نخسا در جنگ با اسرائیل؛ نیروهای خودجوش یا اعضای سپاه؟

گروهی از جنگجویان نخسا

منبع تصویر،Nakhsa

  • نویسنده,فرزاد صیفی‌کاران
  • شغل,بی‌بی‌سی
  • Twitter,

هیچ‌کس هویت آنها را نمی‌داند. می‌گویند به جنگ با اسرائیل رفتند؛ آن هم با سلاح‌های آمریکایی و ماموریت‌شان «نابودی اسرائیل» و «بازپس گرفتن قدس اشغالی» است و «حیفا را با موشک می‌زنیم» شعار آنهاست.

سه‌شنبه ۲۶ نوامبر ۲۰۲۴، آتش‌بسی شکننده، به چهارده ماه جنگ اسرائیل با حزب‌الله لبنان پایان داد. در این مدت نیروهای حزب‌الله متحمل تلفات سنگینی شدند؛ از کشته‌ شدن کادر رهبری گرفته تا فرماندهان ارشد نظامی.

در این میان نخسا، «نیروهای خودجوش سرزمین‌های اسلامی»، که نام یک گروه شبه‌نظامی غیررسمی ایرانی است، ادعا کرد برای جنگ با اسرائیل و کمک به حزب‌الله، به جنوب لبنان و نزدیکی مرزهای اسرائیل رفته است.

این نیروها، که خود را آتش‌به‌اختیاران رهبر جمهوری اسلامی ایران می‌دانند، از سرکوب اعتراضات مردمی مانند اعتراضات سال ۱۳۸۸ گرفته تا اعتراضات دراویش گنابادی در گلستان هفتم تهران، آبان ۹۸ و زن، زندگی، آزادی و حتی حضور در جنگ داخلی سوریه و همچنین عراق را در کارنامه دارند.

حالا جنگ با اسرائیل، که برای نیروهای نخسا سویه‌های آخرالزمانی دارد، با توجه به شرایط لبنان جنبه واقعی و «ناب جهادی» به خود گرفته است. اما نخسایی‌ها کیستند و آیا واقعا به جنگ با اسرائیل رفته‌اند؟

در این عکس یک اسلحه ام-۴ آمریکایی، بی‌سیم، سلاح کمری، چاقو و چراغ قوه دیده می‌شود

منبع تصویر،Nakhsa

توضیح تصویر،عکسی از تجهیزاتی که نخسا گفته با آنها به جنگ با اسرائیل رفته است

آیا نیروهای نخسا به جنگ با اسرائیل رفتند؟

اسرائیل در ماه‌های گذشته برای آنچه «ریشه‌کن کردن حزب‌الله» خواند حملات هوایی و زمینی سنگینی علیه حزب‌الله صورت داد که در نتیجه آن بسیاری از رهبران و فرماندهان ارشد حزب‌الله کشته شدند. حزب‌الله به‌شدت تضعیف شده بود و در سوی دیگر ماجرا ایران از حمایت تمام قدش سخن می‌گفت، اما نشانه‌ای از چگونگی و شیوه این حمایت پیدا نبود.

در این میان نخسا برای اولین بار تنها چند روز پس از ترور اسماعیل هنیه، رئیس دفتر سیاسی حماس در تاریخ ۳۱ ژوئیه در ایران، به قول خودشان برای «ضربه زدن اساسی به اسرائیلی‌ها»، ادعا کردند به چند صدمتری مرزی اسرائیل در جنوب لبنان رفته‌اند.

در این تصاویر، که سوم اوت سال جاری منتشر شده، دو عضو نخسا در دل تاریکی شب، که صورت آنها پوشانده شده، با در دست داشتن اسلحه ام-۴ آمریکایی، آرم تکتیکال نخسا بر روی لباس نظامی و پرچم حزب‌الله لبنان که پشت سر آنها آویزان شده، دیده می‌شوند.

عکسی از نیروهای نخسا که ادعا کردند در نزدیکی مرز اسرائیل هستند

منبع تصویر،Nakhsa

توضیح تصویر،عکسی از نیروهای نخسا که ادعا کردند در نزدیکی مرز اسرائیل هستند

در این تصویر بر روی بازوی چپ یکی از اعضای نخسا، آرمی شبیه به آرم تکتیکال سپاه پاسداران، دستی که اسلحه را گرفته و بر بالای آن آیه «واعدولهم ما استطعتم من قوه» و دایره‌ای که به منظور کره زمین دور آن است، دیده می‌شود.

