واکنش بازار ارز ایران به از سرگیری روابط با عربستان
در پی توافق ایران و عربستان برای از سرگیری روابط دیپلماتیک، بازار ارز در ایران شاهد افت قیمتها بوده است. هر دلار آمریکا در ساعات اولیه بعدازظهر امروز(به وقت محلی) به کمتر از ۴۶ هزار تومان رسید؛ هر یورو هم کمتر از ۴۹ هزار تومان معامله شده است.
صرافی ملی صبح امروز قیمت فروش دلار در معاملات را ۴۴ هزار و ۹۰۰ تومان اعلام کرده است.
روند افت قیمت ارز در بازار آزاد که در ماه جاری(اسفند) جهش تاریخی را تجربه کرده بود، دیروز تشدید شد؛ زمانی که نورنیوز-رسانه نزدیک به شورای عالی امنیت ملی ایران- اعلام کرد ایران و عربستان با وساطت چین به توافق رسیدند که حداکثر تا دو ماه، روابط دیپلماتیک خود را از سر بگیرند.
بعضی از فعالان بازار البته بر این باورند بازار عکسالعمل خود را به این خبر نشان داده و شاید روند صعودی خود را طی روزهای آینده از سر بگیرد.
پس از انتشار خبر توافق، رئیس اتاق بازرگانی ایران و چین از عرضه درهم امارات در روز یکشنبه خبر داد که بر معاملات پشت خطی تاثیرگذار بود.
او گفته: «رفقا هرچه دلار ذخیره کردید بریزید بازار، یکی از توافقات پکن سرازیر شدن درهم از طرف اماراته که از یکشنبه کلید میخوره.»
البته اعلام خبر عرضههای کلان ارزی مورد تازهای نیست؛ مورد مهم آن به انتشار خبرهایی درباره آزادسازی داراییهای مسدود شده ایران در کره جنوبی برمیگردد که عده زیادی از آن به عنوان یکی از سیاستهای دولتمردان جمهوری اسلامی برای کنترل بازار ارز یاد میکنند.
بعضی فعالان بازار سفر اخیر مدیر کل آژانس بینالمللی انرژی اتمی به تهران را عامل مهمی در آغاز روند نزولی قیمت ارز دانستهاند.
اتفاقات اخیر در حالیست که در اوایل اسفند ماه قیمت دلار در مقطعی تا ۶۰ هزار تومان هم پیش رفته بود.
در ابتدای آذر امسال نرخ دلار حدود ۳۵ هزار تومان بود و در دی ماه با انتصاب رئیس جدید بانک مرکزی به ۴۳ هزار تومان رسید و در هفتم اسفند برای ساعاتی تا سقف ۶۰ هزار تومانی هم پیش رفت که بعد از آن افت آن شروع شد.
حتی با احتساب افت اخیر قیمت ارز، دلار آمریکا از ابتدای آذر ماه تا کنون بیش از ۱۱ هزار تومان افزایش داشته است.
علت عمده افزایش قیمت ارز طی ماههای اخیر تشدید افزایش تقاضا به دلیل چشمانداز منفی اقتصادی در ایران بود که پس از اعتراضات سراسری مرتبط با جان باختن مهسا امینی در بازداشت گشت ارشاد تشدید شد.
هر چند مواردی نظیر نامحتمل شدن دستیابی به احیای برجام، سختتر شدن مواضع کشورهای غربی نسبت به جمهوری اسلامی، وضع تحریمها پس از اعتراضات ایران وسختگیری آمریکا در مروادات مالی کشورهای همسایه با ایران در این روند مشارکت داشتهاند.
اخیرا مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی در گزارشی به شتاب نرخ ارز پرداخته است؛ در این گزارش گفته شده با اینکه دولت ابراهیم رئیسی در تلاش بوده که «ثبات را به بازار ارز برگرداند» اما به دلایل مختلفی بیثباتی را بیش از پیش در این بازار تشدید کرده است.
افت اخیر قیمت ارز بیشتر به مناسبات بینالمللی جمهوری اسلامی با دنیای خارج برمیگردد.
در این گزارش به افزایش تقاضا برای خرید ارز به صورت اسکناس یا حوالههای ارزی و همچنین تشدید خروج پول از ایران برای سرمایهگذاری در خارج از کشور اشاره شده است.
بحرانهای ارزی در ایران کم نبودهاند و دولتهای مختلف جمهوری اسلامی طی ادوار مختلف عمدتا از افزایش قیمتها به عنوان «جو روانی» حاکم بر بازار یاد کردهاند و نقش تنشهای سیاسی را کم رنگ جلوه دادهاند.