از ایران و مصر تا ویتنام؛ کره شمالی به کدام کشورهای در حال جنگ کمک کرده است؟
- یوگنی بانتمن
- بخش روسی بیبیسی
بر اساس گزارشها، کره شمالی حدود ۱۰ هزار سرباز کره شمالی به روسیه برای شرکت در جنگ اوکراین فرستاده است.
این اولین نمونه از مشارکت گسترده نیروهای نظامی کره شمالی در جنگی خارج از کره است.
دوما (مجلس نمایندگان روسیه) ماه پیش توافقنامه «مشارکت جامع استراتژیک» با کره شمالی را تصویب کرد. در این سند بندی وجود دارد که به کمکهای متقابل نظامی، در صورت حمله به یکی از این دو کشور اشاره میکند.
ارتش کره شمالی پیش از این نیز به کشورهای دوست در جنگهایشان کمک کرده است، هرچند نه به این مقیاس.
کره شمالی در جنگهای سراسر جهان، از جنوب شرق آسیا تا خاورمیانه و آفریقا، به نوعی مشارکت داشته است. این مطلب به بررسی این موضوع پرداخته که چگونه کره شمالی با مشارکت در جنگهای دیگر، تجربههای رزمی کسب کرده است.
جنگ ویتنام
کره شمالی اولین بار در دهه ۱۹۶۰ میلادی به طور مستقیم در جنگی خارج از مرزهای خود مداخله کرد. جنگ ویتنام از بسیاری جهات شبیه جنگ کره بود: شمال کمونیستی در برابر جنوب طرفدار آمریکا. کره شمالی جنگ خود را برده بود و آماده بود به ویتنام برای مبارزه با آمریکاییها کمک کند.
در اکتبر ۱۹۶۶ حزب حاکم کارگران کره تصمیم به ارائه کمک نظامی به ویتنام گرفت. در ابتدای سال ۱۹۶۷، کره شمالی ارسال تسلیحات به هانوی را آغاز کرد و اسلحه، مهمات و حدود ۲ میلیون دست یونیفورم نظامی به ویتنام فرستاد.
علاوه بر این کره شمالی برای حفاظت از هانوی جنگندههایی در اختیار ویتنام قرار داد که باعث تقویت هنگهای هوایی ۹۲۱ و ۹۲۳ شد. این هواپیماهای جنگی شامل میگ-۱۷ و میگ-۲۱ ساخت شوروی بودند.
در آن زمان تنها گفته میشد که جنگندهها از سوی «کشوری نامعلوم» ارسال شدهاند. اما در سال ۱۹۹۶، پنتاگون با اطمینان اعلام کرد که پیونگ یانگ این هواپیماهای جنگی را تامین کرده بود، و خود ویتنام نیز به صورت رسمی این موضوع را در سال ۲۰۰۱ تایید کرد. همچنین در طول جنگ حدود ۲۰۰ خلبان کره شمالی در کنار کمونیستهای ویتنام جنگیدند.
خاورمیانه
کیم ایل سونگ، بنیانگذار و رهبر پیشین جمهوری خلق کره، اسرائیل را «کشور اقماری امپریالیستی» مینامید و از دهه ۱۹۶۰ از دشمنان این کشور حمایت میکرد. پیونگیانگ به صورت رسمی با مصر و سوریه همکاری داشت و به صورت غیررسمی با سازمان آزادیبخش فلسطین و دیگر گروههای مسلح همکاری میکرد و برای مبارزان فلسطینی اردوهای آموزشی برگزار میکرد.
اما دخالت مستقیم نظامیان کره شمالی در مناقشه اعراب و اسرائیل در سال ۱۹۷۳ اتفاق افتاد.
در ۱۸ ژوئیه ۱۹۷۲، انور سادات، رئیس جمهور مصر، دستور اخراج تمام نظامیان شوروی و انتقال پایگاههای آنها به دولت مصر را صادر کرد. شوروی در آن زمان سیاست «کاهش تنش» را دنبال میکرد و از درگیری مستقیم یا غیرمستقیم با آمریکا به شدت پرهیز میکرد.
سادات از محدودیتهای استفاده از تسلیحات که مسکو بر آن اصرار داشت، ناراضی بود. در نهایت مستشاران نظامی، خلبانها و تکنسینهای شوروی سابق مصر را ترک کردند، در حالی که نیروی هوایی این کشور عمدتا از میگهای ۲۱ ساخت شوروی تشکیل شده بود.