چیزی شبیه به عبارت «سپاه پاسداران انقلاب اسلامی»، که به صورت چهار کلمه روی هم نوشته شده هم، بر روی آرم تکتیکالی که روی بازو این نیروی نسخا است، دیده می‌شود.

مقایسه آرم تکتیکال روی بازوی سمت چپ یک از اعضای نخسا با آرم تکتیکال سپاه پاسداران

منبع تصویر،Nakhsa / DEFA PRESS

توضیح تصویر،مقایسه آرم تکتیکال روی بازوی سمت چپ یک از اعضای نخسا با آرم تکتیکال سپاه پاسداران

سپاه پاسداران تاکنون به صورت رسمی وجود نیرویی به نام نخسا را اعلام و تایید نکرده است.

از آنجایی که این عکس در شب گرفته شده، مشخص نیست کجاست و آنها درباره محلی که هستند هیچ اطلاعاتی بیشتری ارائه نکردند اما وعده داده‌اند که در روزهای آینده برای مخاطبان‌شان فیلم و عکس از میدان نبرد با اسرائیل منتشر کنند.

در همین تاریخ کانال تلگرام نخسا دو ویدیو با عنوان «عملیات بچه‌های نخسا» و با این ادعا که «نابودی خودرو زرهی اسرائیل و کشته و مجروح کردن نیروهای ارتش اسرائیل» منتشر کرد.

مکان، تاریخ و چگونگی تهیه این ویدیوها مشخص نیست و در ویدیو از خودروهای زرهی هم خبری نیست. در این ویدیو تنها تپه‌ای در دور دست دیده می‌شود که دود کمی از پایه آن بلند می‌شود. کسی که روی ویدیو صحبت می‌کند، می‌گوید برجک‌های مرزی اسرائیل است و جایی که دود بلند می‌شود بر اثر شلیک «خمپاره و راکت» آنها است.

توضیح ویدئو،ویدویی از نیروهای نخسا که می‌گویند در نزدیکی مرز اسرائیل هستند

پس از کشته شدن حسن نصرالله، دبیرکل حزب‌الله لبنان، بر اثر حملات هوایی ارتش اسرائیل، نیروهای نخسا بیش از ۱۰ ویدیو و عکس که ادعا می‌کردند حضور نیروهای‌شان در جبهه‌های نبرد با اسرائیل در جنوب لبنان است، در کانال تلگرام خود منتشر کردند.

نخسا همچنین در بیانیه‌ای اعلام کرد آماده‌ است «هر زمان دبیرکل جدید حزب‌الله اراده کند دوشادوش آنها در سنگرهای جنوب لبنان با دشمن اسرائیلی مبارزه» کنند.

بی‌بی‌سی فارسی داده‌های صدا و تصویر ویدیوهایی که نخسا به عنوان حضور در جبهه‌های جنگ با اسرائیل منتشر کرده با کمک کالین رابینسون، مدیر ارشد موسسه آی‌دی فارنزیک، بررسی کرده است.

تجزیه و تحلیل صداها و ویدیوها نشان می‌دهد که به احتمال زیاد اغلب صداهایی که روی این ویدیوها شنیده می‌شود، مانند صدای کسی که صحبت می‌کند، صدای انفجار، صدای تیراندازی و صدای آژیر هشدار، صداهای واقعی محیط نیستند، بلکه صداهایی هستند که به این ویدیوها در چندین لایه مختلف اضافه شده‌اند و تلاش شده تا به بیننده القا شود که نیروهای نخسا در میدان‌های نبرد با نیروهای اسرائیل حضور دارند.

برای مثال در یکی از ویدیوها، که در تاریخ نهم اوت منتشر شده، صدای یک نفر شنیده می‌شود که به فارسی می‌گوید «اینجا لبنان مرز اسرائیل م...ن است انشالله همه‌‎شان را به درک واصل می‌کنیم، همان‌طور که می‌بینید شهرک‌ها خالی شده … » و هم‌زمان صدای آژیر هشدار، تیراندازی پی در پی، رگبار مسلسل و صدای چندین انفجار به گوش می‌رسد.

