هرطمان
بضم ها و سکون راء و فتح طاء مهمله و میم
و الف و نون بعربی قرطمان نامند و کویند معرب هرطمان فارسی است
ماهیت آن
حبی است شبیه بجلبان که خار نامند و در
میان جو و کندم بهم می رسد و بعضی خود جلبان دانسته اند و اشتباه است جهت آنکه هرطمان
سرخ مائل بسیاهی است و جلبان سیاه مائل بغبرت و نبات هرطمان شبیه بکندم و تمر آن در
غلافی منقسم بدو صنف
طبیعت آن
در سردی معتدل و مائل بخشکی و با قوت قابضه
افعال و خواص آن
محلل و رادع اعضاء الصدر و الغذاء آشامیدن
مطبوخ آن با روغن غیر قابض و موافق سینه و جهت سرفه نافع و مطبوخ آن بدون روغن حابس
بطن الاورام ضماد آن جهت ردع و تحلیل اورام حاره در ابتدا نافع المضار ثقیل بطئ الهضم
و محدث ریاح مصلح آن سرکه و زیرۀ کرمانی و روغن بسیار و مکیدن لیمو و سفرجل و اکر در
فم معده مانده باشد خوردن حلویات باعث نزول آنست
مخزن الادویه عقیلی خراسانی
/////////////
هرطمان . [ هََ طَ / هَُ طُ ] (معرب ،
اِ) دانه ای است که در میان گندم و جو میروید و آن را قرطمان هم میگویند به ضم قاف
. (برهان ). دانه ای است متوسط میان جو و گندم ، نافع جهت اسهال و سرفه . (منتهی الارب
). دانه ای است شبیه به خلر و بعضی گویند خلر است ... ونباتش مانند گندم و ثمرش در
غلاف به دو نصف و گویند معرب آن قرطمان است . (از حاشیه ٔ برهان چ معین از تحفه ٔ حکیم مؤمن و مخزن الادویه ). رجوع به
قرطمان شود.
////////////
//////////
یولاف
اشاره
به فارسی «یولاف»، «جو دوسر»، «جو پیغمبری»،
«شوفان» و در کتب طب سنتی با نام «هرتمان» نامبرده می‌شود و عربی آن «قرطمان» است.
به فرانسویAvoine
وAvoine cultive
و به انگلیسیoat
وCultivated oat
گفته می‌شود. گیاهی است از خانواده غلاتGraminae نام علمی آنAvena sativa L . می‌باشد.
مشخصات
یولاف گیاهی است یکساله به ارتفاع حدود
1 متر، پس از رسیدن زردرنگ می‌شود مشخصات عمده آن این است که میوه آن به شکل خوشه و
سنبله غیر فشرده و در هر سنبله 3 گل دارد که گل فوقانی آن عقیم است و گلهای طرفین بارور
می‌شود و دانه آن در غلافی دارای دو سر می‌باشد. از علوفه‌های خوب حیوانات است بخصوص
برای اسب خیلی مفید است. کاه یولاف برای تعلیف گاوهای شیرده مورد توجه می‌باشد. از
نظر کشت و کار، یولاف به‌طور کلی دو نوع است نوع بهاره و نوع پاییزه. در مناطقی که
زمستان فوق العاده سرد باشد، نوع بهاره آن در اوایل بهار کاشته می‌شود و در مناطقی
که زمستان معمولی باشد، نوع زمستانه آن در اوایل پاییز کاشته می‌شود. یولاف در بعضی
از کشورهای شمال اروپا در مزارعی مخلوط با گندم و چاودار کاشته می‌شود و از محصول دانه
معارف گیاهی، ج1، ص: 410
مخلوط این سه غله نان درست می‌کنند. یولاف
در اغلب مناطق دنیا و همچنین در بعضی از نقاط ایران کاشته می‌شود.
