دومین مناظره پزشکیان و جلیلی؛ اتهامهای متقابل به «دولت سایه» و «دولت سوم روحانی»
- دومین مناظره پزشکیان و جلیلی داغترین مناظره از مجموع هفت مناظره تلویزیونی نامزدها بود
- پزشکیان و جلیلی بارها حرف یکدیگر را با لحنی برافروخته قطع کردند و شایستگی طرف مقابل برای اداره کشور را زیر سوال بردند
- مسعود پزشکیان به اصطلاح «دولت سایه» سعید جلیلی و اصرار او بر برنامه داشتن را زیر سوال برد
- سعید جلیلی هم مسعود پزشکیان را ادامه مسیر سه رئیس جمهور سابق (رفسنجانی، خاتمی و روحانی) توصیف کرد و احاله موضعگیری روشن به کارشناسان را زیر سوال برد
- بعد از پایان مناظره هواداران پزشکیان و جلیلی با تجمع در برابر صداوسیما از نامزدهای خود استقبال کردند
آخرین مناظره مسعود پزشکیان و سعید جلیلی، دو نامزد راهیافته به دور دوم چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری، داغترین رویارویی نامزدها بین هفت مناظره زنده تلویزیونی بود.
هر دو نامزد بارها سخنان یکدیگر را قطع کردند و گاه با لحن برافروخته و گاه با پوزخند شایستگی طرف مقابل برای ریاست جمهوری را زیر سوال بردند.
مسعود پزشکیان حلقه اطراف سعید جلیلی و به اصطلاح «دولت در سایه» او را جزو افرادی دانست که به سفارت عربستان سعودی و بریتانیا حمله کرده بودند.
آقای جلیلی نیز در مقابل آقای پزشکیان را امتداد دولت حسن روحانی، محمد خاتمی و اکبر هاشمی رفسنجانی معرفی کرد و اشارههای پیاپی به همراهی آقای پزشکیان با چهرههای همکار آن سه دولت داشت.
در این مناظره مهدی خسروی، مجری تلویزیون ایران، سوالهایی چالشی و صریح مطرح کرد که در رویه تبلیغات رسمی جمهوری اسلامی کمسابقه است.
مانند دیگر مناظرات مساله تحریمها، برجام و افایتیاف در کانون بحث بود. مشارکت پایین رایدهندگان نیز بر مناظره سایه انداخت.
مسعود پزشکیان گفت ۶۰ درصد رای ندادهاند و او صدای این تردید را شنیده است.
مناظره با ستایش دو نامزد از قاسم سلیمانی آغاز شد. در مناظره قبلی آقای پزشکیان فرمانده پیشین سپاه قدس را «موی دماغ آمریکا» خواند، که از طرف هواداران سعید جلیلی به عنوان اصطلاحی توهینآمیز مورد انتقاد قرار گرفت.
آقای پزشکیان امشب با ادای احترام به قاسم سلیمانی او را «خار چشم دشمن» خواند.
آقای جلیلی هم گفت در یکی از سفرهای تبلیغاتیاش شاهد «متاثر» شدن مردم از عبارت بهکاررفته درباره فرمانده پیشین سپاه قدس بوده است.
مسعود پزشکیان درباره مذاکره با آمریکا گفت باید با گزینههای متنوع وارد گفتگو شد. او گفت: «آیا به مصلحت ما است که در تحریم بمانیم؟»
آقای پزشکیان در پاسخ به مجری مناظره حاضر نشد وعده بدهد که همه تحریمها را رفع میکند، اما گفت نگاه اصلی مهم است که «آیا میخواهیم مشکلمان با دنیا را حل کنیم یا نه؟»
آقای پزشکیان خطاب به شهروندان گفت فارغ از هر آماری که از طرف آقای جلیلی و هوادارانش داده شود، آیا وضعیت اقتصادی مردم در دوران ریاست جمهوری محمد خاتمی بهتر بود یا نبود.
او سعید جلیلی و هوادارانش را عدهای توصیف کرد که نمیخواهند تحریمها را بردارند و در مذاکرات در بنبست بمانند.
مسعود پزشکیان گفت برنامهریزی از بالا و در جمعی بسته مانند «دولت در سایه» سعید جلیلی را قبول ندارد و برنامهریزی باید با مشارکت اقشار گوناگون صورت بگیرد. مسعود پزشکیان گفت اطرافیان سعید جلیلی و «دولت در سایه» او کسانی هستند که از دیوار سفارت عربستان سعودی و انگلستان بالا رفتند.
آقای پزشکیان گفت وعدههای رویایی و غیرعملی نمیدهد اما تعهد میکند که متخصصترین افراد را در اقتصاد به کار بگیرد و در اقتصاد ایران ثبات برقرار کند و از سر گرفتن ارتباطات مالی بینالمللی را برای ایران ممکن کند.