توضیح ویدئو،ویدیویی که نخسا ادعا می‌کند با نیروهای اسرائیل درگیر شده است

در توضیحات این ویدیو نیز نوشته شده که «فیلم در زمان حمله نیروهای ویژه حزب‌الله رضوان گرفته شده» و ادعا شده صدای «آژیر» مربوط به شهرک‌های اسرائیلی در مرز لبنان است.

بررسی صداها نشان می‌دهد که صدای تیراندازی در این ویدیو به احتمال زیاد واقعی نیست از منابع دیگر روی این ویدیو گذاشته شده و صدای انفجار نیز اضافه شده است، چراکه محدوده فرکانس آن کیفیت یکسانی ندارد.

بررسی این ویدیو نشان می‌دهد که احتمالا صداها از چندین فایل مجزا تشکیل شده‌اند و تغییراتی که در نویز فشرده‌سازی وجود دارد نشان دهنده چندین فایل، و ویرایش شده است. این الگو اغلب زمانی به وجود می‌آیند که کلیپ‌های صوتی مختلف با هم ترکیب می‌شوند، یا زمانی که بخش‌هایی از یک فایل صوتی جداگانه پردازش می‌شوند.

مقایسه صدای تیراندازی در ثانیه‌های ۵ و ۱۳ این فایل نشان می‌دهد که به احتمال بسیار زیاد یک فایل صدای (مربوط به تیراندازی) واحد است که تکرار می‌شود.

بررسی ثانیه ۵ و ۱۳ این فایل ویدیویی نشان می‌دهد که صدای تیراندازی به احتمال زیادی یک فایل صوتی است که تکرار می‌شود
توضیح تصویر،بررسی ثانیه ۵ و ۱۳ این فایل ویدیویی نشان می‌دهد که صدای تیراندازی به احتمال زیادی یک فایل صوتی است که تکرار می‌شود

در ثانیه دوم این ویدیو که نخسا ادعا می‌کند درگیری شدید میان حزب‌الله و نیروهای اسرائیلی است، زمانی که دوربین به اطرف می‌چرخد، فردی در سمت چپ کادر دیده می‌شود که با دوربینی که روی سه‌پایه نصب شده در حال فیلم‌برداری است.

اسکرین‌شات از ویدیوی نخسا که فردی را در حال فیلم‌برداری نشان می‌دهد

منبع تصویر،Nakhsa

توضیح تصویر،اسکرین‌شات از ویدیوی نخسا که فردی را در حال فیلم‌برداری نشان می‌دهد

نیروهای نخسا در تاریخ دوم اکتبر، یعنی یک روز پس از دومین حمله موشکی ایران به اسرائیل، ویدیویی با عنوان «شرکت نیروهای نخسا در حمله علیه رژیم صهیونیستی همراه با محور مقاومت» منتشر کردند. در این ویدیو یکی از اعضای نخسا که صورت خود را پوشانده و پرچم حزب‌الله را روی زمین انداخته است، در حال خواندن یک بیانیه دعوت به جنگ با اسرائیل است.

در توضیحات این ویدیو هم ادعا شده است: «خط مقدم و درگیری نخسایی‌ها و نیروهای ویژه رضوان با لشکر ۸ رژیم صیهونیستی تو مناطق اشغالی و صفر مرزی هم زمان با موشک باران ایران [اشاره به عملیات وعده صادق ۲] و حزب الله و عقب زدن نیروهای کماندویی اسرائیل».

این عضو نخسا در حالی که ابتدا به اسلحه آمریکایی ام-۴ بوسه می‌زند، خودش را «سرباز سید علی خامنه‌ای و سرباز گروهان واکنش سریع نخسا» معرفی می‌کند.

در این ویدیو نیز صدای کسی که بیانیه‌ را قرائت می‌کند، صدای بی‌سیم، تیراندازی و انفجار در دور دست هم به گوش می‌رسد.

توضیح ویدئو،بیانیه یکی از اعضای نخسا برای جنگ با اسرائیل

بررسی صداهای این ویدیو نیز نشان می‌دهد که چندین لایه صدا فشرده‌سازی و کیفیت‌های متفاوت فرکانس وجود دارد که هر کدام با تایم‌لاین ترکیب شده است. صدای گوینده با صدای محیط هم‌خوانی ندارد و احتمالا صداها پس از تهیه ویدیو به آن اضافه شده است.

وجود چندین لایه از کیفیت‌های مختلف صوتی در بررسی صداهای این ویدیو، نشان‌دهنده‌ ترکیب صداها است.