ترکیبات شیمیایی
از نظر ترکیبات شیمیایی در گیاه یولاف
وجود ارسنیک به میزان 50 میلی‌گرم در هریک صد گرم گیاه تازه و 62 میلی‌گرم در هریک
صد گرم گیاه خشک تأیید شده است و به علاوه اکسالیک اسید و ید در گیاه یافت می‌شود.
دانه یولاف دارای ویتامینB 1
است و منبع غنی از مواد چرب و پروتئین می‌باشد.
خواص کاربرد
یولاف مقوی اعصاب، محرک، ملین و ضدعفونی‌کننده
است. اگر از جو دو سر یا یولاف با پوسته خارجی آن به مقدار 20 گرم در یک لیتر آب جوشانده
تهیه شود، این جوشانده مدر است و برای دفع سنگ کلیه، رفع استسقا، رفع کمی ترشح ادرار،
تسکین درد کلیه و مثانه، رفع بی‌خوابی، تسکین سرفه، ورم حلق و حنجره نافع است.
یولاف یا جو دو سر از نظر طبیعت طبق نظر
حکمای طب سنتی نه گرم و نه سرد بلکه معتدل است ولی مایل به خشکی است. خواص آن، خوردن
پخته آن در روغن برای نرم کردن سینه و تسکین سرفه مفید است و اگر بدون روغن پخته یولاف
معارف گیاهی، ج1، ص: 411
شود شکم را بند می‌آورد. ضماد آن برای
تحلیل ورمهای گرم نافع است اگر با سرکه ضماد آن تهیه شود اثرش بیشتر است. ثقیل الهضم
و نفاخ است. برای رفع نفخ و هضم آن باید از سرکه و زیره کرمانی استفاده کرد و زمان
زیادی با روغن پخته شود. اگر در دهانه معده بماند و هضم شود می‌توان با خوردن شیرینی
آن را رد کرد.
دانه آن اگر در شیر یا گوشت چرب پخته شود
غذای خوب و مقوی است و برای دوره نقاهت اطفال که احتیاج به تقویت دارند مفید است. در
استعمال خارجی اگر جوشانده جو دو سر در مواقع درد روماتیسمی و درد کلیه در مواضع کمپرس
کنند، به تسکین درد کمک می‌نماید.
نظری به تحقیقات علمی جدید در مورد یولاف
یولاف گیاهی تونیک و مقوی برای قلب و خون
است. دانه‌های یولاف، آرد یولاف بدون اینکه سبوس آن گرفته شده باشد و سرانجام سبوس
یولاف از مواد گیاهی هستند که به‌طور مسلم مانند داروی نیرومندی در کاهش کلسترول اثر
می‌گذارند. یولاف از نظر کاهش کلسترول در مورد جانوران آزمایشگاهی و همچنین اشخاصی
که دارای کلسترول خون نرمال و یا کلسترول بیش از حد نرمال هستند و از غذاهای کم‌چربی
و یا پرچربی استفاده می‌کنند بارها مورد آزمایش و تحقیق قرار گرفته و نتایج همیشه مشابه
و بسیار مؤثر بوده است. برای اشخاصی که کلسترول خون آنها بیش از حد نرمال است تصور
نمی‌رود داروی بی‌ضررتر، نیرومندتر و مفیدتر از یولاف وجود داشته باشد.
یولاف به عنوان گیاه قلبی
شاید اغلب تحقیقات مربوط به خواص یولاف
در درمان بیماریها را توسط دکتر جمس اندرسن 583] و همکارانش در دانشکده پزشکی کنتاکی
انجام داده باشند.
از آزمایش‌های علمی دکتر اندرسن نشان می‌دهد
که خوردن در حدود 5/ 1 اونس سبوس خشک یولاف (در حدود نصف لیوان متوسط) که پس از پخته
شدن یک کاسه بزرگ می‌شود در روز، به سرعت جزء مضر کلسترول خون یعنیLDL را به‌طور متوسط
20 درصد کاهش می‌دهد و در مقابل جزء مفید کلسترول یعنیHDL را در مدت مناسبی
در حدود 15 درصد افزایش می‌دهد.
