نمر
بفتح نون و کسر میم و راء مهمله بفارسی پلنک و بترکی فیلان
و بهندی تیند واو بکسر تاء مثناه فوقانیه و یاء مثناه تحتانیه و خفای نون و دال مهمله
و واو نامند
ماهیت آن
حیوانی است معروف شبیه بفهد در شکل و رنک و صورت آن شبیه بشیر
و کثیر الحیا و هیچ حیوانی کوشت آن را نخورد و در جثه از سک بزرکتر و باریکتر و جلد
و سبک رفتار و تیزروتر از حیوانات دیکر و شدید القوت و غیور و بتجربه رسیده که چون
بر زخم پلنک موش بول کند پلنک نجات نیابد و موش حریص بران است که خود را بدان رساند
و بول بران کند و لهذا پلنک زخم دار را در جائی نکاه می دارند که اطراف آن آب باشد
و موش نتواند خود را بدان رساند و بول کند بران و از خواص آن آنست که در هنکام رفتار
هیچ حیوانی را بالاتر از خود نمی تواند دید
طبیعت کوشت آن
کرم و خشک
افعال و خواص آن
اعضاء الراس پیه آن بهترین اطلیه است از برای فالج و خدر و
اوجاع مفاصل و نقرس و امراض بارده و بدستور تدهین بدان و اکتحال خون آن رافع جمیع علل
چشم اعضاء النفض قطور مغز سر آن با آب جرجیر و زنبق در احلیل مقوی و محرک جماع و بدستور
حمول آن در روغن زنبق و جلوس بر پوست آن مسکن بواسیر الجروح و القروح و الزینه طلای
مطبوخ پیه و کوشت آن با آب و زیتون مهرا پخته جهت ازالۀ زخمها و شری و حزاز بیعدیل
و طلای خون آن رافع کلف و بهق و آثار جلد و طلای زهرۀ خشک آن بماء حماض اترج رافع بهق
و از خواص آنست که چون کسی بر تمام جسد خود پیه کفتار بمالد پلنک قصد او نکند و چون
آن کس نزدیک آن رود پلنک نکریزد و بحدی بیحس کردد که قدرت بر حرکت او را نماند که آن
شخص اکر خواهد آن را بتواند بکیرد و نمر بسیار محب خمر است چون بدان رسد بی اختیار
آن را بنوشد طرد الهوام موی آن را چون در خانه دود کنند کژدم بکریزد از انجا و خود
از درخت سر بکریزد المضار زهرۀ آن سم قاتل و دو دانک آن در سه ساعت هلاک سازد تدارک
آن قئ نمودن بشیر تازه دوشیده و بعد از ان ربوب و طین مختوم خوردن است و سائر تدابیر
زهرۀ اسد خورده است که مذکور شد
مخزن الادویه عقیلی خراسانی
نمر. [ ن َ م ِ / ن َ / ن ِ ] ۞ (ع اِ) پلنگ
. (غیاث اللغات ) (منتهی الارب ) (از اقرب الموارد) (دهار). و آن را نمر بدان جهت گویند
که پیسه دار و خالدار است . (ناظم الاطباء). ابوالابرد. ابوالاسود. ابوجلعد. ابومهل
. ابوحطان . ابوحطار. ابوالصعب . ابورقاش . ابوسهیل . ابوالعتار. ابوعمرو. ابوغضب
. ابوقلیة. ابومرسال . ابوالمصبع. ابوالواشی . (از مرصع). ج ،اَنْمُر، اَنْمار، نُمْر،
نِمار، نِمارة، نُمور، نُمورة، نُمُر ۞ :
زید پرّانید تیری سوی عمرو
عمرو را بگرفت تیرش همچو نمر.
مولوی .
//////////
پلنگ (نام علمی: Panthera pardus)
جانوری از خانواده گربه‌سانان و کوچک‌ترین حیوان در میان سه گربه بزرگ در سرده پلنگ‌مانندها[۳]
است که شیر و ببر دو عضو دیگر آنند.
زیستگاه پلنگ در گذشته از آفریقای جنوبی تا کره را دربر می‌گرفت
و این جانور در سراسر آفریقا و جنوب آسیا پراکنده بود. اما تخریب زیستگاه و شکار، قلمرو
این حیوان را به شدت کاهش داده و امروزه بیشترین تراکم پلنگ‌ها در آفریقای جنوب صحرا
است. اتحادیه بین‌المللی حفاظت از محیط زیست این حیوان را با توجه به کاهش جمعیت و
کاهش محدوده زندگی آن در فهرست گونه‌های «در مرز تهدید به انقراض» قرار داده‌است. اما
با همه این احوال جمعیت پلنگ‌ها از دیگر گونه‌های خویشاوند خود یعنی شیر، ببر و جگوار
بیشتر است و وضعیت حفاظتی بهتری دارد.
