چرا وزیر جنگ آمریکا صدها ژنرال و فرمانده ارتش را بدون توضیح برای نشست فراخوانده است؟
پیت هگست، وزیر دفاع آمریکا، در اقدامی کمسابقه صدها ژنرال و دریاسالار ایالات متحده را برای شرکت در یک گردهمآیی فوری در دانشگاه تفنگداران دریایی کوانتیکو فراخوانده است.
نبود جزئیات رسمی درباره دستور کار این نشست که قرار است هگست در آن سخنرانی کند، گمانهزنیهای فراوانی را برانگیخته است.
آنچه رسانهها از منابع آگاه نقل کردهاند، این است که او قصد دارد درباره «استانداردهای نظامی» و «روحیه جنگاوری» سخن بگوید؛ اما در پنتاگون، بسیاری این تجمع را فراتر از یک سخنرانی انگیزشی میبینند و آن را به منزله مقدمهای بر تغییرات ساختاری، تنبیهات اداری یا حتی عزل و کاهش رتبه تلقی میکنند.
پروتکل حضور نیز کمسابقه است: هر افسر در جایگاه فرماندهی با درجه ژنرال یکستاره/دریابان یکم و بالاتر باید روز سهشنبه ۳۰ سپتامبر در کوانتیکو حاضر باشد و معافیت از حضور، تنها در موارد نادر و با تایید عالیترین مقامهای نظامی ممکن است.
این فراخوان بینالمللی است و شامل فرماندهان و ژنرالهای آمریکایی مستقر در خارج هم میشود. به همین دلیل ستادها، حتی آنان که در خطوط ماموریتی حساس جهانی مستقرند، برای تدارک سفر و جابهجاییهای فوری مقامهای نظامی به تکاپو افتادهاند.
End of پربینندهترینها
در خود پنتاگون، این پرسش کلیدی مطرح است که اگر هدف تنها یک سخنرانی کوتاه است، و با توجه به تاثیر عملیاتی و هزینههای هنگفت، چرا باید تقریبا همه فرماندهان ارشد از سراسر جهان، به ویرجینیا بروند؟
از دید منتقدان فرماندهانی که سالها در میادین واقعی جنگ بودهاند، نیازی به «کلاس فشرده روحیه جنگاوری» ندارند.
وقتی بن هاجز، ژنرال بازنشسته، این اجلاس را با گردهمایی ژنرالهای آلمان نازی در سال ۱۹۳۵ مقایسه کرد، هگست در حساب شخصیاش به طعنه نوشت: «داستان جالبی است، ژنرال.» این پاسخ مبهم نهتنها شایعات را کاهش نداد، بلکه به آن دامن زد.
دستوری ناگهانی با پیامدهای عملیاتی و مالی
مقامهای پیشین حسابرسی دفاعی به رسانههای آمریکایی گفتهاند که هزینه سفر صدها فرمانده ارشد که اغلب با تیمهای پشتیبانی سفر میکنند، به «میلیونها دلار» میرسد در حالی که به باور منتقدان این مبلغ باید صرف ماموریتهای حیاتی میشد.
آنها میگویند علاوه بر قیمت بلیتهای لحظه آخر از اروپا و اقیانوس آرام، استفاده از پروازهای نظامی حتی گرانتر تمام میشود و ظرفیت حملونقل نظامی را در تنگنا قرار میدهد. همزمان ملاحظات امنیتی نیز وجود دارد و ستادها باید از اعلام مسیر سفر فرماندهان خودداری کنند.
برگزاری نشست در روز ۳۰ سپتامبر، همزمان با پایان سال مالی در آمریکا، حساسیتها را بیشتر کرده است. در صورت تعطیلی دولت به دلیل مناقشه بودجهای، احتمال زمینگیر شدن فرماندهان در ویرجینیا وجود دارد. همین نگرانی کنگره را به واکنش واداشته و به گفته دموکراتها نامهای در گردش است تا پیش از روز جلسه، خواهان توضیحاتی درباره «هزینه و ریسک امنیتی» از وزیر جنگ شود، در حالی که جمهوریخواهان در این زمینه سکوت کردهاند.
بخش دیگری از نگرانیها به اختلال عملیاتی برمیگردد. ارتش آمریکا این روزها همزمان در چند جبهه فعال است: جنگ روسیه علیه اوکراین و نیاز به هماهنگی در ناتو، دور تازه عملیات اسرائیل در غزه، تهدیدهای مداوم علیه نیروهای آمریکایی در خاورمیانه از سوی حوثیها و گروههای مورد حمایت ایران؛ و عملیات ضد کارتلهای مواد مخدر در حوزه کارائیب. منتقدان میپرسند: آیا به دلیل تنها یک سخنرانی کوتاه، میتوان ریسک فاصله گرفتن همزمان صدها فرمانده کلیدی از صحنههای ماموریتی را پذیرفت؟
انگیزههای احتمالی؛ از «روحیه جنگاوری» تا کوچکسازی راس هرم
پاسخ رسمی پنتاگون به سوالات درباره دلایل این فراخوان، همچنان مبهم است؛ اما سه فرضیه بیش از بقیه مطرح شده است.
۱. گفتوگوی «چشم در چشم» با فرماندهان
منابع آگاه در گفتوگو با واشنگتنپست گفتهاند هدف هگست از برگزاری حضوری جلسه، ایجاد یک گفتوگوی «چشم در چشم» با فرماندهان است. همین منابع میگویند مضمون اصلی سخنرانی درباره «استانداردها» و «روحیه جنگاوری» است که در ارتش آمریکا به عزم پیروزی در نبرد و سختگیریهای انضباطی و ظاهری گره میخورد.