معارف گیاهی، ج1، ص: 412
نیروی درمانی آرد یولاف در حدود 3/ 2 نیروی
درمانی سبوس خالص خشک یولاف است. بنابراین برای کاهش کلسترول به جای نصف لیوان سبوس
خشک یولاف می‌توان در حدود یک لیوان پر آرد یولاف را با غذا مخلوط نموده و خورد.
دکتر اندرسن خودش معمولا آرد یولاف را
با سبوس خالص یولاف مخلوط کرده و می‌خورد. اگر در حدود یک لیوان متوسط سرخالی آرد سبوس
نگرفته یولاف نیز خورده شود، همان اثر را در کاهش کلسترول خواهد داشت.
دکتر اندرسن شخصا در مورد خودش آزمایشی
نموده و پس از 5 هفته که مرتبا هر روز از یولاف استفاده می‌کرده کلسترول خونش از
285 به 185 رسیده است. روش او این بوده که معمولا هر روز یک کاسه بزرگ مخلوط آرد یولاف
و سبوس خالص یولاف را با شیر و کشمش مخلوط نموده و با ناهار می‌خورد. ولی درعین‌حال
تحقیقات نشان می‌دهد که سبوس یولاف برای 15 درصد از مردم بی‌اثر است و علت آن معلوم
نیست. و همچنین در مورد اشخاصی که به‌طور ارثی دارای کلسترول بیش از نرمال 400-
300 و بالاتر هستند نتایج موفقیت‌آمیزی نشان نداده است. ولی در مورد سایر اشخاص علاوه
بر اینکه کلسترول خون را کاهش می‌دهد، فشارخون بالا را نیز پایین می‌آورد و در حفظ
تعادل قند خون و انسولین خون نیز اثر مفید دارد.
یولاف به عنوان ملیّن
با اینکه سبوس یولاف از نظر میزان الیاف
گیاهی غیر محلول در آب به قدرت و نیرومندی سبوس گندم برای لینت مزاج و رفع یبوست نیست
ولی به هر حال بسیار ملیّن است. تحقیقات دکتر اندرسن نشان می‌دهد که آرد یولاف و سبوس
یولاف هر دو در افزایش حجم مدفوع کمک کرده و از طرق مختلفی به سلامت روده بزرگ کمک
می‌کند. و برای رفع یبوست مؤثر است. مثلا در یک تحقیق جدید در فرانسه به 50 نفر اشخاص
سالخورده که برای درمان یبوست مراجعه نموده‌اند تجویز شده است که هر روز چند عدد بیسکویت
ساخته‌شده با آرد یولاف بدون سبوس یولاف بخورند. پس از 12 هفته یبوست آنها به کلی رفع
شده و تعداد دفعات تخلیه و میزان دفع اصلاح و به حال عادی بازگشته است.
در ضمن در این رژیم وزن آنها کاسته شده
که خیلی مورد علاقه آنها بوده است.
یولاف دارای خاصیت ضد التهاب برای انواعی
از بیماری‌های پوستی مانند انواعی
معارف گیاهی، ج1، ص: 413
از اکزما[584] می‌باشد. در یک تحقیق علمی
جدید کشف شده است که دانه‌های یولاف قویا ساخت پروستاگلاندین 585] را در بدن مهار می‌کنند
و از این نظر دانه‌های پخته و خام یولاف دارای نیروی یکسان می‌باشند.
پروستاگلاندین ماده‌ای است که ممکن است
ایجاد التهاب کند و نتیجه تحقیق فوق خاصیت ضد التهاب بودن یولاف را توجیه می‌نماید.
بهمین دلیل است که از روزگاران کهن مرسوم بوده همیشه از کیسه‌های پر از یولاف برای
رفع التهاب پوست استفاده می‌کردند. عده‌ای از پزشکان توصیه می‌کنند که برای کنترل پزوریازیس
586] کیسه‌های پر از یولاف روی پوست مبتلا گذارده شود.
