حمله مسکو؛ در روستای زادگاه یکی از متهمان در نزدیک پایتخت تاجیکستان چه می‌گذرد؟
نمایی از روستای لایاب
- سهراب ضیا
- بی‌بی‌سی، دوشنبه
از حمله مسلحانه اخیر در مسکو که براساس آمار رسمی ۱۴۳ کُشته و بیش از ۱۸۰ زخمی برجا گذاشت، یک هفته می‌گذرد.
مسئولیت این حمله را گروه موسوم به دولت اسلامی (داعش) برعهده گرفت، اما روسیه ادعا دارد که اوکراین هم در حمله به تالار کروکاس دست دارد. کی‌یف این اتهام را رد می‌کند.
تا حالا هشت نفر در دادگاه تفهیم اتهام شده‌اند که هفت نفرشان تاجیکستانی هستند.
روز پنج‌شنبه (۲۸ مارس/مارچ) از زادگاه یکی از چهار متهم اصلی حمله مسلحانه به تالار کروکوس در حومه مسکو بازدید کردم.
روستای لایاب، در حومه شمال غرب شهر دوشنبه واقع است و ساکنانش بیشتر باغدار و دام‌دارند. بیکاری سبب رو به مهاجرت آوردن بعضی جوانان این روستا شده است، مانند فریدون شمس‌الدین، ۲۵ ساله. او از جمله چهار متهم اصلی حمله مسلحانه جمعه پیش در اطراف مسکو است.
او در اینجا به دنیا آمده، مکتب خوانده و دو سال پیش ازدواج کرده است و صاحب یک فرزند است. به گفته هم‌روستایی‌هایش او در پاییز گذشته به روسیه مهاجرت کرد.
من با برخی از آنها صحبت کردم. حاضر نشدند هویتشان آشکار شود. هیچ کدامی از آنها باور ندارند که فریدون قادر به چنین یک حمله مسلحانه و دست داشتن در کُشتار عده زیادی از افراد بی‌گناه در مسکو باشد.
در ۲۵ مارس/مارچ (از سمت راست) سعیدکرم رجب علیزاده، دلیرجان میرزایف و محمصابر فیضف و فریدون شمس‌الدین در دادگاه حاضر شدند، با آثار زیاد ضرب و لت و چهره‌های متورم
وقتی فریدون شمس‌الدین و متهمان دیگر حمله مسلحانه در مسکو را دستگیر کردند، بعضی از بستگان آنها در تاجیکستان هم بازداشت شدند.
در ۲۵ مارس، فریدون شمس‌الدین، دلیرجان میرزایف، سعیدکرم رجب علیزاده و محمصابر فیضف در دادگاه حاضر شدند، با آثار زیاد ضرب و لت و چهره‌های متورم. آنها برای دست داشتن در حمله مسلحانه به تالار کروکاس تفهیم اتهام شدند.
در پی وقوع این حادثه نام تاجیکستان دوباره به سرخط اخبار رسانه‌های جهان رفت.
در هشت ماه گذشته گزارش‌ها حاکی از دست داشتن داعشی‌های تاجیکستانی در حمله‌های مشابه در شیراز و کرمان ایران و استانبول ترکیه بوده است.
امامعلی رحمان، رئیس جمهور تاجیکستان در مکالمه تلفنی با ولادیمیر پوتین حمله مسکو را قاطعانه محکوم کرد و گفت که این مهاجمان «نه ملت دارند، نه وطن و نه اعتقاد».
آقای رحمان شام ۲۵ مارس/مارچ در مراسم جشن نوروز در شهر دوشنبه درباره به حادثه اخیر مسکو گفت: «حادثه ننگین و دهشتناک در نزدیک شهر مسکو رخ داده، هر یک ما، مخصوصا پدر و مادران را بار دیگر هشدار می‌دهد که به تربیت فرزندان اعتبار باز هم جدی دهند.»
مدرسه/مکتبی که شمس‌الدین در آنجا درس خوانده است
تاجیکستان حدود ده سال پیش داعش را سازمانی تروریستی اعلام کرد. در آن سال‌ها بنا بر آمار رسمی بیش از دو هزار شهروند تاجیکستان در سوریه و عراق به این گروه پیوسته بودند.
یکی از پرسروصداترین قضیه‌ها به داعش پیوستن سرهنگ گلمراد حلیمف، فرمانده پیشین پلیس ویژه تاجیکستان، بود. طبق تحلیل‌ها، اما، داعش عمدتآ از میان کارگران مهاجر تاجیک در روسیه عضو می‌گیرد.
شیرعلی رضایان، کارشناس تاجیک در این باره به بی‌بی‌سی گفت: «متأسفانه تا اندازه‌ای به زودباوری و به بلند بودن عنصر دین در ارزشها و عموماً هویت تاجیکان نیز مربوط است. آنها متأسفانه به هر چیزی که از نام دین یا سواستفاده از نام دین گفته می‌شود، به آن بیشتر باور می‌کند.»
صرف نظر از حکم دادگاه در مورد متهمان حمله مسلحانه، این حادثه روی زندگی هزارها خانواده در تاجیکستان و کشورهای همسایه‌اش در آسیای مرکزی اثرات منفی خواهد داشت.
زیرا میلیونها نفر از این کشورها به روسیه مهاجرت کرده‌اند تا خرج خانوادهایشان را در وطنشان فراهم آورند. این روزها موارد بازداشت و بازجویی و حتی اخراج کارگران مهاجر از روسیه بیشتر شده است.
