وقت بازنشسته شدن سیاستمداران سالخورده فرا رسیده؟
- نومیا اقبال و الکس لدرمن
- بیبیسی، واشنگتن
«پیرسالاری» به معنای ریاست افراد خیلی مسنتر از متوسط جمعیت بزرگسال، بر دولت و حکومت یک کشور است. این کلمه که زمانی مهجور و کماستفاده بود، اکنون بیش از پیش در حال وارد شدن به فرهنگ واژگان آمریکاییها است.
رایدهندگان دموکرات و جمهوریخواه اشتراکات زیادی ندارند، اما در یک موضوع توافق دارند: بسیاری از آنها معتقدند که رهبران آمریکایی بیش از حد سالخوردهاند.
درباره سن جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا و دونالد ترامپ، رقیب احتمالی او در انتخابات بعدی، زیاد صحبت شده است. آقای بایدن روز دوشنبه ۲۰ نوامبر ۸۱ ساله شد تا مسنترین رئیس جمهور تاریخ آمریکا باشد، و آقای ترامپ هم الان ۷۷ سال دارد.
اما آنها پیرترین نامزدها در رایگیریهای سال آینده آمریکا نخواهند بود. نانسی پلوسی ۸۳ ساله میگوید در انتخابات آتی باز هم نامزد مجلس نمایندگان خواهد شد، و چاک گرسلی ۹۰ ساله مسنترین سناتور آمریکایی است.
کلمه سنا از واژه لاتین «سنکس» آمده که به معنای پیر یا پیرمرد است و مجلس سنا همواره محل حضور گروهی از مسنترین سیاستمداران مرد و زن بوده است. اما به گفته کوین مانگر، استاد دانشگاه و نویسنده کتاب «شکاف سنی: چرا نسل پر زاد و ولد هنوز بر سیاست و فرهنگ آمریکا تسلط دارد»، سنای امروز با میانگین سنی ۶۵ سال، از همیشه پیرتر است.
او به بیبیسی گفت: «انتظار داریم که این افراد در سنین ۵۰ یا ۶۰ سالگی باشند. کاملا معقول است که آدمهایی باتجربه کشور را اداره کنند. اما موضوع الان به این دلیل داغ شده که افراد بالای ۸۰ سال دارند کشور را اداره میکنند و این یک موقعیت منحصر به فرد است.»
آقای مانگر میگوید بالا رفتن سن رهبران سیاسی در زمان حاضر دلایل مختلفی دارد. بسیاری از آنها حاضر نیستند قدرت را رها کنند و نبود محدودیت دوره خدمت در بعضی مقامها ماندن در قدرت را برای آنها امکانپذیر کرده است. از طرفی زاد و ولد زیاد در در دوره بعد از جنگ جهانی دوم تا اواسط دهه ۱۹۶۰، به این معناست که گروه زیادی از مقامهای منتخب به سن بازنشستگیشان نزدیک شدهاند.
او میگوید: «ما در واقع شاهد پیامدهای دورههای هستیم که با وقایع مشخص تاریخی و سنتهای سیاسی آمریکایی تشدید شده است.»
از آنجا که تعداد خیلی کمی حاضر به ترک مقام خود هستند، موقعیت برای جوانانی که میخواهند وارد عرصه سیاسی شوند، بسیار کمتر شده است. آنهایی که موفق به شکستن این به اصطلاح «دیوار خاکستری» شدهاند میگویند غالبا به خاطر سنشان به آنها بیتوجهی میشود.
مکسول فراست، عضو دموکرات مجلس نمایندگان از ایالت فلوریدا، جوانترین نماینده کنگره است. او متعلق به «نسل زد» است و وقتی به نمایندگی انتخاب شد تنها ۲۵ سال داشت.
او به بیبیسی گفت: «به یاد میآورم اولین بار که به کنگره آمدم و از در اعضا وارد شدم، باید کارتم را نشان میدادم. مامور نگهبان چند نفر از دوستانش را صدا زد و قیافهاش طوری بود که مگر تو چند سالت است، تازه سیاهپوست هم که هستی.»
«حق هم داشتند! من اصلا شبیه یک عضو کنگره نبودم.»
