۱۴۰۲ دی ۴, دوشنبه

 

عنوان اول پیک نت ۵ دیماه

مطبوعات روسیه و

امنیت جمعی در خلیج فارس

سیامک زند

 
 
 

 

 

رسانه های مهم روسیه، در روزهای اخیر، سلسله مطالبی را در باره مفهوم امنیت جمعی در منطقه خلیج فارس منتشر کرده اند. این مطالب بی ارتباط با موضع گیری اخیر وزیر امور خارجه روسیه در کنفرانس مراکش پیرامون سه جزیره خلیج فارس و گفتگو بر سر اختلافات نیست.  آنچه را می خوانید خلاصه ایست برگرفته شده از این مطبوعات و رسانه ها که لینک آنها را در پایان این مطلب قرار داده ام:

«تامین امنیت و ایجاد فضای اعتماد در منطقه خلیج فارس از اولویت های سیاست خارجی روسیه و دستور کار کنونی جهان است. ذخایر عظیم هیدروکربنی متمرکز در این منطقه، موقعیت استراتژیک به آبراهه های متصل به آن داده است. به  همین دلیل تلاش جمعی برای جلوگیری از تنش زدائی و حفظ صلح واقعی، حسن همجواری و توسعه پایدار در خلیج فارس  اهمیت دارد. ایجاد یک سیستم امنیت جمعی و منطقه ای باید یک هدف باشد. ما در مورد اتخاذ برنامه بلند مدت اقدامات مشترک برای تقویت ثبات و امنیت صحبت می کنیم، از جمله اعتمادسازی، ایجاد مکانیسم هایی برای حل و فصل اختلافات و حل منازعات و تعیین دستورالعمل ها و پارامترهای اصلی معماری آینده بر اساس تعامل بین دولتی.

همه دولت ها باید حقوق بین الملل، مفاد اساسی منشور سازمان ملل متحد و قطعنامه های شورای امنیت سازمان ملل متحد را مراعات کنند.

هدف مشترک ما باید خاورمیانه ای مرفه، طرفدار صلح و همزیستی بین ادیان باشد. (ادامه)

 

ایجاد یک سیستم امنیتی در منطقه خلیج فارس به عنوان بخشی جدایی ناپذیر از تلاش های کلی برای تضمین ثبات در کل خاورمیانه تلقی می شود که مفاد کلیدی آن عبارتند از: احترام به استقلال، حاکمیت و تمامیت ارضی کشورها، تنوع ساختارهای سیاسی- اجتماعی آنها، حل مشکلات سیاسی داخلی بدون دخالت خارجی، حل اختلافات از طریق گفتگوی های ملی و فراگیر.

امنیت خلیج فارس بر اساس معماری چند جانبه و رعایت اصل غیر قابل تقسیم مناطق، احترام به منافع کشورهای منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای از جمله مولفه‌های نظامی، اقتصادی، انرژی، حمل‌ونقل و زیست‌ محیطی است.

تضمین آزادی دریانوردی در تنگه هرمز، تعهد به عدم اشاعه تسلیحات هسته ای و همچنین مبارزه مشترک علیه چالش های حاد زمان ما، در درجه اول تروریسم بین المللی باید هدف باشد.

آغاز کار عملی برای تشکیل نظام امنیتی در منطقه خلیج فارس را می توان با رایزنی های دوجانبه و چند جانبه بین طرف های ذینفع و با مشارکت کشورهای منطقه ای و فرامنطقه ای، سازمان های کشورهای خلیج فارس آغاز کرد: شورای امنیت سازمان ملل، شورای همکاری خلیج فارس، اتحادیه عرب و سازمان همکاری اسلامی.

 طی این تماس ها، قرار است یک گروه ابتکاری برای توسعه اقدامات در زمینه امنیت منطقه ایجاد شود. از این گروه خواسته می شود تا در مورد پارامترهای جغرافیایی سیستم امنیتی آینده، دایره شرکت کنندگان در بحث، دستور کار و سایر موضوعات به توافق برسند.

به عنوان گام های ممکن برای اجرای اصول این مفهوم، روسیه به دولت ها و احزاب فرامنطقه ای پیشنهاد می دهد:

کنار گذاشتن توسل به زور و تهدید به زور برای حل و فصل مسائل بحث‌انگیز، از جمله اختلافات سرزمینی و مرزی،

پیشگیری از حوادث مسلحانه و موقعیت‌های اضطراری مرتبط با استفاده از زور در سرزمین های مجاور، در دریا و حریم هوایی، احترام به حاکمیت و تمامیت ارضی کشورهای فرعی.

توسعه و اجرای مجموعه ای از اقدامات اعتمادساز جمعی در زمینه نظامی به منظور اطمینان از شفافیت و قابل پیش بینی بلندمدت فعالیت ها در این زمینه

نشست های زیرمنطقه ای وزرای دفاع، ایجاد «خطوط تلفنی»، تبادل اطلاعیه های اولیه در مورد تمرینات نظامی و پروازهای هوانوردی نظامی، تبادل ناظران، تبادل اطلاعات در مورد تدارکات تسلیحات و وضعیت نیروهای مسلح آنها؛

انعقاد موافقتنامه‌های کنترل تسلیحات، از جمله ایجاد مناطق غیرنظامی، جلوگیری از انباشت بی‌ثبات‌کننده سلاح‌های متعارف، و کاهش متوازن نیروهای مسلح توسط همه طرف‌ها؛

تقویت رژیم منع گسترش تسلیحات هسته ای در خاورمیانه، بر اساس NPT،

تبدیل کل فضای خاورمیانه و شمال آفریقا به منطقه ای عاری از سلاح های کشتار جمعی

تقویت همکاری های چندجانبه در زمینه های اقتصادی، بشردوستانه، زیست محیطی و سایر زمینه ها؛

توسعه همه جانبه انرژی منطقه ای، زیرساخت های حمل و نقل و سیستم های ارتباطی؛ ایجاد همکاری جمعی به نفع حفاظت از محیط زیست، پیشگیری و از بین بردن پیامدهای بلایای طبیعی و انسانی.

