جو بایدن و لیز تراس پیش از نخستین دیدارشان هم کلی اختلاف نظر دارند
رئیس‌جمهوری ایالات متحده آمریکا طبق دستورکاری عمل می‌کند که نقطه مقابل برنامه‌های نخست‌وزیر جدید بریتانیا است
به همان اندازه که ریگان و تاچر به هم نزدیک بودند، بایدن و تراس از هم دورند‌ـ MANDEL NGAN / AFP
رابطه ویژه بریتانیا و ایالات متحده آمریکا در دوره جو بایدن همواره کمی متفاوت پیش می‌رفت.
او در نخستین سخنانش خطاب به مردم بریتانیا در مقام رئیس‌جمهوری منتخب، به سوال خبرنگار بی‌بی‌سی پاسخی فی‌البداهه داد و با اشاره به احساسات واقعی‌‌اش گفت «بی‌بی‌سی؟ من ایرلندی‌ام» و بدون آنکه حتی یک کلمه دیگر بگوید، به‌سرعت آن‌جا را ترک کرد.
این رابطه با نخست‌وزیری بوریس جانسون، که بایدن در سال ۲۰۱۹ او را «مشابه جسمی و روحی» دونالد ترامپ نامیده بود، در مسیری سنگلاخ افتاد و با اختلاف نظر در مورد وضعیت مرز ایرلند در نتیجه پیامدهای برگزیت، ادامه یافت.
و ظاهرا این شرایط تحت رهبری جدید لیز تراس که قرار است روز چهارشنبه در اولین دیدار دوجانبه با ایالات متحده در مقام نخست‌وزیر بریتانیا، با بایدن دیدار کند، نیز ادامه می‌یابد.
در روزهای پیش از نشست، این اتفاق هم رخ داد که هر دو رهبر روی عرضه برنامه‌های اقتصادیشان به مخاطبان داخلی متمرکز شدند- تراس از نخستین بودجه کوچکش خبر داد و بایدن برای انتخابات میان‌دوره‌ای تبلیغ کرد. و دست بر قضا، این دو دستور کار به‌کلی با یکدیگر متضادند.
تراس پیش از عزیمت به نیویورک، در گفت‌وگو با خبرنگاران درباره برنامه اقتصادی آتی‌‌اش، چنین گفت: «مالیات پایین‌تر به رشد اقتصادی می‌انجامد؛ در این مورد هیچ تردیدی ندارم.»
درست صبح روز بعد، بایدن در توییتی نوشت: «من از اقتصاد تراوشی خسته و بیزارم. هیچ‌وقت نتیجه نداده است.»
من از اقتصاد تراوشی خسته و بیزارم. هیچ‌وقت نتیجه نداده است.
ما در حال ساختن اقتصاد از پایین به بالا و میانه به حاشیه‌ایم.
رئیس‌جمهوری بایدن (POTUS@)، ۲۰ سپتامبر ۲۰۲۲
شاید این هم‌زمانی تصادفی به نظر برسد. اما با توجه به اختلاف نظر بنیادی آن‌ها در مورد شیوه کمک به شهروندانشان، در کنار فهرست اجمالی تفاوت‌های سیاسی و فکری که بر تجارت و مرزها تاثیرگذار است، برای روابط ایالات متحده آمریکا-بریتانیا آتیه روشنی ندارد.
وضعیت همواره به این منوال نبود. در دهه ۱۹۸۰، بریتانیا و ایالات متحده آمریکا در سیاست اقتصادیشان پشت هم بودند. زمانی که رونالد ریگان و مارگارت تاچر با کوچک کردن دولت، افزایش سرعت خصوصی‌سازی و کاهش مالیات، به تقویت رابطه ویژه بین دو کشور کمک کردند، آن‌ها را «نیمه گمشده سیاسی یکدیگر» توصیف می‌کردند. ریگان بعد از اولین دیدارشان، در نامه‌ای به رهبر وقت حزب محافظه‌کار نوشت: «شما اینجا در مستعمرات، یک حامی مشتاق دارید.»
اما به همان اندازه که ریگان و تاچر به هم نزدیک بودند، بایدن و تراس از هم دورند. در حالی که تراس خود را وارث تاچر می‌بیند، بایدن درگیر «نیو دیل» [برنامه سیاسی اقتصادی] فرانکلین دی روزولت است.
