وج
بفتح واو و جیم و آن را عود الوج و بیونانی
اقورون و بفارسی اکر ترکی و بهندی بچه نامند
ماهیت آن
نباتی است که در قوت قریب بایرسا است و
در آبها می روید مانند بردی و بفارسی سوسن زرد کویند برک آن از برک نرکس دراز تر و
عریض تر و با خشونت و انبوه ساق آن بلند و کل آن شبیه بسوسن آزاد که زنبق باشد و زرد
مائل بسرخی و بیخ آن کره دار و بعضی به بعضی اندک پیچیده و کج شبیه بسعد و رنک آن ما
بین سفیدی و سرخی تند طعم با حرارت و حرافت و تلخی و قوت آن تا چهار سال باقی می ماند
و قریب بقوت زراوند و ایرسا است و اقسام می باشد بهترین همه سفید بزرک خوش بو پر کره
آنست و مستعمل بیخ آن و جالینوس کفته که خشبو نیست و در سنبله می رسد
طبیعت آن
در سوم کرم و در وسط دوم خشک
افعال و خواص آن
ملطف و جالی بیلذع و مفتح و قاطع بلغم
محلل ریاح و تریاق سموم اعضاء الصدر و الراس و الغذاء آشامیدن آن خصوص با مصطکی جهت
تنقیۀ دماغ از سائر فضلات و جهت فالج و خدر و استرخا و لکنت زبان خصوص خائیدن آن و
در دهان نکاهداشتن باعث سرعت تکلم اطفال است چون بایشان اندک اندک بخورانند و نیز بجهت
رفع ثقل زبان و درد دندان بیعدیل و اکتحال آن جهت رفع بیاض و غلظت قرنیه و جلای بصر
و ظلمت عارض از رطوبات نافع خصوص عصارۀ تازۀ آن و نیز آشامیدن آن جهت تقویت قوت حافظه
و تجفیف رطوبات اعصاب و دماغ و معده و تنقیۀ آن و تصفیۀ خون و صفرا و درد سینه و پهلو
و سرفۀ بارد و تقویت معده و جکر بارده و هاضمه و تحلیل ریاح معده و امعا و درد جکر
و امعا و سپرز و مغص و سحج امعا و تقطیر البول رطوبی و تفتیت حصاه و تسخین کرده و تقویت
باه و زیادتی آن و مدر بول و حیض است و ضماد آن جهت فالج و تشنج بلغمی و خدر و اوجاع
مفاصل و ورک و رحم و تحلیل ریاح و صلابت طحال نافع و رافع کبر آن و فرزجۀ آن با شیر
مادیان و زعفران جهت اعانت بر حمل و جلوس در طبیخ آن جهت درد رحم السموم آشامیدن آن
جهت سموم مشروبه و ضماد آن جهت سموم ملدوغه و بالجمله همه امراض بارده و مبرودین و
مشائخ را مفید و مضر سر مصلح آن رازیانه و محرق خون محرورین مصلح آن سکنجبین مقدار
شربت آن یک مثقال بدل آن در طرد ریاح و امراض کبد و طحال بوزن آن زیرۀ کرمانی و ثلث
آن ریوند چینی و در امر باه و اوجاع و غیرها زرواند طویل و نیز شیح ارمنی کفته اند
و ایضا ربع وزن آن قرنفل و عود هندی الزینه آشامیدن آن نیکو کنندۀ رنک رخسا و بدستور
ضماد آن جهت بهق و برص نافع الاورام و المفاصل ضماد آن جهت تحلیل اورام بلغمیه و اوجاع
مفاصل بارده و بهق و برص و فتق و امثال اینها نافع و جوارش و دهن و سفوفات آن در قرابادین
مذکور شد و مربای آن جهت فالج و صرع و ضعف معده و درد آن و نفخ و قراقر شکم و قولنج
نافع و معجون آن جهت نشف رطوبات دماغ و نزلات و مقدمۀ نزول آب در چشم و رفع خیالات
باطله و بلغمی مزاجان و تقویت معده و تجفیف رطوبات آن مفید و هر دو نیز در قرابادین
ذکر یافتند
مخزن الادویه عقیلی خراسانی
////////////
///////////
////////////
وج، اگیر ترکی یا سوسن صغیر با نام علمی
Acorus
calmus نوعی گیاه خودرو است که در کنار رودخانه‌ها و جریانهای آب می‌روید و دارای
ریزوم افقی و استوانه‌ای شکل، برگ‌های متناوب و دارای غلاف، باریک و دراز به طول
۵۰ تا ۶۰ سانتیمتر و دارای ۲ لبه نسبتاً تیز است. میوه‌های آن دارای ۳ سطح مشخص، محتوی
۳ دانه و محصور در کاسه گل است.
خواص دارویی و پزشکی[ویرایش]
محرک، تقویت کننده، مقوی معده و از بین
برنده نفخ.
رفع سوءهاضمههای ناشی از نارسایی عمل دستگاه
گوارش.
تقویت دستگاه گوارش.
رفع کم خونی، زردی.