یولاف به عنوان گیاه ضد سرطان
یولاف منبع غنی از ترکیبات شیمیایی مهارکننده‌های
پروتئاز می‌باشد.
مهارکننده‌های پروتئاز مواد شیمیایی هستند
که در کاهش فعالیت برخی از انواع ویروسها و همچنین بعضی از مواد شیمیایی سرطانزا در
بستر روده‌ها مؤثر می‌باشند. بنابراین به نظر می‌رسد که یولاف دارای نیروی ضد عفونت
و همچنین ضد سرطان است بخصوص در مواردی که منشا این ناراحتی‌ها روده‌ها باشد. تأثیر
یولاف در حجیم کردن و قالبی کردن مدفوع و تسهیل دفع نیز، این گیاه خاصیت ضد سرطان روده
بزرگ و ضد بواسیر می‌دهد.
توجه: برای اینکه هرچه بیشتر از خاصیت
کاهش کلسترول یولاف استفاده شود توصیه این است که یولاف به دفعات در طول هر روز خورده
شود. مثلا ممکن است از این خوراک یکبار صبح و یکبار عصر خورده شود.
معارف گیاهی، ج1، ص: 414
/////////////
خرطال . [ خ َ ] (ع اِ) دوسر و آن دانه
ای است که در میان گندم روید. هرطمان . قرطمان . جافوز ۞ . زُن . (یادداشت بخط مؤلف ). تخمی است دوائی و آن در
میان گندم روید و طبیعت آن معتدل است . (برهان قاطع).
//////////////
دوصر. [ دَ ص َ ] (معرب ، اِ) معرب دو
سر فارسی که تلخ دانه باشد. (ناظم الاطباء). گیاهی است که بالای زراعت باشد. (منتهی
الارب ). رجوع به دوسر شود.
//////////
جو دو سر یا یولاف با (نام علمی: Avena sativa) گیاهی است از خانواده
گندمیان که دارای گلهای بسیار ریز و نامشخص است. گیاهی علفی یکساله است که به عنوان
غذای دام کشت می‌شود.
گلهای جو دو سر سنبله‌ای هستند و دانه‌های
آن دارای مقدار زیادی هیدروکربن مانند نشاسته و همچنین اسیدهای چربی مانند اسید پالمتیک،
اسید اولئیک و اسید لینولئیک را در ترکیبات خود داراست. یولاف ریشه افشان و ساقه بند
بند و توخالی دارد که هرکدام به یک خوشه منتهی می‌شود. برگ‌های آن باریک است و قسمت
پائینی آنها به صورت غلافی دور ساقه را احاطه می‌کند.
جو دو سر نیز همانند برنج و جو دارای پوسته
(هال) می‌باشد. جو دوسر دارای یک سری برجستگی مو مانند به نام تریکوم است که این برجستگی‌ها
سبب سختی کار با جو دو سر می‌شوند زیرا در هوا معلق می‌شوند و سبب سوزش بدن می‌گردند.
از نظر ساختمانی جو دو سر کاملاً باریک و کشیده است و از دو طرف یکسان است برای همین
به آن جوی دو سر گویند. تا به امروز نیز در ایران به طور گسترده کشت نمی‌شود. با این
حال برای اولین بار در شهر اصفهان جو دو سر به طور زراعی کشت شد. در گذشته ارقام مورد
کشت جو دو سر دارای مقدار متوسطی بتاگلوکان و مقدار متوسطی روغن بودند. در حالی که
در حال حاضر ارقامی از جو دو سر اصلاح شده است که حاوی ۱۸ درصد روغن هستند که این میزان
دو برابر مقدار روغن در ارقام قدیمی این گیاه است و گروهی دیگر از ارقام اصلاح شده
این گیاه دارای مقدار بسیار فراوانی بتاگلوکان هستندکه جو دو سرهای بتاگلوکان نامیده
می‌شوند[۱] این ارقام برای درمان بیماران دارای دیابت نوع ۲ تولید می‌شوند، زیرا ثابت
شده بتاگلوکان موجود در این ارقام در درمان و پیشگیری این بیماران مؤثر است. مطالعات
زیادی نشان داده که مصرف آرد جو دو سر سبب کاهش میزان کلسترول بد خون و افزایش میزان
کلسترول خوب خون و کاهش خطر گرفتگی عروق کرونر قلب می‌شود و از سال ۱۹۸۰ تا امروز تحقیقات
زیادی در رابطه با نقش بتاگلوکان در جلوگیری از انواع سرطان‌ها انجام شده و مشخص شده
است که این ماده اثرات ضد تومور بسیار قوی دارد. هم چنین بتاگلوکان موجود در این ارقام
جو دو سر اثرات ضد ویروسی و ضد باکتریایی ثابت شده‌ای دارد.[۲] جو دو سر منبع خوبی
از انرژی، پروتئین و چربی برای انسان و مخصوصاً بچه‌ها است.
