رضا پهلوی در مونیخ: جمهوری را ترجیح میدهم اما شاید بتوان راهی برای سلطنت انتخابی به جای موروثی یافت
رضا پهلوی، یکی از سرشناسترین چهرههای مخالف جمهوری اسلامی، میگوید شخصا نظام جمهوری را به نظام سلطنتی ترجیح میدهد، اما شاید بتوان راه نوآورانهای برای انتخاب مقام سلطنت پیدا کرد، به جای آن که شخصی که این جایگاه را پر میکند آن را به ارث ببرد.
آقای پهلوی، که به همراه مسیح علینژاد و نازنین بنیادی در نشست امنیتی مونیخ حضور یافته، در یک مصاحبه مطبوعاتی به سوالات خبرنگاران پاسخ داد.
یکی از خبرنگاران با اشاره به گروههای سلطنتطلب حاضر در مونیخ گفت هواداران رضا پهلوی به روشنی او را «شاهزاده» صدا میزنند و از او میخواهند که بر تخت سلطنت بنشیند. این خبرنگار پرسید آیا تصویر او به عنوان میراثدار یک رژیم غیردموکراتیک (سلطنت پدر و پدربزرگش محمدرضا شاه پهلوی و رضاشاه پهلوی) به خط مشی او که میخواهد برقراری دموکراسی در ایران باشد ضربه نمیزند؟
آقای پهلوی در پاسخ به این خبرنگار گفت نباید درباره او به واسطه عملکرد خوب یا بد اسلافش قضاوت شود. او گفت: «کسی شما را به خاطر اقدامات والدینتان قضاوت نمیکند، در مورد من هم نباید به خاطر اقدامات آنها قضاوت شوم، بلکه عملکرد خودم باید معیار قرار بگیرد.»
او گفت در آینده ایران و در یک نظام دموکراتیک «مبنای هر مقام و جایگاهی باید بر اساس شایستگی و انتخاب باشد.»
رضا پهلوی گفت خودش شخصا هواداران سلطنتطلبش را به چالش کشیده است. او گفت: «اگر انتخاب من بود بین جمهوری سکولار و یک سلطنت موروثی، جمهوری را انتخاب میکردم.»
او در عین حال افزود: «اما اگر آن طور که سلطنت طلبان میگویند به خاطر فرهنگمان به یک چتر فراگیر حمایتی نیاز داشته باشیم، از آنها می پرسم آیا میشود راهی نو بیابیم که سلطنت انتخابی پیدا کنیم به جای اینکه موروثی باشد و این نقش به یک خاندان محدود شود؟»
آقای پهلوی گفت «این نقض حقوق بشر است.»
رضا پهلوی پیش از این نیز گفته است که نظام جمهوری را ترجیح میدهد.
مساله نقش رضا پهلوی و سلطنت یا جمهوری یکی از موضوعات مناقشهبرانگیز میان مخالفان جمهوری اسلامی است. هواداران سلطنت اصرار دارند که او باید جایگاهی فراتر از دیگر مخالفان داشته باشد و در تظاهرات ۲۲ بهمن امسال در خارج از ایران هم شعارهای در حمایت از آقای پهلوی پررنگتر از دیگر شعارها بود.
هواداران آقای پهلوی به خصوص با چپگرایان مشکل دارند و همسر او نیز شعار «مرگ بر سه فاسد، ملا، چپی، مجاهد» را همرسانی کرده است.
در مقابل بعضی از مخالفان جمهوری اسلامی به شدت بر مرزبندی با آقای پهلوی و هوادارانش تاکید دارند و شعار «مرگ بر ستمگر، چه شاه باشه چه رهبر» در تجمعهای داخل ایران، ویژه کردستان و سیستان و بلوچستان داده میشود.
رضا پهلوی پیش از انقلاب ایران ولیعهد بود و بنا بود به عنوان جانشین محمدرضا شاه به سلطنت برسد. او در سال ۱۳۵۹ در تبعید به عنوان پادشاه ایران سوگند یاد کرد.
او چند سال پیش در توضیحی راجع به این سوگند گفت به این نتیجه رسیده که آزادی و دموکراسی باید موضوع اصلی شود و «بحث جمهوری یا پادشاهی الی الابد مانع همسویی نیروهای آزادیخواه مملکت نشود.»
آقای پهلوی در مصاحبهای با بیژن فرهودی گفته بوده که چنین نقشی را در تناقض با نقش پادشاه هم نمیبیند، چرا که «کار یک پادشاه یک موضعگیری فرامسلکی و فراعقیدتی نسبت به همه آحاد جامعه است.»
چندی پیش نور پهلوی، فرزند او، به عنوان ولیعهد از طرف خاندان پهلوی معرفی شد.