1h  · 

گم گشتگی در دنیای مدرن :

همه ما در زندگی قصه‌هایی داریم که روایتگر تجربه‌های فردی و جمعی ما هستند، اما در دنیای مدرن و صنعتی، این قصه‌ها غالباً نادیده گرفته می‌شوند و انسان به‌تدریج درک‌نشدن را تجربه می‌کند. والتر بنیامین، فیلسوف برجسته آلمانی، بر این مسئله تأکید می‌کند که انسان در صورت فقدان درک و ارتباط، به موجودی دیگر تبدیل می‌شود. او معتقد است که در جوامع مدرن، به‌ویژه در شهرهای صنعتی، انسان‌ها از یکدیگر فاصله می‌گیرند و توانایی همدلی میان آنها کاهش می‌یابد. این وضعیت به بحران هویت منجر می‌شود؛ فرد از دیگران و حتی از خود جدا شده و به سوی بی‌معنایی و انزوا کشیده می‌شود. بنیامین این بحران را نتیجه مستقیم سرمایه‌داری می‌داند؛ نظامی که در آن فردیت به کالا تبدیل می‌شود و ارتباطات انسانی سطحی و گذرا می‌گردد. در این ساختار، انسان به ابزاری اقتصادی تقلیل می‌یابد و حس همبستگی که زمانی با روایت‌های مشترک شکل می‌گرفت، کم‌کم از بین می‌رود. نتیجه این فرآیند، احساس بیگانگی و گم‌گشتگی است که انسان مدرن را بی‌هویت و بی‌قصه می‌سازد، موجودی که حتی برای خود نیز حرفی برای گفتن ندارد. این گسست هویتی نشانه‌ای از فروپاشی تجربه زیسته انسان‌ها در دنیای مدرن است. انسانی که زمانی در جریان روایت‌های جمعی و فرهنگی معنا و جایگاه خود را می‌یافت، اکنون با دنیایی روبه‌رو است که در آن هویت او تنها از طریق کارکردهای اقتصادی و مصرفی تعریف می‌شود. این تغییر بنیادین در نگاه به انسان و ارزش‌های او موجب می‌شود که فرد از درون تهی شده و قصه‌های زندگی‌اش به‌مرور محو شوند. در این فضای بی‌معنا، انسان مدرن به جست‌وجوی خود ادامه می‌دهد، اما آنچه می‌یابد تنها انعکاسی از واقعیت‌های تحمیلی سرمایه‌داری است؛ واقعیت‌هایی که هویت او را به کالا و نقش او را به ابزار تولید تقلیل داده‌اند. در چنین شرایطی، بحران هویت بیش از یک مشکل فردی است؛ بحرانی که ریشه در ساختارهای اجتماعی و اقتصادی دارد و انسان را از ریشه‌های فرهنگی، اخلاقی و فلسفی خود جدا می‌کند. آنچه که باقی می‌ماند، موجودی است که نه‌تنها توانایی قصه‌گویی خود را از دست داده، بلکه دیگر حتی قادر به شنیدن قصه‌های دیگران هم نیست. این فقدان همدلی و توان شنیدن، به عقیده بنیامین، نشانه‌ای از زوال کلی‌تر فرهنگ و جامعه است که در آن، انسان‌ها به جای همدلی و درک متقابل، به واحدهای مجزای اقتصادی تقلیل یافته‌اند. در نهایت، این وضعیت نه‌تنها هویت فردی، بلکه کلیت انسانی را نیز به خطر می‌اندازد.

#عرفات خلیل