بازتاب کشته شدن هنیه در روزنامههای ایران؛ «عبور از تمام خط قرمزها»
یک روز پس از کشته شدن اسماعیل هنیه در تهران، سرخط روزنامههای سیاسی صبح ایران در روز پنجشنبه چنانکه انتظار می‌رفت به انتشار پیام رهبر جمهوری اسلامی ایران و واکنش‌های داخلی و خارجی مقام‌های و رسانه‌های جهانی اختصاص داشت.
رسانه‌های مکتوب ایران که بیشتر خط و نشان کشیدن علیه اسرائیل و آمریکا بود، کمترین توجه را به چند و چون کشته شدن رئیس دفتر سیاسی حماس داشتند، جزییات تازه‌ای از این عملیات و عکسی از محل حادثه منتشر نکردند و انتقادی نیز از مقام‌ها و فرماندهان دستگاه‌های امنیتی و اطلاعاتی کشور نداشتند.
بررسی روزنامههای ایران نشان می‌دهد که روزنامههای اصولگرا مانند همشهری، وطن امروز و کیهان تاکید وافری بر «انتقام سخت» از آمریکا و اسرائیل داشتند.
«انتقام خون میهمان با میزبان است»
در بین روزنامههای صبح امروز روزنامه کیهان تندترین واکنش را به ماجرای کشته شدن اسماعیل هنیه داشت و هم برای آمریکا و اسرائیل خط و نشان کشید و هم برای نیروهای داخلی که به گفته این روزنامه «غربگرا» هستند.
تیتر نخست روزنامه کیهان با عنوان «انتقام خون میهمان با میزبان است، دنیا منتظر است» به چاپخانه ارسال شده است.
End of مطالب پیشنهادی
این روزنامه نوشته است که «صهیونیست‌ها بی‌تردید تاوان خون شهید هنیه را با خون پرداخت خواهند کرد. بدون شک دنیا باید منتظر سگ‌کشی باشند.»
روزنامه کیهان در این مطلب تحلیلی هیچ اشاره یا انتقادی ازمقام‌های ایران به عنوان «میزبان» که نتوانستند امنیت «میهان» را تامین کنند نکرده است.
روزنامه کیهان صدای کسانی که خواهان خویشتنداری ایران در مواجه با اسرائیل شدند را «زمزمه‌های خیانت‌آمیز جریان غربگرا» توصیف کرد و نوشت «جریان غربگرا در داخل کشور بلافاصله دو پروژه را کلید زد: "تطهیر آمریکا" و "تاکید بر پرهیز از واکنش". برخی از افراد در جریان غربگرا در داخل، با جدا سازی آمریکا از رژیم اشغالگر صهیونیستی و با توصیه ضمنی و پنهانی به عدم درگیری و عدم پاسخ به جنایات این رژیم مانند گذشته با عدم درک بدیهیات روابط بین‌الملل و عدم درک منطق بازدارندگی مجددا سعی بر تکرار ضربات به منافع و امنیت ملی ایران دارند».
روزنامه کیهان در چند مطلب دیگر به موضوع کشته شدن اسماعیل هنیه توجه داشت اما مهمترین یادداشت به حسین شریعتمداری، مدیر مسئول و نماینده علی خامنه‌ای در این روزنامه اختصاص داشت. آقای شریعتمداری در ستون «نکته» با عنوان «آمریکا از فهرست انتقام حذف نشود» خواهان انتقام «سخت و فلج‌کننده و بدون فوت وقت و در کوتاه‌ترین فاصله زمانی» شد.
آقای شریعتمداری در این یادداشت آمریکا را «عامل اصلی» و اسرائیل را «عامل میدانی» این عملیات معرفی می‌کند و می‌نویسد «تمامی شواهد و اسناد موجود به وضوح نشان می‌دهند که اسرائیل بدون کسب اجازه و موافقت و همراهی آمریکا دست به هیچ غلطی نمی‌زند و اساساً در قد و قواره‌ای نیست که به تنهایی، تصمیم گیرنده و عمل‌کننده باشد.»
نماینده علی خامنه‌ای در روزنامه کیهان نتیجه گرفته است برای انتقام گرفتن از خون اسماعیل هنیه «آمریکا نیز باید یکی از اهداف این انتقام سخت باشد».