با این که جوان بودن باعث شده نسبت به همکاران مسنترش، شناخت بیشتری از نسل خودش داشته باشد، اما او به این نکته اشاره میکند که همه جوانهای آمریکایی شبیه هم نیستند.
او میگوید: «من تصور نمیکنم که تنها نماینده نسل زد هستم. جوانان زیادی هستند که خواهند گفت من تمام باورهای آنها را نمایندگی نمیکنم. این که فقط جوانان را در این سالنها داشته باشیم کافی نیست.»
یک نمونه برای این موضوع: جو بایدن. آقای فراست او را به خاطر توجه به مسائلی مانند وامهای دانشجویی تحسین میکند و میگوید: «همه چیز به سن مربوط نمیشود.»
با وجود این بسیاری خواهان کنار رفتن نسل قدیم هستند تا جا برای چهرههایی مانند آقای فراست باز شود.
دایان فاینستاین، سناتور دموکرات که چندی پیش در سن ۹۰ سالگی درگذشت، با درخواستهای بسیاری برای کنارهگیری به دلیل نگرانی از وضعیت سلامتیاش روبرو بود.
همان نگرانیها اکنون درباره میچ مککانل، رهبر ۸۱ ساله اقلیت جمهوریخواه در سنا مطرح است. او در جریان دو نشست خبری، دو بار در میان صحبتهایش برای مدتی طولانی خشکش زد و سکوت کرد. همین باعث شد که سوالاتی درباره سلامتی او مطرح شود.
نتیجه پژوهش مرکز تحقیقات پیو نشان میدهد که ۷۹ درصد آمریکاییها خواهان تعیین محدودیت سنی برای مقامهای فدرال و تغییر نسل آنها هستند.
بعضی جوانترها در سطح منطقهای موفقیتهایی کسب کردهاند.
ایالت نیوهمپشایر جمعیت زیادی ندارد اما صاحب بزرگترین نهاد قانونگذاری ایالتی در کل آمریکا است، و والری مکدانل، یک جمهوریخواه در سن ۱۸ سالگی به عنوان جوانترین نماینده این مجلس ایالتی انتخاب شد.
او میگوید علاقهای ندارد که سنش در مرکز توجه باشد، اما آن را امتیازی برای خود میبیند.
خانم مکدانل به بیبیسی گفت: «کسانی که در این کشور احتمال رای دادنشان از همه کمتر است بین ۱۸ تا ۲۵ ساله هستند. دلیلش این است که کسی را برای نمایندگی خودشان نمیبینند. اما الان بعضی از همکلاسهایم برای رای دادن ثبت نام کردهاند و با لطف زیاد اولین رایشان را به من دادهاند.»
او که الان ۱۹ ساله است میگوید جوان بودن امتیاز خودش را دارد و میتواند باعث تغییر شود. او طرحی را مثال میزند که اخیرا درباره شبکههای اجتماعی مطرح شده بود.
«من عضو کمیته ۲۰ نفری آموزش هستم و واقعا احساس میکنم که کمیته برای نظر من به عنوان کسی که میتواند روایتی دست اول و جدید از ماجرا داشته باشد ارزش قائل است، مثلا درباره این که به عنوان یک دانشجو چطور میتوان از شبکههای اجتماعی برای ایجاد ارتباط و پیشرفت شغلی استفاده کرد.»
او با جو الکساندر، دوست و همکار جمهوریخواهش کار میکند که ۲۸ ساله است و اولین بار پنج سال پیش به عنوان عضو مجلس ایالتی نیوهمپشایر انتخاب شد.
جو الکساندر در حالی که خالکوبی «ما مردم» را روی بازویش نشان میدهد، میگوید: «فکر میکنم ده ساله بودم که مادرم مرا با خودش به داخل اتاقک رایگیری برد. به من گفت این یکی از مهمترین کارهایی است که میشود انجام داد: بگذار صدایت را بشنوند و رای بده. این طور شد که به سیاست علاقهمند شدم.»
آقای الکساندر میگوید یکی از انگیزههای او برای نامزد شدن، وضعیت قیمت خانه بوده است. نظرسنجیها نشان میدهد که این در صدر مسائل مورد توجه رایدهندگان در ایالت نیوهمپشایر است.
