نخست وزیر موقت سوریه خواستار ثبات و آرامش شد
- دیوید گریتن
- بی‌بی‌سی نیوز
نخست وزیر دولت گذار سوریه گفته است که زمان آن فرا رسیده که مردم پس از سرنگونی بشار اسد «از ثبات و آرامش بهره‌مند شوند.»
محمد بشیر، رئیس سابق دولت محلی شورشیان در شمال غرب سوریه، در گفتگو با شبکه خبری الجزیره اظهار نظر می‌کرد. او از سوی گروه اسلامگرای هیئت تحریر شام و متحدانش ماموریت پیدا کرده تا مارس ۲۰۲۵ نخست وزیر باشد.
بشیر روز سه‌شنبه در دمشق ریاست جلسه‌ای را با حضور اعضای دولت جدید و کابینه سابق اسد برای بحث درباره انتقال مسئولیت‌ها و نهادها بر عهده داشت.
نماینده سازمان ملل در امور سوریه در این روز گفت که شورشیان باید «پیام‌های خوب» خود را عملی کنند.
وزیر خارجه آمریکا هم گفت واشنگتن دولت آینده سوریه را به رسمیت خواهد شناخت و به طور کامل از آن حمایت خواهد کرد، به شرطی که از یک فرآیند مشروع و فراگیر که به اقلیت‌ها احترام می‌گذارد برآید.
بشار اسد در سال ۲۰۱۱ با بی‌رحمی یک قیام مسالمت‌آمیز دمکراسی‌خواهانه را سرکوب کرد که جرقه یک جنگ داخلی ویرانگر را زد که در آن بیش از نیم میلیون نفر کشته و ۱۲ میلیون نفر دیگر مجبور به ترک خانه‌های خود شدند.
محمد بشیر تا پیش از این در خارج از مناطق تحت تسلط هیئت تحریر شام در استان‌های شمال غربی ادلب و حلب کمتر شناخته شده بود.
براساس معرفی‌نامه او، بشیر قبل از شروع جنگ داخلی در سال ۲۰۱۱ به عنوان مهندس برق آموزش دیده و در نیروگاه گاز کار می‌کرده است.
بشیر در ماه ژانویه به عنوان نخست وزیر دولت نجات (اس جی) منصوب شد، نهادی که هیئت تحریر شام برای اداره قلمرو تحت کنترل خود تاسیس کرد.
«دولت نجات» مثل یک ایالت عمل می‌کرد که دارای وزارتخانه‌ها، ادارات محلی، مقامات قضایی و امنیتی بود و در عین حال یک شورای مذهبی را براساس قوانین اسلامی اداره می‌کرد.
حدود چهار میلیون نفر، که بسیاری از آنها از جاهای دیگر کشور آواره شده بودند، تحت حکومت این گروه زندگی می‌کردند.
بعد از آنکه این گروه و متحدانش دو هفته پیش در آغاز حمله برق‌آسای خود شهر حلب را تصرف کردند و ادارات حلب از فعالیت بازایستاد، «دولت نجات» برای بازگرداندن خدمات عمومی در آنجا وارد عمل شد.
گزارش شده است که تکنسین‌ها به تعمیر شبکه‌های برق و مخابرات محلی کمک کردند، نیروهای امنیتی در خیابان‌ها گشت‌زنی کردند، مددیاران پزشکی داوطلبانه در بیمارستان‌ها مشغول به کار شدند و خیریه‌ها نان توزیع کردند.
در ویدئویی از دیدار روز دوشنبه در دمشق، شنیده شد که ابومحمد الجولانی، رهبر تحریر شام به محمد الجلالی، نخست وزیر سابق اسد می‌گوید: «درست است که ادلب منطقه کوچکی است که فاقد منابع است، اما آنها (دولت نجات) تجربه زیادی دارند، درحالی که از صفر شروع کردند.»
او افزود: «ما از تجربیات شما بهره‌مند خواهیم شد. مطمئنا شما را نادیده نخواهیم گرفت.»
روز سه‌شنبه عکسی از بشیر منتشر شد که در حال ریاست جلسه وزرای سابق «دولت نجات» و وزرای دوره جلالی بود. او در مقابل پرچم مخالفان سوری و پرچم هیئت تحریر شام نشسته بود.