///////////
قس نمر در عربی:
النَّمِرُ هو أحد أنواع فصيلة السنوريات وأصغر السنوريات الأربعة الكبرى المنتمية لجنس النمور (باللاتينية: Panthera)؛ حيث يُعد كل منالببر والأسد واليغور أكبر منه حجما. تنتشر النمور اليوم بشكل رئيسي تقريبا في أفريقيا جنوب الصحراء
الكبرى، وبعض المناطق في آسيا
الجنوبية والشرقية حيث توجد منها جمهرات متجزئة في باكستان، الهند، إندونيسيا، ماليزيا، الصين، وجنوب شبه
الجزيرة العربية، بعد أن كان موطنها في السابق يشمل جميع
الدول الممتدة من شبه الجزيرة
الكوريّة حتى جنوب
أفريقيا، أي مناطق آسيا الشرقية، الجنوبية، الوسطى، الشرق
الأوسط، تركيا، وجميع
أنحاء أفريقيا. يعود السبب وراء تراجع أعداد النمور بشكل سريع إلى الصيد
وفقدان المسكن كنتيجة للتمدن المتواتر في موائله ذات الكثافة السكانية العالية
بالغالب. يُصنف النمر من قبل الاتحاد العالمي للحفاظ على الطبيعة على أنه قريب من خطر الانقراض بسبب المخاطر السالف ذكرها،
إلا أنه على الرغم من ذلك لا يزال أكثر عددا من باقي أنواع السنوريات المنتمية
لجنس النمر والتي تواجه جميعها مخاطر أكبر من تلك التي تواجهها النمور.[4]
////////////
قس قافلان در آذری:
قافلان بانزرین بیر التی
وحشی حیاتدا تاپیلان ان بؤیوک و ان گوجلو پیشیک توورودور.
قوزئیده سیبریا، گونئیده هیندیستان ایله مالاکا یاریم آداسی آراسینداکی بؤلگه لرده
تاپیلار(هیندیستان، کره، منچوری، مغولیستان، سیبریا، سوماترا، جاوا و بالی).
گونوموزده ساده جه 5 یاریم توورو واردیر. سورعتلی ویا داها چئویک اُولاری راحات
یاخالاماق اوچون مئشه لرده و اوتلاقلاردا یاشار. بؤیوک پیشکلر آراسیندا ساده جه
قافلان و جاقوار یاخشی اووزوجودولر. قاچاق اُولانما و مئشه لیک
اورتاملارین یوخ اولماسی قافلانلارین سایلارینی چوخ میقداردا آزالدیب. بوتون
قافلان یاریم توورلری تهلوکه آلتیندا کی توورلر لیسته سینده یئر آلمیشدیر. قافلان
توورلری ایچینده سیبریا قافلانلاریدونیا اووزرینده کی
ان بؤیوک و ان آغیر پیشیک کیمیلردندیر. قافلان وآسلانین جوفتلشمه سیندن میدانا گلن "liger" ویا
"tigon" لار سیبریا قافلانلاریندان داها بؤیوک اولا بیلیرلر،
قالین و آچیق رنگلی کورک لری وار.
Qaplan
Vikipediya, açıq ensiklopediya
 |
Bu məqalənin bəzi məlumatlarının mənbəsi göstərilməmişdir.
Daha ətraflı məlumat üçün məqalənin müzakirə səhifəsinə baxa və məqaləyə uyğun formada mənbələr əlavə edib Vikipediyanı zənginləşdirə bilərsiniz. |
|
?Qaplan
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 Panthera pardus pardus |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Elmi adı
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Yarımnövləri
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
·
Panthera pardus melanotica
·
Panthera pardus nanopardus
·
Panthera pardus panthera
·
Panthera pardus suahelica
·
Panthera pardus antinorii
·
Panthera pardus reichenowi
·
Panthera pardus leopardus
·
Panthera pardus shortridgei
·
Panthera pardus ituriensis
·
Panthera pardus chui
·
Panthera pardus adersi
·
Hindi-çin bəbiri (Panthera
pardus delacouri),
·
Panthera pardus pernigra
·
Panthera pardus millardi
·
Panthera pardus jarvisi
·
Panthera pardus ciscaucasica
·
Yaxın Şərq (Panthera
pardus tulliana)
·
Panthera pardus datbei
·
Panthera pardus sindica
·
†Avropa bəbiri
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Bəbir və ya qaplan (lat. Panthera pardus) — pişiklər fəsiləsinin panter cinsinə aid heyvan növüdür. Bədəninin uzunluğu 120-170
sm-dək, quyruğu 95 sm-ə qədər, iri fərdlərinin kütləsi 32-60 kq, erkəklərin
kütləsi 75 kq-dək, dişilərinki bir qədər az olur. Erkək fərdlər adətən
dişilərdən iri olur. Bədəni əzələli, ayaqları nisbətən qısa, xəzi sıx, yumşaq,
sarı, yaxud kürən rəngli və qara xallıdır. Ayaqları uzun olmadığından o,
alçaqboylu görünür. Uzun sıçrayışlarla şikarını qovarkən quyruğu bədənin
tarazlığını tənzim edir. Pəncələri güclü və əzələlidir. Bəbir yüngüllük,
çeviklik və zəriflik təcəssümüdür. O, çox zərifcəsinə hündür daşların,
qayaların üzərinə sıçrayır. Bəbir sıçrayışının uzunluğuna (5–8 m) görə bir çox
iri məməliləri geridə qoyur. Bəbirin xəzi qısa və sıxdır.