در ویدیوی دیگری نیروهای نخسا ادعا کردند دو تانک مرکاوای اسرائیلی را به غنیمت گرفته‌ و در حال انتقال آنها به پشت جبهه هستند. در این ویدیو علاوه بر این‌که صداها به احتمال زیاد همانند دیگر ویدیوها واقعی نیستند، بلکه ویدیو از پشت سیم‌های خاردار نوار مرزی گرفته شده است.

خودرو رزهی جلویی در این ویدیو شبیه به نفربر زرهی آی‌دی‌اف پوما است و وسیله زرهی دوم شبیه به تانک مرکاوا-۴ (IV) است که علامه V وارونه روی بدنه آن دیده می‌شود که نشان دهنده شرکت متعلق به تانک است. هر دوی این تجهیزات زرهی مورد استفاده ارتش اسرائیل است.

بر همین اساس ویدیو قطعا تجهیزات زرهی اسرائیلی را نشان می‌دهد، اما مشخص نیست کجا، در چه زمانی و توسط چه افراد/گروهی گرفته شده است.

اسکرین‌شات از ویدیوی منتشر شده در کانال نخسا درباره ادعای به غنیمت گرفتن تانک‌های اسرائیلی

منبع تصویر،Nakhsa

توضیح تصویر،سمت چپ: سیم‌های خاردار نوار مرزی، سمت راست: علامت V وارونه روی بدنه تانک مرکاوا

تانک‌های مرکاوای اسرائیلی عموما با لامت V رو به پایین، بالا یا متمایل به سمت راست نشانه‌گذاری می‌شوند.

برای مثال عکس زیر تجمع تانک‌های مرکاوای اسرائیل طی یک رزمایش نظامی در نزدیکی مرز با لبنان در منطقه الجلیل که بر روی بدنه آنها علامت V وارونه دیده می‌شود.

تانک مرکاواری اسرائیلی با علامت V وارونه بر روی بدنه در نزدیکی مرز اسرائیل

منبع تصویر،Getty Images

توضیح تصویر،تانک مرکاواری اسرائیلی با علامت V وارونه بر روی بدنه در نزدیکی مرز اسرائیل

اگرچه ویدیوهای منتشر شده از سوی نخسا به احتمال زیاد صداگذاری شده‌اند و منبع اولیه ویدیو، زمان و مکان آنها مشخص نیست، اما به تنهایی نمی‌تواند حضور یا عدم حضور نیروهای نخسا در لبنان برای جنگ با اسرائیل را اثبات کند.

با این‌حال آخرین مطلبی که نیروهای نخسا درباره حضور خود در نزدیکی مرز اسرائیل منتشر کردند، به تاریخ هفتم اکتبر باز می‌گردد. در این تاریخ کانال نخسا دو عکس از فردی که روی تخت بیمارستان است و عکسی از دستی که زخمی و باندپیچی شده را منتشر کردند، با این توضیح که در جبهه جنوبی لبنان بر اثر درگیری و موشک‌باران اسرائیل «یکی از اعضای نخسا کشته شده» و نخسا اعلام کرد پس از اخذ تایید از «مراجع حفاظتی» مشخصات این فرد را منتشر خواهند کرد و یک عضو دیگر نخسا هم مجروح شده است.

در این مطلب نخسا گفته «تیم بعدی به زودی برای جنگ با اسرائیل به آنها ملحق خواهد» شد.

عکس‌هایی که نخسا ادعا کرده یکی از نیروهایش است که در جنوب لبنان زخمی شده است

منبع تصویر،Nakhsa

توضیح تصویر،عکس‌هایی که نخسا ادعا کرده یکی از نیروهایش است که در جنوب لبنان زخمی شده است

با اینکه کانال نخسا گفته یک نفر زخمی شده، اما عکس دستی که منتشر کرده، فرد زخمی با دست باندپیچی شده، لباس یا روپوش بیمارستان آبی به تن دارد و پارچه‌ روی تخت رنگ آبی/سرمه‌ای تیره است، اما در عکس دوم فردی با لباس سر تا پا سیاه روی تختی با ملحفه سفید دراز کشیده و آثاری از جراحت ندارد.

در سمت چپ تصویر نیز دو برگه یا تخته سفید (وایت‌برد) دیده می‌شود که روی هم قرار داده شده و به نظر می‌آید روی آنها به فارسی نوشته شده: «پزشک معالج» و «پرستار».