او همچنین متعهد شد که با بیعدالتی و تبعیض مبارزه کند.
آقای پزشکیان به مشارکت پایین اشاره کرد و گفت ۶۰ درصد از مردم هیچ یک را قبول ندارند و رئیس جمهور آینده تنها حمایت ۲۰ درصد مردم را خواهد داشت.
مسعود پزشکیان درباره قیمت بنزین گفت قیمت ۲۰ هزار تومانی که پیشتر از آن صحبت کرده در یک جلسه دانشجویی بوده و نه از مقام «حاکمیتی». او گفت اگر بنا به عدالت در سوبسید انرژی است، باید به همگان یارانه انرژی داد، نه تنها افراد پولداری که خودروهای بیشتری دارند و گفت در سوبسید دادن باید اولویت به افراد محروم باشد.
مسعود پزشکیان میان دیدگاههای خود و عملکرد دولت حسن روحانی فاصله انداخت و از سعید جلیلی برای اینکه میخواهد او را «دولت سوم روحانی» جلوه دهد انتقاد کرد.
آقای پزشکیان وعده داد که ثبات را به بورس برمیگرداند و کسری بودجه دولت را از بورس تامین نخواهد کرد. او در پاسخ به سوال جلیلی که چگونه این کار را میکند، گفت همین که دولت قوانین را تغییر ندهد و مداخله نکند، ثبات را به بورس خواهد برد.
او با تاکید بر ضرورت «آمایش سرزمین» به مشکلات آب و محیط زیستی تهران اشاره کرد و درباره آینده تهران هشدار داد.
مسعود پزشکیان، گفت ارز ترجیحی رانت است و باید ارز تکنرخی شود و اضافه کرد فقط دارو و نهادههای اساسی برای خوراک مردم باید از ارز آزاد مستثنی شوند.
مسعود پزشکیان صحبتهای سعید جلیلی درباره تورم را زیر سوال برد و از رایدهندگان خواست اگر در دولت ابراهیم رئیسی تورم بالاتری تجربه نکردهاند به آقای جلیلی رای بدهند.
آقای پزشکیان در آخر صحبتهای خود گفت «وضع ناعادلانه کنونی» را خطرناک میداند.
او خطاب به کسانی که در دور اول رای ندادهاند گفت: «همه دیدیم که ۶۰ درصد نیامدند.»
سعید جلیلی صحبتهایش را با نقد نگاه مسعود پزشکیان به سیاست خارجی آغاز کرد. او گفت: «آقای پزشکیان شما هشت سال دولت آقای هاشمی، هشت سال دولت آقای خاتمی، هشت سال آقای روحانی، اینها همه دوستان خودتان بودند.»
آقای جلیلی با اشاره به سفرهای خارجی ابراهیم رئیسی انتقاد کرد که «آقای روحانی در هشت سال یک بار آفریقا نرفت.»
مجری مناظره چند بار از آقای جلیلی پرسید که برای رفع تحریمها چه خواهد کرد که او نهایتا پاسخ داد که ایران در برجام و موضوعات مشابه «طلبکار» است و باید فعالانه حق خود را بگیرد.
مجری از او پرسید که آیا به توافق خواهد رسید یا نه؟ سعید جلیلی در پاسخ کلیاتی درباره خنثی کردن تحریم و همچنین ضرورت پشیمان کردن دشمن از تحریم بیان کرد.
سعید جلیلی از اینکه هواداران مسعود پزشکیان او و هوادارانش را به «طالبان» تشبیه میکنند انتقاد کرد. آقای جلیلی همچنین از تعبیر «اعدام» که آقای پزشکیان برای پاسخگویی مسئولان به کار برد انتقاد کرد.
او ادعای محمدجواد ظریف درباره توزیع پول از طرف هوادارانش در روستاها را تکذیب کرد.
سعید جلیلی به دولت حسن روحانی و بی عدالتی در توزیع سوبسید تاخت و گفت «این عدالت نیست.» آقای پزشکیان حرفهای او را قطع کرد و گفت به جای دولت روحانی درباره موضع خودش صحبت کند.
آقای جلیلی گفت «ارزآوری» باید یک هدف اصلی همه دستگاههای کشور شود و منابع ارزی ایران افزایش یابد و از طرف دیگر «دولت باید به خودش فشار بیاورد» و انضباط مالی برقرار شود.
سعید جلیلی با تاکید بر اینکه با کارشناسان خودرو جلسات متعدد داشته است، گفت باید تیراژ تولید خودرو افزایش یابد. او از اینکه ایران خودرو و سایپا هر کدام جداگانه چند پلتفرم دارند انتقاد کرد.
