عاقبت سخن به اتفاق قرار گرفت بر بنایی بحدود زنده رود و در آن زمان دیار اصفهان دیه هایی بود پراکنده و شهرهای خراب و کنده و اطلال باطل و رسوم مدروس. (ترجمه ٔ محاسن اصفهان).
مافروخی . [ ف َرْ رو ] (اِخ ) مفضل بن سعدبن الحسین المافروخی الاصفهانی ، مؤلف کتاب محاسن اصفهان است . مافروخی نسبت است به مافروخ بن بختیار جدمؤلف . او کتاب محاسن اصفهان را بین سالهای 465 و 485 هَ . ق . تألیف کرده و از معاصران الب ارسلان و ملکشاه سلجوقی بوده است . (از مقدمه ٔ کتاب محاسن اصفهان بقلم سید جلال الدین تهرانی ). و رجوع به همین مأخذ و مقدمه ٔ ترجمه ٔ محاسن اصفهان بقلم عباس اقبال شود.
مافروخی اصفهانی. یکی از دانشمندان قرن پنجم هجری در اصفهان است . این دانشمند در زمانیکه امپراتوری سلجوقیان از هند تا روم را تحت سیطره داشت به همراه دانشمندانی مانند ابوعلی سینا ،و صاحب بن عباد در اصفهان کرسی صدارت داشتند . اصفهان را مجمع شعرا و ادبا و دانشمندان اسلامی قرن پنجم ساختند.از اثار ارزشمند این مورخ قدیمیترین کتاب موجود در باره اوضاع احوال اصفهان ،اماکن و محلات و .. میباشد . " کتاب محاسن اصفهان تالیف مفضل بن سعد بن حسین مافروخی اصفهانی " به زبان عربی بوده که در قرن هشتم بدست " حسین بن محمد بن ابی الرضا آوی " به فارسی ترجمه شده و در سال 1328 خورشیدی توسط استاد دانشمند عباس اقبال آستیانی تصحیح و به ضمیمه ی مجله ی" یادگار" منتشر شد