پولیتیکو نیز گزارش داده است که بحث «ظاهر، آمادگی جسمانی و یکدستی فرهنگی» در دستور کار خواهد بود و حتی احتمال فیلمبرداری از این سخنرانی برای پخش رسانهای مطرح است.
۲. اعلام بسته اصلاحات ساختاری و کاهش تعداد ژنرالها
گزارشهای متعدد، از جمله در واشنگتنپست و رویترز، از طرح وزیر جنگ برای کاهش تعداد ژنرالها و دریاسالاران تا حدود ۲۰ درصد و ادغام برخی فرماندهیها خبر میدهد.
حتی در یک فهرست داخلی ارتش، رتبه دو ژنرال چهار ستاره آمریکایی مستقر در اقیانوس آرام و کره جنوبی، به صورت موقت سهستاره نمایش داده شد که ارتش آن را «اختلال فنی» خواند، اما در فضای بیاعتمادی کنونی، چنین خطاهایی خوراک گمانهزنی شده است.
از دید تحلیلگران مستقل، کوچکسازی راس هرم اگر با تنزل سطح برخی پستهای حیاتی عملیاتی در اقیانوس آرام یا اروپا همراه شود، پیامی سیاسی برای متحدان ارسال میکند.
۳. سخنرانیهای راهبردی و آزمون وفاداری
به گفته منابع آگاه، سخنرانی روز سهشنبه نخستین نطق از سه خطابه کوتاه وزیر دفاع خواهد بود: دومی درباره پایه صنعت دفاعی و سومی درباره بازدارندگی که برای ماه دسامبر در «فروم دفاعی ریگان» برنامهریزی شده است.
ترتیب این سخنرانیها نشان میدهد هگست در پی ترسیم چارچوبی راهبردی برای ارتش است که محور آن «بازگشت به قدرت مرگبار» باشد. اما منتقدان بر این باورند که هدف پنهان، آزمون وفاداری و همسویی فرماندهان با اوست.
در این میان، سابقه عزلها بدون دلیل رسمی در ماههای اخیر، به بدگمانیها دامن زده است. گزارشها از وجود «فرهنگ ترس» در سطوحی از فرماندهی خبر میدهد و اینکه فراخوان کوانتیکو ممکن است به صحنه اعلام انتقالها، کاهش رتبهها یا حتی برکناریهای تازه تبدیل شود. همانقدر که «روحیه جنگاوری» یک پیام فرهنگی است، میتواند پوششی برای اعلام تصمیمهای پرهزینه در راس هرم نیز باشد.
قدرتنمایی سیاسی و تبعات بازگرداندن عنوان «وزارت جنگ»
فراخوان وزیر جنگ آمریکا را میتوان در چارچوب بزرگتر سیاستهای نمادین دولت دونالد ترامپ در سال ۲۰۲۵ ارزیابی کرد. کاخ سفید در اوایل سپتامبر با صدور فرمانی اجرایی اعلام کرد که عنوان «وزارت جنگ» میتواند به عنوان نام ثانویه در کنار «وزارت دفاع» به کار رود. به گفته ناظران این اقدام نشاندهنده رویکردی تازه بود که با تاکید پیت هگست بر «روحیه جنگاوری» و «بازگشت به قدرت مرگبار» همخوانی دارد. در پی این تصمیم، تابلوها و نمادهای تازهای نیز بر در و دیوار دفتر وزیر نصب شد.
این تغییرات به مجموعهای از سیاستهای فرهنگی پیوست: حذف نیروهای ترنس از خدمت، مقررات سختگیرانه درباره اصلاح و آراستگی ظاهری و برخورد تندتر با رسانهها. منتقدان معتقدند چنین اقداماتی یا صرفا سیگنالهای نمادین هستند یا ابزاری برای تمرکز قدرت در راس وزارت و تضعیف استقلال سنتی فرماندهان.
اما حامیان هگست این سیاستها را ضرورتی برای بازسازی روحیه رزمی ارتش میدانند. آنها میگویند پیام مستقیم و رودررو به فرماندهان، وحدتی تازه حول هدف اصلی یعنی پیروزی در جنگ ایجاد میکند. به گزارش پولیتیکو، حتی احتمال ضبط و پخش عمومی سخنرانی کوانتیکو هم مطرح است؛ موضوعی که برای مخالفان «نمایش رسانهای» و برای طرفداران «پویش انگیزشی» است.
ابعاد بینالمللی نیز مهم است. اگر رتبه برخی پستهای عملیاتی در اقیانوس آرام یا اروپا کاهش یابد یا فرماندهیها ادغام شوند، متحدان این تغییر را نشانهای از کماهمیت شدن منطقه تلقی میکنند؛ امری که در رقابت با چین و روسیه پیامدهای سیاسی دارد. همچنین جمع شدن همزمان صدها فرمانده ارشد پرسشی جدی پیش آورده است: در صورت وقوع بحران ناگهانی، چه سازوکاری برای تداوم فرماندهی فوری وجود خواهد داشت؟
در سطح داخلی، این فراخوان آزمونی برای رابطه دولت با بدنه حرفهای ارتش است. سنت آمریکایی بر برتری غیرنظامیان در تصمیمگیری و استقلال حرفهای فرماندهان استوار است. اگر هگست موفق شود با این نشست مسیر کوچکسازی و نظم فرهنگی مد نظرش را تحمیل کند، نقطه عطفی در مناسبات غیرنظامی–نظامی در آمریکا رقم خواهد خورد، نقطهای که حامیان آن را «ضروری» و منتقدان «خطرناک» توصیف میکنند.
