ظریف در کنار پزشکیان در میزگرد انتخاباتی: اسرائیل و مصوبه مجلس نگذاشتند بایدن به برجام برگردد
مسعود پزشکیان نامزد ریاست جمهوری در یک میزگرد انتخاباتی که با عنوان «میزگرد سیاسی» از شبکه سه تلویزیون ایران پخش شد همراه با محمدجواد ظریف و مهدی سنایی به عنوان مشاوران سیاسی شرکت کرد.
محمدجواد ظریف وزیر خارجه پیشین در بخشی از صحبتهایش به دفاع تمامعیار از برجام برخاست و به منتقدان دولت حسن روحانی، از جمله دولت ابراهیم رئیسی و اصولگرایان، پاسخ داد.
وزیر خارجه پیشین ایران به این پرداخت که جو بایدن رئیسجمهور آمریکا میتوانست در هفته اولش حضورش در کاخ سفید به برجام برگردد، اما برنگشت: «بایدن قرار بود به برجام برگردد. یکی اینکه اسرائیل گفت نمیگذارد [آمریکا] برگردد و فخریزاده را شهید کرد؛ یکی هم متاسفانه قانون راهبردی مجلس مانع بازگشت به برجام شد. نگذارید که ما بگوییم در آن شش ماه تلخ چه گذشت که بارها میتوانستیم برجام را زنده کنیم.»
آقای ظریف درباره تحریمهای آمریکا گفت تحریم را نباید با عدد شمرد، و شمردن تحریمها با عدد «مغلطه» است.
او با اشاره تلویحی به عملکرد دولت ابراهیم رئیسی گفت که نفت و پتروشیمی و بانکهای ایران در زمان او تحریم شدند و این موضوع را رد کرد که تحریمهای دولت احمدینژاد در زمان دولت حسن روحانی افزایش یافت.
او با اشاره به قانون مقابله با دشمنان آمریکا از طریق تحریم موسوم به قانون «کاتسا» که در تابستان ۱۳۹۶ در کنگره آمریکا تصویب شد، گفت این قانون هیچ تحریم جدیدی به تحریمهای قبلی اضافه نکرد بلکه آنها را «هماهنگ» کرد.
صحبتهای آقای ظریف به دفاع از عملکرد دولت حسن روحانی و خودش به عنوان وزیر خارجه اختصاص داشت و گفت برخلاف کسانی که میگفتند وعده انتخاباتی دونالد ترامپ برای خروج از برجام «جنگ زرگری» است چون برجام به نفع آمریکاست، او از برجام خارج شد چون «تنها کشوری که از برجام متنفع شد ایران بود».
«روزی که دولت روحانی که شما اینقدر از آن دلخورید دولت را تحویل داد ما سه بار آمریکا را در شورای امنیت و مجمع عمومی شکست داده بودیم.»
محمدجواد ظریف همچنین گفت در سه سال دولت ابراهیم رئیسی بیش از سه برابر هشت سال دولت روحانی تحریم تصویب شد و «اگر میخواهیم سر مردم را با عدد شیره بمالیم، درست بمالیم».
او با انتقاد تلویحی از دولت ایراهیم رئیسی خطاب به مردم گفت: «ببینید با تحریم، تورم و رشد اقتصادی و فروش نفت را به کجا بردند.»
«مردم باید بدانند که این مهم است چه کسی در پاستور نشسته باشد. مهم است این تفکر در پاستور نشسته باشد که با این وضعیت ما زندگی شما را بهتر بکنیم.»
او با تقدیر از محمد خاتمی که «ایران را با عمل به دستور رهبری سربلند کرد» گفت: «معجزه هزاره سوم هم خیال کرد به دستور رهبری عمل میکند اما نتیجهای جز تحریم نیاورد، با دبیر شورای امنیت ملیاش که اکنون نامزد ریاست جمهوری است.» اشاره او به محمود احمدینژاد و سعید جلیلی است.
او گفت که دولت روحانی هم ایران را سربلند کرد و حتی خود ترامپ گفت برجام گشادترین کلاهی بود که سر آمریکا رفت.
علی خامنهای رهبر جمهوری اسلامی در سخنانی در سال ۱۴۰۰ که از تلویزیون پخش شد درباره نقش دولت و وزارت خارجه در تعیین سیاست خارجی گفته بود:
«سیاست خارجی در هیچ جای دنیا در وزارت خارجه تعیین نمیشود. سیاست خارجی در همه جای دنیا مربوط به مجامع بالادستی وزارت خارجه است... البته وزارت خارجه هم مشارکت دارد، لکن اینجور نیست که تصمیمگیری تابع وزارت خارجه باشد؛ نه، وزارت خارجه مجری است... در کشور ما هم همینجور است؛ در شورایعالی امنیت ملی که همه مسئولین در آنجا حضور دارند، تصمیمگیری میشود و وزارت خارجه با شیوههای خودش بایستی آنها را عملی بکند و پیش ببرد.»
مذاکرات احیای برجام در ماههای آخر دولت حسن روحانی متوقف شده بود و از حدود چهار ماه بعد از روی کار آمدن دولت ابراهیم رئیسی از سرگرفته شد و علی باقری کنی، معاون وقت وزارت خارجه و سرپرست کنونی وزارت خارجه، مسئول مذاکرات بود.
با اینکه از آن زمان این مذاکرات ادامه داشتهاند پیشرفتی حاصل نشده است و در عمل چشمانداز احیای برجام بسیار ضعیف است.
آژانس انرژی اتمی هم حدود دو هفته پیش قطعنامه دیگری علیه ایران تصویب کرد که از ایران خواست برای رفع نگرانیهای آژانس «فورا» با بازرسان همکاری کند و به ابهامهای موجود درباره برنامه هستهایش پاسخ «قانعکننده» دهد.
دفتر حسن روحانی رئيس جمهور سابق ایران پس از اولین مناظره تلویزیونی نامزدهای ریاست جمهوری در نامهای به صداوسیما نوشت که این مناظره تبدیل به جلسه «اتهامزنی» به دولت او شد و « ادعاهای مطرح شده برخی کاندیداها» را «مصداق بارز نشر اکاذیب و افترا» خواند.
در این نامه خواسته شد که طبق قانون، کمیسیون تبلیغات انتخابات باید مهلت زمان مشخصی برای دفاع طرف غائب در نظر بگیرد.