مداخل مخزن الادویه عقیلی خراسانی (هفتاد و یکم) 4

هدبه

بفتح ها و سکون دال و فتح باء موحده و ها در اصفهان آن را خرخدا و بشیرازی مهبک و پرپا و بعربی حمارقیان و بهندی سروالی نامند

ماهیت آن

حیوانی است بقدر باقلای خاکستری رنک زیر شکم آن سفید با پایهای بسیار بقدر سوزنی و در زیر خمهای آب و جاهای نمناک بهم می رسد

طبیعت آن

در دوم سرد و تر

افعال و خواص آن

تحنک بدان با عسل جهت خناق و سقوط لهات و بدستور طلای آن با پر مرغی الاذن قطور مطبوخ آن در پوست انار با روغن کل سرخ نیم کرم در کوش مسکن درد آن و رافع کری قدیم اعضاء النفس چون در کوزۀ نو سفالی بسوزانند و با عسل مخلوط کرده روزی از یک اوقیه تا دو اوقیه آن را بنوشند جهت عسر نفس مجرب دانسته اند اعضاء النفض آشامیدن غیر محرق آن با شراب رافع عسر البول و یرقان و قطور رطوبت آن در احلیل رافع حرقه البول و بدستور کذاشتن فتیلۀ آلوده بدان الحمی بعضی تعلیق آن را در پارچۀ کتان و امثال آن رافع حمی ربع دانسته اند

مخزن الادویه عقیلی خراسانی

//////////

هدبه . [ هََ ب َ] (اِ) جانوری است پر دست و پا و آن را عوام خر خداگویند خوردن آن با شراب یرقان را نافع است . (برهان ). در اصفهان خر خدا و پرپا نامند. حیوانی است بقدر باقلی ، خاکستری رنگ ، زیر شکم او سفید و پاهایش بقدر سوزنی و کثیرالعدد... (تحفه  حکیم مومن ). حمارقبان . عیرقبان . حمارالارض . خرخاکی . (یادداشت به خط مولف ).

////////////

خَرخاکی(به انگلیسی: Woodlouse) یک نوع سخت‌پوست است که دارای چهارده پا، پوسته‌ای سخت و بندبند و شاخک‌هایی دراز می‌باشد. خرخاکی‌ها جزو معدود سخت‌پوستانی هستند که دایماً روی خشکی زندگی می‌کنند. خرخاکی‌ها بیشتر از فضولات حیوانی، کپک، و پسمانده‌های گیاهان و غیره تغذیه می‌کنند. خرخاکی‌ها متعلق به زیرراسته خرخاکیان(به انگلیسی: Oniscidea) از راسته جورپایان با بیش از 5 گونه شناخته شده هستند. نوعی از خرخاکی که خانواده خرخاکی‌های گلوله‌ای(به انگلیسی: Armadillidiidae) را تشکیل می‌دهند در موقع برخورد با خطر خود را گلوله می‌کند.

/////////////

قمل الخشب (woodlouse) ويعرف في التراث العربي باسم (حمار قبان)(المعروف من قبل العديد من الأسماء الشائعة : انظر أدناه؛ وهي صيغة الجمع من قملة الخشب) هو أحد القشريات ذات الهيكل الخارجي الصلب، والمجزأ، والطويل وأربعة عشر ساقًا. قملة الخشب تنتمي للرتبة الفرعية أونسيديا (Oniscidea) داخل الرتبة إيسبودا (Isopoda)، بما يزيد عن 3000 نوع.

يمكن لقملة الخشب من جنسأرماديليوم (Armadillidium) أن تتجدد في مجال مثالي تقريبًا كآلية دفاعية، وبالتالي نجد أن هناك أسماء من بين الأسماء الشائعة مثل حشرة القرص الطبي (pill bug) أو رولي بولي (roly-poly) (الحشرة المتجددة الممتلئة). إلا أن أغلب أنواع قمل الخشب لا يستطيع فعل ذلك.^[3]

محتويات

  [أظهر] 

الأسماء الشائعة[عدل]

تختلف الأسماء الشائعة لقملة الخشب في جميع أنحاء العالم المتحدث إنجليزية. وهناك عدد من الأسماء الشائعة يشير إلى أن بعض الأنواع من قمل الخشب يمكن يتجدد داخل كرة. وهناك أسماء أخرى تقارن قمل الخشب بالخنزير.

تشمل تلك الأسماء: "الحشرة المدرعة"،^[4] و"باني القوارب" (نيو فاوندلاند، كندا)،^[5] و"النجار" أو "كافنر" (نيو فاوندلاند ولابرادور, كندا)،^[6]و"خشبة الجبن" (القراءة، بيركشاير (بيركشاير)),^[7] و"الحشرة الجبنية" (شمال غربكينت (Kent))،‏^[8] و"حشرة السيزموغراف" (يطلق أيضًا على يرقة النملة الأسد)،^[9] و"حشرة القرص الطبي" (يتم استخدام هذا الاسم عادةً مع نوع أرماديليوم (Armadillidium))،‏^[10] و"حشرة البطاطس"،^[11] و"الحشرة المتجددة الممتلئة"،^[11] و"الحشرة الخنزيرة"،^[10] و"الحشرة المتجددة"،^[12] و"الحشرة الطائشة" أو "الخنزير الطائش" (ديفون (Devon))،‏^[13][14] و"الدويبة الصغيرة" (سكوتلاندا, نيوزلاندا، وأستراليا)،^[15][16][17] و"الخنزيرة جرمر" (كورنوال(Cornwall))،‏^[18] و"الفتى الجزار" (أستراليا),^[19] و "حشرة الخشب" (كولومبيا البريطانية, كندا).^[20]

الوصف ودورة الحياة[عدل]

لدى قمل الخشب قشرةــ مثل الهيكل الخارجي، والذي يجب أن يزول تدريجيًا كلما نمى. يحدث انسلاخ الجلد تدريجيًا على مرحلتين؛ يزول النصف الخلفي أولاً، ثم بعدها بيومين أو ثلاثة أيام في وقت لاحق تزول المقدمة. تختلف طريقة الانسلاخ هذه عن أغلب المفصليات، التي تقوم بتغيير قشرتها في عملية واحدة. يعتمد معدل الاستقلاب في قمل الخشب على درجة الحرارة. وعلى النقيض من الثدييات، والطيور، واللافقريات ليست "ذاتية التدفئة": درجة الحرارة الخارجية البيئية ترتبط مباشرة مع معدل التنفس.

سوف تظل أنثى قمل الخشب في مخصب البيض في جراب على الجانب السفلي من جسمها إلى أن يفقس صغارًا بيضًا. ثم تظهر الأم بعد ذلك لتلد صغارها. الإناث أيضا قادرة على إعادة الإنتاج لاجنسيًا.^[21]

على الرغم من كونه من القشريات مثل جراد البحر أو السلطعون، إلا أن طعم قمل الخشب كريه يشبه "البول المركز".^[21]

الحشرة القرصية والدودة الألفية القرصية[عدل]

(Glomeris marginata)

ان الحشرة القرصية (قمل الخشب من سلالة الأرماديليوم) (Armadillidiidae) يتم الخلط بين الدودة الألفية القرصية.^[22] كلتا المجموعتين من المفصليات البرية المجزأة ولهما نفس الحجم تقريبًا. ويعيشان في بيئات متشابهة جدًا، كما أن كلتيهما لديهما القدرة على التجديد داخل كرة. تبدو كل من الحشرة القرصية والدودة الألفية القرصية ظاهريًا متشابهتان للعين المجردة. يعد هذا مثالاً للتطور المتقارب.

يمكن التفريق بين الدودة الألفية القرصية وقملة الخشب على أساس وجود زوجين من الأرجل في كل جزء من أجزاء الجسم بدلاً من زوج واحد مثل كل الحشرات ذات الأرجل المتساوية. كما أن الدودة الألفية القرصية لديها ثلاثة عشر جزءًا في جسمها، بينما قمل الخشب ليس به سوى أحد عشر جزءًا فقط. وبالإضافة إلى ذلك، الدودة الألفية القرصية أكثر سلاسة، وتشبه الدودة الألفية العادية في التلوين وشكل أجزاء الجسم.