برگه یا تخته سفیدی که احتمالا روی آن نوشته شده «پزشک معالج» و «پرستار»

منبع تصویر،Nakhsa

توضیح تصویر،برگه یا تخته سفیدی که احتمالا روی آن نوشته شده «پزشک معالج» و «پرستار»

در بیمارستان‌های ایران مرسوم است که بر روی برگه یا تخته سفیدی که بالای تخت بیمار نصب می‌شود، نام پزشک معالج، پرستار و بیمار نوشته می‌شود.

عکس زیر که مربوط به بیمارستان بازرگانان و یک بیمارستان دیگر در تهران است، چنین برگه‌ای در بالای تخت دیده می‌شود.

سمت راست: بیمارستان بازرگان، سمت چپ: بیمارستانی در تهران

منبع تصویر،IRNA / Bazarganan Hospital

توضیح تصویر،سمت راست: بیمارستان بازرگان، سمت چپ: بیمارستانی در تهران

این اولین بار نیست که نخسا ادعا کرده نیروهایش به جنوب لبنان و نزدیکی مرز با اسرائیل رفته است. فوریه ۲۰۱۹ با انتشار چندین عکس در کانال‌های تلگرامی‌اش که مشخص نیست چطور تهیه شده، از حضور نیروهایش در مرز اسرائیل خبر داد.

عکس‌هایی که نخسا در سال ۲۰۱۹ منتشر کرد، در نزدیکی شهر مارون‌الرأس و پارک ایران (حدیقه ایران) گرفته شده است. پارک ایران در فاصله ۷۰۰ متری مرز اسرائیل، در جنوب لبنان قرار دارد که ارتش اسرائیل در جربان حمله زمینی به لبنان، در تاریخ هشتم اکتبر سال جاری این پارک با مواد منجره به‌طور کامل ویران کرد.

عکس‌هایی که نخسا سال ۲۰۱۹ منتشر کرده و گفته بود در جنوب لبنان حضور دارند

منبع تصویر،Nakhsa

توضیح تصویر،عکس‌هایی که نخسا سال ۲۰۱۹ منتشر کرده و گفته بود در جنوب لبنان حضور دارند

از نسخا چه می‌دانیم؟

شبه‌نظامیان نسخا خود را نیروهای زبده‌ معرفی می‌کنند. آرم این گروه برخلاف آرم دیگر سازمان‌های امنیتی و گروه‌های شبه نظامی که نماد سلاح به‌کار رفته در آن عموما کلاشنیکف است، یک سلاح تک‌تیرانداز دراگونوف روسی را نشان می‌دهد. در عمده عکس‌هایی که از اعضای این گروه نیز منتشر شده، آنها مسلح به اسلحه تک تیرانداز، به‌طور ویژه دراگونوف هستند.

عکس برخی از اعضای نخسا با در دست داشتن تک‌تیرانداز دراگونوف

منبع تصویر،Nakhsa

توضیح تصویر،عکس برخی از اعضای نخسا با در دست داشتن سلاح تک‌تیرانداز دراگونوف

اعضای نخسا خود را «فداییان علی‌خامنه‌ای و قاسم سلیمانی» معرفی می‌کنند که بدون وابستگی سازمانی و بدون هیچ دستمزدی حاضر به شرکت در عملیات‌های مختلف هستند، به همین جهت تاکنون به صورت رسمی معرفی نشده‌اند و مشخص نیست متعلق به کدام یک از نهادهای امنیتی-نظامی ایران است. با این‌حال این نیرو که آتش‌ به اختیار به نظر می‌رسد، حضوری فعال و چشم‌گیر هم در عرصه‌هایی رسانه‌ای و هم در سرکوب اعتراضات و مشارکت در منازعه‌های منطقه‌ای خاورمیانه دارد.

نیروهای نخسا می‌گویند «تشکیلاتی غیرسازمانی و خودمختار» هستند و علاوه بر کانال تلگرامی نخسا، این گروه دو کانال تلگرامی دیگر به نام‌های «ناب جهادی» و «حیفا را با موشک می‌زنیم» دارند که به گفته خودشان بر اخبار مربوط به تحولات منطقه «از بازوهای سایبری سپاه به شمار می‌روند که به افشا و هک کردن کانال‌های مخالف جمهوری اسلامی و کانال‌های ضددینی» مشغول هستند.