هم چنین به خاطر داشتن ماده‌ای خاص، دارای
اثراتی ویژه جهت پوست‌های خشک و خارش داراست.
محصولات حمام از جمله محلول‌های کلوییدی،
صابون، ژل و پودرهای حاوی عصارهٔ جو دو سر در بازار عرضه شده‌اند.
از عصاره نوعی جو دو سر در طب سنتی آیورودا
جهت ترک اعتیاد تریاک استفاده می‌شده است.
یک گزارش علمی نشان می‌دهد که جو دو سر
ممکن است میل به سیگار را کاهش دهد. یک تحقیق که بر روی ۲۶ نفر سیگاری انجام شد، نشان
داد که پس از مصرف ۴ هفته از عصاره هیدرو الکلی جو دو سر، تعداد سیگار روزانهٔ آنها از ۲۰ سیگار در روز به
۶ عدد کاهش یافت. کاهش سیگار افراد مذکور حداقل تا دو ماه ادامه یافت و این در حالی
بود که گروه کنترل که از دارونما استفاده می‌کردند روزانه ۱۷ سیگار می‌کشیدند.
چای تهیه شده از جو دو سر دارای اثرات
آرام بخش، مسکن و ادرارآور بوده و در تسکین آرتروز و روماتیسم مؤثر است.[نیازمند منبع]
برای تهیه چای جو دوسر دانه‌های جو دو سر را با آسیاب خرد نموده، یک لیوان آب جوش را
به سه گرم از آن اضافه کرده و ۲۰ دقیقه صبر می‌کنیم تا محلول دم بکشد. پس از آن محلول
را صاف کرده و بدون قند یا با شیرینی کم مصرف می‌کنیم.
یک تحقیق نشان داد که مصرف روزانهٔ ۱۰۰ گرم جو دو سر خشک به مدت
سه هفته باعث کاهش ۲۳درصد کلسترول تام، ۲۳ درصد کلسترول LDL، ۲۱ درصد تری گلیسیرید، و ۲۰درصد کلسترول HDL شده است.
جو دو سر به دلیل نداشتن گلوتن و دارا
بودن فیبر بالا یبوست را بر طرف می‌کند و مشکلات گوارشی را بر طرف می‌کند.
از اثرات دیگر جو دوسر که در مطالعات اخیر
اثبات گردیده است، اثر کاهش اسید اوریک آن است.
روغن جو دوسر[ویرایش]
تعدادی از ارقام جو دوسر اصلاح شده تا
۱۸ درصد روغن دارند. این روغن می‌تواند مصرف خوراکی داشته باشد اما به دلیل خصوصیات
منحصربه‌فرد فیزیکی و خواص بالای آنتی اکسیدانتی و میزان قابل توجه آنتی اکسیدانت آلکیل
فئونالات، بیشتر در تولید محصولات آرایشی و بهداشتی استفاده می‌شود و در تولید کرم‌های
ضد چروک و پیری، کرم‌های خاص برای مراقبت از کودک، لوسیون‌های اصلاح مردانه و انواع
شامپوها و… استفاده می‌شود. هم چنین از روغن
یولاف برای درمان بیماری پوستی اگزما استفاده شده و اثر مثبت آن بر پوست کاملاً ثابت
شده است[۲]
منابع[ویرایش]
پرش به بالا ↑ ملازاده، مرتضی. تولید علمی و
عملی گیاهان دارویی (کاشت، داشت، برداشت و خواص دارویی). انتشارات آموزش و ترویج کشاورزی.