////////////
قس ماکان توتول در باسای اندونزی:
Macan tutul (bahasa
Latin: Panthera pardus) adalah salah satu dari empat kucing besar. Hewan ini dikenal juga dengan
sebutan harimau dahan karena kemampuannya memanjat. Pada
mulanya, orang berpikiran bahwa macan tutul adalah hibrida dari singa dan harimau, sehingga muncul nama "leopard" di
kalangan peneliti Eropa awal. Macan
tutul jawa (P. p. melas)
adalah fauna identitas Jawa
Barat dan termasuk
hewan yang terancam punah di Indonesia.
//////////
قس در عبری:
נמר (שם מדעי: Panthera pardus)
הוא מין במשפחת החתוליים בסוג פנתר. הנמר הוא הפנתר הקטן בסוגו. הנמר ניזון
בעיקר מיונקיםבגודל בינוני, מעופות ומזוחלים. תוחלת חייו היא כ-20 שנה, והוא נפוץ באפריקה ובאסיה. הנמר הזכר גדול מן הנקבה. בעת מרדף אחרי טרפו, יכול
הנמר להגיע למהירות של כ-60 קילומטרים לשעה.
////////////
قس چوئی در سواحلی:
Jina la kibiolojia Panthera pardus Linnaeus,
1758
///////////
قس پیلینگ در کوردی:
Piling, pilingê pinpinî, pilingê ravrav[1], pars[çavkanî pêwîst e], şek an leopar (Panthera pardus), cureyekî pêsîkên mezin (Felidae)e.
//////////
قس تیندوه در پنجابی:
تیندوہ ، بلی ٹبر دا اک ماس کھانا اے۔ ایہنوں پنجاب تے ازادکشمیر
وچ گلدار وی کیندے نیں۔ ایہ بلی ٹبر دے 4 وڈیاں وچ کنیا جاندا اے۔ ایہ افریقہ تے
ایشیاء دی کجھ تھانواں تے رہ گیا اے۔ تیندوہ شیر، ببرشیر تے جیگوار مگروں چوتھا وڈا بلا اے۔ شینہ ٹوکرے دے ہور
سنگیاں دے آڈے وج ایہدیاں لتاں نکیاں، لماں پنڈا تے وڈی کھوپڑی ہوندی اے۔
//////////
قس کاپلان در تاتاری/قرقیزی:
Капла́н (барыс, лат. Panthera pardus) — мәчелеләр семьялыгына
керүче ерткыч җәнлек. Барысларыругына керүче 4
хайванның берсе, зур мәчеләр ассемьялыгына
керә.
///////////
قس پلنگ در تاجیکی:
///////////
قس تیندوا در اردو:
تیندوا (انگریزی: Leopard،
لاطینی : Panthera pardus) چیتے
سے مشابہت رکھنے والا یہ جانور بلی کی نسل
(Felidae) سے تعلق رکھتا ہے۔ اس کا شمار دنیا کی چار بڑی
بلیوں میں سے ہوتا ہے۔ یہ وزن میں چیتے سے بھاری ہوتا ہے۔ اس کا سر چیتے سے قدرے
بڑا ہوتا ہے۔ چیتے کے برعکس تیندوے کی کھال پر موجود دھبے درمیان سے خالی ہوتے
ہیں۔
/////////////
قس قاپلان در اویغوری
///////////
Leopard
From Wikipedia, the free encyclopedia
For other uses, see Leopard
(disambiguation), Leopards
(disambiguation), and Leopardi
(disambiguation).
|
African
leopard
(Panthera pardus pardus) |
|
|
Kingdom:
|
|
|
Phylum:
|
|
|
Class:
|
|
|
Order:
|
|
|
Suborder:
|
|
|
Family:
|
|
|
Genus:
|
|
|
Species:
|
P. pardus
|
 |
|
|
Current range of the leopard, former (red),
uncertain (yellow), highly fragmented (light green), and present (dark green)
|
|
The leopard (Panthera
pardus) /ˈlɛpərd/ is one of the five "big cats" in the genus Panthera. It is a member of the family Felidae with a wide range in sub-Saharan
Africa and
parts of Asia.[2] Fossil records suggest that in
the Late Pleistocene it occurred in Europe and Japan.[3][4]
Compared
to other members of Felidae, the leopard has relatively short legs and a long
body with a large skull. It is similar in appearance to the jaguar, but has a smaller, lighter physique. Its
fur is marked with rosettes similar to those of the jaguar, but
the leopard's rosettes are smaller and more densely packed, and do not usually
have central spots as the jaguar's do. Both leopards and jaguars that are melanistic are known as black panthers.
