۱۴۰۰ دی ۳۰, پنجشنبه

آقای دکتر معین با استشهاد ابیات زیر از شاهنامه

بدو گفت گشتاسپ کاین غم چراست؟

به یک تاختن درد و ماتم چراست؟

چنین داد پاسخ که یاوه مگوی

که کار بزرگ آمدستت بروی

شهنشاه لهراسب در شهر بلخ

بکشتند و شد روز ما تار و تلخ .

وز آنجا به نوش آذر اندر شدند

رد و هیربد را همه سر زدند

در شهادت زرتشت گوید: مراد از رد در اینجا زرتشت پیغمبر است اگرچه در اوستا اشاره نشده که زرتشت هم در هجوم دوم تورانیان در شهر بلخ با لهراسب شهادت یافته باشد ولی بنا به سنت کهن و بشهادت کلیه کتب دینی پهلوی پیغمبر ایران در همین جنگ در آتشکده  بلخ بدست یک تورانی بنام براترکرش ۞ در روز خرداد از ماه اردیبهشت بسن هفتاد و هفت سالگی شهید گردید و تا آن روز شهادت چهل و هفت سال از رسالتش گذشته بود هرچند در شاهنامه  فردوسی صراحتاً نام زردشت قید نگردیده که آن روز در میان هشتاد هیربد وی نیز شهید شده باشد اما قریب به یقین است که مراد از «رد» همان زرتشت بوده است و «مول » مترجم فرانسوی و «وارنر» مترجم انگلیسی نیز آنرا متعرض شده اند. (از مزدیسنا و ادب پارسی ص 396). آقای دکتر معین در صفحه  بعد همان کتاب افزاید: «... و از قطعه  8 اوستا نیز برمی آید که خود زرتشت «رد جهان» است و آسایش نوع بشر و کلیه  مخلوقات بسته به آیین اوست ... نظر به معنی کلمه  رد در اشعار فردوسی راجع به کشته شدن موبدان و پیشوایان در آتشکده  نوش آذر بلخ باید از هیربد مطلق پیشوایان و از «رد» خود پیغمبر اراده شده باشد که بزرگ و سرور موبدان بوده است زیرا که فقط از یک رد سخن رفته ولی مکرر از هشتاد هیربد یا موبد یاد شده است ...». (مزدیسنا و ادب پارسی ص 397). و رجوع به یشتها ج 2 ص 279 و 280 شود.