البيئات[عدل]

Environmental extremes

Hemilepistus reaumuri lives in "the driest habitat conquered by any species of crustacean".

Ligia oceanica is aquatic.

على الرغم من وجودها في جميع أنحاء العالم، جاء قمل الخشب الموجود في الأمريكتين من أوروبا عن طريق البحر إلى جانب البشر.^[21]

يتنفس قمل الخشب، الذي يعيش في البيئة البرية، عن طريق القصبة الهوائية مثل الرئتين في أرجله الخلفية التي تشبه المجداف (متعدد الأرجل)، وتسمى رئتا الأرجل المتعددة. تحتاج قملة الخشب إلى الرطوبة لأنها تفقد المياه بسرعة بسبب الإفراز ومن خلال بشرة، وبالتالي فإنها عادةً ما تكون موجودة في أماكن رطبة مظلمة، مثل أسفل الصخور وجذوع الأشجار، على الرغم من نوع واحد، هميليبستوس ريوموري (Hemilepistus reaumuri)، تسكن "البيئات الأكثر جفافًا التي يغزوها أي نوع من القشريات".^[23] إنها عادةً ما تكون ليلية وتتغذى على النفايات، فهي تتغذي غالبًا على النباتات الميتة.

هناك عدد من قمل الخشب عاد إلى الماء. إن الأنواع القديمة التطورية أنواع برمائية، مثل دويبة البحر المائية (ليجيا أوشينيكا (Ligia oceanica))، التي تنتمي إلى سلالة ليجيدي (Ligiidae).

هناك أمثلة أخرى تشمل بعض هالونسكس (Haloniscus) الأنواع من أستراليا (Australia) (السلالة سكايفسيدي (Scyphacidae))، وفي نصف الكرة الشمالي توجد عدة أنواع من ترتشونسيدي (Trichoniscidae) وثيلاندونسكس (Thailandoniscus annae) (سلالة ستايلونيسيديا (Styloniscidae)). تشمل الأنواع التي يمكن أن تتكيف مع الحياة المائية كلاً من تيفلوترتشولغودس أكويتيكوس (Typhlotricholigoides aquaticus) (المكسيك) وكنتابرونسكس بريميتيفوس (Cantabroniscus primitivus) (إسبانيا).^[24]

هناك نوع من العناكب المفترسة يسمىديسديرا كروكيتا (Dysdera crocata) يتغذى بشكل حصري على قمل الخشب.

تعتبر قملة الخشب غذاء لمجموعة واسعة من آكلات الحشرات، ولكن الحشرات الوحيدة التي تتغذى على قمل الخشب بشكل حصري هي العناكب من نوعديسديرا (Dysdera)، مثل عنكبوت قمل الخشب ديسديرا كروكيتا (Dysdera crocata).‏^[10]

قمل الخشب كحيوانات أليفة[عدل]

على الرغم أن قمل الخشب، مثل ديدان الأرض، يتم اعتباره مفيدًا بشكل عام في الحدائق لدوره في إنتاج السماد وتقليب التربة، إلا إنه يتغذى على النباتات المزروعة، مثل الفراولة الناضجة والشتلات الناعمة.^[25]

كما يمكن أيضا لقمل الخشب أن يغزو المنازل بشكل جماعي بحثًا عن الرطوبة ويمكن أن يشير وجوده إلى مشاكل الرطوبة.^[26] ومع ذلك، لا يُنظر إليه عادة باعتباره آفة منزلية خطيرة لأنه لا ينشر الأمراض ولا يضر بالخشب أو البنايات.

الجزر البريطانية[عدل]

•  مقالة مفصلة: List of woodlice of the British Isles

يوجد ما يزيد عن 40 نوعًا محليًا أو متجنسًا من قمل الخشب في الجزر البريطانية، يتراوح لونها وحجمها ((3–30 مليمتر or 0.1–1.2 بوصات)) ومنها خمسة أنواع فقط شائعة: أونيسكس أسيلوس (Oniscus asellus) (قملة الخشب الشائعة اللامعة)، وبروسليو سكابر (Porcellio scaber) (قملة الخشب الشائعة الخشنة)، وفلوسكيا مسكورم (Philoscia muscorum) (قملة الخشب الشائعة المخططة)، وترتشونسكو بوسيلوس(Trichoniscus pusillus) (قملة الخشب الشائعة القزمة)، وأرماديليديم فولغير (Armadillidium vulgare) (الحشرة القرصية الشائعة).

/////////////

قس کوتو کایا در باسای اندونزی:

Kutu kayu (bahasa Inggris: woodlouse) ialah krustasea dengan rangka luar yang panjang, tegar, bersegmen dan empat belas anggota badan bersendi. Kutu kayu membentuk subordo Oniscidea dalam ordo Isopoda, dengan lebih daripada 3,000 spesies yang dikenalpasti.

Kutu kayu dalam genus Armadillidium dapat menggulung badannya menjadi hampir bulat sebagai mekanisme pertahanan diri. Walau bagaimanapun, kebanyakan kutu kayu tidak dapat membuat seperti itu.^[1]

///////////

قس

Eshakqurtlar — yengoyoqli qisqichbaqasimonlar turkumiga mansub umurtqasiz hayvonlar; kenja turkum. 1000 ga yaqin turi maʼlum. Hamma yerda tarqalgan, nam va iliq hamda quruq yerlarda yashaydi. E., ayniqsa, tropik va subtropik mamlakatlarda koʻp. Rossiya, Oʻrta Osiyo, Kavkaz, Qrimda ham uchraydi. Tanasi 1–50 mm, boshida uzun antennalari va kalta antennullalari bor. Koʻkrak oyoqlari 7 juft va bir shoxli boʻlib, ular yordamida harakatlanadi. Qorin oyoqlari 5 juft, bir shoxli. Yuragi qorin qismida, ayrim jinsli, urugʻlanishi ichki (baʼzi turlarida germafroditizm kuzatiladi). Koʻp turlari yer ustidakemiruvchilar uyasi, chumoli va termitlar inida, gʻorlarda, baʼzilari esa, suvda yashaydi. Organik chirindilar bilan oziklanadi. Baʼzi madaniy oʻsimliklarga zarar, tuproq hosil boʻlishida ishtirok etib, foyda keltiradi.

Kurash choralari: insektitsidlar sepib yoʻqotiladi.

//////////

قس ایشک قورتلر! در ترکی استانبولی:

Eshakqurtlar — yengoyoqli qisqichbaqasimonlar turkumiga mansub umurtqasiz hayvonlar; kenja turkum. 1000 ga yaqin turi maʼlum. Hamma yerda tarqalgan, nam va iliq hamda quruq yerlarda yashaydi. E., ayniqsa, tropik va subtropik mamlakatlarda koʻp. Rossiya, Oʻrta Osiyo, Kavkaz, Qrimda ham uchraydi. Tanasi 1–50 mm, boshida uzun antennalari va kalta antennullalari bor. Koʻkrak oyoqlari 7 juft va bir shoxli boʻlib, ular yordamida harakatlanadi. Qorin oyoqlari 5 juft, bir shoxli. Yuragi qorin qismida, ayrim jinsli, urugʻlanishi ichki (baʼzi turlarida germafroditizm kuzatiladi). Koʻp turlari yer ustidakemiruvchilar uyasi, chumoli va termitlar inida, gʻorlarda, baʼzilari esa, suvda yashaydi. Organik chirindilar bilan oziklanadi. Baʼzi madaniy oʻsimliklarga zarar, tuproq hosil boʻlishida ishtirok etib, foyda keltiradi.

Kurash choralari: insektitsidlar sepib yoʻqotiladi.