بشیر بعد از این جلسه به الجزیره گفت: «ما از اعضای دولت قدیم و برخی از مدیران دولت در ادلب و مناطق اطراف آن دعوت کردیم تا تمام کارهای لازم را برای دو ماه آینده تسهیل کنیم تا یک سیستم قانون اساسی ایجاد شود تا بتوانیم به مردم سوریه خدمت کنیم.»
او اضافه کرد: «ما جلسات دیگری برای راه‌اندازی مجدد نهادها داشتیم تا بتوانیم به مردم خود در سوریه خدمت کنیم.»
بازگشت تدریجی اوضاع به حالت عادی در دمشق
در همین حال، به نظر می‌رسد که پس از دو روز تعطیلی تقریبا کامل دمشق، زندگی در پایتخت سوریه به آرامی به حالت عادی باز می‌گردد.
روز سه‌شنبه عابران پیاده و ماشین‌های زیادی در خیابان‌ها بودند و بعضی مغازه‌ها و رستوران‌ها باز بودند.
مردم همچنین پوکه‌های خالی را در میدان مرکزی اموی جارو کردند، جایی که شمار زیادی از شورشیان مسلح در جریان جشن پایان حکومت اسد تیراندازی هوایی کردند.
یک روحانی مسلمان در آنجا به بی‌بی‌سی گفت که مردم سوریه به آینده چشم دوخته‌اند و کشوری صلح‌آمیز و متحد می‌خواهند.
شیخ عبدالرحمن الکوکی گفت: «ما می‌خواهیم ملتی ایجاد کنیم که بر اساس اصول ملی‌گرایی، عدالت و حاکمیت قانون بنا شده باشد، کشوری تکنوکرات که در آن نهادها محترم هستند و فرصت‌های برابر برای همه تضمین می‌شود.»
گیر پدرسن، فرستاده ویژه سازمان ملل متحد، به خبرنگاران در ژنو گفت که دولت انتقالی باید اطمینان حاصل کند «فراگیرترین طیف ممکن از جامعه سوریه و احزاب سوری را نمایندگی می‌کند.»
او هشدار داد: «اگر این اتفاق نیافتد، با خطر درگیری جدیدی روبرو خواهیم بود.»
پدرسن گفت که طبقه‌بندی هیئت تحریر شام به عنوان یک سازمان تروریستی از طرف سازمان ملل، ایالات متحده، بریتانیا و سایر کشورها یک «عامل مشکل‌زا» در تلاش‌ها برای یافتن راهی به جلو خواهد بود.
جبهه النصره که هیئت تحریر شام از آن زاده شد در سال ۲۰۱۳ با القاعده بیعت کرد. اما سه سال بعد، به طور رسمی روابط خود را با این گروه جهادی قطع کرد.
پدرسن اشاره کرد: «واقعیت این است که تا اینجا هیئت تحریر شام و همچنین سایر گروه‌های مسلح پیام‌های خوبی از... اتحاد و همه‌شمولی برای مردم سوریه ارسال کرده‌اند.»
او افزود که آنها «همچنین شاهد تحولات اطمینان‌بخشی» در حلب و حماه، یکی دیگر از شهرهای بزرگی که هفته گذشته تصرف شد، بوده‌اند.
او گفت که مهمترین آزمون، نحوه سازماندهی و اجرای ترتیبات انتقالی در دمشق خواهد بود.
او گفت «اگر آنها واقعا دربرگیرنده همه گروه‌های مختلف و همه جوامع در سوریه باشند... امکان شروعی جدید وجود دارد» و اضافه کرد در این صورت فکر می‌کند که جامعه بین‌المللی به طبقه‌بندی این گروه به عنوان یک سازمان تروریستی نگاهی دوباره خواهد داشت.
آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا، در این روز رشته شروطی را مطرح کرد که اگر برآورده شود، دولت سوریه از شناسایی کامل واشنگتن برخوردار خواهد شد.
او گفت: «ضروری است که همه بازیگران درگیر از غیرنظامیان محافظت کنند، به حقوق بشر به ویژه اقلیت‌های آسیب‌پذیر احترام بگذارند، نهادهای دولتی را حفظ کنند تا خدمات آنها برای کمک به رفع نیازهای مردم سوریه ادامه یابد و به سوی ایجاد یک حکومت فراگیر حرکت کنند».
«از اظهارات رهبران شورشیان در مورد این اهداف کاملا استقبال می‌کنیم، اما معیار واقعی تعهد آنها نه فقط آنچه می‌گویند، بلکه آنچیزی است که انجام می‌دهند.»
