سه کشور اروپایی: موضع ایران تردیدهای جدی برای احیای برجام به وجود آورده
سه کشور اروپایی بریتانیا، فرانسه و آلمان نزدیک به دو دهه است که درگیر پرونده اتمی ایران هستند
سه کشور اروپایی بریتانیا، فرانسه و آلمان که نزدیک به دو دهه است درگیر پرونده اتمی ایران هستند در بیانیه مشترکی از جمهوری اسلامی ایران بابت احیا نشدن توافق اتمی برجام انتقاد کرده و گفته‌اند که مواضع تهران «تردیدهای جدی را در مورد نیات و تعهد ایران به نتیجه موفقیت آمیز برجام ایجاد می کند.»
این بیانیه می گوید «ما دولت‌های فرانسه، آلمان و بریتانیا از فروردین ۱۴۰۰ با حسن نیت با ایران مذاکره کرده‌ایم تا برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) را به همراه سایر شرکت‌کنندگان در توافق و ایالات متحده به طور کامل بازگردانیم. در اوایل اوت، پس از یک سال و نیم مذاکره، هماهنگ‌کننده برجام مجموعه نهایی متون را ارائه کرد که امکان بازگشت ایران به پایبندی به تعهداتش ذر برجام و بازگشت آمریکا به توافق را فراهم می‌کرد.»
این پیشنهاد از سوی مسئول سیاست خارجی ارائه شده بود اما پس از رفت و برگشت آن میان ایران و آمریکا، سرانجام ایالات متحده اعلام کرد که پاسخ نهایی ایران به این پیش نویس خوشبینی به توافق سریع را از بین برده است.
بریتانیا، فرانسه و‌آلمان گفته اند «متأسفانه ایران ترجیح داده است از این فرصت حساس دیپلماتیک استفاده نکند. در عوض، ایران به گسترش برنامه هسته ای خود فراتر از هر گونه توجیه غیر نظامی قابل قبولی، ادامه می دهد.»
سه کشور اروپایی با انتقاد از ایران گفته‌اند «در وضعی که ما در حال نزدیک‌تر شدن به توافق بودیم، ایران موضوعات جداگانه‌ای را بازگشایی کرد که مربوط به تعهدات بین‌المللی الزام‌آور حقوقی آن تحت معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (ان پی تی) و توافق پادمان با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی است. این خواسته اخیر تردیدهای جدی را در مورد نیات و تعهد ایران به نتیجه موفقیت آمیز برجام ایجاد می کند.»
بریتانیا، فرانسه و آلمان گفته اند که «موضع ایران در تضاد با تعهدات الزام آور قانونی آن است و چشم انداز بازگرداندن برجام را به خطر می اندازد.»
انتقاد از ایران در آستانه برگزاری جلسه شورای حکام آژانس
چشم انداز احیای برجام از زمان آغاز ریاست جمهوری ابراهیم رئیسی مبهم تر شده است
بیانیه سه کشور اروپایی در آستانه برگزاری نشست فصلی شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی است که از دو روز دیگر (دوشنبه ۲۱ شهریور) در وین آغاز می شود.
این بیانیه می گوید در بهار سال جاری شورای حکام آژانس با اکثریت قاطع قطعنامه ای را تصویب کرد که از ایران می‌خواهد برای پاسخ به سؤالات باقی مانده آژانس اقدامی فوری انجام دهد. سه ماه بعد، ایران هیچ اقدامی انجام نداده است.» سه کشور اروپایی گفته اند «ایران باید به طور کامل و بدون تاخیر با حسن نیت با آژانس همکاری کند» و «برجام به هیچ وجه نمی تواند برای رهایی ایران از تعهدات الزام آور قانونی که برای رژیم جهانی منع اشاعه ضروری هستند، استفاده شود.» مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی در گزارش خود به شورای حکام گفته است که ایران اقدامی برای بر طرف کردن ابهام بازرسان درباره سه مکان آلوده به اورانیوم انجام نداده است.
آژانس می گوید پس از بررسی و نمونه برداری محیطی، مطلع شده است که در سه مکانی که پیش از این به عنوان مرکز اتمی به این نهاد اعلام نشده بود، آثاری از اوارنیوم یافته است.
ایران می گوید این اطلاعات را قبول ندارد و آژانس را به «سیاسی کاری» متهم کرده است.
مذاکره کنندگان اتمی ایران اعلام کرده اند که برای احیای توافق برجام حتما باید پرونده مربوط به سه مکان آلوده بسته شود.
ایران و آمریکا نزدیک به یک سال و نیم است که در حال مذاکره غیرمستقیم برای احیای این توافق هستند.
در حالی که حسن روحانی رئیس جمهور پیشین ایران می گوید امکان رفع تحریم و احیای برجام در دولت او وجود داشته، چشم انداز احیای برجام از زمان آغاز ریاست جمهوری ابراهیم رئیسی مبهم تر شده است
هدف از احیای برجام رفع تحریم های اتمی آمریکا در برابر محدود شدن دوباره برنامه اتمی ایران است.
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی می گوید میزان ذخایر اورانیوم غنی سازی شده ایران به چندین برابر حد مجاز در برجام رسیده است. آمریکا گفته است خطر دستیابی به سلاح اتمی از چند ماه به چند هفته در ایران کاهش پیدا کرده است.
ایران می گوید برنامه ای برای تولید سلاح اتمی ندارد و در این راه به نقل قولی از آیت‌الله خامنه‌ای اشاره می شود که گفته است تولید، نگهداری و استفاده از سلاح کشتار جمعی از جمله سلاح اتمی «حرام» است.