///////////

Woodlouse

From Wikipedia, the free encyclopedia

Woodlouse
Porcellio scaber (left) and Oniscus asellus (centre) living on fallen wood
Scientific classification
Kingdom:	Animalia
Clade:	Euarthropoda
Subphylum:	Crustacea
Class:	Malacostraca
Order:	Isopoda
Clade:	Scutocoxifera
Suborder:	Oniscidea Latreille, 1802
Infraorders and sections
·         Diplocheta ·         Holoverticata ·         Tylida ·         Microcheta ·         Synocheta ·         Crinocheta

A woodlouse (plural woodlice) is a terrestrial^{[citation needed]} isopod crustacean with a rigid, segmented, long exoskeleton and fourteen jointed limbs. Woodlice mostly feed on dead plant material, and they are usually active at night. Woodlice form the suborder Oniscidea within the order Isopoda, with over 5,000 known species.

Woodlice in the genus Armadillidium and in the family Armadillidae can roll up into an almost perfect sphere as a defensive mechanism, hence some of the common names such as pill bug, or roly-poly. Most woodlice, however, cannot do this.^[1]

https://en.wikipedia.org/wiki/Woodlouse

&&&&&&&

هدهد

بضم دو ها در میان هر دو دال مهمله بفارسی مرغ سلیمانی نامند

ماهیت آن

مرغی است منقط به نقطهای زرد و سیاه و بر سر آن تاجی از پر

طبیعت آن

در دوم کرم و خشک

افعال و خواص آن

اعضاء العین اکتحال زهره و یا خون آن جهت بیاض چشم اعضاء الغذاء و النفض مهرا پختۀ آن با شبت جهت تفتیح سدد و رفع پیچش و قولنج و تحلیل خون منجمد در کرده و مثانه و دل آن را چون خشک نمایند و نرم سوده با طلا بیاشامند تقویت باه نماید الزینه ضماد زهره و خون آن جهت بهق و سعفه و ضماد زهرۀ آن در جای تاریک تا سه روز بر صاحب لقوه مفید اعضاء الراس بلع نمودن دل آن در حین کرمی ذبح یعنی کرماکرم باعث قوت حافظه و بدستور سعوط دماغ آن با روغن کنجد تازه الخواص تعلیق چشم آن بر صاحب نسیان باعث عدم فراموشی هر چیز است که یاد نمایند و بیاد آمدن فراموش شده و تقویت حافظه و بر صاحب جذام هرچند قدیم باشد مؤثر و تعلیق پر و زبان آن باعث جاه و دوستی با مردم و ظفر بر خصم و همچنین تعلیق منقار زیرین آن و تعلیق استخوان فک زیرین آن جهت بستن زبان بدکویان و دوستی دشمنان و تعلیق هدهد مذبوح بتمامه بر در خانه باعث امان از سحر و چشم بد و ام الصبیان و تعلیق استخوان آن جهت تپ ربع و کذاشتن ناخن و پر آن در حریر زرد بسته در زیر سر دو خصم جهت الفت میان ایشان خصوصا وقتی که قمر در سنبله و نظر دوستی با زهره داشته باشد و نکاهداشتن آن با خود جهت نصرت بر خصم و بخور پر آن جهت زخمها و سحر و جنون و کریزانندۀ هوام و مورچه و کیک و بخور مغز آن در برج کبوتران باعث آن است که هیچ موذی نزدیک آن نکردد و خوردن کوشت آن جهت رفع سحر و کسی را که بسته باشند و چون خون آن را خشک نمایند و با سوسن خلط کنند و یا بروغن کنجد تازه و بر مو بمالند سیاه و مجعد کرداند و چون بلندترین پری از پرهای بال آن را در پوست بندند و بر ران راست تعلیق نمایند در هنکام مجامعت تقویت بخشد

مخزن الادویه عقیلی خراسانی

///////////

هدهد. [ هَُ هَُ ] (ع اِ) هر مرغ که بانگ و فریاد کند. || کبوتر بسیاربانگ . (منتهی الارب ) (اقرب الموارد). || پوپک . ج ، هداهد، هداهید. (منتهی الارب ). بوبو. بوبویه . پوپو. مرغ سلیمان . شانه سر. شانه سرک . بوبوک . ابوالربیع. ابوالاخبار. (یادداشت به خط مولف ). گوشت این پرنده در قدیم مصارف طبی بسیار داشته و در درمان بیماریها تجویز می شده است . (ازتحفه  حکیم مومن ). پرنده ای است دارای خطوط و الوان مختلف . طبعاً بدبوی است چون آشیانه  خود را در زباله ها گذارد. کنیت آن ابوالاخبار، ابوالثمامه ، ابوروح ، بوسجار و ابوعبادات است . (اقرب الموارد) :

وین هدهد بدیع در این اول ربیع

برُجاس وار تاجی بر سر نهاده وی .

منوچهری .

/////////////

هُدهُد ، شانه‌بسَر، پوپک و مرغ سلیمان (نام علمی: Upupa epops) از اسامی این پرنده هستند. این جانور زیبا پرنده‌ای از راسته سبزقباسانان است. این گونه تنها بازمانده از خانواده زیستی خود هدهدیان (Upupidae) است. هدهد غول‌پیکر گونه بومی جزیره سنت هلن منقرض شده‌است. برخی نیز هدهد ماداگاسکار زیرگونه بومی ماداگاسکار هدهد را گونه‌ای مستقل می‌دانند.

محتویات [نمایش]

نام[ویرایش]

این پرنده نام‌های مختلفی در زبان فارسی دارد. هدهد و شانه به‌سر دو نام اصلی اویند که اولی به صدای وی و دیگری به کاکل شانه‌مانند روی سرش اشاره دارد. پوپک نام دیگری است که از پوپ به معنای تاج پرندگان گرفته شده و مرغ سلیمان هم نامی ست که به نقش وی در ماجرای پیام‌بری او از سلیمان به بلقیس ملکه سبا اشاره دارد.

////////

قس هدهد در عربی:

الهُدْهُد (الاسم العلمي: upupa) (بالإنجليزية: Hoopoe) طير له عرف مميز على رأسه، اللون بني فاتح وعرفه البني مرقط من أطرافه بالريش الأسود ونصفه الأسفل أسود مرقط بالريش الأبيض في نظم جميل، له طريقة مميزة في الطيران، ويتغذى على الحشرات ويشاهد أفراداً في المناطق الزراعية، وهو من أصدقاء الفلاحين فهو ينظف الأرض من الديدان واليرقات والآفات. يعد وجوده. ومشاهدته علامة على نقاء البيئة من المبيدات الحشرية، وممنوع صيده (كما هو الحال بالنسبة لأبو قردان وأبو فصادة، حيث أنه لا يؤكل، وهو يعيش في المناطق الجنوبية والوسطى من آسيا وأوروبا ويتواجد في إفريقيا بشكل كبير، ويعيش في التضاريس وكروم العنب والمروج وبالذات مروج السافانا وفي الأشجار المتفرقة وهو غير مستقر في مكان واحد، بل هو دائم التنقل والترحال من مكان لآخر بحثا عن الغذاء

//////////

قس شاناپیپیک در آذری:

شاناپیپیک (اینگیلیسجه: Hoopoe‎، (فارسجا:هدهد‎)، (آنادوْلو تۆرکجه‌سی‌جه:İbibik‎)، (روسجا:Удод‎)، (آلمانجا:Wiedehopf‎)) اۇپوپیفورمس دسته‌سینه عایید حئیوان نؤعو.

Şanapipik ya Adi hop hop (lat. Upupa epops) - rakşikimilər dəstəsinin hop-hop cinsinə aid heyvan növü.

Asiya, Şimali Afrika, Avropa-da yayılıb.

//////////

قس هاپوتنگال در باسای اندونزی:

Hupo tunggal (Upupa epops) adalah spesies burung dalam famili Upupidae.

////////////

قس در عبری:

דּוּכִיפַת (שם מדעי: Upupa epops), מין יחיד בסוגו (Upupa) ובמשפחת הדוכיפתיים. ציפור זו היא הציפור הלאומית של ישראל, וייחודה בציצית הנוצות הכתומה לראשה.