آقای جلیلی ضمن موافقت با میزانی از واردات خودرو، گفت سمند در روسیه متقاضی فراوان داشت و ایران بازار خودرو را در ونزوئلا در اختیار داشت، اما در دولت حسن روحانی این فرصتها از دست رفت.
آقای جلیلی انتقادهایی را به دورانی که مسعود پزشکیان وزیر بهداشت بود وارد کرد و گفت او در مجلس ششم استیضاح شده بود.
او در پاسخ به پرسش اولیه مجری درباره وضعیت نظام بازنشستگی گفت باید با فساد در صندوقهای بازنشستگی مبارزه کرد.
سعید جلیلی از مردم خواست تا میان امتداد دولت روحانی یا دولت رئیسی انتخاب کنند. او در ادامه دوگانههایی را ترسیم کرد که در ضمن آن تلاش داشت رای دهندگان را به آنچه «نقشافرینی» خواند، ترغیب کند.
او در ادامه به «بهانهتراشی»ها اشاره کرد و گفت نشناختن ظرفیت مردم، فرصتها را از میان میبرد.
آقای جلیلی گفت که مشکل کشور با طرحهای «شب امتحانی» حل نمیشود بلکه به «شجاعت مقابل قدرتها» نیاز دارد.
او دوباره از اتاق فکر خود در آنچه «دولت در سایه» میخواند، دفاع کرد و گفت نیازمند پشتیبانی همه مردم است.
پرونده هستهای ایران چه زمانی به شورای امنیت سازمان ملل ارجاع شد؟
باران عباسی، بخش راستیآزمایی بیبیسی
در جریان دومین مناظره تلویزیونی بین دو نامزد باقی مانده در انتخابات ریاست جمهوری ایران، مسعود پزشکیان در انتقاد از سعید جلیلی گفت: «مدیر ضعیف یعنی اینکه فردی به مذاکره میرود، اما پرونده ایران به شورای امنیت سازمان ملل میرود.»
سعید جلیلی در پاسخ گفت «شما بلد نیستید آقای پزشکیان که پرونده ایران چه زمانی به شورای امنیت ارجاع شد! ...نه مسئله را میشناسید و نه تاریخ ارجاع پرونده به شورای امنیت را میدانید!»
شورای امنیت سازمان ملل از سال ۲۰۰۶ تا سال ۲۰۱۱، شش قطعنامه تحریمیعلیه فعالیتهای هستهای ایران تصویب کرد و تحریمهای وسیعی علیه ایران وضع شد.همه این قطعنامهها در دوران ریاست جمهوری محمود احمدی نژاد وضع شدند.
دو قطعنامه اول در دورانی تصویب شدند که علی لاریجانی، مذاکره کنند ارشد هستهای ایران بود و چهار قطعنامه تحریم بعدی در زمانی که سعید جلیلی این مقام را به عهده گرفت وضع شدند.
همه شش قطعنامه تحریمی در پی امضای برجام در دوران ریاست جمهوری حسن روحانی، با تصویب قطعنامه ۲۲۳۱ ملغی اعلام شدند. قطعنامه ۲۲۳۱ در تائید توافق هسته ایران در سال ۲۰۱۵ به تصویب رسید.
آیا دولت رئیسی تورم ۶۰ درصدی را به ارث برد؟
باران عباسی، بخش راستیآزمایی بیبیسی
در جریان آخرین مناظره تلویزیونی پیش از دومین دور انتخابات ریاست جمهوری، سعید جلیلی گفت «متاسفانه دولت شهید رئیسی یک تورم حداقل ۶۰ درصد را به ارث برد، حالا در بعضی اقلام، هفتاد، هشتاد درصد بود اینها جای خودش.»
بنابر گزارش مرکز آمار ایران این ادعا نادرست است. این مرکز، نرخ تورم سالانه در سال منتهی به خرداد ۱۴۰۰، یعنی بعد از انتخابات ریاست جمهوری منجر به پیروزی ابراهیم رئیسی، را ۴۳ درصد اعلام کرد.
در این گزارش، نرخ تورم نقطهای خرداد ماه ۱۴۰۰ نیز نسبت به خرداد ۱۳۹۹، ۴۷/۶ درصد اعلام شده است. این رقم در مقایسه با اردیبهشت ۱۴۰۰، هفت دهم درصد افزایش داشت.
بنابر این گزارش، بالاترین نرخ تورم نقطهای در خرداد ۱۴۰۰، برای گروه عمده «خوراکیها، آشامیدنیها و دخانیات» بود که با افزایش ۱/۲ واحد درصد نسبت به سال قبل، به ۶۲/۳ درصد رسید. بیشترین میزان افزایش در میان خوراکیها و آشامیدنیها نیز، مربوط به روغنها و چربیها! بود که ۶۷/۷ درصد افزایش، نسبت به همین مدت در سال ۱۳۹۹ را نشان می داد.