میانجی‌گری چین در جنگ غزه؛ اسرائیل توافق حماس و فتح را محکوم کرد
چهارده گروه فلسطینی از جمله حماس و فتح، با میانجی‌گری چین موافقت کردند تا پس از جنگ، یک «دولت موقت آشتی ملی» در غزه تشکیل دهند. اسرائیل این توافق را که با حضور فتح، گروه حاکم بر تشکیلات فلسطینی در کرانه باختری به دست آمده را به شدت محکوم کرد.
اسراییل کاتز وزیر امور خارجه اسرائیل محمود عباس، رهبر فتح و رئیس تشکیلات فلسطینی را به خاطر امضا توافق با حماس به عنوان عامل حمله هفتم اکتبر محکوم کرد و گفت «حماس درهم شکسته خواهد شد.»
او گفت که هر گونه مشارکت حماس در دولت پس از جنگ در غزه هم برای اسرائیل و هم برای آمریکا «نفرت‌انگیز» است.
آمریکا هنوز واکنش رسمی به این توافق نشان نداده است.
حماس این توافق را یک «گام مثبت» به سوی حفظ «اتحاد فلسطینی‌ها» توصیف کرد.
End of مطالب پیشنهادی
تا پیش از این، توافقات قبلی از جمله مذاکرات الجزایر در سال ۲۰۲۲ نتوانسته بود شکاف و تنش میان فتح و حماس را بر طرف کند.
فتح اکنون اداره کرانه باختری اشغالی را بر عهده دارد و حماس اداره غزه را. دو گروه اما پس از پیروزی حماس در انتخابات سال ۲۰۰۶ و به دست گرفتن کنترل نوار غزه، روابطشان به‌شدت تیره شد.
اکنون در جریان توافق پکن، موسی ابومرزوق نماینده ارشد حماس و محمود عالول عضو کمیته مرکزی فتح در آن حضور داشتند.
این اختلاف‌ها در سال‌های اخیر کمترشده بود و پیش از آغاز جنگ غزه، نمایندگان حماس برای اداره باریکه غزه به توافق‌هایی با تشکیلات فلسطینی دست یافته بودند.
درباره «اعلامیه پکن» چه می‌دانیم؟
گروه‌های فلسطینی در بیانیه مشترکی که «اعلامیه پکن» نام گرفته است، بر سر چگونگی اداره غزه پس از پایان جنگ به توافق رسیده‌اند.
این نشست سه روزه در پکن برگزار شده بود.
وانگ یی، وزیر امور خارجه چین که میانجی گفتگوها بود از این توافق استقبال کرد.
او مهم‌ترین دستاورد این گفتگوها را «آشتی و اتحاد بزرگ هر چهارده جناح فلسطینی» و توافق برای تشکیل دولت موقت «آشتی ملی» دانست که به گفته او پس از جنگ، اداره امور غزه را بر عهده خواهند گرفت.
وانگ یی در عین حال تاکید کرد که سازمان آزادیبخش فلسطین (ساف) تنها «نماینده قانونی» فلسطینی‌هاست.
وانگ یی همزمان ابتکار سه مرحله‌ای را برای پایان دادن به درگیری غزه تشریح کرد و گفت چین تمایل دارد «نقش سازنده‌ای» در این زمینه ایفا کند.
وزارت خارجه چین می‌گوید طرح «سه مرحله‌ای» دارد که بر اساس آن در گام نخست یک «آتش‌بس پایدار» در اسرع وقت برقرار شود؛ گام دوم «حمایت از اصل حاکمیت فلسطینیان بر فلسطین» در دولت پس از جنگ در غزه است و گام سوم «عضویت کامل فلسطین در سازمان ملل و اجرای راه حل دو دولت».
وانگ یی در سخنرانی پایانی خود نیز تکرار کرد که چین «هیچ منفعت خودخواهانه» در مورد مسئله فلسطین ندارد و از«عدالت دفاع می کند» و با اکثریت قریب به اتفاق کشورهای عربی و اسلامی همراه است.
بیانیه پایانی گروه‌های فلسطینی را هم نمایندگان فتح و حماس به نمایندگی از دیگر گروه‌ها قرائت کردند.
گروه‌های فلسطینی نیز در بیانیه خود از «حمایت قاطع» چین تشکر کردند.
در این بیانیه تاکید شد که نمایندگانی از مصر، الجزایر، عربستان سعودی، قطر، اردن، سوریه، لبنان، روسیه و ترکیه نیز در مراسم اختتامیه حاضر بودند.
در این گزارش‌ها به حضور نماینده‌ای از ایران اشاره نشده است.
جهاد اسلامی گروه فلسطینی حاضر در نوار غزه که به حکومت ایران نزدیک است، در بیانیه‌ای هرگونه توافقی را که به شناسایی اسرائیل بینجامد محکوم کرده است.
توافق فلسطینی‌ها در پکن؛ توقف مذاکرات در دوحه
با این حال، مشخص نیست که تأثیر نشست گروه‌های فلسطینی در پکن برای از سرگیری مذاکرات آتش‌بس در غزه چه خواهد بود.
توافق گروه‌های فلسطینی در نشست پکن در حالی صورت می‌گیرد که مذاکرات مکرر در دوحه و قاهره برای آتش‌بس بین اسرائیل و حماس به نتیجه‌ای نرسیده است.
پس از شکست آخرین دور مذاکرات، حماس و دولت اسرائیل یکدیگر را به برهم زدن مذاکرات آتش‌بس متهم کردند.
آمریکا، مصر و قطر، میانجی‌گران مذاکرات غیرمستقیمی بودند که در ماه‌های گذشته با هدف آتش‌بس و آزادی گروگان‌ها برگزار شده بود.
خبر توافق گروه‌های فلسطینی در حالی منتشر می‌شود که بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل برای دیدار دوجانبه با جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا و سخنرانی در کنگره این کشور به واشنگتن رفته است.
بنیامین نتانیاهو گفته است که جنگ غزه از محورهای اصلی گفتگو با جو بایدن است.
با این حال، اسرائیل از سوی متحدانش از جمله آمریکا برای پذیرش آتش‌بس زیر فشار قرار دارد. در داخل اسرائیل هم معترضان در تظاهرات مستمر خود خواهان توافقی هستند که هر چه سریع‌تر به آزادی گروگان‌ها منجر شود.
موضوع چگونگی اداره غزه پس از جنگ، از جمله مواردی بود که گفتگوهای آتش‌بس بین اسرائیل و حماس را به تأخیر انداخته است.
از جمله دلایل انحلال کابینه جنگ اسرائیل نیز اختلاف داخلی و انتقاد از عدم ارائه برنامه مشخص اسرائیل برای غزه پس از جنگ بوده است.
بنیامین نتانیاهو پیش از این تاکید کرده بود که پس از جنگ، نه زیر بار حکمرانی چهره‌های نزدیک به حماس می‌رود و نه فتح. او گفته بود «بعد از اینکه حماس را از بین ببریم، با تمام قدرت اطمینان حاصل خواهم کرد که غزه هرگز اسرائیل را تهدید نکند؛ نه حماسستان و نه فتحستان.»
پکن در چند سال گذشته، نقش فعال‌تری در دیپلماسی بین‌المللی بر عهده گرفته است، از جمله در احیای روابط دیپلماتیک ایران و عربستان.