The
leopard is distinguished by its well-camouflaged fur, opportunistic hunting behaviour,
broad diet, and strength (which it uses to move heavy carcasses into trees), as
well as its ability to adapt to various habitats ranging from rainforest to
steppe, including arid and montane areas, and its ability to run at speeds of
up to 58 kilometres per hour (36 mph).[5]
The
leopard is listed as vulnerable on the IUCN Red List because leopard populations are
threatened by habitat loss and fragmentation,
and are declining in large parts of the global range.[6][7] In Hong Kong, Singapore, Kuwait, Syria, Libya, Tunisia and most likely in Morocco, leopards have already been extirpated.[1] Leopards are hunted illegally, and
their body parts are smuggled in the wildlife trade for medicinal practices and
decoration.[8][9]
&&&&&&&
نمل
بفتح نون و سکون میم و لام لغت عربی است بفارسی مورچه و بهندی
چونتی نامند و بزرک آن را چونتا و کتیرا بتای چهار نقطۀ هندی و بترکی قاربیجه
ماهیت آن
از جملۀ حشرات و قوت شامۀ آن غالب تر از حیوانات دیکر و مختلف
می باشد در مقدار از بزرک و متوسط و ریزه بزرک سیاه را بری و دست و پا بلند آن را نمل
فارس و بفارسی مورچه سوار و کوچک را بلدی و کبار پرنده را طیار و بفارسی مورچۀ پردار
نامند و کفته اند که هرچند بزرکتر شود پردار می شود
طبیعت مطلق آن
در سوم کرم و خشک
افعال و خواص آن
با قوت سمیه خصوص کبار آن الاذن مهریارس کفته چون مور را در
روغن زیتون بجوشانند و در کوش بچکانند رافع کری و ریاح و طنین آنست آلات التناسل چون
صد عدد مورچۀ مقابر را در نیم اوقیه روغن رازقی و یا روغن زنبق انداخته سه هفته در
آفتاب بکذارند طلای آن بر قضیب و حوالی آن بغایت محرک باه مایوس و رافع عنب و مورث
صلابت و بزرکی آلت و از مجربات دانسته اند الاورام و البثور طلای مور مقابر با سرکه
رافع خنازیر الزینه طلای مسحوق آن مانع برآمدن موی چون بار اول قلع کرده باشند محتاج
بتکرار استعمال نیست و ضماد کبار سیاه آن جهت برص بعد تنقیه و ضماد تخم آن با همه روغنها
مسقط مو و مانع برآمدن آن دانسته اند المضار خوردن آن موجب مغص و کرب و نفخ و ریاح
و قراقر مصلح آن عسل و زیره و چون کسی را بکزد خصوص نوع بری آن سوزش و خارش عظیم و
ورم بهم می رسد مصلح آن مالیدن آهن سوده با سرکه و روغن تلخ و ضماد چوب خیزران با آب
و تخم آن را چون بخورند تحریک ریاح شکم بطرف اسفل بحدی نماید که ضبط آن دشوار و متعذر
باشد مصلح و رافع آن زیرۀ کرمانی الخواص کفته اند چون کسی خواهد که چیزی در جای کذارد
و مورچه در ان نرود باید که در وقت کذاشتن حبس نفس نماید و نفس نکشد مورچه در ان نخواهد
رفت ما دام که دست دیکری بدان نرسد و از اسرار مکتومه است و از دخان کبریت و قطران
و حلتیت و زهرۀ کاو نر بکریزد
مخزن الادویه عقیلی خراسانی
////////////
نمل . [ ن َ ] ۞ (ع اِ) مورچه
. (منتهی الارب ). نملان . (مهذب الاسماء). مور. (غیاث اللغات ) (دهار) (مهذب الاسماء).
ج ، نِمال . واحده : نملة. (متن اللغة): هم کالنمل کثیرة؛ تعداد ایشان بسیار زیاد است
. (از منتهی الارب ).