درمان بیماریهای کبدی و درد کلیه
جوشانده آن به صورت حمامهای موضعی برای
اطفال مبتلا به نرمی استخوان توصیه شده‌است.
ترکیب آن با تخم شاهی و نارگیل و عسل به
نسبت‌های زیر، در افزایش حجم منی مؤثر است: تخم شاهی ۵۰ گرم نارگیل ۲۰ گرم آگیر ترکی
۱۰ گرم عسل ۲۵۰ گرم روزانه ۳ قاشق مرباخوری
منابع[ویرایش]
ماهنامه ترویجی سبزینه - شماره ۵ و ۶
/////////////
قس وج در عربی:
الوَجّ[4][5][6] أو عُود الوَجّ[6] أو الوَيْج أو قَصَب الذَّرِيرَة[6] أو خَشَب الذَّرِيرَة[6] أو القُمْحَة[6] أو القَصَب العِطْرِي أو قَصَب الطِّيب[6] أو القَلَم الهِنْدِيّ[6]أو عُودُ الرِّيح[7] نبات اسمه العلمي (.Acorus
calamus L أو. Acorus
calamus aromaticus L). وهو من صف أحاديات
الفلقة.
الوجّ
الوجّ
المراجع[عدل]
1.
^ مذكور في : القائمة الحمراء للأنواع المهددة بالانقراض
2017.2 — معرف القائمة الحمراء للأنواع المهددة بالانقراض:
168639 — تاريخ
الاطلاع: 23 سبتمبر 2017 — العنوان : The IUCN Red List of
Threatened Species 2017.2
2. ^ تعدى إلى الأعلى ل:أ ب ت مذكور في : الأنواع النباتية، الإصدار الأول،
المجلد 1 — معرف مكتبة تراث التنوع البيولوجي: http://biodiversitylibrary.org/page/358343 —
المؤلف: كارولوس
لينيوس — العنوان : Species Plantarum — المجلد: 1 — الصفحة: 324
///////////
قس باتاقلیق کِچِوِری:
//////////
قس جرینگاو در باسای اندونزی:
Jeringau (Acorus calamus)
adalah tumbuhan terna yang rimpangnya dijadikan
bahan obat-obatan. Tumbuhan ini berbentuk mirip rumput, tetapi
tinggi, menyukai tanah basah dengan daun dan rimpang
yang beraroma kuat.[1]Diperkirakan,
tumbuhan ini asli berasal dari anak benua India dan
menyebar ke berbagai penjuru dunia melalui perdagangan rempah-rempah.
di benua Amerika, jeringau kerap dipertukarkan dengan
kerabatnya yang asli dari sana, Acorus americanus.
//////////
قس ملتهی در پنجابی:
ملٹھی گلیاں زمیناں تے ہون والا اک بوٹا اے جیدے پتے خوشبو والے جڑاں تے ہور تیز خوشو والیاں ہوندیاں نیں۔ ایہ پنجاب وخ صدیاں توں دوائی لئی ورتیا جاریا اے۔
///////////
قس هازانبل، اِگیر کوکو در ترکی
استانبولی:
Hazanbel ya da Eğir
kökü (Acorus calamus), Acorus genus'undan tek
çenekli, çok yıllık, sulak alan bitkisi.
Kokulu yaprakları, ve daha da kokulu köksapıgeleneksel
olarak tıb ve güzel koku yapmakta kullanılmış, kurutulmuş ve toz haline
getirilmiş köksapı zencefil, tarçın ve küçük hindistan cevizi yerine kullanılmıştır.[1][2]
//////////
قس داج قلموس در اردو:
داج قلموس
آزاد دائرۃ المعارف، ویکیپیڈیا سے
داج
/ قلموس
|
||||||||||||||||
داج
قلموس
|
||||||||||||||||
|
||||||||||||||||
ACORUS CALAMUS
 |
یہ ایک نیم آبی پودا هےجو بنیادی طور پر
امریکا اور یورپ میں هوتا تھا مگر اب هندوستان میں
بھی دریاؤں،ندی نالوں اور ایسے آبی زخیروں کے کنارے هوتا ہے جهاں بارش زیادہ هوتی ہے۔ پاکستان میں کاغان اور
هنزہ کے علاقے میں ملتا ہے_ترکی میں یہ اتنا زیادہ هوتا ہے کہ اسے طب یونانی میں
وج ترکی کا نام دیا جاتا گیا ہے_اس کے ترکی نام کا بیگاڑ ہی لاطینی میں اکورس بن
گیا۔ یہ ایک خوشبودار پودا ہے جس کی جڑیں زیادہ خوشبودار هوتی هیں_قد اس کا ایک فٹ سے کمهوتا ہے۔ فارسی میں اسے
"اگر ترکی"عربی میں "زریرہ"سنسکرت میں
اسے"اگراگرنتهی"اور انگریزی میں اسے"سویٹ فلیگ"کہتے ہیں۔
ارشادات نبوی: نبی محمد خوشبو کو پسند کرتے تہے اور عام طور پر اس غرض کے
لیے کستوری زیادہ مقبول تهی_ان کے ذاتی سرمہ میں بھی کستوری شامل هوتی تهیاس لیے وہ
"اثمدالمروح"کهلاتا تها_حجتہ الوداع کے اهم موقع پر انهوں نے سیک درآمدی
خوشبو استعمال کی عائشہ فرماتی ہیں کہ "میں نے حجتہ الوداع کے موقع پر نبی کے
احرام اور ڈارھی پر زریرہ خوشبو لگائی"
/////////////
Acorus calamus
From Wikipedia, the free encyclopedia
Sweet flag redirects here. For other uses,
see sweet flag
(disambiguation).