آقای شریعتمداری می‌گوید «ده‌ها کانون راهبردی و مراکز اطلاعاتی و نظامی آمریکا به آسانی در تیر‌رس ما قرار دارند. عین‌الاسد یک نمونه بود. پایگاه ناوگان پنجم نیروی دریایی آمریکا در سواحل بحرین (جزایر متعلق به جمهوری اسلامی ایران) نمونه دیگر است. شناورهای آمریکایی حامل سوخت و کالا در خلیج‌فارس و دریای عمان می‌توانند اهداف دیگری باشند و...»
جوان، روزنامه نزدیک به سپاه پاسداران در مطلبی با عنوان «اسرائیل در وحشت "انتقام متراکم" از چند جبهه» از آمادگی حمله همه جانبه به اسرائیل خبر داد و نوشت: «از صنعا تا تهران و از اینجا تا بغداد و دمشق و بیروت و از آنجا تا قلب غزه، محور مقاومت خود را برای واکنشی یکپارچه آماده می‌کند؛ واکنشی که کمپین متوالی ترور‌های اسرائیل، آن را بیش از هر موقع دیگری «متراکم» کرده است».
«داغداریم و خونخواه»
روزنامه اصولگرای «وطن امروز» با تیتر «داغداریم و خونخواه» با گرفتن همان خط مشی روزنامه کیهان، آمریکا را مسبب این عملیات دانست و از مخالفان جنگ در داخل انتقاد کرد.
روزنامه وطن امروز نوشت «متاسفانه این روزها همانند دوران روحانی بویژه پس از ترور شهید سلیمانی، صداهایی به سود آمریکا در اطراف دولت شنیده می‌شود؛ صداهایی که تلاش می‌کند با تمرکز بر نتانیاهو و رژیم صهیونیستی، کاخ سفید را از این جنایت بزرگ تبرئه کند».
این روزنامه با اشاره به عملیات «وعده صادق» در ادامه نوشته «این عده تلاش می‌کنند تیغ تیز مقاومت را علیه دشمن کند کنند. همین رفتار باعث می‌شود برخی مواضع آنها در حمایت از مردم مظلوم فلسطین، شائبه‌دار شده و نیت‌های دیگر برای این اظهارات قابل تصور شود».
«اگرنه چنین مواضعی آن هم در شرایطی که بیشتر تحلیلگران معتقدند آمریکا نقش حمایتی در ترور هنیه داشته، بسیار عجیب به نظر می‌رسد. کما اینکه بسیاری از متخصصان امنیتی معتقدند رژیم صهیونیستی توانایی انجام این ترور را به تنهایی نداشته است و حتما چه در حوزه لجستیک و چه در حوزه اطلاعاتی و امنیتی نیازمند حمایت و همکاری آمریکایی‌ها بوده است. از سوی دیگر انفعال تل‌آویو در مقابل عملیات «وعده صادق» با جسارت این رژیم در ترور شهید هنیه در تهران همخوانی ندارد و نشان می‌دهد این رژیم برای این ترور حتما از سوی آمریکا چراغ سبز دریافت کرده است. به هر حال، در ایران حتما آمریکا به عنوان شریک جرم ترور شهید هنیه حساب خواهد شد.»
واکنش روزنامههای اصلاح‌طلب
صفحه اول اکثر روزنامههای اصلاح‌طلب در روز پنجشنبه، برخلاف روزنامههای اصولگرا با خط و نشان علیه آمریکا و اسرائیل منتشر نشده‌اند و خواهان درگیری و جنگ نشدند اما خبر کشته شدن اسماعیل هنیه را برجسته کرده و به آن تیتر و عکس اختصاص داده‌اند و تحلیل و تفسیرهایی از کارشناسان و فعالان سیاسی منتشر کرده‌اند.
روزنامه اعتماد در گفت‌وگو با ماشاء‌الله شمس‌الواعظین روزنامه‌نگار به بررسی پشت پرده و چرایی ترور اسماعیل هنیه پرداخته است. در این مصاحبه به این پرسش پاسخ داده می‌شود که چرا این عملیات در تهران انجام شده است.