هم آقای الکساندر و هم خانم مکدانل از سوی سازمانی حمایت شدهاند که تلاش میکند به شکل گرفتن نسل آینده رهبران محافظهکار کمک کند. میسون مورگان، مدیر اجرایی ۲۸ ساله این سازمان از تگراس، میگوید بعضی تصور میکنند اگر جوان باشید، تجربه لازم برای انجام کار را ندارید.
او میگوید: «من هر وقت کسی را میبینم که مثلا در سن ۱۶ سالگی کسب و کار خودش را راه انداخته خیلی هیجانزده میشوم. آنها مسیر آموزشی معمول را طی نکردهاند و مسائل را از زاویه متفاوتی نگاه میکنند.»
نماینده مجلس ایالتی به هیچ وجه شغل درآمدزایی نیست. حقوق آن در نیوهمپشایر فقط ۱۰۰ دلار در سال است. وقتی مشغول این کار نیستند، خانم مکدانل در یک فروشگاه مواد خوراکی کار میکند و آقای الکساندر به صورت پارهوقت در یک بار کار میکند. کوین مانگر، استاد علوم سیاسی میگوید نبود بودجه کافی در این حوزه کار را برای نسل جوانتر دشوار میکند.
او میگوید: «افراد مسنتر پول خیلی بیشتری دارند، به خصوص آنها که ۷۰ و ۸۰ ساله هستند.»
اما آقای الکساندر میگوید که بازنشسته شدن آنها دست خودشان است و «مسئله تنها به سن مربوط نمیشود بلکه وضعیت ذهنی و روحی- روانی شخص هم مطرح است». او بر این باور است که در صحنه سیاست هم برای جوانها جا هست و هم برای پیرها.
«مهم است که ما قدر نسلی را که این همه دستاورد داشته و ما را به اینجا رسانده بدانیم. هدف من به عنوان یک نماینده جوانتر این است که با آن نسل همکاری کنم. آنها در این نبرد متحد ما هستند.»
نشانههایی در دست است که دیوار خاکستری در حال فرو ریختن است و مسنترها ممکن است آماده کنار رفتن باشند تا راه را برای نسل جدیدتر باز کنند.
جو منشن، سناتور دموکرات و میت رامنی، سناتور جمهوریخواه که هر دو ۷۶ ساله هستند، میگویند در انتخابات بعدی نامزد نخواهند شد.
پاتریک لیهی، سناتور سابق که زمانی نفر سوم در سلسله مراتب رسیدن به ریاست جمهوری بود، اوایل سال جاری میلادی قبل از آن که به سن ۸۳ سالگی برسد، بازنشسته شد. این سیاستمدار دموکرات گفت که افراد بیشتری باید راه او را دنبال کنند.
او از خانهاش در ایالت ورمانت، که الان در آنجا زندگی میکند، گفت: «آدمهای زیادی را در کنگره میشناسم که باید کنارهگیری کنند اما این کار را نمیکنند. من نمیخواستم جزو این دسته آدمها باشم.»
وقتی او از سنا رفت، باسابقهترین عضو کنگره آمریکا بود.
سناتور لیهی (آنها بعد از بازنشستگی هم عنوان خود را حفظ میکنند) گفت که تا زمانی که در کنگره بوده هر کاری از دستش برمیآمد انجام داده و شاهد لحظات تاریخسازی بوده که هم هولناک و هم الهامبخش بودهاند، اما زمان کنار رفتن او، به خصوص بعد از عمل جراحی لگن، فرا رسیده بود. هنوز هم بسیاری از همکاران سابق او شغل خود را حفظ کردهاند.
«واقعیت این است که آنها زندگی دیگری ندارند. بعضی هم هستند که نمیخواهند مقام و منزلتشان را از دست بدهند.»
آیا سناتور لیهی وسوسه میشود که برگردد؟ مثل دوستش نانسی پلوسی؟
فریاد میزند «نه!» و بعد لبخندی میزند. با این که هنوز در بعضی مسائل سیاسی محلی درگیر است، اما با درس دادن در دانشگاه و گذراندن وقت با همسر، بچهها و نوههایش خوشحال است.
«من بیش از هشتاد سال سن دارم. الان دیگر نوبت بقیه است.»