///////////

قس هودی هودی در سواحلی:

Hudihudi au ndututu ni ndege wa familia Upupidae wenye ushungi mrefu na domo refu na jembamba. Hudihudi wa Afrika huitwa jogoo-mwitu au kwembe kisunzu pia. Mwili una rangi ya machungwa lakini mabawa ni meusi yenye miraba myeupe na mkia pia ni mweusi na una mraba mweupe mmoja. Ndege hawa wanatokea maeneo wazi wa Afrika, Asia na Ulaya. Hutafuta chakula chini wakipenya ardhi kwa domo lao, pengine hukamata waduduhewani. Hula wadudu hasa lakini watambaachi na vyura wadogo, mbegu na beri pia. Tago lao ni tundu mtini, katika ukuta wa nje au mwamba au ndani ya kando ya mchanga. Jike huyataga mayai 6-10.

//////////

قس سلیمانه دونیکول:

Silêmanê dunikul

Diksilêman, silêmanê dunikul, hûphûpik
Dabeşandina zanistî
Cîhan:	Animalia
Filûm:	Chordata
Çîn:	Aves
Kom:	Coraciiformes
Famîle:	Upupidae Leach, 1820
Cins:	Upupa
Cure:	U. epops
Navê zanistî yê latînî
Upupa epops Linnaeus, 1758

Diksilêman,Botbotik, silêmanê dunikul dodo, dawudik an jî hûphûpik, cureyek ji balindeyan e.

Koçberê Havînê ye.Di demsala buharê de di orta meha adarê de tê û di payizê de vedigere Efrîkayê. Bi timika xwe ya drêj dihê nasîn. li nav xerzikan,li daristanên mezin û biçûk,li nav ripinan,li çolê beyar û gelek deverên din dihê dîtin.

/////////////

قس چِکی راپا در پنجابی:

چکی راہا (Hoopoe), اک رنگدار پنچھی ہے جو افریقہ،یورپ اتے ایشیا(ایفرو یوریشیا) وچّ پایا جاندا ہے۔ اس نوں چکی روہنا جاں چکّ چکیرا وی کہندے ہن۔ بہہتیاں ہندوستانی بولیاں وچّ ہدہد کیہا جاندا ہے۔ پنجابی وچّ 'چکی راہا' اصل وچّ اوہ بندے نوں کہندے ہن جو آٹا پیسن والی چکی دے اپرلے پڑ نوں چھینی اتے ہتھوڑی نال کھردرا کردا جاں راہندا ہے۔ اس پنچھی نوں ایہہ ناں اس لئی دتا گیا ہووےگا کہ ایہہ اپنی چنجھ دی ورتوں چکی راہے دی چھینی وانن کردا ہے۔ ایہہ پرجاتی الوپ ہون دے خدشے ہن۔ 1987 توں پہلاں چکی روہا پنجاب ،بھارت دا راج پنچھی سی۔^[1] ایہہ فصلاں نوں نقصان پہنچاؤن والے کیڑے-مکوڑے کھا جاندا ہے۔ اس لئی اس پنچھی نوں کساناں دا دوست سمجھیا جاندا ہے۔

چک چکیرا چٹے کالے تے گلابی بورے رنگاں دا اک نکا پنچھی اے۔ اے ایشیاء، افریقہ تے یورپ وچ ہوندا اے۔ اسدے سر تے پراں دی کلفی وی بنی ہوئی ہوندی اے۔ اے دیس پنجاب دا عام پرندا اے۔ ایہ اپنے ٹبر دا کلا پنچھی اے۔

///////////////

قس پەپوو در کوردی سورانی:

پەپوو یاخود پەپوو سلێمانە یانیش پۆپیتە سولێمانە باڵدارێکە کە لای ھەندێک کەس بەتایبەتی شیعەکان بە پیرۆز دادەنرێت و لە قورئانیشدا ناوی ھاتووە و یاوەری پێغەمبەر سلێمانی کردووە و ھەر لەبەر ئەمەشە بە پەپوو سلێمانەش بەناوبانگە، ڕەنگی سەری قاوەیی ناتۆخە و باڵ و کلکیشی ھێڵھێڵی ڕەشە.

////////////

قس ایبیبیک در ترکی استانبولی:

İbibik (Upupa epops), çavuş kuşu adı ile de bilinen, Gökkuzgunumsular (Coraciiformes) takımının, ibibikgiller (Upupidae) familyasında yer alan tek kuş türü. Uzunluğu 28 cm kadar, gagası uzun yay biçiminde, tüyleri turuncu-kahverengi olup başı sorguçlu, kısa kanatlı bir kuştur.^[1][2] Bazı Türkiye Türkçesi ağızlarında baltalıolarak da geçer.^[3]

Hüthüt veya hüdhüd (Arapça: هدهد / hudhud) olarak da isimlendirilir. Bu adı eşleşme dönemlerinde çıkardıkları sesten dolayı aldığı düşünülür

///////////////

قس هدهد در اردو:

ہد ہد (Hoopoe) ایشیا، افریقا اور یورپ میں پایہ جانے والا پرندہ ہے۔ اسکا سفید، کالا اور گلابی مائل بھورہ رنگ اسے دوسرے پرندوں سے ممتاز کرتا ہے۔ اسکے سر پر پروں سے بنی ایک کلغی ہوتی ہے۔

یہ کیڑے مکوڑے کھاتا ہے اور درخت یا دیوار میں گھر بناتا ہے۔

///////////

قس هوفوپیک در زازاکی:

Hophopık ya ki diksılêman (Upupa epops), jû mirçıka de lesa xo hendê 30 cm derga u nikıla xo bari u derga. Na theyre ebe kerm u lolıko xo kena mırd. Payiji bar kena, sona Afrika u usari yena zıme, Ewropau Asya de weşiya xo ramena. Welatê Zazayan de ki zaf yena vênıtene.

///////////

Eurasian hoopoe

From Wikipedia, the free encyclopedia

Eurasian hoopoe
From Mangaon, Maharashtra, India
MENU 0:00
Conservation status
Least Concern (IUCN 3.1)[1]
Scientific classification
Kingdom:	Animalia
Phylum:	Chordata
Class:	Aves
Order:	Bucerotiformes
Family:	Upupidae
Genus:	Upupa
Species:	U. epops
Binomial name
Upupa epops Linnaeus, 1758

Combined distribution of all species of Upupa: Light green Upupa africana(African hoopoe) Orange, blue, dark green Upupa epops (Eurasian hoopoe) Brown Upupa marginata (Madagascar hoopoe)

The Eurasian hoopoe (Upupa epops) is the most widespread species of the genus Upupa, native to Europe, Asia and the northern half of Africa.

https://en.wikipedia.org/wiki/Eurasian_hoopoe

//////////

Hoopoe

From Wikipedia, the free encyclopedia

Hoopoe
Eurasian hoopoe
MENU 0:00
Scientific classification
Kingdom:	Animalia
Phylum:	Chordata
Class:	Aves
Order:	Bucerotiformes
Family:	Upupidae Leach, 1820
Genus:	Upupa Linnaeus, 1758
Species
·         Upupa africana ·         †Upupa antaios ·         Upupa epops ·         Upupa marginata

The hoopoe /ˈhuːpuː/ is a colourful bird found across Afro-Eurasia, notable for its distinctive "crown" of feathers. Three living and one extinct species are recognized, though for many years all were lumped as a single species—Upupa epops.

https://en.wikipedia.org/wiki/Hoopoe

&&&&&&&

هربی

بفتح ها و سکون راء مهمله و کسر باء موحده و یا لغت هندی است

ماهیت آن

صاحب خلاصه التجارب نوشته بیخ نوعی از محمود است و در جبال کشمیر کثیر الوجود و دو نوع می باشد یکی مائل بسیاهی و دوم سفید شکری رنک طولانی غیر مخروطی بمقدار سه جدوار

