تحمل ۲۵۷ کیلومتر درد؛ مسابقه کلاسیک دوچرخه‌سواری ۱۳۰ ساله شد
- مت وارویک
- بی‌بی‌سی
منبع تصویر، Getty Images
برنار اینو در کنار چهار دوچرخه‌سوار دیگر، با پنج قهرمانی در تور دو فرانس، همچنان رکورددار این مسابقات است
دانه‌های درشت برف آرام و بی‌صدا می‌باریدند و منظره‌ای زیبا مانند کریسمس در میان کاج‌ها به وجود آمده بود.
در کنار جاده و در یکی از سربالایی‌های بی‌شمار مسیر مسابقه لیژ-باستون-لیژ، تماشاگران با لباس‌های زمستانی خود شاهد گیر افتادن خودروها و موتورسیکلت‌های تعقیب‌کننده دوچرخه‌سواران در گل و لای بودند.
شرایط آب و هوایی به اندازه‌ای بد بود که حتی چند نفر از بهترین دوچرخه‌سواران اصلاً شرکت نکردند و فقط ۲۱ نفر از ۱۷۴ شرکت‌کننده توانستند مسیر ۲۴۴ کیلومتری این مسابقه یک روزه را به پایان برسانند.
آوریل ۱۹۸۰ بود و برنار اینو، قهرمان سرشناس دوچرخه‌سواری، به سختی جلو می‌رفت و تعادلش را حفظ می‌کرد. زیر فشار جسمانی فراوانی بود و حتی در پایان سرمازده شد و نزدیک بود آسیب جدی و دائمی به خود وارد کند.
تحمل این اندازه فشار به انگیزه پیروزی در مسابقه معروف لیژ-باستون-لیژ بود که هر ساله در آردن (فلات جنگلی در شمال شرقی فرانسه و جنوب بلژیک) برگزار می‌شود و به بانوی پیر شهرت دارد.
مسابقات دوچرخه‌سواری به ندرت شاهد چنین افتی در تعداد شرکت‌کنندگان هستند، اما لیژ-باستون-لیژ که در میان پنج مسابقه کلاسیک دوچرخه‌سواری دنیا، قدیمی‌ترین است و تقریبا سه هفته پیش (۲۴ آوریل)، ۱۳۰ سالگی خود را جشن گرفت، سال‌هاست که شاهد سخت‌ترین رقابت‌هاست.
اینو در آن دوره ۲۵ ساله بود و تا پیش از شروع رقابت، دو بار قهرمان تور دو فرانس شده بود. البته بعدها قهرمانی‌های دیگری کسب کرد و تبدیل به نمادی از این ورزش شد. او یکی از چهار دوچرخه‌سواری است با کسب پنج پیروزی در تور دو فرانس، رکورددار قهرمانی در این مسابقات هستند.
«شیرازه» پادکستی درباره کتاب‌ها است که سام فرزانه تهیه می‌کند
پادکست
پایان پادکست
اما مسابقه کلاسیک لیژ-باستون-لیژ برایش یک چالش متفاوت بود و با مسابقه در گرمای شدید تابستان تفاوت بسیاری داشت.
دوچرخه‌سواران در جنگل‌های انبوه و مرطوب و در سربالایی‌های کوتاه و تند جاده‌های سخت و نیمه‌سنگفرش، رکاب می‌زنند تا دوباره به نقطه آغاز مسابقه در لیژ بازگردند.
اینو که اکنون ۶۷ سال دارد، می‌گوید: "مسابقه‌ای سخت و طولانی بود و زمانی که برنده شدم، به دلیل بارش برف، شرایط آب و هوایی بسیار طاقت فرسا بود. حتی نزدیک بود مسابقه را رها کنم. زیرا مشکلات بسیاری داشتیم و رقابت بسیار سخت شده بود."
در فاصله حدود ۹۱ کیلومتری به خط پایان و نزدیک سربالایی ۵۰۰ متری اوت‌لِوی، رودی پیونیج دو دقیقه و ۱۵ ثانیه از اینو و گروه کوچکی از دوچرخه‌سواران جلوتر بود.
شرایط به قدری سخت بود که بسیاری از مردم محلی احساس می‌کردند فقط یک بلژیکی مانند پیونیج می‌تواند برنده باشد.
اما حتی او نیز که به‌عنوان یکی از سرسخت‌ترین مردان مسابقات کلاسیک بهاری شناخته می‌شد، با وجود پیشتازی نتوانست مسابقه را به پایان برساند.
در سربالایی بعدی، اینو و تعداد کمی از تعقیب‌کنندگان به پیونیج رسیدند. اینجا اینو تاخت‌وتاز خود را آغاز کرد و با شتابی خیره‌کننده همه را پشت سر گذاشت و کلاه قرمز روشن و دستکش‌های آبی ضخیمش در فاصله دور ناپدید شدند.
اما هنوز ۸۰ کیلومتر مانده بود.
بیش از هفت ساعت، اینو به تنهایی و در سرمای شدید ادامه داد و تسلیم نشد و از رقبای خود فاصله بیشتری گرفت. با این حال، پافشاری او بر ادامه مسابقه و رسیدن به پیروزی بدون تاوان نبود و سرمازده شد.