↑ پرش به بالا به: ۲٫۰ ۲٫۱ ملازاده، مرتضی. کتاب غلات
(مرجع جامع گیاهان زراعی:جلد اول). انتشارات آموزش و ترویج کشاورزی.
/////////////
قس شوفان، خرطال، خرطل، قرطمان دز
عربی:
الشوفان أو ,خرطال أو ,خرطل , أو قرطمان
(Oat) (الاسم العلمي: Avena sativa) هو نبات عشبي حولي
من الفصيلة النجيلية، ويعد نوعاً من الحبوب، تستخدم بذوره في تغذية الإنسان والحيوان
خصوصاً الدواجن والأحصنة. يستخدم قشه أحياناً كمرقد للحيوانات.
الشوفان الخام غير صالح لعمل الخبز، وعادة
مايقدم كعصيدة مصنعة من الشوفان المدشوش، أو رقائق الشوفان أو دقيق الشوفان ويخبز أيضاً
بسكويت الشوفان (كيك الشوفان) والذي يمكن إضافة دقيق القمح اليه.
تعد منتجات الشوفان من الأغذية الرخيصة
والمغذية وذلك كان السبب في انتشاره واستخدامه في الكثير من بلدان العالم منها الولايات
المتحدة. كما يستخدم في صناعة غذاء الأطفال، كما يمكن استخدامه في عمل الخبز بخلطه
مع دقيق الحنطة.
يحتوي لب الشوفان على محتوى من الدهن يزيد
عما هو في الحنطة وعلى كمية من البروتين لاتقل عما في بذور الحنطة، وهو يشبهها أيضاً
في تركيب الأحماض الأمينية مثل الأرجينين والاليسين والتربتوفان. يحتوي دقيق الشوفان
على فيتامين ب1 ذي الأهمية الخاصة ويحوى على المواد المعدنية مثل الحديد والفسفور وبه
طاقة تزيد على ما في القمح وكذلك يحتوي على النشا ويستعمل أيضاً في إنتاج مادة الفيورفورال
وهي مادة مذيبة في عملية تنقية أملاح زيوت الطعام النباتية ومذيباً لإزالة الأصباغ.
والمنتجات الغذائية المصنوعة من بذور الشوفان
ذات طاقة غذائية عالية وسهلة الهضم ولها أهمية كبيرة لمن يعانون من أمراض معدية والشوفان
غالباً مايزرع من النباتات البقولية وفيما يأتي التركيب الكيميائي له.
/////////////
قس اِکین یولافی در آذری:
اکین یولافی (اینگیلیسجه: Oat، (فارسجا:جو دو سر)، (تورکجه:Əkin
yulafı)، (عربجه:شوفان)، (آنادوْلو تۆرکجه‌سی‌جه:Beyaz yulaf)، (فرانسه‌جه:Saat-Hafer)، (آلمانجا:Saat-Hafer)) بیر نؤع بیتکی.
/////////
قس هاور در باسای اندونزی:
Haver (Avena
sativa L.), dikenal pula sebagai oat,
merupakan serealia yang cukup penting di daerah beriklim subtropis dan
sedang. Bulir yang dihasilkannya (disebut haver pula) dimanfaatkan
sebagai makanan serta pakan(terutama kuda). Di Indonesia produknya dikenal dari sejenis bubur yang diintroduksi penjajah Belanda, yang dikenal sebagai havermut.