طبیعت سیاه آن

در چهارم کرم و خشک و از سموم قتاله

افعال و خواص آن

مقدار نیم نخود آن کشنده باسهال مفرط و قئ و سحج و سوزش و حرارت بواطن و تشنج یابس تدبیر آن تدبیر بیش خورده است و مذکور شد و از جهت شدت قوت حکمای هند این را مستعمل ندارند و سفید شکری رنک آن در آخر سوم کرم و خشک و دانکی از ان کشنده است بعوارض مذکوره تدبیر آن نیز بدستور و این را در اکثر سموم مستعمل دارند و آنها را بقئ و اسهال دفع می کند و مقاومت با همه سموم می نماید و بالخاصیت همه را دفع می کند و کفته اند که در هنکام برآوردن بیخ آن باید که صورت و دماغ را محافظت نمایند که بخار آن بدانها نرسد و الا متورم می کردد

مخزن الادویه عقیلی خراسانی

/////////////

&&&&&&&

هرطمان

بضم ها و سکون راء و فتح طاء مهمله و میم و الف و نون بعربی قرطمان نامند و کویند معرب هرطمان فارسی است

ماهیت آن

حبی است شبیه بجلبان که خار نامند و در میان جو و کندم بهم می رسد و بعضی خود جلبان دانسته اند و اشتباه است جهت آنکه هرطمان سرخ مائل بسیاهی است و جلبان سیاه مائل بغبرت و نبات هرطمان شبیه بکندم و تمر آن در غلافی منقسم بدو صنف

طبیعت آن

در سردی معتدل و مائل بخشکی و با قوت قابضه

افعال و خواص آن

محلل و رادع اعضاء الصدر و الغذاء آشامیدن مطبوخ آن با روغن غیر قابض و موافق سینه و جهت سرفه نافع و مطبوخ آن بدون روغن حابس بطن الاورام ضماد آن جهت ردع و تحلیل اورام حاره در ابتدا نافع المضار ثقیل بطئ الهضم و محدث ریاح مصلح آن سرکه و زیرۀ کرمانی و روغن بسیار و مکیدن لیمو و سفرجل و اکر در فم معده مانده باشد خوردن حلویات باعث نزول آنست

مخزن الادویه عقیلی خراسانی

/////////////

هرطمان . [ هََ طَ / هَُ طُ ] (معرب ، اِ) دانه ای است که در میان گندم و جو میروید و آن را قرطمان هم میگویند به ضم قاف . (برهان ). دانه ای است متوسط میان جو و گندم ، نافع جهت اسهال و سرفه . (منتهی الارب ). دانه ای است شبیه به خلر و بعضی گویند خلر است ... ونباتش مانند گندم و ثمرش در غلاف به دو نصف و گویند معرب آن قرطمان است . (از حاشیه  برهان چ معین از تحفه  حکیم مومن و مخزن الادویه ). رجوع به قرطمان شود.

////////////

https://www.google.ca/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=5&cad=rja&uact=8&ved=0ahUKEwjN4veI_qnXAhUR8WMKHcMyBDwQFghGMAQ&url=https%3A%2F%2Fmvahdatid5gmailcom.blogspot.com%2F2017%2F01%2F3_10.html&usg=AOvVaw0qX_wdDJwD8JYZjpydFUaq

//////////

یولاف

اشاره

به فارسی «یولاف»، «جو دوسر»، «جو پیغمبری»، «شوفان» و در کتب طب سنتی با نام «هرتمان» نامبرده می‌شود و عربی آن «قرطمان» است. به فرانسوی‌Avoine وAvoine cultive و به انگلیسی‌oat وCultivated oat گفته می‌شود. گیاهی است از خانواده غلات‌Graminae نام علمی آن‌Avena sativa L . می‌باشد.

مشخصات

یولاف گیاهی است یکساله به ارتفاع حدود 1 متر، پس از رسیدن زردرنگ می‌شود مشخصات عمده آن این است که میوه آن به شکل خوشه و سنبله غیر فشرده و در هر سنبله 3 گل دارد که گل فوقانی آن عقیم است و گلهای طرفین بارور می‌شود و دانه آن در غلافی دارای دو سر می‌باشد. از علوفه‌های خوب حیوانات است بخصوص برای اسب خیلی مفید است. کاه یولاف برای تعلیف گاوهای شیرده مورد توجه می‌باشد. از نظر کشت و کار، یولاف به‌طور کلی دو نوع است نوع بهاره و نوع پاییزه. در مناطقی که زمستان فوق العاده سرد باشد، نوع بهاره آن در اوایل بهار کاشته می‌شود و در مناطقی که زمستان معمولی باشد، نوع زمستانه آن در اوایل پاییز کاشته می‌شود. یولاف در بعضی از کشورهای شمال اروپا در مزارعی مخلوط با گندم و چاودار کاشته می‌شود و از محصول دانه

معارف گیاهی، ج‌1، ص: 410

مخلوط این سه غله نان درست می‌کنند. یولاف در اغلب مناطق دنیا و همچنین در بعضی از نقاط ایران کاشته می‌شود.

ترکیبات شیمیایی

از نظر ترکیبات شیمیایی در گیاه یولاف وجود ارسنیک به میزان 50 میلی‌گرم در هریک صد گرم گیاه تازه و 62 میلی‌گرم در هریک صد گرم گیاه خشک تأیید شده است و به علاوه اکسالیک اسید و ید در گیاه یافت می‌شود. دانه یولاف دارای ویتامین‌B 1 است و منبع غنی از مواد چرب و پروتئین می‌باشد.

خواص کاربرد

یولاف مقوی اعصاب، محرک، ملین و ضدعفونی‌کننده است. اگر از جو دو سر یا یولاف با پوسته خارجی آن به مقدار 20 گرم در یک لیتر آب جوشانده تهیه شود، این جوشانده مدر است و برای دفع سنگ کلیه، رفع استسقا، رفع کمی ترشح ادرار، تسکین درد کلیه و مثانه، رفع بی‌خوابی، تسکین سرفه، ورم حلق و حنجره نافع است.

یولاف یا جو دو سر از نظر طبیعت طبق نظر حکمای طب سنتی نه گرم و نه سرد بلکه معتدل است ولی مایل به خشکی است. خواص آن، خوردن پخته آن در روغن برای نرم کردن سینه و تسکین سرفه مفید است و اگر بدون روغن پخته یولاف

معارف گیاهی، ج‌1، ص: 411

شود شکم را بند می‌آورد. ضماد آن برای تحلیل ورمهای گرم نافع است اگر با سرکه ضماد آن تهیه شود اثرش بیشتر است. ثقیل الهضم و نفاخ است. برای رفع نفخ و هضم آن باید از سرکه و زیره کرمانی استفاده کرد و زمان زیادی با روغن پخته شود. اگر در دهانه معده بماند و هضم شود می‌توان با خوردن شیرینی آن را رد کرد.

دانه آن اگر در شیر یا گوشت چرب پخته شود غذای خوب و مقوی است و برای دوره نقاهت اطفال که احتیاج به تقویت دارند مفید است. در استعمال خارجی اگر جوشانده جو دو سر در مواقع درد روماتیسمی و درد کلیه در مواضع کمپرس کنند، به تسکین درد کمک می‌نماید.

نظری به تحقیقات علمی جدید در مورد یولاف

یولاف گیاهی تونیک و مقوی برای قلب و خون است. دانه‌های یولاف، آرد یولاف بدون اینکه سبوس آن گرفته شده باشد و سرانجام سبوس یولاف از مواد گیاهی هستند که به‌طور مسلم مانند داروی نیرومندی در کاهش کلسترول اثر می‌گذارند. یولاف از نظر کاهش کلسترول در مورد جانوران آزمایشگاهی و همچنین اشخاصی که دارای کلسترول خون نرمال و یا کلسترول بیش از حد نرمال هستند و از غذاهای کم‌چربی و یا پرچربی استفاده می‌کنند بارها مورد آزمایش و تحقیق قرار گرفته و نتایج همیشه مشابه و بسیار مؤثر بوده است. برای اشخاصی که کلسترول خون آنها بیش از حد نرمال است تصور نمی‌رود داروی بی‌ضررتر، نیرومندتر و مفیدتر از یولاف وجود داشته باشد.

یولاف به عنوان گیاه قلبی

شاید اغلب تحقیقات مربوط به خواص یولاف در درمان بیماریها را توسط دکتر جمس اندرسن 583] و همکارانش در دانشکده پزشکی کنتاکی انجام داده باشند.

