فرخشته . [ ف َ خ َ ت َ / ت ِ ] (اِ) نانی باشد کوچک که از خمیر سازند و درون آن را از مغز بادام و پسته و لوزینه های دیگر پر کنند و بر روی تابه پزند و شیره ٔ قند بر آن ریزند و بخورند و آن را به عربی قطائف خوانند. (برهان). به این معنی فرخشه صحیح است بدون تاء. (از حاشیه ٔ برهان چ معین ). رجوع به فرخشه شود. || (ص ) برزمین کشیده . (برهان ). || کشته ای باشد که کسش نشناسد که کیست . (حاشیه ٔ فرهنگ اسدی نخجوانی ). فرخسته :
دشمن نزار گشته و فرخشته .
رجوع به فرخسته شود.
قطیفه
qatife
معنی
۱. نوعی حلوا؛ نوعی شیرینی؛ لوزینه.
۲. نوعی خوراک که از خمیر آرد گندم درست میکنند؛ رشته.
قطاب نوعی شیرینی ایرانی است. این شیرینی از معروفترین شیرینیهای سنتی استان یزد است.[۱] یکی از لذیذترین، شناخته شدهترین و پرطرفدارترین شیرینیها قطاب است که از ارزش غذایی بالایی برخوردار است. بنا به شنیدهها و مستندات، پیشینه این شیرینی به اواخر دوره قاجار بر میگردد.
انواع
قطاب یزد
قطاب یزد در انواع سنتی یزدی و عسلی تهیه میشود.[۲] قطاب یزدی از دو بخش لایه خارجی و مغز داخلی تشکیل شده است. لایه خارجی آن که نانی سرخ شده در روغن است از آرد گندم، شیر یا ماست و زرده تخم مرغ تشکیل شده است که پس از طبخ در پودر قند غلطانده میشود. مغز داخلی این شیرینی نیز از مخلوط پودر بادام، پودر قند و هل تشکیل شده است.
قطاب کرمانی
قطاب کرمانی یکی از شیرینیهای سنتی و خوشمزه ایران است که با نمونه یزدی آن متفاوت است که به دلیل طعم و عطر بینظیرش طرفداران زیادی دارد. این شیرینی از دو قسمت خمیر و مغزی تشکیل شده است. خمیر قطاب نرم و لطیف است و مغزی آن از ترکیب پسته، گردو، نارگیل، هل و گلاب تهیه میشود که باعث تمایز آن با قطاب یزدی میشود.[۳] در قطاب عسلی، شیرینکننده اصلی بهجای پودر قند، عسل است.[۲] مستندات قدمت این شیرینی را به دوره قاجار ربط میدهند. تنها خانواده ای که در گذشته به عنوان شاخص شیرینی سازی در این نوع معروف بوده خانواده شب پرساز بوده است. همچنین مهارت پخت شیرینی قطاب یزدی به شماره ۱۱۸۴ به ثبت ملی رسید.[۴]
قطاب لکی
قطاب لکی یا برساق لکی شیرینیای متعلق به خطه لرستان نورآباد است. در خمیر آن از رازیانه استفاده میشود و مواد داخلی آن دارچین، هل، گلاب، گردو، شکر هستند.
جستارهای وابسته
منابع
- «قطاب». مجله اینترنتی لقمه. بایگانیشده از اصلی در ۱۹ آوریل ۲۰۱۱. دریافتشده در ۱۰ مهر ۱۳۸۹.
- «قطاب». وبگاه آشپز ایرانی. دریافتشده در ۱۰ مهر ۱۳۸۹.
- «طعم دهنده قطاب». ماگنولیا. بایگانیشده از اصلی در ۱ سپتامبر ۲۰۱۸. دریافتشده در ۱۰ اردیبهشت ۱۳۹۸.
- «قطاب یزد ثبت ملی شد». خبرگزاری مهر | اخبار ایران و جهان | Mehr News Agency. ۲۰۱۶-۰۷-۰۹. دریافتشده در ۲۰۲۴-۰۳-۰۹.