///////////
قس در عبری:
שיבולת-שועל תרבותית או בקיצור שיבולת-שועל (שם מדעי: Avena sativa) היא מין בסוג שיבולת-שועל הגדל באקלים ממוזג ופורחבאביב. דגן זה מגודל בשביל זרעיו, הנאכלים בין היתר כדייסה ומשמשים גם כמספוא לחיות משק כסוסים ופרות. במין זה נעשה גם שימוש כרכיב במזון כלבים ובמזון לתרנגולות. ניתן גם להשתמש בשיבולת שועל תרבותית על העור כדי לשמור על לחות העור,
ולסיוע לריפוי פצעים ודלקות. מין זה הוא אחד מתשעה מהסוג שיבולת שועל הגדלים בישראל והוא שכיח בכל אזורי הארץ למעט דרום הנגבומרומי החרמון.
///////////
قس هاور در باسای جاوی:
Haver (Avena sativa L.), ditepungi
uga minangka oat, arupa serealia sing
cukup wigati ing laladan kanthi iklim subtropis lan sedheng. Bulir sing diasilaké (uga ingaran haver)
dimupangataké minangka panganan sarta pakan(mligi kanggo jaran). Ing Indonésia prodhuké
ditepungi saka sajinis bubur sing diintrodhuksi panjajah Walanda,
sing ditepungi minangka havermut.
Haver arupa wangun
domèstikasi saka jinis setengah alasan Avena fatua sing wis
dibudidayakaké ing jaman perundagian awal (jaman wesi) lan arupa sumber pangan
pokok wektu iku ing Asia Kulon lan Éropah.
//////////
قس اوتی در سواحلی
Oti (kutoka Kiing. "oats") [1] ni mmea wa familia ya manyasi katika ngeli ya monokotiledoni. Mbegu au punje za oti ni nafaka ambayo ni chakula cha wanyama na pia cha watu katika nchi hasa za Ulaya
na pia penginepo nje ya kanda ya tropiki. Tofauti na nafaka nyingi punje zake
hazikai pamoja katika mshikano lakini ua lake linafanana zaidi na mpunga lakini mbegu ni tofauti kabisa.
////////////
قس گیهاگولی در کردی:
//////////
قس سولی در ازبکی:
Suli (Avena)
— boshoqsoshlarga mansub bir
yillik va koʻp
yillik oʻsimliklar turkumi; gʻalla
ekini. 70 turi bor. 25 ga yakin turi Yevrosiyo va Shim. Amerikadausadi. Asosan 3 turi—ekma S. (A. sativa) moʻʼtadil iqlimli mamlakatlarda va Vizantiya S.si (A. byzantina S.)
— Oʻrta
dengiz atrofi, AQSH jan., Argentina, Avstraliyada; kum S. (A. strigosa) — Ispaniya, Fransiya, Belgiyada ekiladi. S. kdsimiy ekinlardan hisoblanadi, Yevropada mil. av. 2ming
yillikdan boshlab ekilgan. Jahon dehqonchiligida S. ekin maydoni 14,4 mln. ga ni tashkil etib, Gʻarbiy Yevropa mamlakatlari, AQSH va Kanada, Xitoyda katta maydonlarda ekiladi, oʻrtacha don hosiddorligi 18,1
s/ga (2000). Ekma S. iddizi popuk ildiz boʻlib, yaxshi rivojlanadi, yerning haydalma qatlamida
joylashadi. Poyasi tik oʻsadi. Boʻyi 50—120 sm. Bargi 3–5 mm. Gultoʻplami supurgisimon tarqoq, baʼzan bir yonli, boshoq, 2—4 gulli, baʼzan bir gulli. Mevasi — don, koʻpchilik navlarida qobiqli (qobiqsiz shakllari ham bor). S. namsevar, lekin
issiqqa uncha talabchan emas. Urugʻi past harorat (4—5°)da unib chiqadi. Oʻzidan changlanadi. Harorat
16—22° boʻlganida yaxshi rivojlanadi.