از آزمایش‌های علمی دکتر اندرسن نشان می‌دهد که خوردن در حدود 5/ 1 اونس سبوس خشک یولاف (در حدود نصف لیوان متوسط) که پس از پخته شدن یک کاسه بزرگ می‌شود در روز، به سرعت جزء مضر کلسترول خون یعنی‌LDL را به‌طور متوسط 20 درصد کاهش می‌دهد و در مقابل جزء مفید کلسترول یعنی‌HDL را در مدت مناسبی در حدود 15 درصد افزایش می‌دهد.

معارف گیاهی، ج‌1، ص: 412

نیروی درمانی آرد یولاف در حدود 3/ 2 نیروی درمانی سبوس خالص خشک یولاف است. بنابراین برای کاهش کلسترول به جای نصف لیوان سبوس خشک یولاف می‌توان در حدود یک لیوان پر آرد یولاف را با غذا مخلوط نموده و خورد.

دکتر اندرسن خودش معمولا آرد یولاف را با سبوس خالص یولاف مخلوط کرده و می‌خورد. اگر در حدود یک لیوان متوسط سرخالی آرد سبوس نگرفته یولاف نیز خورده شود، همان اثر را در کاهش کلسترول خواهد داشت.

دکتر اندرسن شخصا در مورد خودش آزمایشی نموده و پس از 5 هفته که مرتبا هر روز از یولاف استفاده می‌کرده کلسترول خونش از 285 به 185 رسیده است. روش او این بوده که معمولا هر روز یک کاسه بزرگ مخلوط آرد یولاف و سبوس خالص یولاف را با شیر و کشمش مخلوط نموده و با ناهار می‌خورد. ولی درعین‌حال تحقیقات نشان می‌دهد که سبوس یولاف برای 15 درصد از مردم بی‌اثر است و علت آن معلوم نیست. و همچنین در مورد اشخاصی که به‌طور ارثی دارای کلسترول بیش از نرمال 400- 300 و بالاتر هستند نتایج موفقیت‌آمیزی نشان نداده است. ولی در مورد سایر اشخاص علاوه بر اینکه کلسترول خون را کاهش می‌دهد، فشارخون بالا را نیز پایین می‌آورد و در حفظ تعادل قند خون و انسولین خون نیز اثر مفید دارد.

یولاف به عنوان ملیّن

با اینکه سبوس یولاف از نظر میزان الیاف گیاهی غیر محلول در آب به قدرت و نیرومندی سبوس گندم برای لینت مزاج و رفع یبوست نیست ولی به هر حال بسیار ملیّن است. تحقیقات دکتر اندرسن نشان می‌دهد که آرد یولاف و سبوس یولاف هر دو در افزایش حجم مدفوع کمک کرده و از طرق مختلفی به سلامت روده بزرگ کمک می‌کند. و برای رفع یبوست مؤثر است. مثلا در یک تحقیق جدید در فرانسه به 50 نفر اشخاص سالخورده که برای درمان یبوست مراجعه نموده‌اند تجویز شده است که هر روز چند عدد بیسکویت ساخته‌شده با آرد یولاف بدون سبوس یولاف بخورند. پس از 12 هفته یبوست آنها به کلی رفع شده و تعداد دفعات تخلیه و میزان دفع اصلاح و به حال عادی بازگشته است.

در ضمن در این رژیم وزن آنها کاسته شده که خیلی مورد علاقه آنها بوده است.

یولاف دارای خاصیت ضد التهاب برای انواعی از بیماری‌های پوستی مانند انواعی

معارف گیاهی، ج‌1، ص: 413

از اکزما[584] می‌باشد. در یک تحقیق علمی جدید کشف شده است که دانه‌های یولاف قویا ساخت پروستاگلاندین 585] را در بدن مهار می‌کنند و از این نظر دانه‌های پخته و خام یولاف دارای نیروی یکسان می‌باشند.

پروستاگلاندین ماده‌ای است که ممکن است ایجاد التهاب کند و نتیجه تحقیق فوق خاصیت ضد التهاب بودن یولاف را توجیه می‌نماید. بهمین دلیل است که از روزگاران کهن مرسوم بوده همیشه از کیسه‌های پر از یولاف برای رفع التهاب پوست استفاده می‌کردند. عده‌ای از پزشکان توصیه می‌کنند که برای کنترل پزوریازیس 586] کیسه‌های پر از یولاف روی پوست مبتلا گذارده شود.

یولاف به عنوان گیاه ضد سرطان

یولاف منبع غنی از ترکیبات شیمیایی مهارکننده‌های پروتئاز می‌باشد.

مهارکننده‌های پروتئاز مواد شیمیایی هستند که در کاهش فعالیت برخی از انواع ویروسها و همچنین بعضی از مواد شیمیایی سرطانزا در بستر روده‌ها مؤثر می‌باشند. بنابراین به نظر می‌رسد که یولاف دارای نیروی ضد عفونت و همچنین ضد سرطان است بخصوص در مواردی که منشا این ناراحتی‌ها روده‌ها باشد. تأثیر یولاف در حجیم کردن و قالبی کردن مدفوع و تسهیل دفع نیز، این گیاه خاصیت ضد سرطان روده بزرگ و ضد بواسیر می‌دهد.

توجه: برای اینکه هرچه بیشتر از خاصیت کاهش کلسترول یولاف استفاده شود توصیه این است که یولاف به دفعات در طول هر روز خورده شود. مثلا ممکن است از این خوراک یکبار صبح و یکبار عصر خورده شود.

معارف گیاهی، ج‌1، ص: 414

/////////////

خرطال . [ خ َ ] (ع اِ) دوسر و آن دانه ای است که در میان گندم روید. هرطمان . قرطمان . جافوز ۞ . زُن . (یادداشت بخط مولف ). تخمی است دوائی و آن در میان گندم روید و طبیعت آن معتدل است . (برهان قاطع).

//////////////

دوصر. [ دَ ص َ ] (معرب ، اِ) معرب دو سر فارسی که تلخ دانه باشد. (ناظم الاطباء). گیاهی است که بالای زراعت باشد. (منتهی الارب ). رجوع به دوسر شود.

//////////

جو دو سر یا یولاف با (نام علمی: Avena sativa) گیاهی است از خانواده گندمیان که دارای گل‌های بسیار ریز و نامشخص است. گیاهی علفی یک‌ساله است که به عنوان غذای دام کشت می‌شود.

گل‌های جو دو سر سنبله‌ای هستند و دانه‌های آن دارای مقدار زیادی هیدروکربن مانند نشاسته و همچنین اسیدهای چربی مانند اسید پالمتیک، اسید اولئیک و اسید لینولئیک را در ترکیبات خود داراست. یولاف ریشه افشان و ساقه بند بند و توخالی دارد که هرکدام به یک خوشه منتهی می‌شود. برگ‌های آن باریک است و قسمت پائینی آنها به صورت غلافی دور ساقه را احاطه می‌کند.

جو دو سر نیز همانند برنج و جو دارای پوسته (هال) می‌باشد. جو دوسر دارای یک سری برجستگی مو مانند به نام تریکوم است که این برجستگی‌ها سبب سختی کار با جو دو سر می‌شوند زیرا در هوا معلق می‌شوند و سبب سوزش بدن می‌گردند. از نظر ساختمانی جو دو سر کاملاً باریک و کشیده است و از دو طرف یکسان است برای همین به آن جوی دو سر گویند. تا به امروز نیز در ایران به طور گسترده کشت نمی‌شود. با این حال برای اولین بار در شهر اصفهان جو دو سر به طور زراعی کشت شد. در گذشته ارقام مورد کشت جو دو سر دارای مقدار متوسطی بتاگلوکان و مقدار متوسطی روغن بودند. در حالی که در حال حاضر ارقامی از جو دو سر اصلاح شده است که حاوی ۱۸ درصد روغن هستند که این میزان دو برابر مقدار روغن در ارقام قدیمی این گیاه است و گروهی دیگر از ارقام اصلاح شده این گیاه دارای مقدار بسیار فراوانی بتاگلوکان هستندکه جو دو سرهای بتاگلوکان نامیده می‌شوند[۱] این ارقام برای درمان بیماران دارای دیابت نوع ۲ تولید می‌شوند، زیرا ثابت شده بتاگلوکان موجود در این ارقام در درمان و پیشگیری این بیماران مؤثر است. مطالعات زیادی نشان داده که مصرف آرد جو دو سر سبب کاهش میزان کلسترول بد خون و افزایش میزان کلسترول خوب خون و کاهش خطر گرفتگی عروق کرونر قلب می‌شود و از سال ۱۹۸۰ تا امروز تحقیقات زیادی در رابطه با نقش بتاگلوکان در جلوگیری از انواع سرطان‌ها انجام شده و مشخص شده است که این ماده اثرات ضد تومور بسیار قوی دارد. هم چنین بتاگلوکان موجود در این ارقام جو دو سر اثرات ضد ویروسی و ضد باکتریایی ثابت شده‌ای دارد.[۲] جو دو سر منبع خوبی از انرژی، پروتئین و چربی برای انسان و مخصوصاً بچه‌ها است.