در ماه ژوئن ۱۹۷۳، انور سادات از مشاوران نظامی کره شمالی دعوت کرد به مصر بروند. به گفته جی سولومون، کارشناس خاورمیانه و رئیس سابق بخش بینالملل روزنامه وال استریت ژورنال، به نظر میرسید که کره شمالی بهتر از دیگران میتواند با سیستمهای پدافند هوایی و جنگندههای میگ-۲۱ که از اتحاد جماهیر شوروی دریافت شده بود، کار کند. این اقدام بر اساس طرح رئیس جمهور وقت و حسنی مبارک، فرمانده وقت نیروی هوایی (و رئیسجمهور آینده مصر) صورت گرفت.
پیونگ یانگ در مجموع ۱۵۰۰ نفر از متخصصان خود را برای پشتیبانی از سیستمهای دفاع موشکی شوروی به مصر فرستاد. علاوه بر این، کره شمالی درست پیش از جنگ با اسرائیل، ۲۰ خلبان باتجربه را در اختیار نیروی هوایی مصر قرار داد. به گفته فرمانده وقت نیروی هوایی اسرائیل، دست کم دو جنگنده دشمن را خلبانان کره شمالی در طول جنگ هدایت میکردند.
اندکی پس از جنگ ۱۹۷۳، اسرائیل مکالمات رادیویی بین خلبانان نیروی هوایی سوریه را رهگیری کرد. پس از درخواست اسرائیل کارشناسان پنتاگون تشخیص دادند که خلبانان کره شمالی بار دیگر پشت فرمان جنگندهها نشستهاند.
جنگ ایران و عراق
پس از انقلاب اسلامی ایران در سال ۱۹۷۹، کیم ایل سونگ تلاش کرد روابط خود را با حکومت جدید ایران تقویت کند. آمریکا علیه ایران تحریمهایی اعمال کرد و پس از حمله عراق به ایران در سال ۱۹۸۰، تحریمهای تسلیحاتی را تشدید کرد.
پیونگیانگ با دور زدن تحریمها، شروع به ارسال تسلیحات به ایران کرد و همراه با تجهیزات موشکی، حدود ۱۰۰ نیروی نظامی کره شمالی نیز به ایران اعزام شدند. این همکاری نظامی گسترده تا پایان جنگ ایران و عراق ادامه داشت و تا اوایل دهه ۱۹۹۰، زمانی که بحران اقتصادی در کره شمالی آغاز شد، ادامه پیدا کرد.
آفریقا
در اوج جنگ سرد، کره شمالی منابع کافی برای مداخله در سیاست کشورهای آفریقایی را داشت. مشاوران نظامی کره شمالی به جبهه پولیساریو، جداییطلبان صحرای غربی، کمک کردند و شورشیان را در آنگولا و نامیبیا آموزش دادند.
در دهه ۱۹۷۰، پیونگ یانگ روابط نزدیکی با دو دیکتاتور معروف آفریقایی برقرار کرد: فرانسیسکو انگوئما، رئیسجمهور گینه استوایی و عیدی امین، رهبر اوگاندا. انگوئما علاقه خود را به کیم ایل سونگ پنهان نمیکرد، و مربیان نظامی کره شمالی در تیم محافظ او حضور داشتند.علاوه بر این کره شمالی از طریق گینه استوایی، برای شورشیان جنوب غرب آفریقا تسلیحات ارسال میکرد. پس از سرنگونی انگوئما خانواده او به کره شمالی فرار کردند.
روابط نزدیک کره شمالی با اوگاندا، حتی پس از سقوط رژیم عیدی امین ادامه یافت. در این کشور با کمک کره شمالی یک کارخانه نظامی ساخته شد. این همکاری با وجود تحریمهای بینالمللی علیه کره شمالی دههها ادامه داشت. بهعنوان نمونه در سال ۲۰۰۷ اوگاندا و کره شمالی توافقی امضا کردند که بر اساس آن کره شمالی خلبانان و تکنسینهای نظامی اوگاندا را آموزش میداد.
در سال ۲۰۱۶، شورای امنیت سازمان ملل متحد قطعنامه ۲۷۷۰ را تصویب کرد که علیه استخدام «مربیان، مشاوران یا دیگر مقامهای کره شمالی برای آموزش کارکنان پلیس، نیروهای شبهنظامی یا نظامی» ممنوعیت وضع میکرد. دو سال بعد اوگاندا تحت فشار بینالمللی به همکاری نظامی با پیونگیانگ پایان داد و به ۱۴ خلبان مربی کره شمالی ویزا نداد.