//////////
قس جوی در پنجابی:
جوی اک فصل ہے۔ اسدی ورتوں اناج، پسوآں دے دانے اتے ہرے چارے لئی ہندا ہے۔
///////////
قس کاران در کوردی سورانی:
کاڕان، جۆشامی، یان جۆی ھوورچ بە ڕوەکێک لە بنەماڵەی گەنمان دەوترێت کە ژیانی یەک ساڵەی هەیە و زۆر جار بۆ لەوەڕیئاژەڵ کەڵکی لێ وەردەگیردرێت.[١]
پەڕاوێز
///////////
قس ایهلی سولی در تاتاری:
Игүле солы (лат. Avena sativa) — кыяклылар гаиләгеннән Солы ыругына
керүче сабан ашлыгы. Киң мәйданнарда игелә торган культура. Башлыча ат азыгына
һәм ярмага китә.
Игү мәйданы буенча
бөртеклеләр арасында, бодай, арыш, кукуруз, арпадан кала,
бишенче урынны алып тора. Солы орлыгыннан талкан, солы ярмасы, геркулес әзерлиләр, аны терлек азыгы
культурасы итеп тә кулланалар.
/////////////
قس بیاض یولاف در ترکی استانبولی:
Beyaz yulaf (Avena
sativa), Avena'ların (yulaf) "Avena fatua" alt grubuna ait yulaf türüdür. Dünyada kültür yulaflarının 2/3'ü beyaz
yulaflardır. Kırmızı yulaflar (Avena
byzantina Koch.) da yaygın olarak kültürü yapılan yulaf
türlerindendir. Kırmızı yulaf beyaz yulafa göre daha iri salkıma, başakçıklara
ve daha uzun boya sahiptir. Taneleri ve başakçık dış kavuzu da daha koyu
renktedir. Çimlenme sıcaklıkları 4-50 °C iken optimum sıcaklığı
20-25 °C'dir.[1]
/////////
قس جئی، جو در اردو:
جئی یا جؤی، گھاس کی ایک قسم ہے اور اس کا استعمال اناج، جانوروں کے دانے اور تازہ چارے کے طور پر کیا جاتا ہے۔ جئی کی فصل کے لیے جلد پكنےوالی خریف کی فصل کاٹنے کے بعد چار - پانچ بار ہل چلا کر، 150-125 من گوبر کی کھادفی ایکڑ دینی چاہئے. اکتوبر - نومبر میں 40 کلو فی ایکڑ کی شرح سے بیج بونا چاہیے. اس فصل کی دو بار آبپاشی کی جاتی ہے. سبز چارے کے لیے دو بار کٹائی، جنوری کے آغاز اور فروری میں کی جاتی ہے. دوسری آبپاشی اسے چارے کی کٹائی کے بعد کرنی
چاہئے. سبز چارے کی پیداوار 200-250 من اور دانے کی 15-20 من فی ایکڑ ہوتی ہے.
////////////
Oat
From Wikipedia, the free encyclopedia
This article is about the common cereal.
For other uses, see Oat (disambiguation).
|
Oat
|
|
 |
|
|
Oat plants with inflorescences
|
|
|
Kingdom:
|
|
|
(unranked):
|
|
|
(unranked):
|
|
|
(unranked):
|
|
|
Order:
|
|
|
Family:
|
|
|
Genus:
|
|
|
Species:
|
A. sativa
|
The oat (Avena
sativa), sometimes called the common oat, is a species of cereal grain grown
for its seed, which is known by the same name (usually in the plural, unlike
other cereals and pseudocereals). While oats are suitable for human consumption
as oatmeal and rolled oats,
one of the most common uses is as livestock feed.
Oats are a nutrient-rich food associated with lower blood cholesterol when
consumed regularly.[1]
Avenins present
in oats (proteins similar to gliadin from wheat) can trigger celiac
disease in a small proportion of people.[2][3] Also, oat products
are frequently contaminated by other gluten-containing
grains, mainly wheat and barley.[3][4][5]
https://en.wikipedia.org/wiki/Oat