یکی از ادمین‌های نخسا به نام «مقداد» در مصاحبه‌ای با خبرگزاری دانشجو در سال ۱۳۹۵، می‌گوید نخسا سال ۸۸ و بحبوحه اعتراضات به نتایج انتخابات ریاست جمهوری شکل گرفت: «سال ۸۸ که شلوغ شد، نیروهای انتظامی و امنیتی در ابتدای کار به علت اینکه نمی‌خواستند فضا به تشنج کشیده و با آرامش فتنه را کنترل کنند و در همین حین اغتشاشگران و عوامل بیگانه کشور را به هرج و مرج کشاندند. نیروهای خودجوش از همان اول وارد میدان شدند و به کمک نیروهای امنیتی شتافتند. برخی هم از شهرهایی که خبری نبود به تهران می‌آمدند. بحث خودجوشی از همینجا شروع شد و بچه‌های نخسا از همین‌جا با هم آشنا شدند.»

مقداد در این مصاحبه گفته ابتدا قرار بود نخسا «نیروهایی خودمختار باشند»، اما با در نظر گرفتن اینکه «رهبر و ولی‌فقیه» دارند، نام خود را نیروهای خودجوش سرزمین‌های اسلامی تغییر دادند: «در یک جمله کوتاه نخسایی‌ها کسانی هستند که وقتی از در [برای جهاد] راه‌شان ندادند و حالا از پنجره آمده‌اند.»

ادمین کانال تلگرامی نسخا در مصاحبه با خبرگزاری دانشجو، این گروه شبه نظامی را یک «تفکر» معرفی می‌کند که سعی دارند آن را در میان جوانان جا بیندازند و در این باره می‌گوید: «ببیند حرف ما این است که در مواقع ضروری تا نهادهای رسمی بخواهند وارد عمل شوند هرکسی هرکاری از دستش می‌آید انجام دهد. حضرت امام [خامنه‌ای] هم می‌گویند تا وقتی که مسئولان یک کاری را شروع کنند مردم خودشان وارد عمل شوند.»

تناقض در صحبت‌های ادمین کانال نسخا و نیز عملکرد آنها در جریان رویدادهای مختلف بین «تفکر» و «تشکیلات» کاملا مشهود است. مقداد در جای دیگری از صبحت‌هایش با تاکید بر اینکه «خلاف فرمایشات آقا (خامنه‌ای) کاری نمی‌کنند»، می‌گوید در تمام «جبهه‌ها تحت لوای تشکیلات نظامی شناخته شده می‌جنگند (اشاره به سپاه و تیپ فاطمیون).»

نیروهای آتش به اختیاری که برای جهاد از پنجره وارد شده‌اند، حالا نقش مهمی پیدا کرده‌اند. مقداد در همین مصاحبه اشاره می‌کند که نیروهای نخسا در سوریه و عراق ما بین نیروهای حزب‌الله، کتائب‌های عراق، حشد شعبی، دفاع وطنی سوریه و فاطمیون می‌جنگیدند.

مصطفی صدرزاده (راست) و سجاد عفتی (چپ) از فرماندهان نخسا که در سوریه کشته شدند

منبع تصویر،Nakhsa

توضیح تصویر،مصطفی صدرزاده (راست) و سجاد عفتی (چپ) از فرماندهان نخسا که در سوریه کشته شدند

مصطفی صدرزاده با نام جهادی «سید ابراهیم» فرمانده ایرانی گردان عمار از لشکر فاطمیون، گفته می‌شود از اولین فرماندهان نخسا بود که یکم آبان ۱۳۹۴ در حلب کشته شد.

پس از کشته شدن مصطفی صدرزاده، سجاد عفتی به عنوان یکی دیگر فرماندهان نخسا به سوریه رفت و دو ماه بعد در حلب کشته شد.

فیلمی از مصطفی صدرزاده در سوریه وجود دارد که درباره حضور نیروهای نخسا در این کشور می‌گوید: «بچه‌های نخسا، نیروهای خودمختار سپاه که خودشان را سوریه رسانده‌اند».

در ایران کتابی هم به نام «نخسایی» نوشته مصطفی آقامحمدلو، کارگردان و مستنندساز نزدیک به حکومت توسط توسط انتشارات «شهید کاظمی» منتشر شده است. کتاب نخسایی‌ها روایت زندگی و کشته شدن سجاد عفتی است و در این کتاب نیز به تشکیل هسته اولیه نخسا درجریان اعتراضات سال ۸۸ اشاره شده است.