او می‌گوید: "سرمازدگی این گونه است که دیگر انگشتان خود را حس نمی‌کنید و تا همیشه این احساس را با خود خواهید داشت و در روزهایی مانند امروز که هوا خیلی سرد است، دستانم خیلی زود سرد می‌شوند و انگشتانم درد می‌گیرند."
وقتی اینو از خط پایان عبور کرد، ۹ دقیقه و ۲۴ ثانیه از نفر دوم، هنی کویپر جلوتر بود.
هنی به یاد می‌آورد که وقتی به خط پایان رسید، تمام مسئولان برگزاری مسابقه و خبرنگاران با ناباوری به اینو نگاه می‌کردند و همه توجه‌شان معطوف به او بود.
اما آیا اینو هم از فاصله‌ای که با دیگران ایجاد کرده بود شگفت زده بود؟
مردی که به دلیل شیوه تهاجمی‌اش در مسابقه به "گورکن" شهرت یافته، می‌گوید: "نه واقعاً، چون وقتی خودم را تنها دیدم، فقط به مسابقه ادامه دادم. فکر می‌کنم چون خیلی جوان بودم، آرزو داشتم فقط برنده شوم و وقتی خود را پیشتاز دیدم، دیگر سوالی نپرسیدم."
منبع تصویر، Getty Images
تلاش دوچرخه‌سواران در سال ۲۰۱۲ در کنار تماشاگران
پیروزی اینو در سال ۱۹۸۰ یک اسطوره است. اما چرا دوچرخه‌سواری که مجسمه‌اش در مسیر این مسابقه نصب شده، ادی مرکس بلژیکی است؟
جواب ساده است. با وجود پیروزی اینو در دو دوره این مسابقات، این مرکس است که با پنج قهرمانی، پرافتخارترین ورزشکار لیژ-باستون-لیژ است.
مرکس که اکنون ۷۶ سال دارد، در معروف‌ترین پیروزی خود در سال ۱۹۷۱ و در هوای برفی، در حالی که ۹۲ کیلومتر به خط پایان مانده بود، از تعقیب‌کنندگان خود فاصله گرفت و در نهایت فاتح آن لیژ-باستون-لیژ شد.
منبع تصویر، Getty Images
جشن پیروزی والورده در لیژ-باستون-لیژ در سال ۲۰۱۵
اما در ۱۳۰ سالگی این مسابقه قدیمی و باشکوه، یک دوچرخه‌سوار بخت این را داشت که به رکورد مرکس برسد.
الخاندرو والورده ۴۱ ساله، تنها یک روز پس از پیروزی اینو در سال ۱۹۸۰ به دنیا آمد. او چهار بار در سال‌های ۲۰۰۶، ۲۰۰۸، ۲۰۱۵ و در سال ۲۰۱۷ برنده لیژ-باستون-لیژ شد. آخرین پیروزی او یک روز پس از مرگ دوست نزدیکش میکل اسکارپونی در یک تصادف تمرینی رقم خورد.
این دوچرخه‌سوار اسپانیایی می‌گوید: "تمام دوره‌های که در این مسابقات شرکت کردم بسیار دوست دارم، واقعاً تک‌تک‌شان را، اما سالی که بعد از مرگ میشل اسکارپونی برنده شدم، خاص‌تر بود."
"من همان بار اولی که در سال ۲۰۰۵ شرکت کردم عاشق این مسابقات و مسیر واقعاً سخت و چالش‌برانگیز آن شدم. جو آن را دوست دارم و حضور در یک رقابت تاریخی همیشه برایم بسیار خاص بوده و با خصوصیات من مطابقت داشته است."
او که قهرمان جهان در سال ۲۰۱۸ و برنده سال ۲۰۰۹ مسابقات دوچرخه‌سواری ووئلتای اسپانیاست، پیش از برگزاری این دوره آرزو کرده بود برای پنجمین بار در لیژ-باستون-لیژ برنده شود تا با خاطره‌ای خوش از دنیای دوچرخه‌سواری خداحافظی کند.
اتفاقی که رخ نداد و او به در نهایت به مقام هفتم رسید و این رمکو ایونپوئل بلژیکی بود که فاتح این دوره شد.
قهرمانانی مانند او از صحنه کنار می‌روند، اما شکل خاص این مسابقه و پیروزی‌های شگفت‌انگیز در آب و هوای اغلب طاقت‌فرسای آن، همیشه باقی خواهد ماند.
تایلر همیلتون، دوچرخه‌سوار آمریکایی که در سال ۲۰۰۸ بازنشسته شد، لیژ-باستون-لیژ را بی‌رحمانه و ۲۵۷ کیلومتر تحمل درد توصیف کرده است. مسابقه‌ای که برخی آن را سخت‌ترین مسابقه یک روزه در تقویم دوچرخه‌سواری می‌دانند.
این مسابقه بازتاب فرهنگ دوچرخه‌سواری بلژیکی است که هزاران طرفدار در سنین مختلف را برای تماشای یک رقابت هیجان‌انگیز جلب می‌کند.
اینو به‌عنوان یک فرانسوی که به لطف مسابقه بانوی پیر، انگشتانش تا به امروز می‌سوزد، این حضور پرشور را تحسین می‌کند: "حتی در بدترین شرایط آب و هوایی، مردم همیشه در کنار جاده هستند و این برای بلژیک فوق‌العاده است؛ این که همه دوچرخه‌سواری را دوست دارند."