////////////
مورچه . [ چ َ / چ ِ ] (اِ مصغر) ۞ مصغر مور یعنی
مور خرد و کوچک . (ناظم الاطباء). مور خرد. ذره . ذر.(حاشیه برهان چ معین ). مصغر مور است هم چنانکه باغچه مصغر
باغ باشد. (از برهان ). نوعی از مور که به غایت خرد باشد. (غیاث ) (آنندراج ): ذره
؛ مورچه خرد. (ترجمان القرآن ). نمل ؛ مورچه خرد. (دهار). مورچه ریزه .(منتهی الارب ). || به معنی مور است . (جهانگیری
). حسبانه نمل . نملة. میروک . (یادداشت مولف ). مطلق مور. حشره ای است از راسته نازک بالان که تیره خاصی را به نام مورچگان در این راسته به وجود می
آورد. مورچه جانوری است اجتماعی و دارای انواع گوناگون ، که برخی از گونه های آن گوشتخوار
و خطرناکند و چون دسته جمعی حمله می کنند هر جانوری را که غافلگیر کنند بزودی از پای
درمی آورند و همه اعضای او را می خورند و اسکلتی
از آن برجای می گذارند. مورچه های یک لانه سه دسته اند: 1 - مورچه های کارگر که بی
بالند و به گردآوری دانه و کندن لانه می پردازند. 2 و 3 - مورچه های نر و ماده که چهار
بال دارند. بالهای جنس ماده (ملکه ) پس از جفت گیری می افتد و عمر آنها یک سال است
. و کارشان فقط تخمگذاری است . عمر مورچه های نر فقط دو هفته است یعنی پس از جفت گیری
می میرند و عمر مورچه های کارگر بین هشت تا ده ماه است . مورچه ها از نظر هوش و غریزه
کاملند و تاکنون در حدود 2000 گونه مورچه در روی زمین شناخته شده که همه دارای زندگی
و قوانین اجتماعی کاملند وبسیار اتفاق می افتد که فردی منافع خود را فدای منافع جمع
می کند: عقیفان ؛ مورچه های درازپا که در مقابر وخرابه باشد. (منتهی الارب ). شیقتبان
. طثرح . طبرج . (منتهی الارب ). نمل . (منتهی الارب ) (دهار). نملة. قردوع .دیسمة.
ذر. دبی [ دَ با ] . قمل . دمة. دسمة. دنمة. دنامة: عقفان ؛ جد مورچه های سرخ . دعاع
؛ مورچه های سیاه بازو. دعبوب ؛ مورچه ای است سیاه . دعابه و دبدب ؛ رفتارمورچه درازپای . رمة، موق ؛ مورچه پردار. سمسم ، حبی ، جُبی ̍؛
مورچه سرخ . عجروف ؛ مورچه درازپا تیزرو. نماة؛ مورچه ریزه . منمول ؛ طعام مورچه رسیده . علس ؛ نوعی از
مورچه . هبور؛ مورچه ریزه . اجمان ؛ مورچه سیمین (واحد آن جمانه است ). (دستورالاخوان ) :
پی مورچه بر پلاس سیاه
شب تیره دیدی دو فرسنگ راه .
فردوسی .
//////////
مور. (اِ) ۞ حشره ای است از راسته نازک بالان که تیره خاصی را به نام تیره مورچگان ۞ در این راسته
به وجود می آورد. این حشره جانوری است اجتماعی و از نظر هوش و غریزه طبیعی کامل و دارای گونه های بسیار. و در هر لانه
که محل زندگی گروهی از آنان است به چند دسته تقسیم میشوند. عده ای کارگرند، و عموماً
فاقد بال هستند و کارشان جمعآوری دانه ومواد غذائی است و حفر لانه و نگهداری تخمها
و نوزادان و تعدادی مورچه های نر و ماده دارای
چهار بال نازک . نوعی از حشرات مغشیةالجناح که به طور اجتماع در تحت زمین زندگی می
کنند و به تازی نمل گویند. (ناظم الاطباء). از جمله حشرات الارض باشد و مورچه مصغر آن است .(برهان
). جانورکی که به سبب کوچکی آن را مورچه نیز خوانند. (از انجمن آرا). حیوان معروفی
که به سبب کوچکی آن را مورچه نیز خوانند و کوچک شکم و باریک میان و لاغر میان از صفات
اوست . (از آنندراج ). نمل . (ترجمان القرآن ). رجوع به مورچه و مورچانه شود :
یار تو زیر خاک ، مور و مگس
چشم بگشا ببین کنون پیداست .
رودکی .
////////////
مور یا مورچه حشره‌ای اجتماعی است همانند زنبور عسل از راسته
نازک بالان که در میانه‌های دوره کرتاسه یعنی حدود ۱۱۰ تا ۱۳۰ میلیون سال پیش تکامل
یافته‌است. امروزه بیش از ۱۲۰۰۰ گونه مورچه طبقه‌بندی شده‌اند و حدس زده می‌شود این
تعداد تا ۲۲۰۰۰ گونه نیز برسد. مورچه‌ها به راحتی از شاخک‌های آرنج دارشان و ساختار
گره مانندشان و کمر باریکشان قابل شناسایی هستند.
