۱۳۹۵ اردیبهشت ۱۸, شنبه

کشت برکشت، گشت برگشت، بهمن پیچ

بهمن پیچ

اشاره

«بهمن پیچ» دارویی هندی است که گیاه آن به انگلیسی‌East idian screw tree گفته می‌شود. میوه گیاهی است. گیاه آن از خانواده‌Sterculiaceae نام علمی آن‌Helicteres isora L . می‌باشد.

مشخصات

درختی است که در جنگلهای خشک غرب و مرکز هند از بیهار تا مناطق غرب جامو و در سیلان و استرالیا انتشار دارد. میوه آن خمیده و مارپیچی است و در بازار دارویی ایران با نام بهمن پیچ عرضه می‌شود. میوه آنکه مصرف دارویی دارد از برچه‌های باریک پیچیده‌ای که کلا به شکل مخروط به طول 5- 4 سانتی‌متر می‌باشد تشکیل شده است. برچه‌ها کرکدار به رنگ مایل به سبز و در هریک از آنها یک ردیف دانه قهوه‌ای رنگ گوشه‌دار قرار دارد.

ترکیبات شیمیایی

از نظر ترکیبات شیمیایی در گیاه بخصوص در پوست درخت وجود مواد فیتوسترول، کلروپلاست پیگمان 521] و یک هایدروکسی- کوبوکسیلیک اسید[522] و یک
معارف گیاهی، ج‌4، ص: 390
ماده رنگی به رنگ زرد نارنجی و ساپونین و قند و فلوبوتانن 523] و لیینین تأیید شده است.
.] S. G. I. M. P [

خواص- کاربرد

میوه درخت نرم کننده پوست و مخاط است و قابض می‌باشد و برای رفع نفخ شکم اطفال و گریپ روده بچه‌ها نافع است. از پوست درخت در هند برای معالجه اسهال و اسهال خونی و صفرایی بودن استفاده می‌شود. از عصاره ریشه آن برای معالجه بیماری قند و رفع چرک حفره‌های بدن خصوصا چرک که در اثر عفونتهای ابتدایی در ریه می‌باشد به کار می‌رود. در هاینان از گیاه به عنوان تب‌بر استفاده می‌شود [تاناکا، اوداشیما]. در شبه جزیره مالایا از میوه آن در یک ترکیب دارویی تانن‌دار برای تقویت زنان پس از وضع حمل مصرف می‌شود [ریدلی . و از میوه و ریشه آن تواما برای افزایش اشتها و معالجه روماتیسم استفاده می‌شود [گیملت برکیل**].
در اندونزی از میوه آن در استعمال داخلی و خارجی برای معالجه گرفتگی عضلات و بیماری‌های پشت و کمر استفاده می‌شود [هین . تخم آن مدّر است و نرم کننده سینه است و در موارد برونشیت و ناراحتی‌های گلو و ریه‌ها و سرفه و سرماخوردگی نافع است و به عنوان پادزهر گزش عقرب مصرف می‌شود.
مصرف بهمن پیچ بخصوص در مورد اطفال باید با نظارت پزشک متخصص انجام گیرد.
معارف گیاهی، ج‌4، ص: