۱۴۰۰ اردیبهشت ۲۳, پنجشنبه

تمایز ایرانشهر از همه عالم

تمایز ایرانشهر از همه عالم...

هفت اقلیم.  } هَ  اِ { (اِ مرکب ) در گاتها از هپته بومی یعنی هفت بوم سخن رفته: زردشت از دیوپرستان شکایت کند و گوید آنان به واسطه ٔ دروغ وخودستایی در روی هفت بوم شهرتی یافتند. در دیگر بخشهای اوستا به جای هفت بوم غالباً هپتوکرشوره یعنی هفت کشور آمده. در کتابهای دینی برهمنان هند نیز زمین دارای هفت کشور است به نام سپته دوی پا و این شباهت میان کتب مقدس ایران و هند جالب توجه است ... ایرانشهر یا کشور ایران در اقلیم مرکزی یا "خونیرَس"* واقع شده و به همین جهت بیش از دیگر کشورها در اوستا یاد شده است، چه خونیرس شریفترین قسمت زمین و مرکز ایرانیان است، ... مؤلف مُجمَل التواریخ و القصص و دیگر نویسندگان ایران از جمله ابوریحان نیز از تقسیم زمین به هفت کشور یا هفت اقلیم گفته اند. یاقوت درمُعجَم البُلدان شرح این اقالیم را بدین صورت آرد: اقلیم اول اقلیم کیوان است و از بروج به جَدی و دَلو مربوط است . اقلیم دوم به قول ایرانیان ازآن ِ مُشتَری و به قول رومیان ازآن ِآفتاب است و از بروج به قوس و حوت تعلق دارد. اقلیم سوم را ایرانیان ازآن ِ مریخ و رومیان از عطارد دانند و به برجهای حَمَل و عَقرَب متعلق است . اقلیم چهارم را ایرانیان ازآن ِ خورشید و رومیان وابسته به مشتری دانند و به برج اسد متعلق است . اقلیم پنجم به عقیده ٔ رومیان و ایرانیان ازآن ِ زهره و از برجهای مربوط به ثور و میزان است . اقلیم ششم را ایرانیان متعلق به برجهای سنبله و جوزا دانند. اقلیم هفتم را ایرانیان ازآن ِ ماه و رومیان متعلق به مریخ دانند و از برجها به سرطان وابسته است.  فرهنگها هفت اقلیم را به نامهای دیگر نامیده اند از جمله : هفت اصل، هفت خط، هفت دکان، هفت رصد، هفت رُقعه  ادکن، هفت زمین، هفت علفخانه، هفت علفخانه ٔ فلک، هفت فرش، هفت کره، هفت گاو و هفت نطع. (نقل به اختصار از رساله ٔ«شماره ٔ هفت و هفت پیکر نظامی» تألیف محمد معین صص 30-33)  
کدخدای ملک هفت اقلیم
خواجه ٔ سید ابوسهل عمر.

فرخی .


مبادا بی تو هفت اقلیم را نور
غبار چشم زخم از دولتت دور.

نظامی .


چون ز کشور خدای هفت اقلیم
هفت دختر ستدچو درّ یتیم.

نظامی 

 

·      خونیرس . { رَ } (اِ. خ. ) کشور مرکزی از هفت کشور یا هفت اقلیم بر حسب تقسیمات کهن. ایرانشهر. رجوع به خرده اوستا ص  52 و یسنا ص  48 و  58 و مزدیسنا ص  197 و  450 شود.

·      هفت کشور، هفت بومی که در اوستا آمده. نام و محل این بوم‌ها در زبان پهلوی چنین است:

·      ۱- اَرْزه در خاور

·      ۲- سَوَه در باختر

·      ۳- فِرَدَدَفْش در نیمروز (جنوب)

·      ۴- ویدَدَفْش در نیمروز (جنوب)

·      ۵- وُروبَرِشْن در شمال

·      ۶- وُروجَرِشن در شمال

·      ۷- خوَنیرَس در میانه

·      برترین این کشورها خونیرَس است که در پهناوری، به تنهایی، با آن شش دیگر برابر است و بامیک (بامی) به معنی درخشان است.  بنا بر این «خونیرَس بامی» بهترین سرزمینی است که مزدا آفریده. هر کدام از این کشورها را سروری است و سرور سرزمین خونیرَس بامی «زردُشت» است.

·      ایرانیان قدیم بر حسب مملکت‌ها جهان (ربع مسکون) را به هفت کشور بخش می کردند.

·      ابوریحان بیرونی در التفهیم نمودار این هفت کشور را چنین آرد:

·      کشور یکم: هندوستان

·      کشور دوم: عرب و حبشستان

·      کشور سوم: مصر و شام

·      کشور چهارم: ایران‌شهر

·      کشور پنجم: صقلاب و روم

·      کشور ششم: ترک و یأجوج

·      کشور هفتم: چین و ماچین

·      در متون کهن صقلاب یا سقلاب همان اسلاو است باصورتِ جمعِ صقالبه.

·      اسلاوها قومی از نژاد هندواروپایی‌اند که در شرق اروپا می‌زیند. مردمان روسیه، روسیه سفید، لهستان، جمهوری چک، اسلواکی، اسلوونی، یوگسلاوی، بوسنی و هرزگوین و مردم بسیاری از کشورهای اروپای شرقی یا از این تبارند یا با اینان آمیخته اند.  با شعله ورد شدن جنگ دوم جهانی در پی حملهٔ آلمان نازی به لهستان از یک سو و اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی از دیگر سو، حدود  120.000 تن لهستانی‌،  نظامی و شهری به ایران پناهنده  شدند.

·      منابع:

·      ابوریحان بیرونی، التفهیم

·      کَزّازی، میرجَلالُ‌الدّین، «نامه باستان»، ویرایش و گزارشِ شاهنامه فردوسی (پوشینه نَخست: از آغاز تا پاتِشاهیِ منوچهر)، انتشاراتِ سازمانِ مطالعه و تدوینِ کُتبِ علومِ انسانیِ دانشگاه‌ها (سَمْت)، تهران، چاپِ ششم، بهار ۱۳۸۶. شابِک: ۸-۴۷۳-۴۵۹-۹۶۴. رویه: ۲۵۰)

·      https://en.wikipedia.org/wiki/Iran%E2%80%93Poland_relations

·      http://ensani.ir/fa/article/271371/%D8%B4%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%87-%D9%87%D9%81%D8%AA-%D9%88-%D9%87%D9%81%D8%AA-%D9%BE%DB%8C%DA%A9%D8%B1-%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%DB%8C-1-%D8%A7%D9%87%D9%85%DB%8C%D8%AA-%D8%B9%D8%AF%D8%AF-%D9%87%D9%81%D8%AA-11-%D9%87%D9%81%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%86%D9%87-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%85%D8%B4%D9%87%D9%88%D8%B1

·      رده

·      جغرافیا

·      این صفحه آخرین‌بار در ‏۲۶ آوریل ۲۰۲۰ ساعت ‏۰۵:۲۱ ویرایش شده‌است.

·