۱۴۰۲ اردیبهشت ۱۶, شنبه

 

جنسیت: مرد
نام پدر: حسین بن موسی
تولد و وفات: (۳۳۰ /۳۲۵ -۴۱۲) قمری
محل تولد: ایران - خراسان - نیشابور
شهرت علمی و فرهنگی: صوفی ، محدث ، حافظ ، مفسّر ، مورّخ
در نیشابور به تعلیم و حفظ قرآن و روایت و اشعار و تحصیل زبان عربی و سپس به درس حدیث و علم باطن پرداخت. معاصر با القادر بالله خلیفهٔ عباسی بود. به عراق و ری و همدان و مرو و حجاز سفر کرد و شاگرد استادانی چون ابوالحسن دارقطنی ، ابونصر سرّاج ، ابوالقاسم نصرآبادی و اسماعیل بن نجید بود. وی مرید شیخ ابوالقاسم نصرآبادی و خرقهٔ ارشاد از دست ایشان دریافت کرد و ابوسعید ابوالخیر بعد از وفات پیر ابوالفضل از سلمی خرقه گرفته است. وی شاگردانی چون ابوبکر احمد بن حسین بیهقی ، احمد بن علی توزی ، ابومحمد جوینی ، ابوالقاسم قشیری و ابوعبدالله حاکم نیشابوری داشت. وی در آخر عمر خانقاهی برای صوفیه در نیشابور بنا کرد که محل سکونت صوفیه و از مراکز تربیت کسانی بود که در علم باطن استعداد داشتند. وی کتاب "طبقات‌الصوفیه" را به زبان تاری تألیف کرد و آن را بر بیان احوال و اقوال پنج طبقه از مشایخ وقف نمود. او در نیشابور درگذشت. از آثار وی: "آداب‌الوصفیه"؛ "ادب‌الصحبهٔ"؛ "الاربعین"؛ "امثال‌القرآن"؛ "تاریخ اهل الصفوهٔ"؛ "الحقایق‌التفسیر"؛ "زلل‌الفقراء"؛ "سنن‌الصوفیه"؛ "طبقات‌الصوفیهٔ" و در حدود بیست مجلد کتاب و رساله دیگر.