هم چنین به خاطر داشتن ماده‌ای خاص، دارای اثراتی ویژه جهت پوست‌های خشک و خارش داراست.

محصولات حمام از جمله محلول‌های کلوییدی، صابون، ژل و پودرهای حاوی عصاره جو دو سر در بازار عرضه شده‌اند.

از عصاره نوعی جو دو سر در طب سنتی آیورودا جهت ترک اعتیاد تریاک استفاده می‌شده است.

یک گزارش علمی نشان می‌دهد که جو دو سر ممکن است میل به سیگار را کاهش دهد. یک تحقیق که بر روی ۲۶ نفر سیگاری انجام شد، نشان داد که پس از مصرف ۴ هفته از عصاره هیدرو الکلی جو دو سر، تعداد سیگار روزانه آن‌ها از ۲۰ سیگار در روز به ۶ عدد کاهش یافت. کاهش سیگار افراد مذکور حداقل تا دو ماه ادامه یافت و این در حالی بود که گروه کنترل که از دارونما استفاده می‌کردند روزانه ۱۷ سیگار می‌کشیدند.

چای تهیه شده از جو دو سر دارای اثرات آرام بخش، مسکن و ادرارآور بوده و در تسکین آرتروز و روماتیسم مؤثر است.[نیازمند منبع] برای تهیه چای جو دوسر دانه‌های جو دو سر را با آسیاب خرد نموده، یک لیوان آب جوش را به سه گرم از آن اضافه کرده و ۲۰ دقیقه صبر می‌کنیم تا محلول دم بکشد. پس از آن محلول را صاف کرده و بدون قند یا با شیرینی کم مصرف می‌کنیم.

یک تحقیق نشان داد که مصرف روزانه ۱۰۰ گرم جو دو سر خشک به مدت سه هفته باعث کاهش ۲۳درصد کلسترول تام، ۲۳ درصد کلسترول LDL، ۲۱ درصد تری گلیسیرید، و ۲۰درصد کلسترول HDL شده است.

جو دو سر به دلیل نداشتن گلوتن و دارا بودن فیبر بالا یبوست را بر طرف می‌کند و مشکلات گوارشی را بر طرف می‌کند.

از اثرات دیگر جو دوسر که در مطالعات اخیر اثبات گردیده است، اثر کاهش اسید اوریک آن است.

روغن جو دوسر[ویرایش]

تعدادی از ارقام جو دوسر اصلاح شده تا ۱۸ درصد روغن دارند. این روغن می‌تواند مصرف خوراکی داشته باشد اما به دلیل خصوصیات منحصربه‌فرد فیزیکی و خواص بالای آنتی اکسیدانتی و میزان قابل توجه آنتی اکسیدانت آلکیل فئونالات، بیشتر در تولید محصولات آرایشی و بهداشتی استفاده می‌شود و در تولید کرم‌های ضد چروک و پیری، کرم‌های خاص برای مراقبت از کودک، لوسیون‌های اصلاح مردانه و انواع شامپوها و… استفاده می‌شود. هم چنین از روغن یولاف برای درمان بیماری پوستی اگزما استفاده شده و اثر مثبت آن بر پوست کاملاً ثابت شده است[۲]

منابع[ویرایش]

پرش به بالا ↑ ملازاده، مرتضی. تولید علمی و عملی گیاهان دارویی (کاشت، داشت، برداشت و خواص دارویی). انتشارات آموزش و ترویج کشاورزی.

↑ پرش به بالا به: ۲٫۰ ۲٫۱ ملازاده، مرتضی. کتاب غلات (مرجع جامع گیاهان زراعی:جلد اول). انتشارات آموزش و ترویج کشاورزی.

/////////////

قس شوفان، خرطال، خرطل، قرطمان دز عربی:

الشوفان أو ,خرطال أو ,خرطل , أو قرطمان (Oat) (الاسم العلمي: Avena sativa) هو نبات عشبي حولي من الفصيلة النجيلية، ويعد نوعاً من الحبوب، تستخدم بذوره في تغذية الإنسان والحيوان خصوصاً الدواجن والأحصنة. يستخدم قشه أحياناً كمرقد للحيوانات.

الشوفان الخام غير صالح لعمل الخبز، وعادة مايقدم كعصيدة مصنعة من الشوفان المدشوش، أو رقائق الشوفان أو دقيق الشوفان ويخبز أيضاً بسكويت الشوفان (كيك الشوفان) والذي يمكن إضافة دقيق القمح اليه.

تعد منتجات الشوفان من الأغذية الرخيصة والمغذية وذلك كان السبب في انتشاره واستخدامه في الكثير من بلدان العالم منها الولايات المتحدة. كما يستخدم في صناعة غذاء الأطفال، كما يمكن استخدامه في عمل الخبز بخلطه مع دقيق الحنطة.

يحتوي لب الشوفان على محتوى من الدهن يزيد عما هو في الحنطة وعلى كمية من البروتين لاتقل عما في بذور الحنطة، وهو يشبهها أيضاً في تركيب الأحماض الأمينية مثل الأرجينين والاليسين والتربتوفان. يحتوي دقيق الشوفان على فيتامين ب1 ذي الأهمية الخاصة ويحوى على المواد المعدنية مثل الحديد والفسفور وبه طاقة تزيد على ما في القمح وكذلك يحتوي على النشا ويستعمل أيضاً في إنتاج مادة الفيورفورال وهي مادة مذيبة في عملية تنقية أملاح زيوت الطعام النباتية ومذيباً لإزالة الأصباغ.

والمنتجات الغذائية المصنوعة من بذور الشوفان ذات طاقة غذائية عالية وسهلة الهضم ولها أهمية كبيرة لمن يعانون من أمراض معدية والشوفان غالباً مايزرع من النباتات البقولية وفيما يأتي التركيب الكيميائي له.

/////////////

قس اِکین یولافی در آذری:

اکین یولافی (اینگیلیسجه: Oat‎، (فارسجا:جو دو سر‎)، (تورکجه:Əkin yulafı‎)، (عربجه:شوفان‎)، (آنادوْلو تۆرکجه‌سی‌جه:Beyaz yulaf‎)، (فرانسه‌جه:Saat-Hafer‎)، (آلمانجا:Saat-Hafer‎)) بیر نؤع بیتکی.

Əkin yulafı (lat. Avena sativa)^[1] — qırtıckimilər fəsiləsinin yulaf cinsinə aid bitki növü.^[2]

/////////

قس هاور در باسای اندونزی:

Haver (Avena sativa L.), dikenal pula sebagai oat, merupakan serealia yang cukup penting di daerah beriklim subtropis dan sedang. Bulir yang dihasilkannya (disebut haver pula) dimanfaatkan sebagai makanan serta pakan(terutama kuda). Di Indonesia produknya dikenal dari sejenis bubur yang diintroduksi penjajah Belanda, yang dikenal sebagai havermut.