///////////
قس نمل در عربی:
النمل وهي من الحشرات الاجتماعية التي تندرج تحت فصيلة النمليات،
من رتبة غشائيات الأجنحة وهي نفس الرتبة التي تنتمي إليها الدبابير والنحل. تطور النمل
من أسلاف أشباه الدبابير خلال العصر الطباشيري، أي قبل حوالي 99 مليون سنة، وتنوعت
بعد نُشُوء النباتات المزهرة. وتم تصنيف أكثر من 12,500 نوع من مجموع 22,000 تقريبا.[3][4]
ويمكن التعرف عليها بسهولة من خلال قرونها الاستشعارية المعقوفة وتركيبة أشباه العقد
المتميزة التي تشكل خصرها النحيل.
/////////////
قس قاریشقا در آذری:
قاریشقا (اینگیلیسجه: Ant، (فارسجا:مورچه)، (عربجه:نمل)، (روسجا:Муравьи)، (آنادوْلو
تۆرکجه‌سی‌جه:Karınca)) بۇغوم ایاق‌لیلار تیپینه
عایید حئیوان نؤعو. بۇغوم ایاق‌لیلاردا دری-عضله کیسه‌سی توسعه ائتممیش‌دیر. بۇنونلا علاقه
دار اوْلاراق، اوْنلاردا انینزولاق‌لی عضله‌لر یاخشی توسعه ائتمیشدیر. بۇ عضله‌لر مورکّب
قۇرولوش‌لو اوْلوب، حرکت زامانی داها تئز
ییغیلماق قابیلیتینه مالیکدیرلر. بۇغوم ایاق‌لیلار بدن بوْش‌لوغونا
مالیکدیرلر. بدن بوْش‌لوغو قاریشیق بدن بوْش‌لوغو
(miksosel) آدلانیر. قان-دامار سیستمی آچیق‌دیر. قان بوْشلوق مایع سی ایله قاریشدیغینا
گؤره، بۇغوم ایاق‌لیلارین قاریشیق بدن بوشلوغوندا
همولیمفا دؤور ائدیر. بل قان دامارینین نبضلی حیصّه سی اۆرک آدلانیر. اۆرک بوروشکیل‌لیدیر
و یانلاردا یئرلشن اوْستی آدلانان دلیکلره مالیک‌دیر. قان اۆر‌یه بۇ دلیکلردن داخیل
اوْلور. اۆرک‌دن چیخان قان، دامارلارلا آخاراق بدن
بوْش‌لوغونا تؤکولور.
Qarışqa (lat. Formicidae) — pərdəqanadlılar dəstəsinin bir fəsiləsi. Tropik ölkələrdə geniş
yayılmışdır. Qafqazda 160-dan çox, Azərbaycanda 90-a qədər növü məlumdur.[1]
Qarışqalara, qidaları
tapıldıqdan sonra yuvaya geri qayıtdıqları zaman keçdikləri yolun üstünə vücud
sonundakı ifraz şirələri vasitəsilə kimyəvi işarələr qoymaq xasdır. Yuvadakı
digər işçilərin də eyni yolu təqib edərək qida qaynağını tapmaqda bu işarələr
yardımçı olurlar. Bir neçə dəqiqədən sonra təsiri gedən bu iz qoxularının
davamlı olaraq yenilənməsi lazımdır. Digər tərəfdən koloniyaya yaxınlaşan bir
təhlükə seziləndə, fərqli quruluşda diqqət qoxuları ifraz edilməkdə, təhlükə
digər fərdlərə dərhal bildirilərək çox qısa müddətdə həmin yer tərk
edilməkdədir.
///////////
قس سموت در باسای اندونزی:
Semut adalah
semua serangga anggota suku Formicidae, bangsa Hymenoptera. Semut
memiliki lebih dari 12.000 jenis (spesies), sebagian besar hidup di
kawasan tropika. Sebagian
besar semut dikenal sebagai serangga sosial, dengan koloni dan sarang-sarangnya yang teratur
beranggotakan ribuan semut per koloni.
///////////
قس در عبری:
///////////
قس سموت در باسای جاوی:
Semut iku srangga eusosial saka
kulawarga Formisidae, kalebu ing ordho Himenoptera padha
karo tawon.[1]Semut kapérang dadi 12.000
golongan lan paling akèh ana ing laladan tropis.[1] Semut dikenal
kanthi koloni lan
susuhé sing temata.[1] Saben koloni kapérang
saka éwonan semut.[1] Koloni semut
sok disebut superorganismeamarga
koloni-koloniné mbentuk sawijining kamanunggalan.[1]
//////////
قس ری در کشمیری
///////////
قس سیسمیزی در سواحلی:
Sisimizi ni familia ya wadudu wadogo wanaoishi
katika jamii. Jamii hizi zinaweza kuwa na sisimizi makumi kadhaa tu au kuwa na
mamilioni kulingana na spishi mbalimbali.