|
Sweet flag
|
|
 |
|
|
Sweet flag
|
|
|
Kingdom:
|
|
|
Clade:
|
|
|
Clade:
|
|
|
Order:
|
|
|
Family:
|
|
|
Genus:
|
|
|
Species:
|
A. calamus
|
Acorus
calamus (also
called sweet flag or calamus, among many common
names[2]) is a tall perennial wetland monocot of the Acoraceae family, in the genus Acorus.
Contents
[show]
Sweet
Flag is a perennial herb, 30 to 100 cm tall. In habit it resembles the
Iris. It consists of tufts of basal leaves that rise from a spreading rhizome.
The leaves are erect yellowish-green, radical, with pink sheathing at their
bases, sword-shaped, flat and narrow, tapering into a long, acute point, and
have parallel veins. The leaves have smooth edges, which can be wavy or
crimped. The sweet flag can easily be distinguished from Iris and other similar
plants by the crimped edges of the leaves, the fragant odour it emits when
crushed, and the presence of a spadix.
Only
plants that grow in water bear flowers. The solid, triangular flower-stems rise
from the axils of the outer leaves. A semi-erect spadix emerges from one side
of the flower stem. The spadix is solid, cylindrical, tapers at each end, and
is 5 to 10 cm in length. A covering spathe, as is usual with Acoraceae, is
absent. The spadix is densely crowded with tiny greenish-yellow flowers. Each
flower contains six petals and stamens enclosed in a perianth with six
divisions, surrounding a three-celled, oblong ovary with a sessile stigma. The
flowers are sweetly fragrant. In Europe, it flowers for about a month in late spring
or early summer, but usually does not bear fruit. The fruit is a berry filled
with mucus, which when ripe falls into the water and thus disperses. Even in
Asia, it fruits sparingly, and propagates itself mainly by growth of its
rhizome, forming colonies.
The
branched, cylindrical, knobby rhizome is the thickness of a human finger and
has numerous coarse fibrous roots below it. The exterior is brown and the
interior white.[3][4][5]
Sweet
Flag is native to India, central Asia, southern Russia and Siberia, and perhaps
Eastern Europe. It also grows in China and Japan. It was introduced into
Western Europe and North America for medicinal purposes. Habitats include edges
of small lakes, ponds and rivers, marshes, swamps, and wetlands.[3][5]
In
addition to "sweet flag" and "calamus" other common names
include beewort, bitter pepper root, calamus
root, flag root, gladdon, myrtle flag, myrtle
grass, myrtle root, myrtle sedge, pine root,
rat root, sea sedge, sweet cane, sweet cinnamon, sweet
grass, sweet myrtle, sweet root, sweet rush,
and sweet sedge.[2]Common names in Asia
include: "Changpu 菖蒲" (Mandarin Chinese)； "shoubu 菖蒲" (Japanese); "vacha";
"changpo 창포" (Korean);
"bacch" (Unani); "bajai", "gora-bach", "vasa
bach" (Hindi); "vekhand" (Marathi); "vasambu"/வசம்பு (Tamil);
"vadaja", "vasa" (Telugu); "baje" (Kannada);
"വയമ്പ്/vayambu"
(Malayalam); Haimavati, "bhutanashini", "jatila"
(Sanskrit), "kâmpean" កំពាន (Khmer),
"bojho बोझो" (Nepali),
and "Dlingo" (Indonesia).
The
generic name is the Latin word acorus,
which is derived from the Greek άχόρου (áchórou) of Dioscorides (note different versions of
the text have different spellings). The word άχόρου itself is thought to have
been derived from the word κόρη (kóri), which means pupil (of an eye), because
of the juice from the root of the plant being used as a remedy in diseases of
the eye ('darkening of the pupil').[6][7][8]
The
specific name calamus (meaning "cane") is derived
from Greek κάλαμος (kálamos, meaning
"reed"), which is cognate to
Latin culmus(meaning "stalk") and Old English healm (meaning
"straw"), and derived from Proto-Indo European *kole-mo- (thought
to mean "grass" or "reed"). The Arabic word قَلَم
(qálam, meaning "pen") and Sanskrit कलम (kaláma, meaning
"reed used as a pen", and a sort of rice) are thought to have been
borrowed from Greek.[9][10][11][12]
The
name sweet flag refers to its sweet scent and its similarity
to Iris species, which are commonly known as flags in English
since the late fourteenth century.[13][14]
https://en.wikipedia.org/wiki/Acorus_calamus