کمک به حل مشکلات مشترک در زمینه های گردشگری، پزشکی، فرهنگ و آموزش، مراکز آموزشی برای صنایع پیشرو و آینده کشورهای فرعی؛

انعقاد موافقتنامه هایی در مورد مبارزه با تروریسم بین المللی، قاچاق اسلحه و مهاجرت، قاچاق مواد مخدر و جرایم سازمان یافته.

روسیه آماده تعامل و بحث در مورد این پیشنهادات و سایر پیشنهادات سازنده با همه طرف های ذینفع به منظور تضمین امنیت قابل اعتماد در منطقه خلیج فارس است.

هدف استراتژیک ما خاورمیانه ای باثبات و عاری از درگیری است که به روی همکاری های بین المللی گسترده باز باشد.

---------------

در ادامه مطلب بالا درباره مفاهمی امنیت جمعی، رسانه های معتبر روسیه به نکاتی درباره ایران پرداخته و نوشته اند:

برخورد ایران در رابطه با بیانیه ها (اشاره به بیانیه اخیر در مراکش) یک روال همیشگی و‌ بوروکراتیک است که محدود به اعتراضات در سطح سخنگوی دولت و وزارت خارجه و احضار سفیر است.  چندین نمونه آن در رابطه با چین و روسیه و نشست های دوره ای اعضای کشورهای خلیج فارس وجو داشته است

این رویه اساسا معمول دیپلماسی ایران، که البته با هدف تضعیف روابط مثبت روسیه و ایران نبوده است. این روش جاری در وزارت خارجه ایران است.

نگاه روسیه به خلیج فارس یک نگاه جامع نسبت به تمام کشورهاست و کسی را بر کسی ترجیح نمیدهد. تمرکز روسیه در خلیج فارس روی تنش زدایی و حفظ امنیت دریایی است. دعوت به حل مسالمت آمیز  مسئله جزایر از طریق روش صلح آمیز متمرکز است.

روسیه با ایجاد و تقویت روابط با تمام کشورهای ساحلی خلیج فارس سیاست چندجانبه ای را در این منطقه دنبال می کند.

مطبوعات روس کاملا به دیدگاه‌های جناح‌های مختلف سیاسی ایران آشنا هستند. لذا جناح‌های ضدروسی را غیرقابل تغییر میدانند و جناح‌های همراه را هم بعید میداند که تغییر روش بدهند. لذا این سروصداها را چندان دارای اهمیت نمی بینند.

روزنامه ایران که متعلق به دولت است در ۱۳ ژوئیه رسانه‌هایی را که موضع ضد روسی اتخاذ کرده اند محکوم کرد و به ایجاد جنجال غیرضروری متهم کرد. این روزنامه همچنین مدعی شد که مقالات ضد روسی در رسانه های ایران خواست آمریکا است.

نه ایران و نه کشورهای عربی به تحریم های ضد روسی امریکا نپیوستند. لذا روسیه بطور همزمان از همه کشورهای خلیج فارس برای مراودات مالی و اقتصادی استفاده میکند. کاری که مطبوعات روسی آنرا «واردات موازی » میدانند.  لذا با همین استناد نمیخوانند شیوه ای اتخاذ کنند که از  این امکانات بی بهره بمانند.

گردش تجاری روسیه، به عنوان مثال، با امارات متحده عربی در سال ۲۰۲۲ به یک رکورد ۹ میلیارد دلاری رسید.همچنین فراموش نکنیم که این کشورها اعضای با نفوذ اوپک هستند که برای فدراسیون روسیه نیز مهم است. بنابراین، روسیه ترجیح دادن یکی از طرفین به دیگری را ممکن نمی داند. این، یک سیاسی عملگراست.

روسیه بسمت جایگزین شدن خودش با امریکا در منطقه حرکت نمیکند و ‌لذا دیدگاهی جامع‌تری به کشورها دارد.

کاهش نفوذ سیاسی آمریکا در خلیج فارس، بسیاری از کشورها را به جستجوی رویکردهای مؤثر برای شکل‌گیری سیاست‌های منطقه‌ای برانگیخته است. روابط جدید بین کشورهای منطقه در حال ایجاد است. بنابراین، فعالیت فعلی روسیه در این چارچوب قابل درک است.

ماهیت جزایر سه گانه برای استفاده استراتژیک و نظامی از آنها برای کنترل تنگه هرمز  و تردد کشتیهای نفتی مهم است و به همین دلیل جنجال‌ رسانه ها مهم نیست. حتی به کشاکش بر سر نامگذاری خلیج نمیدهد. برخی از این کشورها ساخت تجهیزات نظامی سنگین موشکی و فرودگاه در ابوموسی توسط ایران را بنحوی ذکر میکنند که بقیه جنجال‌ها را بی اثر میکند.

اتفاقات میان ایران و روسیه در باره بیانیه های مشترک با اعراب یک حادثه دیپلماتیک است که در روابط ایران و روسیه تاثیری نخواهد داشت.»

 

.https://www.mid.ru/ru/

https://interaffairs.ru/news

https://www.moscowtimes.ru/

 


به تلگرام پیک نت بپیوندید
https://telegram.me/pyknet @pyknet


 پیک نت  ۲۶ دسامبر ۲۰۲۳