از نظر آقای شمس‌الوعظین، مسعود پزشكیان رییس‌جمهور ایران شعار همگرایی، تعامل با جهان و گفت‌وگو با ایالات متحده برای حل تعارضات را مطرح کرده است و این نگاه درسیاست خارجی ایران برای اسرائیل كشنده است.
این روزنامه‌نگار با اشاره به دوران ریاست جمهوری محمود احمدی‌نژاد می‌گوید «اسراییل می‌خواهد ایران را همچنان رادیكالیزه نگه دارد تا جلوی حركت‌های آینده ایران در صحنه روابط بین‌الملل را بگیرد. بنابراین انتخاب مكانی ترور یعنی «تهران» و موقعیت زمانی ترور یعنی، یک روز پس از مراسم تحلیف مسعود پزشكیان در راستای این راهبرد كلی است. او قصد دارد نظامیان همچنان در صحنه حضور جدی داشته باشند.»
آقای شمس‌الوعظین معتقد است ایران به دلیل نقض حاكمیت ملی خود «ناگزیر به پاسخ دادن است» اما این واكنش باید با «نهایت هوشیاری و خردمندی طراحی و اجرا شود» و «ایران نهایتا واكنش‌هایی نشان می‌دهد كه مهارشدنی باشد».
«هم میهن»، دیگر روزنامه اصلاح‌طلبی است که تیتر بزرگ و اصلی‌اش «شلیک به تهران» است. این تیتر از یادداشت احمد زیدآبادی گرفته شده و دیدگاه این روزنامه‌نگار با مصاحبه ماشالله شمس‌الواعظین دارای تشابه است.
آقای زیدآبادی در این یادداشت روی کار آمدن دولت مسعود پزشکیان در ایران را دلایل این حادثه دانسته و نوشته است دستور کار دولت آقای پزشکیان ایجاد وفاق ملی در داخل کشور و تنظیم روابط خارجی بر مبنای تعادل توازن بین کانون‌های قدرت جهانی به قصد آزاد کردن اقتصاد ایران از زیر فشار سنگین تحریم‌ها و آرام کردن فضاست و این درست همان چیزی است که جناح راست افراطی حاکم بر اسرائیل آن را مغایر با اهداف داخلی و منطقه‌ای خود می‌بیند.
روزنامه اصلاح‌طلب «آرمان امروز» در مصاحبه‌ای از قول صابر گل عنبری، کارشناس مسایل سیاسی نوشت «ترور هنیه محصول یک کار امنیتی پیچیده نیست. به هر حال او در سفری علنی مهمان رسمی مراسم تحلیف رئیس جمهور جدید ایران بود و رصد کردن جابجایی ایشان کار شاقی نبوده است. با این حال اما می‌توان گفت که محاسبات پیچیده‌ای در پس این حمله بوده است. این ترور – چه در قطر چه ترکیه- نیز از لحاظ فنی امکانپذیر بوده است اما به دلایل متعدد و محاسبات مختلفی از انجام آن پرهیز می‌شد و به نظر می‌رسد که اسرائیل مترصد سفر ایشان به تهران برای انجام آن بوده است».
این کارشناس سیاسی معتقد است اسرائیل بدون هماهنگی و چراغ سبز آمریکا دست به چنین عملیاتی نزده است و درباره حذف فیزیکی اسماعیل هنیه می‌گوید: «شکی در این نیست که فقدان هنیه ضربه سنگینی به حماس است؛ اما تجربه ترور رهبران بنیانگذار و فرماندهان کلیدی آن در طول نزدیک به چهار دهه گذشته نشان می‌دهد که این حوادث و ترورها تاثیری بر مواضع و سیاست‌های حماس نداشته و موجب تضعیف آن نشده است.»
روزنامه مردم سالاری نیز با عکسی از اسماعیل هنیه و تیتر «مجاهد آرام فلسطینی» به خبر مهم روز گذشته پرداخت.
روزنامه مردم سالاری با نوذر شفیعی، کارشناس مسائل بین‌الملل گفت‌وگویی انجام داده است. آقای شفیعی معتقد است اسرائیل با کشتن آقای هنیه از «هر خط قرمزی» عبور کرده و «اساسا دیگر خط قرمزی برای اسرائیلی‌ها باقی نمانده است».