Makazi yao
yapo mara nyingi chini ya ardhi au mahali pengine panapohifadhiwa kama chini ya
jiwe kubwa au katika nafasi ndani ya miti. Wanatumia udongo na nyuzi za mimea
kwa ujenzi.
//////////
قس ملیجه در مازرونی:
/////////////
قس چامولی لر در ازبکی:
Chumolilar (lot. Formicidae) pardaqanotlilar turkumiga
kiruvchi hasharotlar oilasidir.
Eng koʻp tarqalgan hasharotlardan hisoblanishadi. Yaxshi uyushgan jamoa boʻlib
yashashadi. Jamoada milliongacha chumoli boʻlishi mumkin. Ishchi, navkar, erkak
va ona chumolilar ajratiladi. Ona chumolining qorin qismi juda katta boʻlib
uyasidan chiqmaydi.U tuxum qoʻyib nasl qoldirish vazifasini bajaradi. Ona
chumolini ishchi chumolilar parvarish qilib boqadi. Navkar chumolilar uyani
dushmandan himoya qiladi. Ular uyaga kiradigan teshikni boshlari bilan yopib
oladi. Uyaga kiradigan ishchi chumolilar moʻylovlarini navkarlar boshiga
tekkazadilar.
//////////
قس کیڑی در پنجابی:
کیڑی اک رل مل کے رہن والا جاندا ر اے۔ تموڑی تے شہد دی مکھی ایدی ساک اے۔ ایدیاں 22000 دے نیڑے ونڈاں نیں
جناں چوں 12500 دا عساب کتاب کیتا جاچکیا اے۔ دنیا دی ہر تھاں دیاں آپنیاں کیڑیاں نیں سواۓ انٹارکٹکا دے۔
///////////
قس مېږی در پشتو:
مېږیان (په لاتين: Formicidae)
د پرده وزری خوځندکو او اجتماعی حشراتو څخه دي چی د نړی په بیلا بیلو
سیمو کی د میږو په ځالې کی ژوند کوي.
تر اوسه پورې ۲۲،۰۰۰ د میږیانو ډولونه توصيف
شوي دي.
///////////
قس میروله در کردی سورانی:
مێروولە جۆرەیەکە لە گیانلەبەران، لە مێرووە کۆمەڵایەتییەکانە. کە دەتوانێت لەگەڵ مرۆڤدا بژیێت.[١] سەر بە خێزانی (Formicidae). زیاتر لە ٢٢٫٠٠٠ جۆری مێروولە ھەیە. زیاتر لە ١٢٫٥٠٠ جۆریان پۆڵێنکراون.
///////////
قس قیرمیزکالار در تاتاری/قرقیزی:
Кырмыскалар (лат. Formicidae) – бөҗәкләрнең чаккычлы әлпәканатлылар отрядына керүче гаиләлек. Кырмыскалар
үзләренең җәмгыять төзелеше буенча кешегә якын торучы җан
ияләре.
//////////
قس مورچه در تاجیکی:
Мӯрча
Мавод аз Википедиа — донишномаи озод
Мӯрчаҳо
1.
Мӯрчаҳо (Хатти ниёгон: مورچه) ҳашароте ки дар таги замин зиндагӣ мекунанд,
хеле оилаи бузург доранд, ҳар як оиларо "colony" - иҷтимоъ меноманд.
Мурчаҳо ҳашараи майда, аммо онон метавонанд 12 маротиба аз худашон калонтар
чизро баранд. Одатан мурчаҳо хӯрокашонро ба "colony" - иҷтимоъ
мебаранд (ҷамъ мекунанд), то ки ҳамаи мурчаҳо хурда тавонанд
2.
Мӯрча (порсӣ: مورچه )
– навъе аз ҳашараи майда, ки иҷтимоъ шуда зиндагӣ мекунад ва навъҳои гуногун
дорад.[1]
//////////
قس کارنیچا در ترکی استانبولی:
Karınca,
karıncalar (Formicidae) familyasını oluşturan, yaban arıları ve arılarla birlikte zar kanatlılar(Hymenoptera)
takımında yer alan, sosyal yaşam gösteren böceklere verilen ortak addır.
Karıncalar, KretaseDönemi'nin
ortalarında, 110 ile 130 milyon yıl önce yaban arısına benzeyen hayvanlardan
türemiş ve çiçekli
bitkilerin ortaya çıkışından sonra çeşitlenmiştir. Günümüzde 12.000'den fazla
türü sınıflandırılmıştır ve yaklaşık 14.000 civarında türü olduğu
sanılmaktadır.[1][2] Dirsekli antenleri ve
ince bellerini oluşturan düğümsü yapıları ile kolaylıkla tanınırlar.
