ISBN 9780660197982.
4.
Jump up^ Lewis, Charlton T.; Short, Charles
(eds.). "selinon". A Latin Dictionary.
Perseus Digital Library, Tufts University.
5.
Jump up^ Liddell, Henry George; Scott,
Robert (eds.). "σέλινον". A Greek-English
Lexicon. Perseus Digital Library, Tufts University.
10.
Jump up^ Watson, Molly. "All About Celery Root (Celeriac)".
localfoods.about.com. Retrieved 29 April 2014.
12.
Jump up^ Schuchert, Wolfgang. "Celeriac (Apium graveolens L. var.rapaceum)". Crop Exhibition.
Max Planck Institute for Plant Breeding Research. Retrieved 28
January 2012.
13.
Jump up^ "Smallage". Practically Edible: The
World's Biggest Food Encyclopedia. Retrieved 2009-05-03.
14.
Jump up^ Cantwell, M; Suslow, T.
(2002-06-10). "Celery: Recommendations for Maintaining Postharvest
Quality". Post-harvest technology research and information
center. Retrieved 2008-03-04.
15.
Jump up^ Feldman D, Schwan K. How Does Aspirin
Find a Headache? HarperCollins 2005, ISBN 0-06-074094-9, p. 208
16.
Jump up^ Fortin ND. Food Regulation: Law, Science,
Policy and Practice. John Wiley and Sons, 2009, ISBN 0-470-12709-0, p. 288
18.
Jump up^ Sui, H.X.; Yu, Q.; Zhi, Y.; Geng,
G.; Xu, H.B. (2011). "Effects of apigenin on the expression of
anglotensin-converting enzyme 2 in kidney in spontaneously hypertensive
rats.". Journal of Hygene Research 39 (6): 693–696.
19.
Jump up^ Somanadhan, B.; et al. (May 1999).
"An ethnopharmacological survey for potential angiotensin converting
enzyme inhibitors from Indian medicinal plants.". Journal of
Ethnopharmacology 65 (2): 103–112. doi:10.1016/s0378-8741(98)00201-3.PMID 10465650.
20.
Jump up^ Simpson, D. (1998).
"Buchu—South Africa's amazing herbal remedy". Scottish Medical
Journal 43 (43): 189–191.PMID 9924759.
21.
Jump up^ Described in the 5th century
compendium known as theBabylonian Talmud (Avodah
Zarah 38b).
22.
Jump up^ Nestle, M.; Nesheim, M.C. (2012). Why
Calories Count: From Science to Politics. University of California
Press. p. 189.ISBN 9780520262881.
Retrieved 2014-10-05.
23.
Jump up^ Celestin, J; Heiner, DC (1993). "Food-induced anaphylaxis".The
Western journal of medicine 158 (6): 610–1. PMC 1311786.PMID 8337856.
24.
Jump up^ Bublin, M.; Radauer, C; Wilson,
IB; Kraft, D; Scheiner, O; Breiteneder, H; Hoffmann-Sommergruber, K (2003).
"Cross-reactive N-glycans of Api g 5, a high molecular weight glycoprotein
allergen from celery, are required for immunoglobulin E binding and activation
of effector cells from allergic patients". The FASEB Journal17 (12):
1697–9. doi:10.1096/fj.02-0872fje. PMID 12958180.
25.
Jump up^ "Food labelling and packaging in international
trade". General labelling standards for the UK and EU.
26.
Jump up^ Zidorn, Christian; Jöhrer, Karin;
Ganzera, Markus; Schubert, Birthe; Sigmund, Elisabeth Maria; Mader, Judith;
Greil, Richard; Ellmerer, Ernst P.; Stuppner, Hermann (2005).
"Polyacetylenes from the Apiaceae Vegetables Carrot, Celery, Fennel,
Parsley, and Parsnip and Their Cytotoxic Activities". Journal of
Agricultural and Food Chemistry 53 (7): 2518–23. doi:10.1021/jf048041s.PMID 15796588.
27.
Jump up^ Minto, Robert E.; Blacklock, Brenda J
“Biosynthesis and function of polyacetylenes and allied natural products” From
Progress in Lipid Research 2008, vol. 47, 233-306.doi:10.1016/j.plipres.2008.02.002
29.
^ Jump up to:a b Megaloudi,
Fragiska (2005). "Wild and Cultivated Vegetables, Herbs and Spices in
Greek Antiquity (900 B.C. to 400 B.C.)".Environmental
Archaeology 10 (1): 73–82.doi:10.1179/146141005790083858.
32.
Jump up^ Evelyn, J. (2005) [1699]. Acetaria:
A Discourse of Sallets. B. Tooke; The Women's Auxiliary of Brooklyn
Botanic Garden; Project Gutenberg.
·
El-Shinnawy, Nashwa (1
February 2013). "The therapeutic applications of celery oil seed
extract on the plasticizer di(2-ethylhexyl) phthalate toxicity" (PDF). Toxicology and
Industrial Health 31 (4): 355–366. doi:10.1177/0748233713475515.
Retrieved 30 April2015.
|
Wikimedia Commons has media
related to Celery and Apium
graveolens.
|
|
Wikisource has the text of the 1911 Encyclopædia Britannica article Celery.
|
·
Apium graveolens in Plant
Resources of Tropical Africa (PROTA)
·
Quality standards (in PDF),
from the USDA website