روی جلد کتاب نخسایی‌ها

منبع تصویر،IRNA

توضیح تصویر،کتاب نخسایی‌ها

اگرچه درباره نخسا کتاب منتشر شده و با ادمین کانال تلگرامی آنها مصاحبه شده، اما هیچ‌گاه به صورت رسمی این گروه شبه نظامی معرفی نشده‌اند؛ اما تریبون‌های مختلف در اختیار آنها قرار دارد.

این نیروی شبه نظامی غیررسمی، سعی دارد همه‌جا حضور خود را نشان دهد. در راهپیمایی روز قدس امسال عده‌ای با پرچم نخسا در خیابان عکس گرفتند، یا در مراسم «ولادت امام زمان» موکب پذیرایی از مردم با پرچم نسخا برپا کرد، در پیاده‌روی‌های اربیعین پرچم نخسا در میان پرچم دیگر گروه‌های موسوم به محور مقاومت حضور دارد.

در جریان همه‌گیری ویروس کرونا نیز نیروهای نخسا تصاویری از خودشان در حین مبارزه با ویروس کرونا از «درست کردن ماسک تا تهیه مواد ضد عفونی و گند زدایی شهر و اماکن عمومی و پخش ارزاق میان مستضعفین» منتشر کردند.

نیروهای نخسا در حال ضدعفونی کردن معابر و خیابان‌ها در دوران کرونا

منبع تصویر،Nakhsa

توضیح تصویر،نیروهای نخسا در حال ضدعفونی کردن معابر و خیابان‌ها در دوران کرونا

حتی قاسم سلیمانی، فرمانده وقت نیروی قدس سپاه پاسداران، مردادماه سال ۱۳۹۸ به دیدار خانواده حسین محرابی رفت. حسین محرابی گفته می‌شود از فرماندهان نخسا بود که در سال ۱۳۹۵ در سوریه هنگام جنگ با داعش کشته شد.

با این‌حال بسیاری از افرادی که به عنوان نیروهای نخسا تاکنون کشته شدند، در روایت رسمی حکومت ایران هیچ‌گاه به عنوان نیروی نخسا معرفی نشدند.

عکس راست: حسین محرابی در سوریه با پرچم نخسا در دست، عکس چپ: دیدار قاسم سلیمانی با خانواده حسین محرابی

منبع تصویر،IRNA / Nakhsa

توضیح تصویر،عکس راست: حسین محرابی در سوریه با پرچم نخسا در دست، عکس چپ: دیدار قاسم سلیمانی با خانواده حسین محرابی

نخسا با وجود اینکه تلاتش دارد حضور پررنگی داشته باشد، اما هنوز چندان شناخته شده نیست و در مورد شرح وظایت و حیطه مأموریت‌­هایش و نهادی که در زیر مجموعه آن قرار دارد، اطلاعاتی در دست نیست. شیوه مواجهه با نخسا در رسانه‌های حکومتی نیز بسیار پر ابهام است و هیچ‌گاه به صورت شفاف گفته نشده این نیرو چیست.

مهدی طلعتی، پژوهشگر مسائل امنیتی و استاد دانشگاه در سوئیس که سابقا عضو سپاه پاسداران بوده، به بی‌بی‌سی فارسی می‌گوید در بسیاری از مواقع گروه‌ها و تشکیلاتی در سپاه پاسداران به وجود می‌آید که بسیار سری و محرمانه است: «جز چند نفر کسی از وجود آنها اطلاعی ندارد و به منظور مقاصد خاص ایجاد می‌شود و گاهی برای اینکه افشا نشوند ممکن است نام آنها چندین بار تغییر می‌کند. به همین دلیل هیچ‌گاه به صورت رسمی اعلام نمی‌شوند.»

به گفته آقای طلعتی یکی دیگر از دلایلی که گروهی مانند نخسا هیچ‌گاه به صورت رسمی معرفی نمی‌شود، برای شانه خالی کردن از زیر مسئولیت و پذیرش عواقب اقدام‌های آنان است: «به همین دلیل سپاه هیچ‌گاه وجود چنین نیرویی را اعلام نمی‌کند.»