بایدن معتقد است که سرمایه‌گذاری انبوه دولت و مالیات‌های بیشتر بر ثروتمندان به اقتصادی قوی‌تر منجر می‌شود. او در مارس ۲۰۲۱، طرح نجات ۱.۹ تریلیون دلاری ایالات متحده آمریکا را تصویب کرد تا بعد از رکود ناشی از همه‌گیری کرونا، اقتصاد این کشور را دوباره راه بیندازد. در اوت سال جاری، بایدن لایحه هزینه دیگری را تصویب کرد که به موجب آن، حدود ۲۶۰ میلیارد دلار در مدت ۱۰ سال برای کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای و کاهش هزینه‌های بهداشت و درمان سرمایه‌گذاری می‌شود و در همان دوران، مالیات‌ها را ۳۲۶ میلیارد دلار افزایش داد.
در این بین، نسخه تراس برای رشد اقتصادی شامل کاهش مالیات و حذف سقف پاداش بانکداران است. او گفت حاضر است برای تحقق چشم‌اندازش، محبوبیتش را فدا کند.
او به اسکای نیوز گفت: «برای من رشد اقتصاد بریتانیا مهم است؛ چون این همان چیزی است که در نهایت به افزایش دستمزدها و و سرمایه‌گذاری بیشتر در شهرهای کوچک و بزرگ سراسر کشور منجر می‌شود که سرانجام پول بیشتری به جیب مردم سرازیر و توان تامین مالی خدماتی مانند خدمات ملی سلامت را نیز برای ما ممکن می‌کند.»
او در ادامه گفت: «و برای دستیابی به این رشد اقتصادی، بریتانیا باید رقابتی باشد.»
در حالی که بایدن مالیات ثروتمندان را بالا می‌برد، تراس مسیری مخالف او را طی می‌کند.
او به اسکای نیوز گفت: «این استدلال که کاهش مالیات نوعی بی‌عدالتی است، برای من پذیرفتنی نیست.»
او گفت: «منظورم این است، می‌دانیم آن‌هایی که درآمد بیشتری دارند، عموما مالیات بیشتری هم می‌پردازند. بنابراین وقتی مالیات را کاهش می‌دهید، غالبا مزایای بی‌اندازه‌ای به همراه دارد؛ چون آن افراد از همان ابتدا دارند مالیات بیشتری می‌پردازند.»
همچنین تراس بی‌آنکه انتظار داشته باشد توافقی تجاری با ایالات متحده آمریکا منعقد شود، آنچه هدف اصلی هر دو نخست‌وزیر پیش از او و وعده کارزار برگزیت بود، به دیدار بایدن خواهد رفت.
مرز ایرلند نیز احتمالا در دستور کار قرار خواهد گرفت. تراس اشاره کرد که قصد دارد پروتکل ایرلند شمالی را در قانون لغو کند تا توافقنامه برگزیت را که با اتحادیه اروپا بسته شد، بازنویسی کند. بایدن پیش‌تر ابراز نگرانی کرده است که اعمال بازرسی‌های مرزی بین ایرلند شمالی و ایرلند توافق صلح میان دو طرف را تضعیف کند.
جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی کاخ سفید، روز سه‌شنبه گفت که ایرلند شمالی محور گفت‌وگوها خواهد بود.
سالیوان با اشاره به توافق سال ۱۹۹۸ که راه را برای صلح در ایرلند شمالی هموار کرد، گفت که بایدن «بریتانیا و اتحادیه اروپا را برای دستیابی به نتیجه‌ای عملی تشویق می‌کند که تضمین کند هیچ چیزی اصول اساسی توافق «جمعه نیک» (Good Friday agreement) را تهدید نمی‌کند».
اما این دو کشور دست‌کم چند نقطه مشترکی نیز دارند. بریتانیا بعد از ایالات متحده آمریکا یکی از شرکای مهم کمک به اوکراین در تلاش برای دفع تهاجم روسیه بوده است.
تراس گفت اولویت او در این نشست آن است که «مطمئن شویم قادریم به‌صورت جمعی (با) تهاجم روسیه مقابله کنیم» و این را تضمین کنیم که «از لحاظ راهبردی، به رژیم‌های خودکامه وابسته نیستیم».
او گفت: «می‌خواهم برای مقابله با چالش ناشی از تهاجم روسیه، با متحدانمان مثل ایالات متحده آمریکا، مثل فرانسه، اتحادیه اروپا، کشورهای حوزه بالتیک و لهستان کار کنم. اولویت ما باید این باشد.»
© The Independent