///////////

قس در عبری:

שיבולת-שועל תרבותית או בקיצור שיבולת-שועל (שם מדעי: Avena sativa) היא מין בסוג שיבולת-שועל הגדל באקלים ממוזג ופורחבאביב. דגן זה מגודל בשביל זרעיו, הנאכלים בין היתר כדייסה ומשמשים גם כמספוא לחיות משק כסוסים ופרות. במין זה נעשה גם שימוש כרכיב במזון כלבים ובמזון לתרנגולות. ניתן גם להשתמש בשיבולת שועל תרבותית על העור כדי לשמור על לחות העור, ולסיוע לריפוי פצעים ודלקות. מין זה הוא אחד מתשעה מהסוג שיבולת שועל הגדלים בישראל והוא שכיח בכל אזורי הארץ למעט דרום הנגבומרומי החרמון.

///////////

قس هاور در باسای جاوی:

Haver (Avena sativa L.), ditepungi uga minangka oat, arupa serealia sing cukup wigati ing laladan kanthi iklim subtropis lan sedheng. Bulir sing diasilaké (uga ingaran haver) dimupangataké minangka panganan sarta pakan(mligi kanggo jaran). Ing Indonésia prodhuké ditepungi saka sajinis bubur sing diintrodhuksi panjajah Walanda, sing ditepungi minangka havermut.

Haver arupa wangun domèstikasi saka jinis setengah alasan Avena fatua sing wis dibudidayakaké ing jaman perundagian awal (jaman wesi) lan arupa sumber pangan pokok wektu iku ing Asia Kulon lan Éropah.

//////////

قس اوتی در سواحلی

Oti (kutoka Kiing. "oats") ^[1] ni mmea wa familia ya manyasi katika ngeli ya monokotiledoni. Mbegu au punje za oti ni nafaka ambayo ni chakula cha wanyama na pia cha watu katika nchi hasa za Ulaya na pia penginepo nje ya kanda ya tropiki. Tofauti na nafaka nyingi punje zake hazikai pamoja katika mshikano lakini ua lake linafanana zaidi na mpunga lakini mbegu ni tofauti kabisa.

////////////

قس گیهاگولی در کردی:

Gîhagulî an xirpûk yek ji riwekên zadan e. Li Kurdistanê didin ga û golikan.

//////////

قس سولی در ازبکی:

Suli (Avena) — boshoqsoshlarga mansub bir yillik va koʻp yillik oʻsimliklar turkumi; gʻalla ekini. 70 turi bor. 25 ga yakin turi Yevrosiyo va Shim. Amerikadausadi. Asosan 3 turi—ekma S. (A. sativa) moʻʼtadil iqlimli mamlakatlarda va Vizantiya S.si (A. byzantina S.) — Oʻrta dengiz atrofi, AQSH jan., Argentina, Avstraliyada; kum S. (A. strigosa) — Ispaniya, Fransiya, Belgiyada ekiladi. S. kdsimiy ekinlardan hisoblanadi, Yevropada mil. av. 2ming yillikdan boshlab ekilgan. Jahon dehqonchiligida S. ekin maydoni 14,4 mln. ga ni tashkil etib, Gʻarbiy Yevropa mamlakatlari, AQSH va Kanada, Xitoyda katta maydonlarda ekiladi, oʻrtacha don hosiddorligi 18,1 s/ga (2000). Ekma S. iddizi popuk ildiz boʻlib, yaxshi rivojlanadi, yerning haydalma qatlamida joylashadi. Poyasi tik oʻsadi. Boʻyi 50—120 sm. Bargi 3–5 mm. Gultoʻplami supurgisimon tarqoq, baʼzan bir yonli, boshoq, 2—4 gulli, baʼzan bir gulli. Mevasi — don, koʻpchilik navlarida qobiqli (qobiqsiz shakllari ham bor). S. namsevar, lekin issiqqa uncha talabchan emas. Urugʻi past harorat (4—5°)da unib chiqadi. Oʻzidan changlanadi. Harorat 16—22° boʻlganida yaxshi rivojlanadi.

//////////

قس جوی در پنجابی:

جوی کعا دے ٹبر دی اک دانے دار فصل جیہڑی بندیاں تے ڈنگراں دے کھان دے کم اندی اے

جوی اک فصل ہے۔ اسدی ورتوں اناج، پسوآں دے دانے اتے ہرے چارے لئی ہندا ہے۔

///////////

قس کاران در کوردی سورانی:

کاڕان، جۆشامی، یان جۆی ھوورچ بە ڕوەکێک لە بنەماڵەی گەنمان دەوترێت کە ژیانی یەک ساڵەی هەیە و زۆر جار بۆ لەوەڕیئاژەڵ کەڵکی لێ وەردەگیردرێت.^[١]

پەڕاوێز

///////////

قس ایهلی سولی در تاتاری:

Игүле солы (лат. Avena sativa) — кыяклылар гаиләгеннән Солы ыругына керүче сабан ашлыгы. Киң мәйданнарда игелә торган культура. Башлыча ат азыгына һәм ярмага китә.

Игү мәйданы буенча бөртеклеләр арасында, бодай, арыш, кукуруз, арпадан кала, бишенче урынны алып тора. Солы орлыгыннан талкан, солы ярмасы, геркулес әзерлиләр, аны терлек азыгы культурасы итеп тә кулланалар.

/////////////

قس بیاض یولاف در ترکی استانبولی:

Beyaz yulaf (Avena sativa), Avena'ların (yulaf) "Avena fatua" alt grubuna ait yulaf türüdür. Dünyada kültür yulaflarının 2/3'ü beyaz yulaflardır. Kırmızı yulaflar (Avena byzantina Koch.) da yaygın olarak kültürü yapılan yulaf türlerindendir. Kırmızı yulaf beyaz yulafa göre daha iri salkıma, başakçıklara ve daha uzun boya sahiptir. Taneleri ve başakçık dış kavuzu da daha koyu renktedir. Çimlenme sıcaklıkları 4-50 °C iken optimum sıcaklığı 20-25 °C'dir.^[1]

/////////

قس جئی، جو در اردو:

جئی یا جؤی، گھاس کی ایک قسم ہے اور اس کا استعمال اناج، جانوروں کے دانے اور تازہ چارے کے طور پر کیا جاتا ہے۔ جئی کی فصل کے لیے جلد پكنےوالی خریف کی فصل کاٹنے کے بعد چار - پانچ بار ہل چلا کر، 150-125 من گوبر کی کھادفی ایکڑ دینی چاہئے. اکتوبر - نومبر میں 40 کلو فی ایکڑ کی شرح سے بیج بونا چاہیے. اس فصل کی دو بار آبپاشی کی جاتی ہے. سبز چارے کے لیے دو بار کٹائی، جنوری کے آغاز اور فروری میں کی جاتی ہے. دوسری آبپاشی اسے چارے کی کٹائی کے بعد کرنی چاہئے. سبز چارے کی پیداوار 200-250 من اور دانے کی 15-20 من فی ایکڑ ہوتی ہے.

////////////

Oat

From Wikipedia, the free encyclopedia

This article is about the common cereal. For other uses, see Oat (disambiguation).

"Oats" redirects here. For other cultivated and wild species of the genus, see Avena.

Oat
Oat plants with inflorescences
Scientific classification
Kingdom:	Plantae
(unranked):	Angiosperms
(unranked):	Monocots
(unranked):	Commelinids
Order:	Poales
Family:	Poaceae
Genus:	Avena
Species:	A. sativa
Binomial name
Avena sativa L. (1753)

The oat (Avena sativa), sometimes called the common oat, is a species of cereal grain grown for its seed, which is known by the same name (usually in the plural, unlike other cereals and pseudocereals). While oats are suitable for human consumption as oatmeal and rolled oats, one of the most common uses is as livestock feed. Oats are a nutrient-rich food associated with lower blood cholesterol when consumed regularly.^[1]

Avenins present in oats (proteins similar to gliadin from wheat) can trigger celiac disease in a small proportion of people.^[2][3] Also, oat products are frequently contaminated by other gluten-containing grains, mainly wheat and barley.^[3][4][5]

https://en.wikipedia.org/wiki/Oat