نخسا و سرکوب اعتراضات در ایران

نیروهای نخسا همان‌طور که خودشان اعلام کردند از در دوران اعتراضات به نتیجه انتخابات ریاست جمهوری سال ۸۸ برای آنچه «پایان دادن به فتنه» می‌خوانند، تشکیل شدند.

این رویه طی سال‌های گذشته هم ادامه پیدا کرد و نیروهای نخسا در اعتراضات دی ۹۶، گلستان هفتم در اسفند ۱۳۹۶، آبان ۱۳۹۸ و زن، زندگی، آزادی در کنار دیگر نیروهای امنیتی برای سرکوب معترضان حضور داشتند.

نخسا تعدادی فیلم و عکس از حضورشان در گلستان هفتم برای سرکوب خشونت‌بار درویش‌های گنابادی در اسفندماه ۱۳۹۶ منتشر کردند.

در جریان اعتراض‌های آبان ۱۳۹۸، نخسا برای اولین بار تصاویری از حضور نیروهایش در دانشگاه تهران، شهر ملارد و «دانشگاه امیرکبیر» منتشر کرد.

اسکرین‌شات توییت اکانت نخسا درباره حضور نیروهایشان در سرکوب اعتراضات آبان ۹۸

منبع تصویر،X (Twitter)

توضیح تصویر،اسکرین‌شات توییت اکانت نخسا درباره حضور نیروهایشان در سرکوب اعتراضات آبان ۹۸

شهر ملارد که نیروهای نخسا در آنجا برای سرکوب معترضان اعلام حضور کردند، یکی از شهرهایی بود که سرکوب معترضان در آن شدید و خشونت‌آمیز بود. به گزارش سازمان عفو بین‌الملل حدود ۳۵ نفر تنها دراین شهر کوچک کشته شدند.

آمنه شهبازی‌فرد، فرهاد مجدم، میلاد محققی، محمد معین صالحی، رامین لمسه و رضا تاریوردی از جمله معترضانی بودند که آبان ۹۸ در ملارد کشته شدند.

در اعتراضات زن، زندگی، آزادی نیز نیروهای نخسا بیش از دیگر اعتراضات فعالیت داشتند و پیوسته مطالب در راستای سرکوب معترضان منتشر کردند.

در یک ویدیو که کانال نخسا منتشر کرده، یک عضو این گروه با تفنگ پینت‌بال ساچمه‌ای در حال تعقیب معترضان و تیراندازی به سمت آنها است. یا در ویدیویی دیگر فردی را در بالای یک پشات بام با خشونت بازداشت می‌کنند. چندین تصویر نیز از تجهیزات نیروهای‌شان برای مقابله با معترضان و حتی افراد بازداشت شده را منتشر کردند که به شدت ضرب و جرح شده بودند.

توضیح ویدئو،حضور نیروهای نخسا در سرکوب اعتراضات زن، زندگی، آزادی

در اولین سالگرد اعتراضات زن، زندگی، آزادی نخسا ویدیویی با عنوان «تمرینات و آمادگی نیروهای نخسا برای حفظ امنیت و مقابله با ناامنی ها در داخل و خارج کشور در تمام سطوح» منتشر کرد که آنها را در کمپ‌ها و پایگاه‌های نظامی در حال آموزش نشان می‌داد.

این گروه حتی در پستی آنچه «فحاشان به نظام و شهدا» خواندند را تهدید به در «گونی کردن» و در اختیار قرار دادن اطلاعات‌شان به نیروهای امنیتی کردند.

نخسا از سال گذشته نیز ادعا کرده یک واحد سایبری به نام «گردان سایبری مالک اشتر-نخسا» را تشکیل را داده که حوزه فعالیت آن هک کردن و افشای حساب‌های کاربری مخالف حکومت در شبکه‌های مجازی است.

بیانیه نخسا درباره افشای اطلاعات حساب فیس‌بوک دولت استرالیا

منبع تصویر،Nakhsa

توضیح تصویر،بیانیه نخسا درباره افشای اطلاعات حساب فیس‌بوک دولت استرالیا

این واحد سایبری تازه‌ تاسیس یک ماه پس از حمله هفتم اکتبر حماس به اسرائیل، بیانیه‌ای منتشر کرد و گفت «به‌زودی در پاسخ به حمایت دولت استرالیا از رژیم صهیونیستی اطلاعات حساب‌های کاربری فیس‌بوک این کشور را منتشر خواهد کرد»، اتفاقی که هیچ‌گاه نیافتاد.