//////////
قس قارینجا در ترکمنی:
Garynja
Wikipediýa, erkin ensiklopediýa
Türkmenistanyň
garynjalarynyň içinde Messor urugynyň wekilleri oňat öwrenilen. Bu urugyň
wekilleri Türkmenistanyň çöllerinde has giň ýaýran. Olaryň hemme görnüşleri
ösümlikleriň däneleri, tohumlary bilen iýmitlenýärler, şoňa görä-de bu
garynjalar ösümlikleriň ýaşaýşynda zyýanlydyr. Günorta Türkmenistanda Messor
urugynyň 8 sany görnüşi: Messor denticulatus; Messor aralocaspius; Messor
variabilis; Messor intermedium; Messor excursionis; Messor subgracilinodis;
Messor lamellicornis we Messor perententatus ýaşaýarlar.
//////////////
قس چیونتی در اردو:
چیونٹی ایک عام معاشرتی مکوڑا ہے، جو تقریباً دنیا کے ہر حصے میں پائی جاتی ہے۔ یہ حشرات الارض کے خاندان سے تعلق رکھتی ہے، بھڑیں اور مکھیاں بھی اسی قبیل سے تعلق رکھتی ہیں۔ چیونٹیاں
تقریباً ایک کروڑ دس لاکھ یا ایک کروڑتیس لاکھ سال قبل بھڑ نما اجداد سے تعلق رکھتی ہیں اور آج ان
کی 12،000 (بارہ ہزار) سے زائد اقسام موجود ہیں۔ ان کو ان کے سر پر لگے دو اینٹیناز
اور مخصوص جسمانی ساخت کی بدولت بآسانی پہچاناجا سکتا ہے۔
///////////////
قس چوموله در اویغوری
///////////
قس مورچه لا در زازاکی:
چیونٹی ایک عام معاشرتی مکوڑا ہے، جو تقریباً دنیا کے ہر حصے میں پائی جاتی ہے۔ یہ حشرات الارض کے خاندان سے تعلق رکھتی ہے، بھڑیں اور مکھیاں بھی اسی قبیل
سے تعلق رکھتی ہیں۔ چیونٹیاں تقریباً ایک کروڑ دس لاکھ یا ایک کروڑتیس لاکھ سال قبل بھڑ نما اجداد سے تعلق رکھتی ہیں اور آج ان کی
12،000 (بارہ ہزار) سے زائد اقسام
موجود ہیں۔ ان کو ان کے سر پر لگے دو اینٹیناز اور مخصوص
جسمانی ساخت کی بدولت بآسانی پہچاناجا سکتا ہے۔
//////////
Ant
From Wikipedia, the free encyclopedia
 |
|
|
Kingdom:
|
|
|
Clade:
|
|
|
Class:
|
|
|
Order:
|
|
|
Superfamily:
|
Formicoidea
|
|
Family:
|
|
Ants are eusocial insects of the family Formicidae and, along
with the related wasps and bees, belong to the order Hymenoptera. Ants evolved from wasp-like ancestors in the Cretaceous period, about 99 million years ago,
and diversified after the rise
of flowering plants. More than 12,500 of an
estimated total of 22,000 species have been
classified.[4][5] They are easily identified by their
elbowed antennae and the distinctive
node-like structure that forms their slender waists.
Ants
form colonies that range in size
from a few dozen predatory individuals living in small natural cavities to
highly organised colonies that may occupy large territories and consist of
millions of individuals. Larger colonies consist of various castes of sterile,
wingless females, most of which are workers (ergates), as well as soldiers
(dinergates) and other specialised groups.[6][7] Nearly all ant colonies also have
some fertile males called "drones" (aner) and one or more fertile
females called "queens" (gynes).[7] The colonies are described as superorganisms because the ants appear to operate as
a unified entity, collectively working together to support the colony.[8][9]
(video) Ants gathering food
Ants
have colonised almost every landmass on Earth. The only places lacking indigenous ants are Antarctica and a few remote or inhospitable
islands. Ants thrive in most ecosystems and may form 15–25% of the terrestrial
animal biomass.[10] Their success in so many environments
has been attributed to their social organisation and their ability to modify
habitats, tap resources, and defend themselves. Their long co-evolution with other species has led to mimetic, commensal, parasitic, and mutualistic relationships.[11]
Ant
societies have division of
labour,
communication between individuals, and an ability to solve complex problems.[12] These parallels with human societies have long been an inspiration and
subject of study. Many human cultures make use of ants in cuisine, medication,
and rituals. Some species are valued in their role as biological
pest control agents.[13] Their ability to exploit resources
may bring ants into conflict with humans, however, as they can damage crops and
invade buildings. Some species, such as the red imported
fire ant (Solenopsis
invicta), are regarded as invasive species, establishing themselves in areas where
they have been introduced accidentally.[14]
