بهمن پیچ
اشاره
«بهمن پیچ» دارویی هندی است که گیاه آن
به انگلیسیEast idian screw tree
گفته میشود. میوه گیاهی است. گیاه آن از خانوادهSterculiaceae نام علمی آنHelicteres isora L . میباشد.
مشخصات
درختی است که در جنگلهای خشک غرب و مرکز
هند از بیهار تا مناطق غرب جامو و در سیلان و استرالیا انتشار دارد. میوه آن خمیده
و مارپیچی است و در بازار دارویی ایران با نام بهمن پیچ عرضه میشود. میوه آنکه مصرف
دارویی دارد از برچههای باریک پیچیدهای که کلا به شکل مخروط به طول 5- 4 سانتیمتر
میباشد تشکیل شده است. برچهها کرکدار به رنگ مایل به سبز و در هریک از آنها یک ردیف
دانه قهوهای رنگ گوشهدار قرار دارد.
ترکیبات شیمیایی
از نظر ترکیبات شیمیایی در گیاه بخصوص
در پوست درخت وجود مواد فیتوسترول، کلروپلاست پیگمان 521] و یک هایدروکسی- کوبوکسیلیک
اسید[522] و یک
معارف گیاهی، ج4، ص: 390
ماده رنگی به رنگ زرد نارنجی و ساپونین
و قند و فلوبوتانن 523] و لیینین تأیید شده است.
.] S. G. I. M. P [
خواص- کاربرد
میوه درخت نرم کننده پوست و مخاط است و
قابض میباشد و برای رفع نفخ شکم اطفال و گریپ روده بچهها نافع است. از پوست درخت
در هند برای معالجه اسهال و اسهال خونی و صفرایی بودن استفاده میشود. از عصاره ریشه
آن برای معالجه بیماری قند و رفع چرک حفرههای بدن خصوصا چرک که در اثر عفونتهای ابتدایی
در ریه میباشد به کار میرود. در هاینان از گیاه به عنوان تببر استفاده میشود [تاناکا،
اوداشیما]. در شبه جزیره مالایا از میوه آن در یک ترکیب دارویی تانندار برای تقویت
زنان پس از وضع حمل مصرف میشود [ریدلی . و از میوه و ریشه آن تواما برای افزایش اشتها
و معالجه روماتیسم استفاده میشود [گیملت برکیل**].
در اندونزی از میوه آن در استعمال داخلی
و خارجی برای معالجه گرفتگی عضلات و بیماریهای پشت و کمر استفاده میشود [هین . تخم
آن مدّر است و نرم کننده سینه است و در موارد برونشیت و ناراحتیهای گلو و ریهها و
سرفه و سرماخوردگی نافع است و به عنوان پادزهر گزش عقرب مصرف میشود.
مصرف بهمن پیچ بخصوص در مورد اطفال باید
با نظارت پزشک متخصص انجام گیرد.
معارف گیاهی، ج4، ص: